Ngô Thế Vinh

Ngô Thế Vinh hiệu Trúc Đường, Khúc Giang và Dương Đình (1802 - 1856) quê xã Bái Dương, huyện Nam Chân, nay là huyện Nam Trực, tỉnh Nam Định.

Xuất thân trong một gia đình truyền thống thi thư, là dòng dõi khai quốc công thần Chương Khánh Công Ngô Từ của nhà tiền Lê, là em ruột của Ngô Đình Thái (soạn giả Nam Phong giải trào).

Đỗ Tiến sĩ năm kỷ sửu 1829 (năm Minh mạng thứ 10), làm quan đến chức lang trung bộ Lễ. Ngô Thế Vinh không thích lối học tầm chương trích cú, thi cử cũ kỹ hẹp hòi, nên khi làm giám khảo trường thi Hương ở Hà Nội, do duyệt quyển không kỹ, nên bị cách chức, ông về quê dạy học và phụng dưỡng mẹ già. Học trò nhiều người thành đạt. Vua Tự Đức thường sai Trung sứ đến nhà lấy thơ văn trước tác của ông để dâng vua xem. Sau vua lại gia ơn phục hồi Tiến sĩ.

Có sách chép, ông soạn tới 72 cuốn. Đồng biên soạn cuốn chuẩn định Hương Hội thi pháp. Ông đề tựa cuốn Ức Trai di tập do Dương Bá Cung soạn. Tác phẩm chủ yếu là sách giáo khoa, có tập Dương Đình thi văn tập và Trúc Đường phú tập. Ngoài ra, Ngô Thế Vinh còn biên soạn sách triết học như Trúc Đường chu dịch tùy bút, sách sử học như Tống sử học, sách về đo đạc như Khảo xích đạo bộ pháp.

Qua những tác phẩm còn lại đến ngày nay, có thể nói ông là bậc tri thức uyên bác về nhiều lãnh vực.

Trong số những hậu duệ của Ngô Thế Vinh có Ngô Lập Chi, đậu cử nhân dưới triều Nguyễn, là dịch giả cuốn Phủ biên tạp lục của Lê Qúy Đôn

Tham khảo chính

Các tác giả văn chương Việt Nam / Trần Mạnh Thường. - NXB Văn hoá thông tin, 2008. - Tập 1