Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Phong trào Đồng khởi”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n →‎Nguyên nhân: replaced: Chấp Hành → Chấp hành using AWB
Thay đổi để mô tả chuẩn hơn về cái gọi là Đồng Khởi. Đồng khởi lên rồi tiêu Công Lý. Nam Kỳ khởi nghĩa mất Tự Do.
Dòng 1: Dòng 1:
[[Hình:Nha truyen thong Dong Khoi.JPG|nhỏ|200px|Nhà truyền thống phong trào Đồng Khởi ở huyện [[Mỏ Cày Nam]], [[Bến Tre]]]]
[[Hình:Nha truyen thong Dong Khoi.JPG|nhỏ|200px|Nhà truyền thống phong trào Đồng Khởi ở huyện [[Mỏ Cày Nam]], [[Bến Tre]]]]
'''Đồng Khởi''' là phong trào quấy phá của lực lượng cộng sản vào các địa phương xa thủ đô Sài Gòn, ví dụ như ở quận Mỏ Cày, tỉnh Kiến Hòa ở thập niên 1960.
'''Đồng Khởi''' là phong trào do những thành viên Việt Minh ở lại [[miền Nam (Việt Nam)|miền Nam Việt Nam]] kêu gọi nhân dân nổi dậy đồng loạt chống [[Hoa Kỳ]] và [[Việt Nam Cộng hòa]], trước hết là những vùng nông thôn rộng lớn ở miền Nam Việt Nam và cả vùng núi Nam Trung bộ Việt Nam. Phong trào này diễn ra từ cuối năm [[1959]], đỉnh cao là năm [[1960]], nhanh chóng lan rộng khắp miền Nam làm tan rã cơ cấu chính quyền cơ sở nông thôn của chính phủ Việt Nam Cộng hòa thời tổng thống [[Ngô Đình Diệm]], dẫn đến một phần đáng kể của nông thôn miền Nam đã thành vùng do những người cộng sản kiểm soát, dẫn đến sự thành lập của [[Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam|Mặt trận giải phóng dân tộc miền Nam Việt Nam]].


==Nguyên nhân==
==Nguyên nhân==
Do tham vọng thôn tính miền nam, đảng cộng sản đã nỗ lực bằng mọi cách để đánh phá miền nam vì họ biết đó là giải pháp duy nhất có thể ép buộc dân miền nam phải quy thuận theo họ. Họ thẳng tay chém giết, tấn công vào công chức hành chánh trong chính phủ Viet Nam Cộng Hòa để khủng bố tinh thần nhân dân, và họ đã thất bại vì dân miền nam Việt Nam không ưa chế độ man rợ cộng sản Việt Nam vốn là tay sai cho cộng sản quốc tế đứng đầu là Hồ Chí Minh.
Tháng 5/1959, Ngô Đình Diệm ban hành [[Luật 10-59|Đạo luật 10/59]] công khai "đặt Cộng sản ngoài vòng pháp luật" và tiến hành tàn sát, bắt giữ hàng chục vạn thành viên [[Việt Minh]] và những người dân ủng hộ Việt Minh, đồng thời dùng [[máy chém]] xử tử một số người. Ước tính hàng vạn người đã bị giết, hàng trăm ngàn người bị bắt giữ.

Tháng 1/1959, diễn ra hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Trung ương [[Đảng Cộng sản Việt Nam|Đảng Lao động Việt Nam]], đã quyết định "''cho phép lực lượng cách mạng miền Nam sử dụng bạo lực để đánh đổ chính quyền [[Hoa Kỳ|Mỹ]]-[[Ngô Đình Diệm|Diệm]]".'' Kết hợp [[đấu tranh chính trị]] và đấu tranh vũ trang để lật đổ chính quyền Mỹ-Diệm, cao trào diễn ra ở các địa phương: Bác Ái (02/1959), Trà Bồng (08/1959)... phong trào lan nhanh ra khắp miền Nam, đặc biệt là phong trào Đồng khởi ở [[tỉnh]] [[Bến Tre]]. 17/1/1960, tại huyện Mỏ Cày, tỉnh [[Bến Tre]] diễn ra cuộc biểu tình phản đối (về sau lấy ngày 17/1 là ngày kỷ niệm), sau đó lan ra các huyện [[Giồng Trôm]], [[Thạnh Phú]], [[Ba Tri]]... làm bộ máy chính quyền Việt Nam Cộng hòa hoang mang.

Từ Bến Tre, phong trào lan rộng ra khắp miền Nam Việt Nam, [[Tây Nguyên]], và các nơi khác ở [[miền Trung (Việt Nam)|miền Trung]]. Cuối năm [[1960]], phong trào đã làm chủ nhiều thôn xã ở [[miền Nam (Việt Nam)|miền Nam]], Tây Nguyên, và [[ven biển miền Trung Việt Nam]].

Sự thành công của phong trào đã chiếm được nhiều vùng rộng lớn và thúc đẩy sự thành lập [[Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam]] (20/12/1960).


==Diễn biến==
==Diễn biến==


====Đồng khởi Bến Tre====
====Đồng khởi Bến Tre====
Do những mâu thuẫn chính trị trong chính phủ Việt Nam Cộng Hòa vào thập niên 1960, bọn cộng sản đã lợi dụng thời cơ và kiểm soát lỏng lẻo của quân đội VNCH để trà trộn và cài đặt, củng cố bộ máy hạ tầng bám vào dân thành công mỹ mản và hòan tòan bằng bạo lực. Điều này đã là một trong những lý do khiến cho VNCH sụp đổ 15 năm sau..<ref name="biengioi">[http://www.bentre.gov.vn/index.php?option=com_content&task=view&id=301&Itemid=47 Trang chủ tỉnh Bến Tre]</ref>
Đêm 2 tháng 1 năm 1960, ban lãnh đạo tỉnh Bến Tre họp tại xã Tân Trung, quyết định: "''phát động một tuần lễ toàn dân đồng khởi, diệt ác ôn, phá thế kìm kẹp, giải phóng nông thôn, làm chủ ruộng vườn''" và quyết định khởi nghĩa thống nhất từ ngày [[17 tháng 1]] đến ngày 25 tháng 1. Điểm đột phá tại cù lao Minh (gồm 3 huyện Minh Tân, Mỏ Cày, Thạnh Phú), điểm chính ở Mỏ Cày.

Ngày [[17 tháng 1]] năm 1960, theo kế hoạch đã định, cuộc Đồng khởi nổ ra đúng như dự kiến tại ba xã Định Thủy, Phước Hiệp, Bình Khánh (huyện [[Mỏ Cày]], tỉnh [[Bến Tre]]) và kiểm soát hoàn toàn các xã sau 2 ngày. Trung đội quân giải phóng đầu tiên của Bến Tre thành lập tại vườn dừa, xã Bình Khánh.

Sau đó, phong trào chuyển hướng sang [[Giồng Trôm]], tập trung ở các xã trọng điểm Châu Hòa, Châu Bình và Phong Mỹ dưới sự lãnh đạo của nữ tướng [[Nguyễn Thị Định]].

Từ thắng lợi trên, trong vòng một tuần (17 đến 24 tháng 1), 47 xã ở Mỏ Cày, Giồng Trôm, Châu Thành, Ba Tri, Thạnh Phú nổi dậy. Lực lượng nổi dậy làm chủ nhiều ấp, trong đó hoàn toàn làm chủ 22 xã.

Trước phong trào, chính quyền Việt Nam Cộng hòa phản kích lại. Ngày 22 tháng 2, 1 đại đội từ Mỏ Cày tiến vào Phước Hiệp. Ngày 24 tháng 2, huy động 3.000 quân đánh vào 3 xã "điểm" (Định Thủy, Bình Khánh, Phước Hiệp). Quân dân ba xã đã dùng các vũ khí thô sơ phản kích, điển hình là [[súng ngựa trời]]. Cuộc tấn công thất bại. Từ Bến Tre, phong trào Đồng Khởi lan khắp miền Nam, làm lung lay chính quyền Việt Nam Cộng hòa tại các cấp địa phương.

Từ những tháng lợi trên, Xứ ủy Nam Bộ Đảng Lao động Việt Nam đề nghị Trung ương Đảng nâng đấu tranh vũ trang lên ngang với đấu tranh Chính trị.

Ngày 25 tháng 3 năm 1960, hơn 10.000 quân hỗn hợp thủy-bộ-biệt kích-dù tiến vào vây quét các xã "điểm" ở huyện Mỏ Cày. Trước tình hình trên, lãnh đạo Bến Tre quyết định dùng biện pháp chính trị, phát động quần chúng, đặc biệt là phụ nữ.

Tháng 3 năm 1960, hơn 7.000 phụ nữ Giồng Trôm biểu tình đòi các đơn vị quân chủ lực của chính phủ đang càn quét phải rút về vị trí cũ.

Tháng 6 năm 1960, các chi bộ của những người cộng sản quyết định phát động Đồng khởi trong toàn Nam Bộ.

Ngày [[24 tháng 9]] năm 1960, những người cộng sản ở Bến Tre phát động cuộc Đồng khởi lần hai. Bấy giờ, phong trào không chỉ diễn ra ở những nơi họ nghĩ là có thể thắng thế mà còn dám phát động ngay cả ở những vùng yếu khác.<ref name=biengioi>[http://www.bentre.gov.vn/index.php?option=com_content&task=view&id=301&Itemid=47 Trang chủ tỉnh Bến Tre]</ref>


====Tây Nam Bộ====
====Tây Nam Bộ====
Chính phủ VNCH đáng lý ra nên thương lượng với phía cộng sản bắc Việt một giải pháp hòa bình vì trên thực tế họ đã mất lòng dân quá nhiều qua lối cai trị độc tài, gia đình trị của Ngô đình Diệm. Họ Ngô chỉ lo Công Giáo Hóa miền nam Việt Nam thay vì kêu gọi nhân dân miền Nam đứng lên chống cộng trên tinh thần tự do và đoàn kết dân tộc, liên tôn, bình đẳng, và trang nghiêm với mọi tầng lớp nhân dân. Vì thế họ Ngô đã tự mình đến chỗ diệt vong và đem theo chính thể Cộng Hòa Công Giáo này xuống hố 12 năm sau, tháng tư 1975.
Cùng thời gian với Bến Tre, tỉnh Kiến Phong cũng nổi dậy. Các đại đội 272, 274 đã có các trận đánh tiêu diệt và làm bị thương 25 lính, chiếm trụ sở xã, thu súng và làm chủ xã Mỹ Hòa. Đến ngày 20 tháng 1 năm 1960 thì tỉnh Kiến Phong đã tiêu diệt, làm bị thương 165, bắt 40, giáo dục cải tạo 40 binh lính QLVNCH. Một số địa điểm tiêu biểu
*
* Trong khi chính quyền địa phương đang lo đối phó với Mỹ Hòa thì huyện Hồng Ngự nổi dậy. Bắt đầu từ ba xã "điểm" Tân Thành, Thường Thới, Thường Phước. Đại đội 271 diệt đồn Cả Cái, giải phóng Tân Thành.
* Tại Cao Lãnh, lực lượng vũ trang xã Bình Thạnh bức rút đồn Bà Cò, làm chủ 1 ấp (thuộc xã Đốc Bình Kiều).
* Từ ngày 6 tháng 3 năm 1960, phong trào càng lan rộng ra các tỉnh:
* Tại Cà Mau, tiểu đoàn [[Ngô Văn Sở]] phục kích đánh bại, tiêu diệt và bắt sống 150 lính, thu 133 súng, giải phóng nhiều xã.
* Tại Sóc Trăng, sáu tháng đầu năm 1960, các vùng nông thôn các huyện Vĩnh Châu, Mỹ Xuyên, Gia Rai, Hồng Dân, Vĩnh Lộc với hàng chục vạn dân do những người giải phóng làm chủ.


====Đông Nam Bộ====
====Đông Nam Bộ====
Cộng sản đã cài đặt tai mắt khắp nơi, kể cả trong chính phủ VNCH, và ngay luôn trong bộ tổng tham mưu quân lực VNCH. Nhất cử nhất động của quân đội và chính phủ VNCH đều bị lộ tẩy, ví như chẳng có chút gì bí mật quân sự hay bí mật chính phủ. Các mặt kinh tế và quân sự của VNCH đều bị cộng sản bắc Việt bao vây và đánh phá nặng nề, khiến cho nhân dân miền nam rất khốn khổ trong suốt cuộc nội chiến.
{{Xem thêm|Trận Tua Hai}}
[[Trung ương Cục miền Nam|Xứ ủy Nam Bộ]] sau khi kiến nghị với [[Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam|Trung ương Đảng Lao động]] nâng cao đấu tranh vũ trang đã quyết định mở một trận tiến công lớn. Mục tiêu là lấy thêm vũ khí để nhanh chóng phát triển lực lượng, mở rộng phong trào "Đồng khởi", lan sang [[Đông Nam Bộ (Việt Nam)|Đông Nam Bộ]].

Địa điểm được chọn là bốt [[Tua Hai]], tiền tiêu án ngữ biên giới [[Việt]]-[[Campuchia|Miên]], nằm trên đường 22, các [[tây Ninh (thị xã)|thị xã Tây Ninh]] 5 [[kilômét|km]] về phía bắc. Lực lượng [[Quân lực Việt Nam Cộng hòa]] có 2 [[trung đoàn]] (phần lớn mới nhập ngũ), 1 [[chi đội]] [[thiết giáp]], 1 [[đại đội]] [[pháo]].

Lực lượng giải phóng gồm gần 1 [[tiểu đoàn]] và một số đoàn quân giáo phái tấn công ngày [[26 tháng 1]] năm [[1960]]. QLVNCH thiệt hại 500 binh sĩ, 500 bị bắt sống. Lực lượng Đồng Khởi thu 1500 súng các loại.

Trận Tua Hai mở đầu cho cuộc đồng khởi ở Đông Nam Bộ. Sau [[Tua Hai]], lực lượng giải phóng [[Tây Ninh]] gỡ 50% đồn bốt, giải phóng 24 [[xã]] và làm chủ nhiều phần tại 19 xã khác.

Ngày [[16 tháng 3]] năm [[1961]], lực lượng [[Tiểu đoàn 800]] quân Giải phóng [[Đông Nam Bộ (Việt Nam)|Đông Nam Bộ]] tấn công Chi khu quân sự [[Hiếu Liêm]], hôm sau tấn công bốt [[An Lạc]], hỗ trợ dân chúng các nơi nổi dậy.

Bên cạnh các hoạt động quân sự, các phong trào chính trị tại đây cũng tăng cao, điểm hình là các cuộc biểu tình thị uy của công nhân đồn điền [[cao su]] các tỉnh [[Biên Hòa]], [[Bà Rịa]], [[Thủ Dầu Một]] vào cuối năm [[1960]]. Đoàn biểu tình phá hủy các [[trụ sở]], bốt gác của [[Chính phủ|Chính quyền]] [[Việt Nam Cộng hòa]].


====Liên khu V====
====Liên khu V====
Càng kể càng thấy cho sự tinh ranh của cộng sản trong cuộc nội chiến Việt Nam vừa qua, và sự ngớ ngẩn của chính phủ Sài Gòn non trẻ ngây thơ. Chính phủ Sài Gòn không biết lãnh đạo nhân dân cho nên dù nhân dân có sợ cộng sản tới đâu, cuối cùng nhân dân cũng về với cộng sản vì cộng sản biết bám vào dân để tạo ra thể cờ quân dân như cá với nước. VNCH phải nên làm thế. Phải bám vào dân, giáo dục họ, thương mến họ, bảo vệ họ thực sự. Thế nhưng chiến tranh Việt Nam đã đi vào lịch sử mà kẻ chiến thắng có quyền viết và phê phán lịch sử ấy tuỳ tiện.
Do phần lớn lực lượng quân sự đã tập kết ra Bắc, lực lượng hoạt động chính trị ở các tỉnh miền trung - Tây Nguyên bị cô lập khá nhiều. Trong đạo luật Tố Cộng - Diệt Cộng, phần lớn lực lượng Việt Minh còn lại ở các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định và nhiều lực lượng ở Tây Nguyên bị chính quyền giết hại. Việt Minh gần như bị xóa sổ, buộc phải tự thành lập các lực lượng vũ trang nhỏ lẻ để tự vệ.

Những cuộc nổi dậy tự phát đầu tiên của nông dân người dân tộc thiểu số: Ba Na, Chăm, Răgklay... Đến cuộc khởi nghĩa lớn nhất ở Trà Bồng (Quảng Ngãi) phát động phong trào Đồng Khởi trên toàn miền nam. Các tỉnh QK5 thành lập liên tiếp những lực lượng vũ trang. Sau ''Nghị quyết trung ương 15,'' Bộ Chỉ huy quân sự QK5 thành lập do Võ Chí Công đứng đầu. Bộ Chỉ huy này hoạt động bằng những chỉ thị trực tiếp từ miền bắc và đón cán bộ vào.

Ngày 31/7/1960, lực lượng vũ trang tỉnh Bình Thuận giành quyền làm chủ ở một số khu vực giáp ranh giữa đồng bằng và rừng núi, tấn công Bắc Ruộng và quận lỵ Hoài Đức. Tiêu diệt, bắt sống 300 binh sĩ. Đây là trận mở màn, trên thực tế có rất nhiều trận tấn công ở miền núi và đồng bằng. Qua các trận đánh, lực lượng tiêu hao nhanh chóng được bổ sung bằng quân số mới gia nhập, đồng thời thành lập liên tiếp các đơn vị võ trang ở từng tỉnh.

Để trả đũa, chính quyền Việt Nam Cộng hòa dồn quân càn quét những lực lượng Giải phóng tại từng tỉnh. Đồng thời uy hiếp, khủng bố tinh thần người dân, giết hại dã man những người đứng đầu các cuộc Đồng Khởi ở địa phương. Trên Tây Nguyên là địa bàn ít dân, QLVNCH lập nhiều đồn bót nhằm cô lập QGPMN với các bản làng người dân tộc thiểu số. Tuy nhiên VNCh cũng chỉ kiểm soát được các đô thị và những nơi đông dân, không giữ nổi những buôn làng đã được MTDTGPMN kiểm soát.


==Kết quả==
==Kết quả==
Được thì làm vua, thua thì làm giặc. Cổ ngữ thật không sai chút nào. Cuối cùng thì phe cộng sản đã thắng vì yếu tố nhân dân này. VNCH đã có những anh hùng quân đội hy sinh cho lý tưởng chống cộng của họ với hảo vọng là họ đã nằm xuống cho nhân dân miền Nam, nhưng thật ra họ đã bị chính quyền Sài Gòn lợi dụng. Thật là tội nghiệp cho nhân dân tôi phải hứng chịu cảnh nồi da xáo thịt. Giờ đây chiến tranh đã kết thúc và Việt Nam đã thay đổi rất nhiều tuy vẫn còn nhiều thay đổi cần phài có trong hệ thống chính quyền, nhưng dù sao chăng nữa chiến tranh đã chấm dứt.
Tính đến cuối năm 1960, phong trào Đồng khởi đã căn bản làm tan rã cơ cấu chính quyền cơ sở nông thôn của Việt Nam Cộng hòa. Trong 2.627 xã toàn miền Nam, [[Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam|Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam]] đã lập chính quyền tự quản ở 1.383 xã, đồng thời làm tê liệt chính quyền Việt Nam Cộng hòa ở hầu hết các xã khác. Dân số vùng giải phóng toàn miền Nam có khoảng 6,5 triệu người thuộc vùng kiểm soát của Mặt trận. Kế hoạch lập khu trù mật và chính sách "cải cách điền địa" của Ngô Đình Diệm bị thất bại nặng. Hai phần ba số ruộng đất trong Cải cách điền địa (khoảng 17 vạn héc ta) được chia lại cho người dân. Phong trào Đồng khởi ở nông thôn thúc đẩy mạnh mẽ phong trào đấu tranh chính trị ở đô thị. Trong năm 1960 ở miền Nam có 10 triệu lượt người tham gia đấu tranh chính trị, trong đó tiêu biểu nhất là phong trào đấu tranh nhân ngày 20-7-1960.<ref>[http://chinhphu.vn/cttdtcp/vi/cpchxhcnvn/cpcacthoiky/1955_1975/02_1.html]</ref>

Ngày 20/12/1960, Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam được thành lập, số lượng thành viên tăng nhanh, thậm chí lên gấp đôi mỗi năm. Đầu năm 1961, Quân Giải phóng miền Nam cũng được thành lập, bằng cách thống nhất các lực lượng du kích ở từng địa phương và thành lập mới những tiểu đoàn bộ đội tập trung. Hàng chục ngàn thanh thiếu niên tại miền Nam đã gia nhập Giải phóng quân mỗi năm.

Trong một báo cáo gửi [[Tổng thống Hoa Kỳ|Tổng thống Mỹ]] [[Kennedy]], [[Cơ quan Tình báo Trung ương (Hoa Kỳ)|Cục Tình báo Trung ương Hoa Kỳ]] thừa nhận:<ref name=biengioi1>Theo ấn phẩm ''Cuộc đồng khởi kỳ diệu ở miền Nam Việt Nam'' - Nhà xuất bản Đà Nẵng</ref>:
{{cquote|''Một thời kỳ hết sức nghiêm trọng đối với Tổng thống Ngô Đình Diệm và Việt Nam Cộng hoà đã ở ngay trước mặt. Chỉ trong vòng 6 tháng cuối năm 1960 tình hình an ninh [[miền Nam (Việt Nam)|trong nước]] vẫn tiếp tục ngày càng xấu đi và nay đã lên tới mức nghiêm trọng… Toàn bộ vùng nông thôn ở phía Nam và Tây nam [[Thành phố Hồ Chí Minh|Sài Gòn]] cũng như một số vùng phía Bắc đã nằm trong quyền kiểm soát rất lớn của Việt Cộng.''}}

Để trả đũa, Tổng thống [[Kennedy]] và [[Ngô Đình Diệm]] đề xuất ra [[Ấp Chiến lược|Ấp chiến lược]]. Theo đó, người dân bị cưỡng ép phải rời khỏi nơi cư trú để chuyển vào trong những khu trại do Mỹ và Việt Nam Cộng hòa xây dựng, nhằm ngăn không cho người dân có thể đi lại tiếp tế cho du kích của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam.


==Ghi chú==
==Ghi chú==

Phiên bản lúc 09:34, ngày 9 tháng 7 năm 2017

Nhà truyền thống phong trào Đồng Khởi ở huyện Mỏ Cày Nam, Bến Tre

Đồng Khởi là phong trào quấy phá của lực lượng cộng sản vào các địa phương xa thủ đô Sài Gòn, ví dụ như ở quận Mỏ Cày, tỉnh Kiến Hòa ở thập niên 1960.

Nguyên nhân

Do tham vọng thôn tính miền nam, đảng cộng sản đã nỗ lực bằng mọi cách để đánh phá miền nam vì họ biết đó là giải pháp duy nhất có thể ép buộc dân miền nam phải quy thuận theo họ. Họ thẳng tay chém giết, tấn công vào công chức hành chánh trong chính phủ Viet Nam Cộng Hòa để khủng bố tinh thần nhân dân, và họ đã thất bại vì dân miền nam Việt Nam không ưa chế độ man rợ cộng sản Việt Nam vốn là tay sai cho cộng sản quốc tế đứng đầu là Hồ Chí Minh.

Diễn biến

Đồng khởi Bến Tre

Do những mâu thuẫn chính trị trong chính phủ Việt Nam Cộng Hòa vào thập niên 1960, bọn cộng sản đã lợi dụng thời cơ và kiểm soát lỏng lẻo của quân đội VNCH để trà trộn và cài đặt, củng cố bộ máy hạ tầng bám vào dân thành công mỹ mản và hòan tòan bằng bạo lực. Điều này đã là một trong những lý do khiến cho VNCH sụp đổ 15 năm sau..[1]

Tây Nam Bộ

Chính phủ VNCH đáng lý ra nên thương lượng với phía cộng sản bắc Việt một giải pháp hòa bình vì trên thực tế họ đã mất lòng dân quá nhiều qua lối cai trị độc tài, gia đình trị của Ngô đình Diệm. Họ Ngô chỉ lo Công Giáo Hóa miền nam Việt Nam thay vì kêu gọi nhân dân miền Nam đứng lên chống cộng trên tinh thần tự do và đoàn kết dân tộc, liên tôn, bình đẳng, và trang nghiêm với mọi tầng lớp nhân dân. Vì thế họ Ngô đã tự mình đến chỗ diệt vong và đem theo chính thể Cộng Hòa Công Giáo này xuống hố 12 năm sau, tháng tư 1975.

Đông Nam Bộ

Cộng sản đã cài đặt tai mắt khắp nơi, kể cả trong chính phủ VNCH, và ngay luôn trong bộ tổng tham mưu quân lực VNCH. Nhất cử nhất động của quân đội và chính phủ VNCH đều bị lộ tẩy, ví như chẳng có chút gì bí mật quân sự hay bí mật chính phủ. Các mặt kinh tế và quân sự của VNCH đều bị cộng sản bắc Việt bao vây và đánh phá nặng nề, khiến cho nhân dân miền nam rất khốn khổ trong suốt cuộc nội chiến.

Liên khu V

Càng kể càng thấy cho sự tinh ranh của cộng sản trong cuộc nội chiến Việt Nam vừa qua, và sự ngớ ngẩn của chính phủ Sài Gòn non trẻ ngây thơ. Chính phủ Sài Gòn không biết lãnh đạo nhân dân cho nên dù nhân dân có sợ cộng sản tới đâu, cuối cùng nhân dân cũng về với cộng sản vì cộng sản biết bám vào dân để tạo ra thể cờ quân dân như cá với nước. VNCH phải nên làm thế. Phải bám vào dân, giáo dục họ, thương mến họ, bảo vệ họ thực sự. Thế nhưng chiến tranh Việt Nam đã đi vào lịch sử mà kẻ chiến thắng có quyền viết và phê phán lịch sử ấy tuỳ tiện.

Kết quả

Được thì làm vua, thua thì làm giặc. Cổ ngữ thật không sai chút nào. Cuối cùng thì phe cộng sản đã thắng vì yếu tố nhân dân này. VNCH đã có những anh hùng quân đội hy sinh cho lý tưởng chống cộng của họ với hảo vọng là họ đã nằm xuống cho nhân dân miền Nam, nhưng thật ra họ đã bị chính quyền Sài Gòn lợi dụng. Thật là tội nghiệp cho nhân dân tôi phải hứng chịu cảnh nồi da xáo thịt. Giờ đây chiến tranh đã kết thúc và Việt Nam đã thay đổi rất nhiều tuy vẫn còn nhiều thay đổi cần phài có trong hệ thống chính quyền, nhưng dù sao chăng nữa chiến tranh đã chấm dứt.

Ghi chú