Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chiến tranh giành độc lập Thổ Nhĩ Kỳ”
Không có tóm lược sửa đổi |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
Dòng 11: | Dòng 11: | ||
* [[Đế quốc Ottoman]] sụp đổ |
* [[Đế quốc Ottoman]] sụp đổ |
||
* Nước [[Thổ Nhĩ Kỳ|Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ]] ra đời |
* Nước [[Thổ Nhĩ Kỳ|Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ]] ra đời |
||
|combatant1 = {{ |
|combatant1 = {{flagdeco|Ottoman Empire|size=20px}} Lực lượng [[chủ nghĩa dân tộc|dân tộc chủ nghĩa]] [[Thổ Nhĩ Kỳ]]<br /> |
||
|combatant2 = {{flagicon|UK|size=20px}} [[Vương quốc Liên hiệp Anh và Ireland|Vương quốc Anh]]<br />{{flagicon|Greece|old|size=20px}} [[Vương quốc Hy Lạp|Hy Lạp]]<br />{{flagicon|France|size=20px}} [[Đệ tam Cộng hòa Pháp|Pháp]]<br />{{flagicon|Armenia|1918|size=20px}} [[Cộng hòa Dân chủ Armenia|Armenia]]<br />{{flagicon|Ottoman Empire|size=20px}} [[Đế quốc Ottoman]]<br />{{flagicon|Italy|1861|size=20px}} [[Vương quốc Ý (1861-1946)|Ý]]<br />{{flagicon|Georgia|1990|size=20px}} [[Cộng hòa Dân chủ Gruzia|Gruzia]] |
|||
|combatant2 = {{flagicon|Greece|old|size=20px}} [[Vương quốc Hy Lạp|Hy Lạp]]<br /> |
|||
⚫ | |commander1 = {{flagdeco|Ottoman Empire|size=20px}} [[Mustafa Kemal Atatürk]]<br />{{flagdeco|Ottoman Empire|size=20px}} [[Fevzi Çakmak]]<br />{{flagdeco|Ottoman Empire|size=20px}} [[Kazım Karabekir]]<br />{{flagdeco|Ottoman Empire|size=20px}} [[Ali Fuat Cebesoy]]<br />{{flagdeco|Ottoman Empire|size=20px}} [[İsmet İnönü]] |
||
{{flagicon|France|size=20px}} [[Đệ tam Cộng hòa Pháp|Pháp]]<br /> |
|||
⚫ | |commander2 = {{flagicon|UK|size=20px}} [[George Milne, Nam tước Milne thứ nhất|George Milne]]<br />{{flagicon|Greece|old|size=20px}} [[Anastasios Papoulas]]<br />{{flagicon|Greece|old|size=20px}} [[Georgios Hatzianestis]]<br />{{flagicon|France|size=20px}} [[Henri Gourad (quân nhân)|Henri Gourad]]<br />{{flagicon|Armenia|1918|size=20px}} [[Drastamat Kanayan]]<br />{{flagicon|Armenia|1918|size=20px}} [[Movses Silikyan]]<br />{{flagicon|Ottoman Empire|size=20px}} [[Süleyman Şefik Pasha]] |
||
{{flagicon|Armenia|1918|size=20px}} [[Cộng hòa Dân chủ Armenia|Armenia]] |
|||
⚫ | |||
⚫ | |commander2 = {{flagicon|Greece|old|size=20px}} [[Anastasios |
||
}} |
}} |
||
Cuộc '''Chiến tranh giành độc lập Thổ Nhĩ Kỳ''' ({{lang-tr|Kurtuluş Savaşı}}; [[19 tháng 5]] năm [[1919]] – [[29 tháng 10]] năm [[1923]]) là cuộc kháng chiến bằng chính trị và ngoại giao của các nhà [[chủ nghĩa dân tộc|dân tộc chủ nghĩa]] [[Thổ Nhĩ Kỳ]] chống lại các [[đế quốc]] phe [[Entente]], sau khi phe này đánh bại [[Đế quốc Ottoman]] trong cuộc [[Chiến tranh thế giới thứ nhất|Chiến tranh thế giới lần thứ nhất]] và chia cắt đế quốc này.<ref>{{chú thích web |publisher=Encyclopædia Britannica |url=http://www.britannica.com/eb/article-44425/Turkey |title=Turkish, Mustafa Kemal and the Turkish war of Independence, 1919-23 |accessdate=ngày 29 tháng 10 năm 2007 |year=2007}}</ref><ref>{{chú thích web |publisher=Microsof Encarta Online Encyclopaedia 2007 |url=http://encarta.msn.com/encnet/refpages/RefEdList.aspx?refid=210034335 |title=Turkish war of Independence |accessdate=ngày 29 tháng 10 năm 2007 |year=2007}}</ref><ref>{{chú thích web |publisher=History.com Encyclopaedia |url=http://www.history.com/encyclopedia.do?articleId=224643 |title=Turkey, Sevtion: Occupation and War of Independence |accessdate=2007-29-10 |year=2007}}</ref> Dưới sự dẫn dắt của [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal]], các đại biểu của [[Phong trào dân tộc Thổ Nhĩ Kỳ]] thành lập nên [[Đại hội đồng quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ|Đại hội đồng quốc gia]]. Sau các chiến dịch chống [[Chiến tranh Hy Lạp-Thổ Nhĩ Kỳ (1919-1922)|Hy Lạp]] cùng với [[Chiến tranh Thổ Nhĩ Kỳ-Armenia]] và [[Chiến tranh Pháp-Thổ Nhĩ Kỳ]], cách mạng Thổ Nhĩ Kỳ thắng lợi, khiến cho các đế quốc phe Entente phải từ bỏ các yêu sách trong [[Hòa ước Sèvres|Hiệp ước Sèvres]] và ký [[Hiệp ước Lausanne]] vào tháng 7 năm 1923, nhượng bộ Tiểu Á và Đông Thrace cho [[Thổ Nhĩ Kỳ|Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ]] vào tháng 10 năm 1923. Sự ra đời của nước Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ đồng thời cũng đánh dấu sự cáo chung của [[Đế quốc Ottoman]], bắt đầu cuộc [[cải cách Atatürk]] hiện đại hóa đất nước. |
Cuộc '''Chiến tranh giành độc lập Thổ Nhĩ Kỳ''' ({{lang-tr|Kurtuluş Savaşı}}; [[19 tháng 5]] năm [[1919]] – [[29 tháng 10]] năm [[1923]]) là cuộc kháng chiến bằng chính trị và ngoại giao của các nhà [[chủ nghĩa dân tộc|dân tộc chủ nghĩa]] [[Thổ Nhĩ Kỳ]] chống lại các [[đế quốc]] phe [[Entente]], sau khi phe này đánh bại [[Đế quốc Ottoman]] trong cuộc [[Chiến tranh thế giới thứ nhất|Chiến tranh thế giới lần thứ nhất]] và chia cắt đế quốc này.<ref>{{chú thích web |publisher=Encyclopædia Britannica |url=http://www.britannica.com/eb/article-44425/Turkey |title=Turkish, Mustafa Kemal and the Turkish war of Independence, 1919-23 |accessdate=ngày 29 tháng 10 năm 2007 |year=2007}}</ref><ref>{{chú thích web |publisher=Microsof Encarta Online Encyclopaedia 2007 |url=http://encarta.msn.com/encnet/refpages/RefEdList.aspx?refid=210034335 |title=Turkish war of Independence |accessdate=ngày 29 tháng 10 năm 2007 |year=2007}}</ref><ref>{{chú thích web |publisher=History.com Encyclopaedia |url=http://www.history.com/encyclopedia.do?articleId=224643 |title=Turkey, Sevtion: Occupation and War of Independence |accessdate=2007-29-10 |year=2007}}</ref> Dưới sự dẫn dắt của [[Mustafa Kemal Atatürk|Mustafa Kemal]], các đại biểu của [[Phong trào dân tộc Thổ Nhĩ Kỳ]] thành lập nên [[Đại hội đồng quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ|Đại hội đồng quốc gia]]. Sau các chiến dịch chống [[Chiến tranh Hy Lạp-Thổ Nhĩ Kỳ (1919-1922)|Hy Lạp]] cùng với [[Chiến tranh Thổ Nhĩ Kỳ-Armenia]] và [[Chiến tranh Pháp-Thổ Nhĩ Kỳ]], cách mạng Thổ Nhĩ Kỳ thắng lợi, khiến cho các đế quốc phe Entente phải từ bỏ các yêu sách trong [[Hòa ước Sèvres|Hiệp ước Sèvres]] và ký [[Hiệp ước Lausanne]] vào tháng 7 năm 1923, nhượng bộ Tiểu Á và Đông Thrace cho [[Thổ Nhĩ Kỳ|Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ]] vào tháng 10 năm 1923. Sự ra đời của nước Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ đồng thời cũng đánh dấu sự cáo chung của [[Đế quốc Ottoman]], bắt đầu cuộc [[cải cách Atatürk]] hiện đại hóa đất nước. |
Phiên bản lúc 12:53, ngày 15 tháng 4 năm 2018
Chiến tranh giành độc lập Thổ Nhĩ Kỳ | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Một phần của Các cuộc chiến tranh giành độc lập | |||||||
Lãnh thổ Tiểu Á theo hiệp ước Sevres | |||||||
| |||||||
Tham chiến | |||||||
Lực lượng dân tộc chủ nghĩa Thổ Nhĩ Kỳ |
Vương quốc Anh Hy Lạp Pháp Armenia Đế quốc Ottoman Ý Gruzia | ||||||
Chỉ huy và lãnh đạo | |||||||
Mustafa Kemal Atatürk Fevzi Çakmak Kazım Karabekir Ali Fuat Cebesoy İsmet İnönü |
George Milne Anastasios Papoulas Georgios Hatzianestis Henri Gourad Drastamat Kanayan Movses Silikyan Süleyman Şefik Pasha |
Cuộc Chiến tranh giành độc lập Thổ Nhĩ Kỳ (tiếng Thổ Nhĩ Kỳ: Kurtuluş Savaşı; 19 tháng 5 năm 1919 – 29 tháng 10 năm 1923) là cuộc kháng chiến bằng chính trị và ngoại giao của các nhà dân tộc chủ nghĩa Thổ Nhĩ Kỳ chống lại các đế quốc phe Entente, sau khi phe này đánh bại Đế quốc Ottoman trong cuộc Chiến tranh thế giới lần thứ nhất và chia cắt đế quốc này.[1][2][3] Dưới sự dẫn dắt của Mustafa Kemal, các đại biểu của Phong trào dân tộc Thổ Nhĩ Kỳ thành lập nên Đại hội đồng quốc gia. Sau các chiến dịch chống Hy Lạp cùng với Chiến tranh Thổ Nhĩ Kỳ-Armenia và Chiến tranh Pháp-Thổ Nhĩ Kỳ, cách mạng Thổ Nhĩ Kỳ thắng lợi, khiến cho các đế quốc phe Entente phải từ bỏ các yêu sách trong Hiệp ước Sèvres và ký Hiệp ước Lausanne vào tháng 7 năm 1923, nhượng bộ Tiểu Á và Đông Thrace cho Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 10 năm 1923. Sự ra đời của nước Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ đồng thời cũng đánh dấu sự cáo chung của Đế quốc Ottoman, bắt đầu cuộc cải cách Atatürk hiện đại hóa đất nước.
Xem thêm
- Thời kì sau thế chiến thứ nhất
- Biên niên sử cuộc cách mạng Thổ Nhĩ Kỳ
- Huy chương nền độc lập Thổ Nhĩ Kỳ
Chú giải
- ^ “Turkish, Mustafa Kemal and the Turkish war of Independence, 1919-23”. Encyclopædia Britannica. 2007. Truy cập ngày 29 tháng 10 năm 2007.
- ^ “Turkish war of Independence”. Microsof Encarta Online Encyclopaedia 2007. 2007. Truy cập ngày 29 tháng 10 năm 2007.
- ^ “Turkey, Sevtion: Occupation and War of Independence”. History.com Encyclopaedia. 2007. Truy cập 2007-29-10. Kiểm tra giá trị ngày tháng trong:
|accessdate=
(trợ giúp)
- Sơ khai lịch sử quân sự
- Chiến tranh giành độc lập Thổ Nhĩ Kỳ
- Hậu Thế chiến I
- Chiến tranh liên quan tới Thổ Nhĩ Kỳ
- Mustafa Kemal Atatürk
- Lịch sử Hy Lạp
- Lịch sử Armenia
- Chiến tranh liên quan tới Armenia
- Chiến tranh liên quan tới Pháp
- Chiến tranh liên quan tới Hy Lạp
- Chiến tranh liên quan tới Đế quốc Ottoman
- Chiến tranh liên quan tới Nga
- Cách mạng thế kỷ 20
- Chiến tranh liên quan tới Vương quốc Liên hiệp Anh