Phà

Phà tự hành Đình Vũ

Phà hay bắc (phương ngữ Nam bộ, gốc tiếng Pháp: bac) là một chiếc tàu thủy (hoạt động trên sông hoặc ven biển) chuyên chở hành khách cùng phương tiện của họ trên những tuyến đường và lịch trình cố định. Có phà chỉ chuyên chở người, nhưng cũng có loại phà được thiết kế để chở tàu lửa hay xe hơi. Phà là một trong những phương tiện vận tải hữu ích nối liền nhiều điểm với nhau ở những thành phố vùng sông nước và, trong nhiều trường hợp, rẻ hơn nhiều so với việc xây dựng cầu hay đường hầm.

Các bến phà Việt Nam

• Bến phà Mỹ Thuận qua sông Tiền, thường gọi là bến bắc Mỹ Thuận, nay không còn hoạt động vì tại đây đã xây cầu Mỹ Thuận qua sông.
• Bến phà Cần Thơ qua sông Hậu, thường gọi là bắc Cần Thơ, hiện nay là bến phà lớn nhất Nam Bộ. Hiện nay đã ngừng hoạt động do cầu Cần Thơ được khánh thành vào ngày 24/04/2010.
• Phà Bính qua sông Cấm, Hải Phòng nay không còn hoạt động vì đã xây dựng cầu Bính (khởi công 1 tháng 9 năm 2002- khánh thành 13 tháng 5 năm 2005 do Chính phủ Nhật Bản giúp đỡ 943 tỷ đồng) cách phà Bính cũ 1300 m.
• Bến phà Rạch Miễu bắt qua sông Tiền, nối Bến Tre và Mỹ Tho là bến phà khá hiện đại, do có Đan Mạch tài trợ đóng các phà mới, hiện nay không còn hoạt động vì tại đây đã xây dựng xong cầu Rạch Miễu năm 2009. Ngoài ra Bến Tre còn có phà Cổ Chiên.
• Bến phà Thủ Thiêm vượt sông Sài Gòn, nối quận 1 và quận 2 của Sài Gòn, nay không còn hoạt động vì tại đây đã có cầu Thủ Thiêm và hầm Thủ Thiêm để vượt sông
• Bến phà Hàm Luông qua sông Hàm Luông, nối Bến Tre và Trà Vinh, nay không còn hoạt động vì tại đây đã xây xong cầu Hàm Luông qua sông
• Bến phà Cổ Chiên qua sông Cổ Chiên, nối 2 tỉnh Trà Vinh và Bến Tre, nay không còn hoạt động vì tại đây đã xây xong cầu Cổ Chiên qua sông
• Bến phà Mỹ Lợi qua sông Vàm Cỏ, nối 2 tỉnh Long An và Tiền Giang, nay không còn hoạt động vì tại đây đã xây cầu Mỹ Lợi qua sông
• Bến phà Trà Ôn qua sông Măng Thít, nối 2 huyện Bình Minh và Trà Ôn của tỉnh Vĩnh Long nay không còn hoạt động vì tại đây đã xây cầu Trà Ôn năm 2013.
• Bến phà Đình Vũ nối liền quận Hải An và huyện Cát Hải, thành phố Hải Phòng nay không còn hoạt động vì tại đây đã thông xe cầu Đình Vũ
• Bến phà Vàm Cống nối 2 tỉnh Đồng Tháp và An Giang đã ngừng hoạt động khi cầu Vàm Cống thông xe vào ngày 19/5/2019
• Bến phà Cao Lãnh qua sông Tiền, nối thành phố Cao Lãnh và huyện Lấp Vò của tỉnh Đồng Tháp, nay phà không còn hoạt động nữa, vì cầu Cao Lãnh đã đưa vào sử dụng và khánh thành vào ngày 27/05/2018.
• Bến phà Đình Khao qua sông Tiền, nối 2 tỉnh Vĩnh Long và Bến Tre
• Bến phà Long Toàn vượt sông Láng Sắt, cả hai bờ đều thuộc tỉnh Trà Vinh
• Bến phà Cát Lái vượt sông Đồng Nai, nối quận 2 Sài Gòn với tỉnh Đồng Nai
• Bến phà Bình Khánh, nối 2 huyện Nhà Bè và Cần Giờ của Sài Gòn
• Bến phà Tân Long qua sông Cửa Tiểu
• Bến phà Ngũ Hiệp
• Bến phà Kinh Nước Mặn, huyện Cần Đước, tỉnh Long An. P
• Bến phà Bà Nhờ, huyện Cần Đước, tỉnh Long An.
• Bến phà Xã Bảy, huyện Cần Đước, tỉnh Long An.
• Bến phà Long Sơn, huyện Cần Đước, tỉnh Long An.
• Bến phà Băng Tra, tỉnh Bến Tre.
• Bến phà An Phú Đông, nối quận Gò Vấp và quận 12 qua sông Vàm Thuật, Sài Gòn.
• Bến phà Năng Gù, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang
• Bến phà Châu Giang, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang.
• Bến phà Thạnh Thới, nối thị xã Hà Tiên và huyện đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang.
• Bến phà Tuần Châu vượt biển, nối Tuần Châu (Quảng Ninh) và đảo Cát Bà (Hải Phòng)
• Bến phà Tắc Cậu qua sông Cái Bé, nối 2 tỉnh Cà Mau và Kiên Giang
• Bến phà Đông Xuyên nối hai huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh và huyện Hiệp Hoà tỉnh Bắc Giang
• Bến phà Đại Ngãi nối liền 2 huyện Cù Lao Dung và Long Phú, tỉnh Sóc Trăng
• Bến phà Cầu Quan đã có kế hoạch được bộ GTVT tỉnh Trà Vinh xây dựng
• Bến phà Vạn Phúc nối huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên và huyện Thanh Trì Hà Nội
• Bến phà Sa Cao nối huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định và huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình
• Bến phà Thịnh Long nối huyện Nghĩa Hưng và huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định
• Bến phà Mễ Sở nối tỉnh Hưng Yên và thành phố Hà Nội
• Bến phà Phước Khánh nối huyện Nhà Bè, Sài Gòn với huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai
• Bến phà Âu Lâu, nay không còn hoạt động, thuộc thành phố Yên Bái
• Bến phà Xóm Chài, thành phố Cần Thơ
• Bến phà Vạn Yên, tỉnh Sơn La
• Bến phà Phú Định, quận Bình Tân, Sài Gòn

Phân loại

Thường có hai loại chính:

• Phà không tự hành là phà không được lắp nguồn động lực đi cùng, mà khi muốn phà hoạt động thì phải dùng đầu kéo, ca nô hoặc máy đẩy kèm phà.
• Phà tự hành là phà có lắp nguồn động lực đi cùng.

Ảnh

• 
  Phà không tự hành được ca nô kèm.
• 
  Phà tự hành tại Bãi Cháy, Quảng Ninh.
• 
  Phà tự hành tại Cần Thơ trước đây.
• 
  Phà tự hành cỡ nhỏ trên sông Hậu tại Long Xuyên.