Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Khôn dư vạn quốc toàn đồ”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n robot Thêm: hu:Kunyu Wanguo Quantu |
Dịch thêm |
||
| Dòng 1: | Dòng 1: | ||
[[Tập tin: |
[[Tập tin:Kunyu Wanguo Quantu (坤輿萬國全圖).jpg|nhỏ|phải|400px|Khôn Dư Vạn Quốc Toàn Đồ]] |
||
| ⚫ | Khôn Dư Vạn Quốc Toàn Đồ ([[Hán văn |
||
| ⚫ | '''Khôn Dư Vạn Quốc Toàn Đồ''' ([[Hán văn phồn thể]]: 坤輿萬國全圖; [[bính âm]]: ''Kūnyú Wànguó Quántú''; [[tiếng Ý]]: ''Carta Geografica Completa di tutti i Regni del Mondo'', "Bản đồ Địa lý Đầy đủ có Tất cả mọi Vương quốc trên Thế giới") là [[bản đồ thế giới]] [[chữ Hán]] kiểu phương Tây sớm nhất được biết tới, được in ra tại [[Trung Quốc]] năm 1602, bởi nhà truyền giáo [[dòng Tên]] [[Matteo Ricci]], quan [[Trương Văn Đảo]], và dịch giả [[Tam Đại Trụ Công giáo Trung Quốc#Lý Chi Tảo|Lý Chi Tảo]], theo yêu cầu của [[Minh Thần Tông]].<ref name="MPR Baran">{{Chú thích báo|title=Lịch sử đồ đến Minnesota|author=Madeleine Baran|last=Baran|first=Madeleine|date=2009-12-16|publisher=[[Minnesota Public Radio]]|location=[[St. Paul, Minnesota]]|accessdate=2010-01-12|url=http://minnesota.publicradio.org/display/web/2009/12/16/tulip-map/|language=tiếng Anh}}</ref> Những người nói [[tiếng Anh]] gọi nó là "Impossible [[Bong bóng hoa tulip|Black Tulip]] of cartography", vì bản này hiếm, tầm quan trọng và tính ngoại lai của nó.<ref name="Star-Tribune Abbe">{{Chú thích báo|title=Million-dollar map coming to Minnesota|last=Abbe|first=Mary|work=[[Star Tribune]]|publisher=[[Công ty Star Tribune]]|location=[[Minneapolis, Minnesota]]|date=2009-12-18|accessdate=2010-01-12|url=http://www.startribune.com/entertainment/art/79576487.html|language=tiếng Anh}}</ref> Bản đồ này đã có tầm quan trọng trong việc mở rộng kiến thức của thế giới ở Trung Quốc, và tại [[Nhật Bản]] sau khi nó đã được xuất khẩu đến đố.<ref name="Masuda">{{Chú thích sách|title=Nhật Bản và Trung Quốc: những cách hình dung nhau hiện đại|author=Masuda Wataru|publisher=[[Palgrave Macmillan]]|location=[[Basingstoke]], [[Anh]]|page=17|url=http://books.google.com/books?id=Qh8ueI1OLEEC&pg=PA17|language=tiếng Anh}}</ref> |
||
| ⚫ | Bản đồ |
||
==Miêu tả== |
|||
| ⚫ | Ti Bin Zhang, thư ký đầu tiên về văn hóac tại Đại sứ quán Trung Quốc ở Washington, |
||
[[Tập tin:Map projection-Eckert IV.png|nhỏ|trái|240px|Phép chiếu vẽ bản đồ hình trụ giả Eckert IV năm 1906 có hình dạng giống bản đồ năm 1602 của Ricci.]] |
|||
Bản đồ năm 1602 của Ricci là bản [[khắc gỗ]] rất lớn, kéo rộng {{convert|12|ft|2}} và cao {{convert|5|ft|2}}, được vẽ theo [[Phép chiếu vẽ bản đồ|phép chiếu]] [[Phép chiếu giống hình trụ|hình trụ giả]] (''pseudocylindrical'') giống bản đồ phương Tây nhưng có [[Đông bán cầu]] ở bên trái và [[Tây bán cầu]] ở bên phải.<ref name="Star-Tribune Abbe" /> Bản đồ [[Eckert IV]] năm 1906 có hình dạng giống bản đồ chữ Hán. Trước tiên, hình phản chiếu của bản đồ được khắc vào sáu cục gỗ lớn và được ấn loát bằng mực màu nâu trên sáu panô [[giấy thông thảo]], giống phương pháp sản xuất [[bình phong]]. |
|||
| ⚫ | Bản đồ của Ricci là bản đồ chữ Hán đầu tiên miêu tả [[châu Mỹ]]; nó miêu tả cả [[Bắc Mỹ|Bắc]] và [[Nam Mỹ]] và [[Thái Bình Dương]] được vẽ với độ chính xác hợp lý. Trung Quốc được nối chính xác với [[châu Á]], [[Ấn Độ]] và [[Trung Đông]]. [[Châu Âu]], [[Địa Trung Hải]] và [[châu Phi]] cũng được phác họa.<ref name="Star-Tribune Abbe" /> Diane Neimann, đồng quản lý của Bell Ford Trust, ghi chú rằng: "Có một số biến dạng, nhưng những gì trên bản đồ là kết quả của thương mại, mậu dịch và thăm dò, do đó người ta có một cảm giác tốt về những gì đã được biết đến sau đó."<ref name="Star-Tribune Abbe" /> |
||
| ⚫ | Ti Bin Zhang, thư ký đầu tiên về văn hóac tại Đại sứ quán Trung Quốc ở [[Washington, D.C.]], cho biết: "Bản đồ đại diện cho các cuộc gặp gỡ đầu tiên của Đông và Tây" và là chất xúc tác "cho thương mại".<ref name="CBC">{{Chú thích báo|title=Bản đồ Hiếm có đặt Trung Quốc tại trung tâm thế giới|date=2010-01-12|work=CBC News|publisher=[[Canadian Broadcasting Corporation]]|location=[[Toronto]]|accessdate=2010-01-12|url=http://www.cbc.ca/arts/artdesign/story/2010/01/12/rare-map-china-world.html|language=tiếng Anh}}</ref> |
||
== Tham khảo == |
== Tham khảo == |
||
{{ |
{{Tham khảo}} |
||
{{Sơ khai}} |
|||
| ⚫ | |||
[[Thể loại:Bản đồ thế giới]] |
|||
| ⚫ | |||
[[Thể loại:Văn hóa thời nhà Minh]] |
|||
[[Thể loại:Dòng Tên]] |
|||
[[Thể loại:1602]] |
|||
[[id:Kunyu Wanguo Quantu]] |
[[id:Kunyu Wanguo Quantu]] |
||
| Dòng 20: | Dòng 31: | ||
[[it:Carta Geografica Completa di tutti i Regni del Mondo]] |
[[it:Carta Geografica Completa di tutti i Regni del Mondo]] |
||
[[hu:Kunyu Wanguo Quantu]] |
[[hu:Kunyu Wanguo Quantu]] |
||
| ⚫ | |||
[[ja:坤輿万国全図]] |
[[ja:坤輿万国全図]] |
||
[[ru:Куньюй Ваньго Цюаньту]] |
[[ru:Куньюй Ваньго Цюаньту]] |
||
[[tr:Kunyu Wanguo Quantu]] |
[[tr:Kunyu Wanguo Quantu]] |
||
| ⚫ | |||
[[zh:坤輿萬國全圖]] |
[[zh:坤輿萬國全圖]] |
||
Phiên bản lúc 20:50, ngày 18 tháng 7 năm 2010
.jpg)
Khôn Dư Vạn Quốc Toàn Đồ (Hán văn phồn thể: 坤輿萬國全圖; bính âm: Kūnyú Wànguó Quántú; tiếng Ý: Carta Geografica Completa di tutti i Regni del Mondo, "Bản đồ Địa lý Đầy đủ có Tất cả mọi Vương quốc trên Thế giới") là bản đồ thế giới chữ Hán kiểu phương Tây sớm nhất được biết tới, được in ra tại Trung Quốc năm 1602, bởi nhà truyền giáo dòng Tên Matteo Ricci, quan Trương Văn Đảo, và dịch giả Lý Chi Tảo, theo yêu cầu của Minh Thần Tông.[1] Những người nói tiếng Anh gọi nó là "Impossible Black Tulip of cartography", vì bản này hiếm, tầm quan trọng và tính ngoại lai của nó.[2] Bản đồ này đã có tầm quan trọng trong việc mở rộng kiến thức của thế giới ở Trung Quốc, và tại Nhật Bản sau khi nó đã được xuất khẩu đến đố.[3]
Miêu tả
Bản đồ năm 1602 của Ricci là bản khắc gỗ rất lớn, kéo rộng 12 foot (3,66 m) và cao 5 foot (1,52 m), được vẽ theo phép chiếu hình trụ giả (pseudocylindrical) giống bản đồ phương Tây nhưng có Đông bán cầu ở bên trái và Tây bán cầu ở bên phải.[2] Bản đồ Eckert IV năm 1906 có hình dạng giống bản đồ chữ Hán. Trước tiên, hình phản chiếu của bản đồ được khắc vào sáu cục gỗ lớn và được ấn loát bằng mực màu nâu trên sáu panô giấy thông thảo, giống phương pháp sản xuất bình phong.
Bản đồ của Ricci là bản đồ chữ Hán đầu tiên miêu tả châu Mỹ; nó miêu tả cả Bắc và Nam Mỹ và Thái Bình Dương được vẽ với độ chính xác hợp lý. Trung Quốc được nối chính xác với châu Á, Ấn Độ và Trung Đông. Châu Âu, Địa Trung Hải và châu Phi cũng được phác họa.[2] Diane Neimann, đồng quản lý của Bell Ford Trust, ghi chú rằng: "Có một số biến dạng, nhưng những gì trên bản đồ là kết quả của thương mại, mậu dịch và thăm dò, do đó người ta có một cảm giác tốt về những gì đã được biết đến sau đó."[2]
Ti Bin Zhang, thư ký đầu tiên về văn hóac tại Đại sứ quán Trung Quốc ở Washington, D.C., cho biết: "Bản đồ đại diện cho các cuộc gặp gỡ đầu tiên của Đông và Tây" và là chất xúc tác "cho thương mại".[4]
Tham khảo
- ^ Baran, Madeleine (16 tháng 12 năm 2009). “Lịch sử đồ đến Minnesota” (bằng tiếng Anh). St. Paul, Minnesota: Minnesota Public Radio. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2010. Đã định rõ hơn một tham số trong
|author=và|last=(trợ giúp) - ^ a b c d Abbe, Mary (18 tháng 12 năm 2009). “Million-dollar map coming to Minnesota”. Star Tribune (bằng tiếng Anh). Minneapolis, Minnesota: Công ty Star Tribune. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2010.
- ^ Masuda Wataru. Nhật Bản và Trung Quốc: những cách hình dung nhau hiện đại (bằng tiếng Anh). Basingstoke, Anh: Palgrave Macmillan. tr. 17.
- ^ “Bản đồ Hiếm có đặt Trung Quốc tại trung tâm thế giới”. CBC News (bằng tiếng Anh). Toronto: Canadian Broadcasting Corporation. 12 tháng 1 năm 2010. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2010.