Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hãn quốc Kokand”
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi |
|||
| Dòng 33: | Dòng 33: | ||
Hãn quốc Kokand được thành lập năm 1709 khi tiểu vương [[Shaybanid]] [[Shahrukh Bey|Shahrukh]], của bộ lạc Minh [[Uzbeks]], tuyên bố độc lập khỏi [[Hãn quốc Bukhara]], thiết lập một nhà nước ở phần phía đông của Thung lũng Fergana. Ông đã xây dựng một thành trì làm kinh đô của mình tại thành nhỏ nhỏ Kokand, do đó bắt đầu từ Khả hãn quốc Kokand. Con trai ông, Abd al-Karim, và cháu trai, Narbuta Biy, mở rộng thành, nhưng cả hai bị buộc phải quy phục là xứ bảo hộ, và cống nộp cho [[Nhà Thanh]] ở Trung Quốc giữa năm 1774 và 1798.<ref name=":52">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=otHfBQAAQBAJ&pg=PA33&lpg=PA33&dq=kokand+umar+khan&source=bl&ots=v0lYYynPRe&sig=qMbGesMlXV9WUv8jtubwQ_JS3Rs&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjm6Ljt4cDXAhVM7iYKHZGlDN0Q6AEIPTAD#v=onepage&q=kokand%20umar%20khan&f=false|title=Ferghana Valley: The Heart of Central Asia|last=Starr|first=S. Frederick|date=2014-12-18|publisher=Routledge|isbn=9781317470663|language=en}}</ref><ref>[[National Encyclopedia of Uzbekistan|OʻzME]]. Birinchi jild. [[Tashkent]], 2000</ref> |
Hãn quốc Kokand được thành lập năm 1709 khi tiểu vương [[Shaybanid]] [[Shahrukh Bey|Shahrukh]], của bộ lạc Minh [[Uzbeks]], tuyên bố độc lập khỏi [[Hãn quốc Bukhara]], thiết lập một nhà nước ở phần phía đông của Thung lũng Fergana. Ông đã xây dựng một thành trì làm kinh đô của mình tại thành nhỏ nhỏ Kokand, do đó bắt đầu từ Khả hãn quốc Kokand. Con trai ông, Abd al-Karim, và cháu trai, Narbuta Biy, mở rộng thành, nhưng cả hai bị buộc phải quy phục là xứ bảo hộ, và cống nộp cho [[Nhà Thanh]] ở Trung Quốc giữa năm 1774 và 1798.<ref name=":52">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=otHfBQAAQBAJ&pg=PA33&lpg=PA33&dq=kokand+umar+khan&source=bl&ots=v0lYYynPRe&sig=qMbGesMlXV9WUv8jtubwQ_JS3Rs&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjm6Ljt4cDXAhVM7iYKHZGlDN0Q6AEIPTAD#v=onepage&q=kokand%20umar%20khan&f=false|title=Ferghana Valley: The Heart of Central Asia|last=Starr|first=S. Frederick|date=2014-12-18|publisher=Routledge|isbn=9781317470663|language=en}}</ref><ref>[[National Encyclopedia of Uzbekistan|OʻzME]]. Birinchi jild. [[Tashkent]], 2000</ref> |
||
<!-- |
<!-- |
||
Con trai của Narbuta Biy, Alim đều tàn nhẫn và hiệu quả. Ông đã thuê một đội quân lính đánh thuê cao nguyên Tajik, và chinh phục nửa phía tây của Thung lũng Fergana, bao gồm Khujand và Tashkent. Ông bị ám sát bởi anh trai Umar năm 1810. Con trai của Umar, Mohammed Ali (Madali Hãn), lên ngôi năm 1821 ở tuổi 12. Trong triều đại của mình, Khả Hãn quốc Kokand đạt đến lãnh thổ lớn nhất. |
Con trai của Narbuta Biy, Alim đều tàn nhẫn và hiệu quả. Ông đã thuê một đội quân lính đánh thuê cao nguyên Tajik, và chinh phục nửa phía tây của Thung lũng Fergana, bao gồm Khujand và Tashkent. Ông bị ám sát bởi anh trai Umar năm 1810. Con trai của Umar, Mohammed Ali (Madali Hãn), lên ngôi năm 1821 ở tuổi 12. Trong triều đại của mình, Khả Hãn quốc Kokand đạt đến lãnh thổ lớn nhất. Hãn quôc Kokand cũng đặt các Khojas của Kashgar như Jahangir Khoja. Năm 1841, sĩ quan trưởng Anh Arthur Conollythất bại trong việc thuyết phục các khả hãn quốc khác nhau bỏ qua những khác biệt của họ, trong nỗ lực chống lại sự xâm nhập ngày càng tăng của [[Đế quốc Nga]] vào khu vực. Vào tháng 11 năm 1841, ông rời Kokand cho Bukhara trong một nỗ lực xấu xa để giải cứu đồng tu Đại tá Charles Stoddart, và cả hai bị hành quyết vào ngày 24 tháng 6 năm 1842 theo lệnh của Emir Nasrullah Hãn của Bukhara. |
||
Sau đó, Madali Hãn, người đã nhận Conolly ở Kokand, và cũng đã tìm kiếm một liên minh với Nga, đánh mất niềm tin của Nasrullah. Emir, được khuyến khích bởi những nỗ lực âm mưu của một số nhân vật có ảnh hưởng ở Kokand (bao gồm cả chỉ huy quân đội của nó), xâm chiếm khả hãn quốc năm 1842. Ngay sau đó ông thực hiện Madali Hãn, anh trai của ông, và góa phụ của Omar Hãn, nhà thơ nổi tiếng Nodira. Người em họ của Madali Hãn, Shir Ali, đã được cài đặt làm Hãn của Kokand vào tháng 6 năm 1842. Trong hai thập kỷ tiếp theo, |
Sau đó, Madali Hãn, người đã nhận Conolly ở Kokand, và cũng đã tìm kiếm một liên minh với Nga, đánh mất niềm tin của Nasrullah. Emir, được khuyến khích bởi những nỗ lực âm mưu của một số nhân vật có ảnh hưởng ở Kokand (bao gồm cả chỉ huy quân đội của nó), xâm chiếm khả hãn quốc năm 1842. Ngay sau đó ông thực hiện Madali Hãn, anh trai của ông, và góa phụ của Omar Hãn, nhà thơ nổi tiếng Nodira. Người em họ của Madali Hãn, Shir Ali, đã được cài đặt làm Hãn của Kokand vào tháng 6 năm 1842. Trong hai thập kỷ tiếp theo, hãn quốc đã bị suy yếu bởi một cuộc nội chiến cay đắng, càng thêm trầm trọng bởi những cuộc xâm lược của Bukharan và Nga. Con trai của Shir Ali, Khudayar Hãn, cai trị từ năm 1845 đến 1858, và sau một cuộc giao tranh khác dưới thời Emir Nasrullah, một lần nữa từ năm 1865. Trong khi đó, Nga tiếp tục tiến bộ: ngày 28 tháng 6 năm 1865, Tashkent được quân đội Nga của Tướng Chernyayev; mất Khujand sau năm 1867. |
||
Không lâu trước khi sự sụp đổ của Tashkent, con trai nổi tiếng nhất Kokand của Yakub Beg, cựu chúa tể của Tashkent, đã được gửi bởi sau đó Hãn của Kokand, Alimqul đến Kashgar, nơi mà các tín đồ [[Hồi giáo]] Hui là trong cuộc nổi dậy chống lại Trung Quốc. Khi Alimqul bị giết vào năm 1867 sau sự mất tích của Tashkent, nhiều binh lính Kokandia đã bỏ chạy để gia nhập Yaqub Beg, giúp ông thiết lập quyền thống trị của mình trên khắp Tarim Basin, kéo dài cho đến năm 1877. Khi [[Nhà Thanh]] chiếm lại khu vực. |
Không lâu trước khi sự sụp đổ của Tashkent, con trai nổi tiếng nhất Kokand của Yakub Beg, cựu chúa tể của Tashkent, đã được gửi bởi sau đó Hãn của Kokand, Alimqul đến Kashgar, nơi mà các tín đồ [[Hồi giáo]] Hui là trong cuộc nổi dậy chống lại Trung Quốc. Khi Alimqul bị giết vào năm 1867 sau sự mất tích của Tashkent, nhiều binh lính Kokandia đã bỏ chạy để gia nhập Yaqub Beg, giúp ông thiết lập quyền thống trị của mình trên khắp Tarim Basin, kéo dài cho đến năm 1877. Khi [[Nhà Thanh]] chiếm lại khu vực. |
||
| Dòng 44: | Dòng 44: | ||
Khans of Kokand có mối liên hệ với [[Đế quốc Timurid]] (1370–1507). Từ thời của Timurid cuối cùng đến thời kỳ của những người Hãn của Kokand đầu tiên, đã có khoảng hơn hai trăm năm. Phả hệ của Hãn được kết nối với Babur thông qua một nhân vật huyền thoại, Altun Bishik. Trong truyền thuyết, một đứa bé của gia đình Babur bị bỏ lại trong một bishik (cái nôi) khi Babur bỏ trốn, chạy trốn đến giới hạn của Transoxiana. Đứa trẻ được đặt tên là Altun Bishik, sau cái nôi hoàng đế của nó và trong truyền thuyết ông sống từ 918-952 SCN/1512-1545 SCN. Bishik có thể là một nhân vật lịch sử, như ông đã xuất hiện trong các nguồn lịch sử. Trong truyền thuyết, đứa bé này là tổ tiên của những người Hãn xứ Kokand, xuất hiện trong các bản thảo trong lịch sử Kokand từ đầu thế kỷ 19. |
Khans of Kokand có mối liên hệ với [[Đế quốc Timurid]] (1370–1507). Từ thời của Timurid cuối cùng đến thời kỳ của những người Hãn của Kokand đầu tiên, đã có khoảng hơn hai trăm năm. Phả hệ của Hãn được kết nối với Babur thông qua một nhân vật huyền thoại, Altun Bishik. Trong truyền thuyết, một đứa bé của gia đình Babur bị bỏ lại trong một bishik (cái nôi) khi Babur bỏ trốn, chạy trốn đến giới hạn của Transoxiana. Đứa trẻ được đặt tên là Altun Bishik, sau cái nôi hoàng đế của nó và trong truyền thuyết ông sống từ 918-952 SCN/1512-1545 SCN. Bishik có thể là một nhân vật lịch sử, như ông đã xuất hiện trong các nguồn lịch sử. Trong truyền thuyết, đứa bé này là tổ tiên của những người Hãn xứ Kokand, xuất hiện trong các bản thảo trong lịch sử Kokand từ đầu thế kỷ 19. |
||
--> |
--> |
||
== Xem thêm == |
== Xem thêm == |
||
* [[Hãn]] |
* [[Hãn]] |
||
Phiên bản lúc 01:12, ngày 16 tháng 8 năm 2018
|
Hãn quốc Kokand
|
|||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Tên bản ngữ
| |||||||||
| 1709–1883 | |||||||||
_Autonomy.svg) Quốc kỳ Kokand | |||||||||
 Hãn quốc Kokand (xanh lá), 1850. | |||||||||
| Tổng quan | |||||||||
| Thủ đô | Kokand | ||||||||
| Ngôn ngữ thông dụng | Tiếng Ba Tư (chính thức, triều đình, văn học) Tiếng Uzbek | ||||||||
| Tôn giáo chính | Sunni giáo | ||||||||
| Chính trị | |||||||||
| Chính phủ | Chế độ quân chủ | ||||||||
| Hãn | |||||||||
• 1709–1721 | Shahrukh Biy | ||||||||
• 1875–1883 | Nasr ad-Din Abdul Karin Khan | ||||||||
| Lịch sử | |||||||||
• Thành lập | 1709 | ||||||||
• Giải thể | 1883 | ||||||||
| |||||||||
| Hiện nay là một phần của |  Kyrgyzstan Uzbekistan Tajikistan Kazakhstan | ||||||||
Hãn quốc Kokand (tiếng Uzbek: Qo‘qon Xonligi, Қўқон Хонлиги, قۇقان خانلىگى; tiếng Kyrgyz: Кокон хандыгы, chuyển tự Qoqon xandığı, قوقون حاندىعى; tiếng Ba Tư: خانات خوقند, chuyển tự Xânâte Xuqand) là một quốc gia Trung Á [1] trong Thung lũng Fergana tồn tại từ 1709–1876 trong lãnh thổ Kyrgyzstan ngày nay, phía đông Uzbekistan và Tajikistan, và đông nam Kazakhstan. Tên của thành phố và hãn quốc cũng có thể được viết là Khoqand trong ấn phẩm học thuật hiện đại.
Lịch sử
Hãn quốc Kokand được thành lập năm 1709 khi tiểu vương Shaybanid Shahrukh, của bộ lạc Minh Uzbeks, tuyên bố độc lập khỏi Hãn quốc Bukhara, thiết lập một nhà nước ở phần phía đông của Thung lũng Fergana. Ông đã xây dựng một thành trì làm kinh đô của mình tại thành nhỏ nhỏ Kokand, do đó bắt đầu từ Khả hãn quốc Kokand. Con trai ông, Abd al-Karim, và cháu trai, Narbuta Biy, mở rộng thành, nhưng cả hai bị buộc phải quy phục là xứ bảo hộ, và cống nộp cho Nhà Thanh ở Trung Quốc giữa năm 1774 và 1798.[2][3]
Xem thêm
Tham khảo
- ^ Gabriele Rasuly-Paleczek, Julia Katschnig (2005), European Society for Central Asian Studies. International Conference, p.31
- ^ Starr, S. Frederick (18 tháng 12 năm 2014). Ferghana Valley: The Heart of Central Asia (bằng tiếng Anh). Routledge. ISBN 9781317470663.
- ^ OʻzME. Birinchi jild. Tashkent, 2000