Christopher Marlowe

Bài này viết về the English dramatist. Đối với the American sportscaster, xem Chris Marlowe.

Christopher Marlowe
Tranh của một tác giả khuyết danh
Nghề nghiệp	Nhà viết kịch, nhà thơ
Quốc tịch	Anh
Giai đoạn sáng tác	circa 1586–93
Trào lưu	English renaissance theatre
Ảnh hưởng tới William Shakespeare
Chữ ký

Christopher Marlowe (26 tháng 2 năm 1564 – 30 tháng 5 năm 1593) – nhà thơ, dịch giả, nhà viết kịch Anh, một trong những nhà viết kịch lớn nhất thời đại Elizabeth và là người tiền nhiệm xuất sắc nhất của William Shakespeare. Marlowe là một tài năng xuất chúng không chỉ ở lĩnh vực thơ và kịch mà còn là người tham gia vào nhóm các nhà triết học hoài nghi về sự bất tử của linh hồn con người.

Tiểu sử

Marlowe sinh ngày 26 tháng 2 năm 1564 ở Canterbury. Bố là thợ đóng giày. Học phổ thông ở Canterbury rồi học Corpus Christi College, Cambridge và nhận bằng cử nhân văn chương năm 1584, bằng thạc sĩ năm 1587.

Sau khi nhận bằng thạc sĩ, Marlowe đến London tham gia vào nhóm các nhà viết kịch chuyên nghiệp đầu tiên của nước Anh cùng với John Lyly, Robert Greene, Thomas Lodge... Marlowe mang đến London bản thảo phần đầu của bi kịch Tamburlaine được sáng tác từ những ngày còn ở Cambridge. Cuộc đời sóng gió của Marlowe được thể hiện trong nhiều tác phẩm của ông. Bản tính nóng nảy và thẳng thắn khiên cho ông có không ít kẻ thù. Ngày 30 tháng 5 năm 1593 Marlowe bị giết chết trong một quán rượu ở thị trấn Deptford, gần London trong cái độ tuổi đang dồi dào sức sáng tạo.

Vở kịch nổi tiếng nhất của Marlowe là Tamburlaine về cuộc đời của bạo chúa Timur. Đây là bi kịch xuất sắc đầu tiên của Anh được viết bằng một thể thơ không vần được mô phỏng và trích dẫn trong suốt nhiều thập kỷ sau đó. Tamburlaine mở đầu một thời kỳ mới của nền kịch nghệ Anh.

Cái chết nhiều bí ẩn của Marlowe cũng như nhiều giai thoại về những sáng tác của William Shakespeare khiến nhiều nhà nghiên cứu cho rằng nếu quả thực đã từng có một Shakespeare thì ông đã vay mượn cũng như hoàn thành nhiều vở kịch mà Marlowe còn viết dở. Họ chứng minh rằng đa số sáng tác của William Shakespeare chỉ ra đời sau khi Marlowe đã chết. Tuy nhiên, chưa có ai đưa ra được bằng chứng gì cụ thể.

Tác phẩm

Kịch:

• Dido, Queen of Carthage, 1583
• Tamburlaine, 1587
• Doctor Faustus, 1588-1589
• The Jew of Malta, 1589
• Edward II, 1592
• The Massacre at Paris, 1593

Thơ:

• Translation of Lucan’s Pharsalia (kh. 1582)
• Translation of Ovid’s Amores (kh. 1582)
• The Passionate Shepherd to His Love (1590-е)
• Hero and Leander (kh. 1593, George Chapman hoàn thành 1598)

Một số bài thơ

Lời người chăn thú gửi người yêu   Em thân yêu, em hãy đến cùng anh Hai chúng mình sẽ chung niềm hạnh phúc Trước mặt ta là những cánh rừng xanh Là thung lũng, ruộng đồng, vách đá bạc.   Hai chúng mình sẽ ngồi trên vách đá Xem mục đồng với bầy thú say mê Ta chung vui bên những dòng nước ngủ Và chim ca những khúc hát diệu kỳ.   Hãy đến đây! Nón em anh sẽ kết Một màu xanh, bằng những chiếc lá xanh Và anh sẽ buộc hoa vào mái tóc Và giường anh đem trải thảm hoa hồng.   Hãy đến đây! Áo quần anh sẽ dệt Bằng bộ lông của những chú cừu non Trong đôi hài của em, anh sẽ đốt Ngọn lửa bừng lên những chiếc khuy vàng.   Còn dây lưng – bằng những nụ trường xuân Những khuy cài được làm từ hổ phách Hai chúng mình tận hưởng niềm hạnh phúc Em thân yêu, em hãy đến cùng anh.   Anh và em trong buổi sáng mùa xuân Với mục đồng hát vui và nhảy múa Những niềm vui vẫn đợi chờ em đó Em thân yêu, em hãy đến cùng anh. Bản dịch của Nguyễn Viết Thắng

The Passionate Shepherd to His Love   Come live with me and be my love, And we will all the pleasures prove That valleys, groves, hills, and fields, Woods, or steepy mountain yields.   And we will sit upon rocks, Seeing the shepherds feed their flocks, By shallow rivers to whose falls Melodious birds sing madrigals.   And I will make thee beds of roses And a thousand fragrant poises, A cap of flowers, and a kirtle Embroidered all with leaves of myrtle;   A gown made of the finest wool Which from our pretty lambs we pull; Fair lined slippers for the cold, With buckles of the purest gold;   A belt of straw and ivy buds, With coral clasps and amber studs; And if these pleasures may thee move, Come live with me, and be my love.   The shepherds's swains shall dance and sing For thy delight each May morning: If these delights thy mind may move, Then live with me and be my love.

Liên kết ngoài

• The Marlowe Society
• The International Marlowe-Shakespeare Society "Our Belief is that Christopher Marlowe - in his day England's greatest playwright - did not die in 1593 but survived to write most of what is now assumed to be the work of William Shakespeare."
• The Marlowe-Shakespeare Connection a Marlovian blog/website, started in tháng 5 năm 2008, with regular contributions from the world's leading Marlovians.