Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tiếng Konkan”
Không có tóm lược sửa đổi |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 5: | Dòng 5: | ||
|states = [[Ấn Độ]] |
|states = [[Ấn Độ]] |
||
|region = [[Konkan]], gồm các bang [[Goa]], [[Karnataka]], [[Maharashtra]] và một số nơi tại [[Kerala]] |
|region = [[Konkan]], gồm các bang [[Goa]], [[Karnataka]], [[Maharashtra]] và một số nơi tại [[Kerala]] |
||
|speakers = |
|speakers = 7,4 triệu (2007) |
||
|iso2 = kok |
|iso2 = kok |
||
|iso3 = kok |
|iso3 = kok |
||
Dòng 11: | Dòng 11: | ||
|lc2=knn|ld2=Mararashtra Konkani |
|lc2=knn|ld2=Mararashtra Konkani |
||
|familycolor = Indo-European |
|familycolor = Indo-European |
||
|fam2 = [[Ngữ tộc |
|fam2 = [[Ngữ tộc Ấn-Iran|Ấn-Iran]] |
||
|fam3 = [[Ngữ chi |
|fam3 = [[Ngữ chi Ấn-Arya|Ấn-Arya]] |
||
|fam4 = [[Các ngôn ngữ Nam Indo-Aryan|Vùng Nam]] |
|fam4 = [[Các ngôn ngữ Nam Indo-Aryan|Vùng Nam]] |
||
|fam5 = [[Danh sách ngôn ngữ |
|fam5 = [[Danh sách ngôn ngữ Ấn-Aryan#Họ Konkan|Konkan]] |
||
|script = [[ |
|script = [[Devanagari|Chữ Devanagari]] (chính thức),<ref>Chữ Devanagari đã được công bố làm chữ viết chính thức.</ref> [[Bảng chữ cái Latinh|chữ Latinh]],<ref>chữ Latinh không được ủy thác làm bộ chữ viết chính thức theo luật. Tuy nhiên, chính quyền bang Goa có ra một quy định cho phép dùng chữ cái Latinh trong giao tiếp chính thức.</ref> [[chữ Kannada]],<ref>Việc sử dụng chữ Kannada cũng không được ủy thác trong văn bản luật hay sắc lệnh. Tuy vậy, ở bang Karnataka, người ta có thể dạy tiếng Konkan bằng chữ Kannada thay cho chữ Devanagari.</ref> [[chữ Malayalam]] và [[tiếng Ả Rập|chữ Ả Rập]] |
||
|nation = {{flagicon|India}} [[Goa]], [[Ấn Độ]] |
|nation = {{flagicon|India}} [[Goa]], [[Ấn Độ]] |
||
|agency = Nhiều học viện và chính quyền Goa<ref name="official">{{chú thích web|url=http://india.gov.in/allimpfrms/allacts/419.pdf|format=PDF|title=The Goa Daman and Diu Official Language Act|publisher=Government of India|accessdate = ngày 5 tháng 3 năm 2010}}</ref> |
|agency = Nhiều học viện và chính quyền Goa<ref name="official">{{chú thích web|url=http://india.gov.in/allimpfrms/allacts/419.pdf|format=PDF|title=The Goa Daman and Diu Official Language Act|publisher=Government of India|accessdate = ngày 5 tháng 3 năm 2010}}</ref> |
||
|map = [[Tập tin:Konkanispeakers.png|giữa|300px]]<center><small> |
|map = [[Tập tin:Konkanispeakers.png|giữa|300px]]<center><small>Phân bố của người bản ngữ tiếng Konkan tại Ấn Độ</center></small> |
||
|notice = Indic |
|notice = Indic |
||
}} |
}} |
||
'''Tiếng Konkan''' ([[devanagari|chữ Devanagari]]: कोंकणी, Kōṅkaṇī, chữ Latinh: Konknni, koṅṇi, [[chữ Kannada]]: ಕೊಂಕಣಿ, konkaṇi, [[chữ Malayalam]]: കൊങ്കണി, konkaṇi) là một ngôn ngữ thuộc |
'''Tiếng Konkan''' ([[devanagari|chữ Devanagari]]: कोंकणी, Kōṅkaṇī, chữ Latinh: Konknni, koṅṇi, [[chữ Kannada]]: ಕೊಂಕಣಿ, konkaṇi, [[chữ Malayalam]]: കൊങ്കണി, konkaṇi) là một ngôn ngữ thuộc [[ngữ chi Ấn-Arya|nhóm Ấn-Arya]] của [[Hệ ngôn ngữ Ấn-Âu|Ngữ hệ Ấn-Âu]]. Ngôn ngữ này được nói tại vùng ven biển phía tây [[Ấn Độ]] và có hơn 7 triệu người sử dụng. Tiếng Konkan là ngôn ngữ chính thức của bang [[Goa]] và là ngôn ngữ thiểu số ở các bang [[Karnataka]] và [[Kerala]]. Ngôn ngữ này cũng là một trong 22 ngôn ngữ được công nhận theo [[Hiến pháp Ấn Độ]]. |
||
== Lịch sử == |
== Lịch sử == |
||
Sau khi Ấn Độ độc lập và sau đó là kiểm soát [[Goa]] năm 1961. Goa trở thành một lãnh thổ liên bang của nước này. Tuy nhiên, sự tái cấu trúc của nhà nước theo ranh giới ngôn ngữ và sự gia tăng những lời kêu gọi từ bang [[Maharashtra]] cũng như của người Marathi ở Goa để sáp nhập Goa vào [[Maharashtra]], một cuộc tranh luận kịch liệt đã diễn ra ở [[Goa]]. Các tranh luận chính liên quan đến tình trạng của tiếng Konkan như một ngôn ngữ độc lập và tương lại của Goa là một phần của [[Maharashtra]] hay sẽ |
Sau khi Ấn Độ độc lập và sau đó là kiểm soát [[Goa]] năm 1961. Goa trở thành một lãnh thổ liên bang của nước này. Tuy nhiên, sự tái cấu trúc của nhà nước theo ranh giới ngôn ngữ và sự gia tăng những lời kêu gọi từ bang [[Maharashtra]] cũng như của người Marathi ở Goa để sáp nhập Goa vào [[Maharashtra]], một cuộc tranh luận kịch liệt đã diễn ra ở [[Goa]]. Các tranh luận chính liên quan đến tình trạng của tiếng Konkan như một ngôn ngữ độc lập và tương lại của Goa là một phần của [[Maharashtra]] hay sẽ tách riêng. Một cuộc trưng cầu dân ý đã ngăn Goa đọc lập vào năm 1967 <ref>[http://www.goanews.com/shenoi.htm Goanews — By Sandesh Prabhudesai]</ref>.Tuy nhiên, [[tiếng Anh]], [[tiếng Hindi]] và [[tiếng Marithi]] tiếp tục được ưu tiên trong giao tiếp chính thức trong khi tiếng Konkani chí là phụ. Vào năm 1987, sau một số vụ bạo lực, tiếng Konkan mới trở thành một ngôn ngữ chính thức của bang [[Goa]] |
||
<ref>[http://goanet.org/post.php?name=News&list=goanet&info=2006-June/thread&post_id=044809 Goanet Reader: Puzzle wrapped in an enigma, understanding Konkani in Goa]</ref>. |
<ref>[http://goanet.org/post.php?name=News&list=goanet&info=2006-June/thread&post_id=044809 Goanet Reader: Puzzle wrapped in an enigma, understanding Konkani in Goa]</ref>. |
||
== Chữ viết == |
== Chữ viết == |
||
Tiếng Konkan có |
Tiếng Konkan có thể được viết bằng 5 hệ chữ viết: [[devanagari|chữ Devanagari]], [[bảng chữ cái Latinh|chữ Latinh]], [[chữ Kannada]], [[chữ Malayalam]] và [[tiếng Ả Rập|chữ Ba Tư-Ả Rập]]. Trong số đó chữ cái Latinh hầu như chắn chắn là lâu đời nhất bắt đầu từ thế kỷ 16. Việc sử dụng [[devanagari|chữ Devanagari]], chữ viết chính thức ngày nay được bắt đầu vào năm 1678<ref>[http://www.india-seminar.com/2004/543/543%20madhavi%20sardesai.htm Mother Tongue blues]</ref>. |
||
== Tham khảo == |
== Tham khảo == |
Phiên bản lúc 05:53, ngày 5 tháng 4 năm 2017
Tiếng Konkan | |
---|---|
कोंकणी, Konknni, ಕೊಂಕಣಿ, കൊംകണി | |
Phát âm | kõkɵɳi (chuẩn), kõkɳi (thông thường) |
Sử dụng tại | Ấn Độ |
Khu vực | Konkan, gồm các bang Goa, Karnataka, Maharashtra và một số nơi tại Kerala |
Tổng số người nói | 7,4 triệu (2007) |
Phân loại | Ấn-Âu |
Hệ chữ viết | Chữ Devanagari (chính thức),[1] chữ Latinh,[2] chữ Kannada,[3] chữ Malayalam và chữ Ả Rập |
Địa vị chính thức | |
Ngôn ngữ chính thức tại | Goa, Ấn Độ |
Quy định bởi | Nhiều học viện và chính quyền Goa[4] |
Mã ngôn ngữ | |
ISO 639-2 | kok |
ISO 639-3 | cả hai:gom – Goan Konkaniknn – Mararashtra Konkani |
Tiếng Konkan (chữ Devanagari: कोंकणी, Kōṅkaṇī, chữ Latinh: Konknni, koṅṇi, chữ Kannada: ಕೊಂಕಣಿ, konkaṇi, chữ Malayalam: കൊങ്കണി, konkaṇi) là một ngôn ngữ thuộc nhóm Ấn-Arya của Ngữ hệ Ấn-Âu. Ngôn ngữ này được nói tại vùng ven biển phía tây Ấn Độ và có hơn 7 triệu người sử dụng. Tiếng Konkan là ngôn ngữ chính thức của bang Goa và là ngôn ngữ thiểu số ở các bang Karnataka và Kerala. Ngôn ngữ này cũng là một trong 22 ngôn ngữ được công nhận theo Hiến pháp Ấn Độ.
Lịch sử
Sau khi Ấn Độ độc lập và sau đó là kiểm soát Goa năm 1961. Goa trở thành một lãnh thổ liên bang của nước này. Tuy nhiên, sự tái cấu trúc của nhà nước theo ranh giới ngôn ngữ và sự gia tăng những lời kêu gọi từ bang Maharashtra cũng như của người Marathi ở Goa để sáp nhập Goa vào Maharashtra, một cuộc tranh luận kịch liệt đã diễn ra ở Goa. Các tranh luận chính liên quan đến tình trạng của tiếng Konkan như một ngôn ngữ độc lập và tương lại của Goa là một phần của Maharashtra hay sẽ tách riêng. Một cuộc trưng cầu dân ý đã ngăn Goa đọc lập vào năm 1967 [5].Tuy nhiên, tiếng Anh, tiếng Hindi và tiếng Marithi tiếp tục được ưu tiên trong giao tiếp chính thức trong khi tiếng Konkani chí là phụ. Vào năm 1987, sau một số vụ bạo lực, tiếng Konkan mới trở thành một ngôn ngữ chính thức của bang Goa [6].
Chữ viết
Tiếng Konkan có thể được viết bằng 5 hệ chữ viết: chữ Devanagari, chữ Latinh, chữ Kannada, chữ Malayalam và chữ Ba Tư-Ả Rập. Trong số đó chữ cái Latinh hầu như chắn chắn là lâu đời nhất bắt đầu từ thế kỷ 16. Việc sử dụng chữ Devanagari, chữ viết chính thức ngày nay được bắt đầu vào năm 1678[7].
Tham khảo
- ^ Chữ Devanagari đã được công bố làm chữ viết chính thức.
- ^ chữ Latinh không được ủy thác làm bộ chữ viết chính thức theo luật. Tuy nhiên, chính quyền bang Goa có ra một quy định cho phép dùng chữ cái Latinh trong giao tiếp chính thức.
- ^ Việc sử dụng chữ Kannada cũng không được ủy thác trong văn bản luật hay sắc lệnh. Tuy vậy, ở bang Karnataka, người ta có thể dạy tiếng Konkan bằng chữ Kannada thay cho chữ Devanagari.
- ^ “The Goa Daman and Diu Official Language Act” (PDF). Government of India. Truy cập ngày 5 tháng 3 năm 2010.
- ^ Goanews — By Sandesh Prabhudesai
- ^ Goanet Reader: Puzzle wrapped in an enigma, understanding Konkani in Goa
- ^ Mother Tongue blues
Xem thêm
- Danh sách ngôn ngữ
- Danh sách các nước theo ngôn ngữ nói
- Học tiếng Konkani trực tuyến
- Từ điến tiếng Konkani (GSB)
- Từ điển tiếng Konkani (Manglorean)