Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tiếng Abkhaz”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
n replaced: language=Russian → language=Nga using AWB
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 22: Dòng 22:
|map=Idioma abjasio.png
|map=Idioma abjasio.png
}}
}}
{{Văn hóa Abkhazia}}

'''Tiếng Abkhaz''' (đôi khi được viết là '''Abxaz'''; {{lang|ab|Аҧсуа бызшәа}} [apʰswa bɨzʃʷa]) là một [[Hệ ngôn ngữ Tây Bắc Kavkaz|ngôn ngữ Tây Bắc Kavkaz]], có quan hệ gần gũi nhất với [[tiếng Abaza]]. Ngôn ngữ này chủ yếu được [[người Abkhaz]] nói. Đây là ngôn ngữ chính thức của [[Abkhazia]]{{efn|name=Abkhazia-note}} nơi có khoảng 100.000 người nói.<ref name="e18" /> Ngoài ra, nó được nói bởi hàng nghìn kiều dân Abkhazia tại [[Thổ Nhĩ Kỳ]], [[Syria]], [[Jordan]] và nhiều quốc gia Tây phương. Thống kê năm 2010 của Nga ghi nhận 6.786 người nói tiếng Abkhaz tại [[Nga]].<ref name=RC2010>Row 7 in {{cite web |url=http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab6.xls |language=Nga |script-title=ru:Приложение 6: Население Российской Федерации по владению языками |trans_title=Appendix 6: Population of the Russian Federation by languages used |format=XLS |publisher=Федерадьная служба государственной статистики {{bracket|Federal State Statistics Service}} }}</ref>
'''Tiếng Abkhaz''' (đôi khi được viết là '''Abxaz'''; {{lang|ab|Аҧсуа бызшәа}} [apʰswa bɨzʃʷa]) là một [[Hệ ngôn ngữ Tây Bắc Kavkaz|ngôn ngữ Tây Bắc Kavkaz]], có quan hệ gần gũi nhất với [[tiếng Abaza]]. Ngôn ngữ này chủ yếu được [[người Abkhaz]] nói. Đây là ngôn ngữ chính thức của [[Abkhazia]]{{efn|name=Abkhazia-note}} nơi có khoảng 100.000 người nói.<ref name="e18" /> Ngoài ra, nó được nói bởi hàng nghìn kiều dân Abkhazia tại [[Thổ Nhĩ Kỳ]], [[Syria]], [[Jordan]] và nhiều quốc gia Tây phương. Thống kê năm 2010 của Nga ghi nhận 6.786 người nói tiếng Abkhaz tại [[Nga]].<ref name=RC2010>Row 7 in {{cite web |url=http://www.gks.ru/free_doc/new_site/population/demo/per-itog/tab6.xls |language=Nga |script-title=ru:Приложение 6: Население Российской Федерации по владению языками |trans_title=Appendix 6: Population of the Russian Federation by languages used |format=XLS |publisher=Федерадьная служба государственной статистики {{bracket|Federal State Statistics Service}} }}</ref>
==Hệ thống chữ viết==
==Hệ thống chữ viết==

Phiên bản lúc 21:39, ngày 29 tháng 5 năm 2017

Tiếng Abkhaz
Аԥсуа бызшәа; аԥсшәа
Sử dụng tạiAbkhazia và kiều dân Abkhaz
Tổng số người nói113.000 (1993)[1]
Phân loạiTây Bắc Kavkaz
Phương ngữ
Abzhywa
Sadz
Hệ chữ viếtKirin (biến thể tiếng Abkhaz) Trước đây: Latinh, Gruzia
Địa vị chính thức
Ngôn ngữ chính thức tại
Cộng hòa Abkhazia[a]
Mã ngôn ngữ
ISO 639-1ab
ISO 639-2abk
ISO 639-3abk
Glottologabkh1244[2]
Một phần của loạt bài về
Văn hóa Abkhazia
Lịch sử
Dân tộc
Ngôn ngữ

Tiếng Abkhaz (đôi khi được viết là Abxaz; Аҧсуа бызшәа [apʰswa bɨzʃʷa]) là một ngôn ngữ Tây Bắc Kavkaz, có quan hệ gần gũi nhất với tiếng Abaza. Ngôn ngữ này chủ yếu được người Abkhaz nói. Đây là ngôn ngữ chính thức của Abkhazia[a] nơi có khoảng 100.000 người nói.[1] Ngoài ra, nó được nói bởi hàng nghìn kiều dân Abkhazia tại Thổ Nhĩ Kỳ, Syria, Jordan và nhiều quốc gia Tây phương. Thống kê năm 2010 của Nga ghi nhận 6.786 người nói tiếng Abkhaz tại Nga.[3]

Hệ thống chữ viết

Bài chi tiết: Bảng chữ cái tiếng Abkhaz

Bảng chữ cái Kirin đã được dùng để viết tiếng Abkhaz từ 1862.

А а
[a] 		Б б
[b] 		В в
[v] 		Г г
[ɡ] 		Гь гь
[ɡʲ] 		Гә гә
[ɡʷ] 		Ҕ ҕ
[ʁ/ɣ] 		Ҕь ҕь
[ʁʲ/ɣʲ]
Ҕә ҕә
[ʁʷ/ɣʷ] 		Д д
[d] 		Дә дә
[dʷ] 		Е е
[ɛ] 		Ж ж
[ʐ] 		Жь жь
[ʒ] 		Жә жә
[ʒʷ] 		З з
[z]
Ӡ ӡ
[d͡z] 		Ӡә ӡә
[d͡ʑʷ] 		И и
[j/jɨ/ɨj/i] 		К к
[kʼ] 		Кь кь
[kʼʲ] 		Кә кә
[kʼʷ] 		Қ қ
[kʰ] 		Қь қь
[kʲʰ]
Қә қә
[kʷʰ] 		Ҟ ҟ
[qʼ] 		Ҟь ҟь
[qʼʲ] 		Ҟә ҟә
[qʼʷ] 		Л л
[l] 		М м
[m] 		Н н
[n] 		О о
[ɔ]
П п
[pʼ] 		Ԥ ԥ
[pʰ] 		Р р
[r] 		С с
[s] 		Т т
[tʼ] 		Тә тә
[tʼʷ] 		Ҭ ҭ
[tʰ] 		Ҭә ҭә
[tʷʰ]
У у
[w/wɨ/ɨw/u] 		Ф ф
[f] 		Х х
[x/χ] 		Хь хь
[xʲ/χʲ] 		Хә хә
[xʷ/χʷ] 		Ҳ ҳ
[ħ] 		Ҳә ҳә
[ħʷ] 		Ц ц
[t͡sʰ]
Цә цә
[t͡ɕʷʰ] 		Ҵ ҵ
[t͡sʼ] 		Ҵә ҵә
[t͡ɕʼʷ] 		Ч ч
[t͡ʃʰ] 		Ҷ ҷ
[t͡ʃʼ] 		Ҽ ҽ
[t͡ʂʰ] 		Ҿ ҿ
[t͡ʂʼ] 		Ш ш
[ʂ]
Шь шь
[ʃ] 		Шә шә
[ʃʷ] 		Ы ы
[ɨ] 		Ҩ ҩ
[ɥ/ɥˤ] 		Џ џ
[d͡ʐ] 		Џь џь
[d͡ʒ] 		Ь ь
[ʲ] 		Ә ә
[ʷ]

Tham khảo

  1. ^ a b Abkhazia tự xem mình là một quốc gia độc lập, nhưng điều nay chỉ được một vài quốc gia công nhận. Chính phủ Gruzia và chính phủ đa số các quốc gia xem Abkhazia là một phần lãnh thổ Gruzia.
  1. ^ a b Tiếng Abkhaz tại Ethnologue. 18th ed., 2015.
  2. ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Abkhazian”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
  3. ^ Row 7 in Приложение 6: Население Российской Федерации по владению языками (XLS) (bằng tiếng Nga). Федерадьная служба государственной статистики [Federal State Statistics Service]. Đã bỏ qua tham số không rõ |trans_title= (gợi ý |trans-title=) (trợ giúp)Quản lý CS1: dấu chấm câu dư (liên kết) Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Tiếng_Abkhaz&oldid=26614062”