Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Lãnh tụ Tối cao Iran”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 40: Dòng 40:
* (thi hành) Tổng thống và cũng có thể cùng với 2/3 của [[Quốc hội Iran|Quốc hội]] buộc tội Tổng thống.
* (thi hành) Tổng thống và cũng có thể cùng với 2/3 của [[Quốc hội Iran|Quốc hội]] buộc tội Tổng thống.
* Chánh án trưởng (đứng đầu ngành Tư pháp ({{lang-fa|قوه قضائیه}}) thường là thành viên [[Hội đồng Thông thái]]) với nhiệm kỳ 8 năm
* Chánh án trưởng (đứng đầu ngành Tư pháp ({{lang-fa|قوه قضائیه}}) thường là thành viên [[Hội đồng Thông thái]]) với nhiệm kỳ 8 năm
* thành viên [[Hội đồng Lợi ích Quốc gia]] với nhiệm kỳ 5 năm.
* 6 trong 12 thành viên [[Hội đồng Giám hộ]] từ các thành viên [[Hội đồng Thông thái]] và 6 được chọn bởi Nghị viện.
* đứng đầu Đài truyền thông và phát thanh Quốc gia [[IRIB]] với nhiệm kỳ 8 năm
* đứng đầu Quỹ Thương binh và Liệt sĩ
* các Imams của [[Jumu'ah]] mỗi tỉnh (với sự tham vấn của tất cả [[Marja']]) với nhiệm kỳ trọn đời
* [[Lực lượng vũ trang Cộng hòa Hồi giáo Iran]]
** tư lệnh Lực lượng vũ trang Cộng hòa Hồi giáo Iran
** tư lệnh [[Lục quân Cộng hòa Hồi giáo Iran]]
** tư lệnh [[Hải quân Cộng hòa Hồi giáo Iran]]
** tư lệnh [[Không quân Cộng hòa Hồi giáo Iran]]
** tư lệnh [[Phòng không quân Cộng hòa Hồi giáo Iran]]
* [[Vệ binh Cách mạng Hồi giáo]] (IRGC)
** tư lệnh IRGC
** tư lệnh [[Lục quân Vệ binh Cách mạng Hồi giáo|Lục quân IRGC]]
** tư lệnh [[Hải quân Vệ binh Cách mạng Hồi giáo|Hải quân IRGC]]
** tư lệnh [[Không gian vũ trụ Vệ binh Cách mạng Hồi giáo|Không gian vũ trụ IRGC]]
** tư lệnh [[Lực lượng Quds|Lực lượng Quds IRGC]]
** tư lệnh Tổ chức [[Basij]]
* tư lệnh [[Lực lượng thi hành Luật Cộng hòa Hồi giáo Iran|Lực lượng thi hành Luật]]
* đứng đầu đơn vị Tình báo phản công
* đứng đầu đơn vị Tình báo


Bất kỳ tuyên bố chiến tranh hay hòa bình phải được sự thông qua bởi Lãnh tụ Tối cao cùng với 2/3 tổng số thành viên Quốc hội..<ref>Điều 110, Hiến pháp Iran</ref>
==Tham khảo==
==Tham khảo==
{{tham khảo}}
{{tham khảo}}

Phiên bản lúc 17:18, ngày 6 tháng 11 năm 2016

Lãnh tụ Hồi giáo Cộng hòa Hồi giáo Iran
Hiệu kỳ
Đương nhiệm
Ali Khamenei

từ 4 tháng 6, 1989
Dinh thựBeit Rahbari, Tehran
Trụ sởTehran, Iran
Bổ nhiệm bởiHội nghị Thông thái
Nhiệm kỳTrọn đời[1]
Người đầu tiên nhậm chứcRuhollah Khomeini
Thành lập3 tháng 12, 1979
WebsiteVăn phòng Lãnh tụ Tối cao
Bài này nằm trong loạt bài về:
Chính trị và chính phủ
Iran
Chính phủ Cộng hòa Hồi giáo Iran

Lãnh tụ Tối cao Iran (tiếng Ba Tư: رهبر ایران‎, rahbar-e iran), còn được gọi Lãnh tụ Tối cao Hồi giáo Cách mạng[2] (رهبر معظم انقلاب اسلامی, rahbar-e mo'azzam-e enghelab-e eslami), chính thức ở Iran, được gọi Lãnh tụ Tối cao Uy quyền (tiếng Ba Tư: مقام معظم رهبری‎), là nguyên thủ quốc giacó quyền lực cao nhất trong chính trị và tôn giáo của Cộng hòa Hồi giáo Iran.

Chức vụ được thành lập bởi Hiến pháp Cộng hòa Hồi giáo Iran theo khái niệm của Giám hộ Pháp học Hồi giáo.[3] Theo Hiến pháp, quyền lực của chính quyền Cộng hòa Hồi giáo Iran được trao cho các cơ quan lập pháp, tư pháp và hành pháp, hoạt động dưới sự giám sát của Giám hộ Tuyệt đối và Lãnh đạo Ummah (tiếng Ba Tư: ولایت مطلقه امر و امامت امت‎) đề cập đến Lãnh tụ Tối cao.[4] Danh hiệu Lãnh tụ "Tối cao" (Persian: رهبر معظم, rahbar-e mo'azzam) thường được sử dụng như kính ngữ; tuy nhiên, thuật ngữ không được ghi trong Hiến pháp, mà chỉ được gọi đơn giản là "Lãnh tụ" (rahbar; رهبر).

Lãnh tụ Tối cao có quyền lực cao hơn Tổng thống Iran và bổ nhiệm người đứng đầu nhiều chức vụ quyền lực trong quân đội, chính phủ dân sự và tư pháp.[5] Theo Hiến pháp Iran Lãnh tụ Tối cao phải là Marja'-e taqlid, phẩm hạng cao nhất trong tăng lữ và cơ quan luật tôn giáo trong Usuli 12 Imam Hồi giáo Shia. Tuy nhiên, trong năm 1989, hiến pháp tu chính lãnh tụ Hồi giáo chỉ cần phẩm hạng "uyên bác", tức là, các nhà lãnh đạo có thể là một giáo sĩ cấp thấp hơn.[6][7]

Trong lịch sử, Cộng hòa Hồi giáo có 2 Lãnh tụ Tối cao: Ruhollah Khomeini, nắm quyền từ năm 1979 tới khi qua đời 1989, và Ali Khamenei, đang nắm chức vụ sau khi Khomeini qua đời.

Theo lý thuyết, Lãnh tụ Tối cao bổ nhiệm và giám sát Hội đồng Thông thái. Tất cả các ứng viên vào Hội đồng Thông thái, Tổng thống và Majlis (Quốc hội), được lựa chọn bởi Hội đồng Giám hộ, mà các thành viên được lựa chọn bởi Lãnh tụ Tối cao của Iran.[8] Như vậy, Hội đồng chưa bao giờ đã chất vấn Lãnh tụ Tối cao.[9] Đã có trường hợp khi Lãnh tụ Tối cao đương nhiệm Ali Khamenei đã công khai chỉ trích thành viên của Hội đồng Thông thái, dẫn đến vụ bắt giữ và truất quyền. Chẳng hạn như, Khamenei công khai gọi thành viên của Hội đồng Thông thái Ahmad Azari Qomi là kẻ phản bội, dẫn đến bắt giữ của Ahmad Azari Qomi và sau cùng truất quyền từ Hội đồng Thông thái. Cũng có đã được những trường hợp mà Hội đồng Giám hộ đảo ngược lệnh cấm, đặc biệt là sau khi nhận lệnh phải làm điều đó bởi Khamenei.[10] Lãnh tụ Tối cao ban hành các nghị định và đưa ra quyết định cuối cùng về kinh tế, môi trường và mọi thứ khác.[11][12][13] Bất kỳ tuyên bố chiến tranh hay hòa bình phải được sự thông qua bởi Lãnh tụ Tối cao cùng với 2/3 tổng số thành viên Quốc hội.

Ủy nhiệm và Tình trạng

Lãnh tụ Tối cao Iran được bầu bởi Hội đồng Thông thái (tiếng Ba Tư: مجلس خبرگان‎, Majles-e Khobregan), chịu trách nhiệm giám sát Lãnh tụ Tối cao và khẳng định trong thời hạn 8 năm không quy định số lượng nhiệm kỳ.

Lãnh tụ Tối cao là Tổng tư lệnh của các lực lượng vũ trang và người đứng đầu tam quyền phân lập (Tư pháp, Lập pháp, và Hành pháp).

Lãnh tụ Tối cao bổ nhiệm (hoặc thi hành) và giám sát các cơ quan sau đây:

Bất kỳ tuyên bố chiến tranh hay hòa bình phải được sự thông qua bởi Lãnh tụ Tối cao cùng với 2/3 tổng số thành viên Quốc hội..[14]

Tham khảo

  1. ^ “Iran's possible next Supreme Leader being examined: Rafsanjani”. 13 tháng 12 năm 2015. Truy cập ngày 1 tháng 7 năm 2016 – qua Reuters.
  2. ^ Điều 89-91, Hiến pháp Iran
  3. ^ Điều 5, Hiến pháp Iran
  4. ^ Hiến pháp Iran Unofficial English translation hosted at University of Bern, Switzerland (with good summaries)
  5. ^ "Who's in Charge?" by Ervand Abrahamian London Review of Books, 6 November 2008
  6. ^ Moin, Baqer, Khomeini, (2001), p.293
  7. ^ "Article 109 [Leadership Qualifications]
    (1) Following are the essential qualifications and conditions for the Leader:
    a. Scholarship, as required for performing the functions of religious leader in different fields.
  8. ^ Reuters (14 tháng 12 năm 2015). “Rafsanjani breaks taboo over selection of Iran's next supreme leader”. Truy cập ngày 1 tháng 7 năm 2016.
  9. ^ “Everything you need to know about Iran's Assembly of Experts election”. Truy cập ngày 1 tháng 7 năm 2016.
  10. ^ Staff and agencies (24 tháng 5 năm 2005). “Iran reverses ban on reformist candidates”. Truy cập ngày 1 tháng 7 năm 2016.
  11. ^ “Khamenei says Iran must go green”. 18 tháng 11 năm 2015. Truy cập ngày 1 tháng 7 năm 2016.
  12. ^ “Exclusive: Iran pursues ballistic missile work, complicating nuclear talks”. 16 tháng 5 năm 2014. Truy cập ngày 1 tháng 7 năm 2016 – qua Reuters.
  13. ^ “Asking for a Miracle: Khamenei's Economic Plan”. Truy cập ngày 1 tháng 7 năm 2016.
  14. ^ Điều 110, Hiến pháp Iran