Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Quần đảo Gulag”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
n replaced: tháng 12 20 → tháng 12 năm 20 using AWB
Dòng 16: Dòng 16:
| media_type = In ([[Sách bìa cứng]] & [[sách bìa mềm]])
| media_type = In ([[Sách bìa cứng]] & [[sách bìa mềm]])
| pages =
| pages =
| isbn = ISBN 0060139145
| isbn = 0060139145
| dewey = 365/.45/0947
| dewey = 365/.45/0947
| congress = HV9713.S6413 1974
| congress = HV9713.S6413 1974
Dòng 23: Dòng 23:
}}
}}


'''Quần đảo GULAG''' hay '''Quần đảo ngục tù''' ({{lang-ru|'''Архипелаг ГУЛАГ''', ''Arkhipelag GULAG''}}), là tác phẩm nổi tiếng của nhà văn người Nga [[Aleksandr Isayevich Solzhenitsyn|Aleksandr Solzhenitsyn]], người từng đoạt [[giải Nobel Văn học]] năm 1970.
'''Quần đảo GULAG''' hay '''Quần đảo ngục tù''' ({{lang-ru|'''Архипелаг ГУЛАГ''', ''Arkhipelag GULAG''}}), là tác phẩm nổi tiếng của nhà văn người Nga [[Aleksandr Isayevich Solzhenitsyn|Aleksandr Solzhenitsyn]], người từng đoạt [[giải Nobel Văn học]] năm 1970.


Cuốn sách gồm 3 tập, đã được đưa vào chương trình giảng dạy văn học của nước Nga thời hiện đại.<ref name=autogenerated1>[http://www.vietinfo.eu/thu-vien/nga-dua-quan-dao-gulag-cua-solzhenitsyn-vao-hoc-duong.html Vietinfo - Nga đưa 'Quần đảo Gulag' của Solzhenitsyn vào học đường<!-- Bot generated title -->]</ref> Tác phẩm này được viết từ năm 1958 tới 1968, được xuất bản ở [[Phương Tây]] năm 1973. Cuốn sách viết về hệ thống trại giam [[Trại cải tạo lao động của Liên Xô|Gulag]] của [[Liên Xô]]. Đây là lần đầu tiên cả thế giới được mô tả về hệ thống [[học tập cải tạo|cải tạo lao động]] bắt buộc này của Liên Xô. Sau năm 1989, cuốn sách được xuất bản rộng rãi ở Nga, và từng được đưa vào danh sách cần phải đọc của học sinh Trung học Nga.<ref name=autogenerated1 />
Cuốn sách gồm 3 tập, đã được đưa vào chương trình giảng dạy văn học của nước Nga thời hiện đại.<ref name=autogenerated1>[http://www.vietinfo.eu/thu-vien/nga-dua-quan-dao-gulag-cua-solzhenitsyn-vao-hoc-duong.html Vietinfo - Nga đưa 'Quần đảo Gulag' của Solzhenitsyn vào học đường<!-- Bot generated title -->]</ref> Tác phẩm này được viết từ năm 1958 tới 1968, được xuất bản ở [[Phương Tây]] năm 1973. Cuốn sách viết về hệ thống trại giam [[Trại cải tạo lao động của Liên Xô|Gulag]] của [[Liên Xô]]. Đây là lần đầu tiên cả thế giới được mô tả về hệ thống [[học tập cải tạo|cải tạo lao động]] bắt buộc này của Liên Xô. Sau năm 1989, cuốn sách được xuất bản rộng rãi ở Nga, và từng được đưa vào danh sách cần phải đọc của học sinh Trung học Nga.<ref name=autogenerated1 />
Dòng 33: Dòng 33:
Từ tháng 9 năm 1965 ông đã bị [[KGB]] theo dõi thường trực, sau khi bản thảo cuốn truyện ''Vòng đầu tiên của Địa ngục'' và kịch bản ''Cộng hòa Lao động'' bị rơi vào tay họ. Năm 1970 Solzhenitsyn được trao [[giải Nobel Văn học]]. Tuy nhiên ngày phát giải ông không đi tới Stockholm, vì ông sợ, những người cầm quyền sẽ không cho phép ông trở lại Liên Xô nữa.
Từ tháng 9 năm 1965 ông đã bị [[KGB]] theo dõi thường trực, sau khi bản thảo cuốn truyện ''Vòng đầu tiên của Địa ngục'' và kịch bản ''Cộng hòa Lao động'' bị rơi vào tay họ. Năm 1970 Solzhenitsyn được trao [[giải Nobel Văn học]]. Tuy nhiên ngày phát giải ông không đi tới Stockholm, vì ông sợ, những người cầm quyền sẽ không cho phép ông trở lại Liên Xô nữa.


Tháng 8 năm 1973, KGB khám phá ra một bản thảo trong 3 cuốn ''Quần đảo GULAG'' được giữ tại Liên Xô, sau khi thẩm vấn lizaveta Voronyanskaya, người đánh máy cho Solzhenitsyn.<ref>[http://www.nytimes.com/2008/08/04/books/04solzhenitsyn.html?_r=1&oref=slogin Solzhenitsyn, Literary Giant Who Defied Soviets Dies at 89]</ref> Vài ngày sau khi được KGB thả ra, bà đã treo cổ tự tử vào ngày 3 tháng 8 1973.<ref>Thomas, 1998, p. 398.</ref> Vì thế đối với Solzhenitsyn không còn lý do phải giữ bí mật nữa. Nhà xuất bản Nga ở hải ngoại ''YMCA-Press'', đã có được một bản thảo của ông, được chỉ đạo là phải in ngay cuốn sách này. Vào ngày 28 tháng 1973 cuốn sách bằng tiếng Nga ra mắt tại Paris<ref>[http://epub.ub.uni-muenchen.de/1359/1/hauschild-dissidenten.pdf Sonja Hauschild: ''Propheten oder Störenfriede? Sowjetische Dissidenten in der Bundesrepublik Deutschland und Frankreich und ihre Rezeption bei den Intellektuellen (1974—1977).'' S. 30.] (PDF-Datei; 2,54&nbsp;MB) Truy cập ngày 27 tháng 12 2010.</ref> và một thời gian ngắn sau đó các bản dịch tại nhiều nước Tây phương khác.
Tháng 8 năm 1973, KGB khám phá ra một bản thảo trong 3 cuốn ''Quần đảo GULAG'' được giữ tại Liên Xô, sau khi thẩm vấn lizaveta Voronyanskaya, người đánh máy cho Solzhenitsyn.<ref>[http://www.nytimes.com/2008/08/04/books/04solzhenitsyn.html?_r=1&oref=slogin Solzhenitsyn, Literary Giant Who Defied Soviets Dies at 89]</ref> Vài ngày sau khi được KGB thả ra, bà đã treo cổ tự tử vào ngày 3 tháng 8 1973.<ref>Thomas, 1998, p. 398.</ref> Vì thế đối với Solzhenitsyn không còn lý do phải giữ bí mật nữa. Nhà xuất bản Nga ở hải ngoại ''YMCA-Press'', đã có được một bản thảo của ông, được chỉ đạo là phải in ngay cuốn sách này. Vào ngày 28 tháng 1973 cuốn sách bằng tiếng Nga ra mắt tại Paris<ref>[http://epub.ub.uni-muenchen.de/1359/1/hauschild-dissidenten.pdf Sonja Hauschild: ''Propheten oder Störenfriede? Sowjetische Dissidenten in der Bundesrepublik Deutschland und Frankreich und ihre Rezeption bei den Intellektuellen (1974—1977).'' S. 30.] (PDF-Datei; 2,54&nbsp;MB) Truy cập ngày 27 tháng 12 năm 2010.</ref> và một thời gian ngắn sau đó các bản dịch tại nhiều nước Tây phương khác.


Cuốn sách nguyên thủy có 2 phần, phần 1 (Kỹ nghệ nhà tù) và phần 2 (Phong trào vĩnh cửu). Sau này có một ấn bản gồm 3 quyễn, được chia làm 7 phần. Quyễn 2 và 3 được phát hành vào năm 1975 cũng như 1978. Năm 1985 xuất hiện một ấn bản chỉ gồm một quyển với nội dung rút ngắn, được nhiều người cho là dễ đọc hơn.
Cuốn sách nguyên thủy có 2 phần, phần 1 (Kỹ nghệ nhà tù) và phần 2 (Phong trào vĩnh cửu). Sau này có một ấn bản gồm 3 quyễn, được chia làm 7 phần. Quyễn 2 và 3 được phát hành vào năm 1975 cũng như 1978. Năm 1985 xuất hiện một ấn bản chỉ gồm một quyển với nội dung rút ngắn, được nhiều người cho là dễ đọc hơn.

Phiên bản lúc 17:15, ngày 25 tháng 3 năm 2017

The GULAG Archipelago
Архипелаг ГУЛАГ
Tập tin:Gulag Archipelago.jpg
Thông tin sách
Tác giảAleksandr Solzhenitsyn
Quốc giaPháp
Ngôn ngữTiếng Pháp, nguyên bản là tiếng Nga
Nhà xuất bảnYMCA PRESS
Ngày phát hành1973
Kiểu sáchIn (Sách bìa cứng & sách bìa mềm)
ISBN0060139145
Số OCLC802879
Bản tiếng Việt
Người dịchGeneviève Johannet, José Johannet, Nikita Struve (tiếng Pháp)
Thomas P. Whitney (tiếng Anh)
Ngọc Tú & Ngọc Thứ Lang (tiếng Việt)

Quần đảo GULAG hay Quần đảo ngục tù ([Архипелаг ГУЛАГ, Arkhipelag GULAG] lỗi: {{lang-xx}}: văn bản có thẻ đánh dấu in xiên (trợ giúp)), là tác phẩm nổi tiếng của nhà văn người Nga Aleksandr Solzhenitsyn, người từng đoạt giải Nobel Văn học năm 1970.

Cuốn sách gồm 3 tập, đã được đưa vào chương trình giảng dạy văn học của nước Nga thời hiện đại.[1] Tác phẩm này được viết từ năm 1958 tới 1968, được xuất bản ở Phương Tây năm 1973. Cuốn sách viết về hệ thống trại giam Gulag của Liên Xô. Đây là lần đầu tiên cả thế giới được mô tả về hệ thống cải tạo lao động bắt buộc này của Liên Xô. Sau năm 1989, cuốn sách được xuất bản rộng rãi ở Nga, và từng được đưa vào danh sách cần phải đọc của học sinh Trung học Nga.[1]

Quá trình xuất bản

Solzhenitsyn bắt đầu viết cuốn sách này từ tháng tư 1958, kéo dài hơn 10 năm trời, nhưng ông không muốn xuất bản nó và đã phải giấu bản thảo. Bản thảo viết bằng tay được giấu cho tới khi Liên Xô bị giải thể, bởi Heli Susi tại Estonia, con gái cúa Arnold Susi, một luật sư và cũng từng là bộ trưởng giáo dục nước Estonia, người mà ông đã làm bạn khi cùng bị tù tại nhà giam KGB Lubyanka.[2][3] Trong thời gian đó ông đang viết một truyện lịch sử Bánh xe đỏ, quyển sách mà ông cho quyển là quan trọng nhất của mình. Việc xuất bản cuốn Quần đảo GULAG có thể làm cho ông bị bỏ tù, và như vậy làm dở dang cuốn sách đang viết mà ông nghĩ là có thể sẽ được hoàn tất vào năm 1975.

Từ tháng 9 năm 1965 ông đã bị KGB theo dõi thường trực, sau khi bản thảo cuốn truyện Vòng đầu tiên của Địa ngục và kịch bản Cộng hòa Lao động bị rơi vào tay họ. Năm 1970 Solzhenitsyn được trao giải Nobel Văn học. Tuy nhiên ngày phát giải ông không đi tới Stockholm, vì ông sợ, những người cầm quyền sẽ không cho phép ông trở lại Liên Xô nữa.

Tháng 8 năm 1973, KGB khám phá ra một bản thảo trong 3 cuốn Quần đảo GULAG được giữ tại Liên Xô, sau khi thẩm vấn lizaveta Voronyanskaya, người đánh máy cho Solzhenitsyn.[4] Vài ngày sau khi được KGB thả ra, bà đã treo cổ tự tử vào ngày 3 tháng 8 1973.[5] Vì thế đối với Solzhenitsyn không còn lý do phải giữ bí mật nữa. Nhà xuất bản Nga ở hải ngoại YMCA-Press, đã có được một bản thảo của ông, được chỉ đạo là phải in ngay cuốn sách này. Vào ngày 28 tháng 1973 cuốn sách bằng tiếng Nga ra mắt tại Paris[6] và một thời gian ngắn sau đó các bản dịch tại nhiều nước Tây phương khác.

Cuốn sách nguyên thủy có 2 phần, phần 1 (Kỹ nghệ nhà tù) và phần 2 (Phong trào vĩnh cửu). Sau này có một ấn bản gồm 3 quyễn, được chia làm 7 phần. Quyễn 2 và 3 được phát hành vào năm 1975 cũng như 1978. Năm 1985 xuất hiện một ấn bản chỉ gồm một quyển với nội dung rút ngắn, được nhiều người cho là dễ đọc hơn.

Aleksandr Solzhenitsyn viết lời tựa như sau: "Thiên tiểu thuyết này viết xong đã lâu mà tôi vẫn ngần ngại chưa muốn xuất bản. Thà phụ lòng người chết còn hơn gây hại cho những người còn sống. Nhưng bản thảo bất ngờ lọt vào tay mật vụ thì tôi đành phải cho ra ngay, càng sớm càng tốt. Xin lưu ý là trong Quần đảo ngục tù không có người bịa chuyện. Nhân danh, địa danh đều ghi rõ tên thực. Nếu có ghi tên tắt chỉ là bắt buộc cũng như nếu có thiếu sót chỉ vì người viết không nhớ nổi, nhớ hết. Vì tất cả trong Quần đảo ngục tù đều có thực, nghĩa là thấy sao viết vậy."

Phê bình

Trong thời kỳ chiến tranh Lạnh, tác phẩm đã được truyền thông phương Tây tích cực sử dụng như một vũ khí truyên truyền chống lại Liên Xô. Thậm chí nhiều nhà nghiên cứu phương Tây còn dùng nó như một tư liệu lịch sử và coi những gì cuốn sách mô tả là chính xác, bất chấp việc đây chỉ là một tiểu thuyết văn học.

Theo nhà nghiên cứu Alexander Werth, vì quan điểm chống Nhà nước Liên Xô nên Solzhenitsyn đã cường điệu hóa những gì diễn ra trong trại Gulag. Vào cuối những năm 1930, thực sự số người chết trong các trại Gulag vì nhiều lý do khác nhau là rất ít, không quá 10.000 người/năm, tức là tỷ lệ chết mỗi năm của tù nhân chỉ khoảng 0,7 - 1%. Tỷ lệ chết như vậy là không cao, cho thấy đời sống trong các trại Gulag không khắc nghiệt như Solzhenitsyn mô tả. Theo những câu chuyện chống Liên Xô, đặc biệt là trong chiến tranh lạnh, các trại lao động Xô viết được phương Tây mô tả hầu hầu như giống như các trại tập trung của Hitler: "tù nhân chết như ruồi". Trong thực tế, ấn tượng này được tạo ra chính từ cuốn sách "Quần đảo Gulag" của Solzhenitsyn. Thực ra, các trại Gulag giống như một trại lao động tập thể, và hoàn toàn không có chuyện tù nhân bị ép lao động đến chết, điều đó được xác nhận bởi một số lượng rất lớn người Nga từng sống trong Gulag[7]

Natalya Reshetovskaya, vợ của Aleksandr Solzhenitsyn, cho biết trong cuốn hồi ký của mình rằng "Quần đảo Gulag" đã được chồng bà sáng tác dựa trên "các câu chuyện được nghe kể bên đống lửa và các nguồn hỗn tạp". Theo bà kể lại, Solzhenitsyn không hề coi cuốn sách là một tác phẩm nghiêm túc về lịch sử, nó hoàn toàn trái ngược với sự thật khách quan. Truyền thông Phương Tây đã đánh giá cuốn sách này quá cao và thẩm định nó một cách sai lầm[8].

Liên kết ngoài

Xem thêm

Chú thích

  1. ^ a b Vietinfo - Nga đưa 'Quần đảo Gulag' của Solzhenitsyn vào học đường
  2. ^ Rosenfeld, Alla (2001). Art of the Baltics: The Struggle for Freedom of Artistic Expression Under the Soviets, 1945-1991. Rutgers University Press. tr. 55, pp.134. ISBN 978-0-8135-3042-0. Đã bỏ qua tham số không rõ |coauthors= (gợi ý |author=) (trợ giúp)
  3. ^ Solzhenitsyn, Aleksandr (1997). Invisible Allies. Basic Books. tr. 46–64 The Estonians. ISBN 978-1-887178-42-6. Chú thích có tham số trống không rõ: |coauthors= (trợ giúp)
  4. ^ Solzhenitsyn, Literary Giant Who Defied Soviets Dies at 89
  5. ^ Thomas, 1998, p. 398.
  6. ^ Sonja Hauschild: Propheten oder Störenfriede? Sowjetische Dissidenten in der Bundesrepublik Deutschland und Frankreich und ihre Rezeption bei den Intellektuellen (1974—1977). S. 30. (PDF-Datei; 2,54 MB) Truy cập ngày 27 tháng 12 năm 2010.
  7. ^ Werth, Alexander. Russia, The Post-War Years. New York: Taplinger Pub. 1971, p 30
  8. ^ Lewis, Paul (6 tháng 6 năm 2003). “Natalya Reshetovskaya, 84, Is Dead; Solzhenitsyn's Wife Questioned 'Gulag'. The New York Times. ISSN 0362-4331. Truy cập ngày 26 tháng 1 năm 2017.