Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Quảng Ngãi”

Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 103: Dòng 103:
Theo thống kê của tổng cục thống kê [[Việt Nam]], tính đến ngày [[1 tháng 4]] năm [[2009]], toàn tỉnh Quảng Ngãi có 29 [[dân tộc]] cùng người nước ngoài sinh sống, trong đó [[dân tộc]] [[người Kinh|Việt]] chiếm đông nhất với 1.055.154 người, thứ hai là [[người Hrê]] với 115.268 người, thứ ba là [[người Co]] với 28.110 người, [[người Xơ Đăng]] có 17.713 người, cùng với các dân tộc ít người khác như [[Người Hoa (Việt Nam)|Hoa]], [[Người Mường|Mường]], [[Người Tày|Tày]], [[Người Thái (Việt Nam)|Thái]]<ref name="dstcdtvn">[http://www.gso.gov.vn/Modules/Doc_Download.aspx?DocID=12724 Kết quả toàn bộ Tổng điều tra Dân số và Nhà ở Việt Nam năm 2009], Tổng cục Thống kê Việt Nam.</ref>...
Theo thống kê của tổng cục thống kê [[Việt Nam]], tính đến ngày [[1 tháng 4]] năm [[2009]], toàn tỉnh Quảng Ngãi có 29 [[dân tộc]] cùng người nước ngoài sinh sống, trong đó [[dân tộc]] [[người Kinh|Việt]] chiếm đông nhất với 1.055.154 người, thứ hai là [[người Hrê]] với 115.268 người, thứ ba là [[người Co]] với 28.110 người, [[người Xơ Đăng]] có 17.713 người, cùng với các dân tộc ít người khác như [[Người Hoa (Việt Nam)|Hoa]], [[Người Mường|Mường]], [[Người Tày|Tày]], [[Người Thái (Việt Nam)|Thái]]<ref name="dstcdtvn">[http://www.gso.gov.vn/Modules/Doc_Download.aspx?DocID=12724 Kết quả toàn bộ Tổng điều tra Dân số và Nhà ở Việt Nam năm 2009], Tổng cục Thống kê Việt Nam.</ref>...


Tính đến ngày [[1 tháng 4]] năm [[2009]], toàn tỉnh Quảng Ngãi có 10 [[tôn giáo]] khác nhau chiếm 42.604 người, trong đó nhiều nhất là [[Phật giáo]] với 22.284 người, Đạo [[Tin Lành tại Việt Nam|Tin Lành]] có 11.032 người, [[Công giáo]] có 6.376 người, Đạo Cao Đài có 6.000 người<ref>{{Chú thích web | url = http://www.quangngai.gov.vn/userfiles/file/dudiachiquangngai/PHANIV/CHUONG_XXIII/PIV-CXXIII.htm | tiêu đề = I | tác giả = | ngày = | ngày truy cập = | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref>, còn lại các tôn giáo khác như [[Hồi giáo]], Phật giáo Hòa Hảo mỡi đạo có ba người, [[Bà-la-môn|Bà la môn]] và [[Tịnh độ cư sĩ Phật hội Việt Nam]] mỗi đạo có hai người, ít nhất là [[Đạo Bửu Sơn Kỳ Hương|Bửu sơn kỳ hương]] và [[Bahá'í]] mỗi đạo có một người.<ref name="dstcdtvn"/>. Hiện tại (2019), Quảng Ngãi là một trong những địa phương có số dân theo đạo Công giáo ít nhất vùng duyên hải Nam Trung Bộ với 19.206 tín hữu, chiếm 0,7% dân số toàn tỉnh; cũng là địa phương có số dân theo Phật giáo đông đảo nhất miền Trung Việt Nam với hơn 33.000 Phật tử và cũng là địa phương có số dân theo đạo Tin Lành đông nhất toàn miền Trung Việt Nam với hơn 22.000 tín hữu.
Tính đến ngày [[1 tháng 4]] năm [[2009]], toàn tỉnh Quảng Ngãi có 10 [[tôn giáo]] khác nhau chiếm 42.604 người, trong đó nhiều nhất là [[Phật giáo]] với 22.284 người, Đạo [[Tin Lành tại Việt Nam|Tin Lành]] có 11.032 người, [[Công giáo]] có 6.376 người, Đạo Cao Đài có 6.000 người<ref>{{Chú thích web | url = http://www.quangngai.gov.vn/userfiles/file/dudiachiquangngai/PHANIV/CHUONG_XXIII/PIV-CXXIII.htm | tiêu đề = I | tác giả = | ngày = | ngày truy cập = | nơi xuất bản = | ngôn ngữ = }}</ref>, còn lại các tôn giáo khác như [[Hồi giáo]], Phật giáo Hòa Hảo mỡi đạo có ba người, [[Bà-la-môn|Bà la môn]] và [[Tịnh độ cư sĩ Phật hội Việt Nam]] mỗi đạo có hai người, ít nhất là [[Đạo Bửu Sơn Kỳ Hương|Bửu sơn kỳ hương]] và [[Bahá'í]] mỗi đạo có một người.<ref name="dstcdtvn"/>. Hiện tại (2019), Quảng Ngãi là một trong những địa phương có số dân theo đạo Công giáo ít nhất vùng duyên hải Nam Trung Bộ với 19.206 tín hữu, chiếm 1,6% dân số toàn tỉnh; cũng là địa phương có số dân theo Phật giáo đông đảo nhất miền Trung Việt Nam với hơn 33.000 Phật tử và cũng là địa phương có số dân theo đạo Tin Lành đông nhất toàn miền Trung Việt Nam với hơn 22.000 tín hữu.


==Lịch sử==
==Lịch sử==

Phiên bản lúc 13:58, ngày 29 tháng 7 năm 2019

Quảng Ngãi
Tỉnh
Tỉnh Quảng Ngãi
Tập tin:TPQUANGNGAI.jpg
Thành phố Quảng Ngãi nhìn từ sông Trà Khúc
Hành chính
Quốc gia Việt Nam
VùngDuyên hải Nam Trung Bộ
Tỉnh lỵThành phố Quảng Ngãi
Trụ sở UBND52 Đại Lộ Hùng Vương, Phường Nguyễn Nghiêm, TP Quảng Ngãi
Phân chia hành chính1 thành phố, 13 huyện
Thành lập1832
Đại biểu quốc hội7 đại biểu
Tổ chức lãnh đạo
Chủ tịch UBNDTrần Ngọc Căng
Chủ tịch HĐNDBùi Thị Quỳnh Vân
Chánh án TANDPhạm Trung Uy
Viện trưởng VKSNDTrần Hoàng Tuấn
Địa lý
Tọa độ: 15°07′26″B 108°48′42″Đ / 15,123875°B 108,811727°Đ / 15.123875; 108.811727
Quang Ngai in Vietnam.svgBản đồ tỉnh Quảng Ngãi
Diện tích5.135,2 km²
Dân số (1/4/2019)
Tổng cộng1.231.697 người [1]
Thành thị201.019 người (16,3%)
Nông thôn1.030.678 người (83,7%)
Mật độ253 người/km²
Dân tộcKinh, Hrê, Co, Xơ-đăng
Khác
Mã hành chínhVN-29
Mã bưu chính57xxxx
Mã điện thoại0255
Biển số xe76
WebsiteTỉnh Quảng Ngãi

Quảng Ngãi là một tỉnh ven biển nằm ở vùng Duyên Hải Nam Trung Bộ, Việt Nam.

Đường bờ biển Quảng Ngãi có chiều dài khoảng 129 km[1] với vùng lãnh hải rộng lớn 11.000 km2 và 6 cửa biển vốn giàu nguồn lực hải sản với nhiều bãi biển đẹp. Quảng Ngãi nằm trong vùng kinh tế trọng điểm miền Nam Trung Bộ được Chính phủ chọn khu vực Dung Quất để xây dựng nhà máy lọc dầu đầu tiên của Việt Nam[1]. Tỉnh Quảng Ngãi tái lập vào ngày 1 tháng 7 năm 1989 trên cơ sở tách tỉnh Nghĩa Bình thành 2 tỉnh Quảng Ngãi và Bình Định[2].

Địa lý

Vị trí địa lý

Tỉnh Quảng Ngãi trải dài từ 14°32′B đến 15°25′B, từ 108°06′Đ đến 109°04′Đ, tựa vào dãy núi Trường Sơn và có vị trí địa lý:

  • Phía đông giáp Biển Đông với chiều dài đường bờ biển là 144km
  • Phía bắc giáp tỉnh Quảng Nam với chiều dài đường địa giới 98km
  • Phía nam giáp tỉnh Bình Định với chiều dài đường địa giới 83km
  • Phía tây giáp tỉnh Kon Tum với chiều dài đường địa giới 79km
  • Phía tây nam giáp tỉnh Gia Lai với chiều dài đường địa giới khoảng 10km.

Nằm ở vị trí trung độ của cả nước, Quảng Ngãi cách thủ đô Hà Nội 884 km về phía Bắc và cách Thành phố Hồ Chí Minh 836 km về phía Nam theo đường Quốc lộ 1A[3].

Điều kiện tự nhiên

sông Trà Khúc, đoạn qua Thành phố Quảng Ngãi

Quảng Ngãi có địa hình tương đối phức tạp, có xu hướng thấp dần từ tây sang đông với các dạng địa hình đồi núi, đồng bằng ven biển, phía tây của tỉnh là sườn Đông của dãy Trường Sơn, tiếp đến là địa hình núi thấp và đồi xen kẽ đồng bằng, có nơi núi chạy sát biển[4]. Khí hậu ở Quảng Ngãi là khí hậu nhiệt đới và gió mùa, nên nhiệt độ cao và ít biến động. Chế độ ánh sáng, mưa ẩm phong phú, nhiệt độ trung bình 25-26,9 °C[5]. Khí hậu nơi đây phân hóa thành 2 mùa rõ rệt, gồm có mùa mưa và mùa nắng. Đất đai trong địa bàn tỉnh được chia làm 9 nhóm đất chính với 25 đơn vị đất và 68 đơn vị đất phụ. Các nhóm đất chính là cồn cát, đất cát ven biển, đất mặn, đất phù sa, đất giây, đất xám, đất đỏ vàng, đất đen, đất nứt nẻ, đất xói mòn trơ trọi đá. Trong đó, nhóm đất xám có vị trí quan trọng với hơn 74,65% diện tích đất tự nhiên, thích hợp với cây công nghiệp dài ngày, cây đặc sản, dược liệu, chăn nuôi gia súc và nhóm đất phù sa thuộc hạ lưu các sông chiếm 19,3% diện tích đất tự nhiên, thích hợp với trồng lúa, cây công nghiệp ngắn ngày, rau đậu… Đất Quảng Ngãi có thành phần cơ giới nhẹ, hơi chặt, thích hợp với trồng mía và các cây công nghiệp ngắn theo ngày[4].

Dân cư

Lịch sử phát triển
dân số
Năm Dân số
1995 1.149.000
1996 1.159.700
1997 1.170.400
1998 1.181.400
1999 1.191.900
2000 1.194.300
2001 1.197.800
2002 1.200.600
2003 1.203.200
2004 1.206.500
2005 1.210.000
2006 1.212.600
2007 1.214.800
2008 1.217.000
2009 1.217.200
2010 1.218.600
2011 1.221.600
2019 1.231.697
Nguồn:[6]

Tính đến ngày 1 tháng 4 năm 2019, dân số tỉnh Quảng Ngãi là 1.231.697 người, mật độ dân số đạt 237 người/km²[7] trong đó dân sống tại thành thị là 201.019 người, chiếm 16,3% dân số toàn tỉnh[8], dân số sống tại nông thôn là 1.030.678 người, chiếm 83,7%[9]. Dân số nam là 611.914 người[10], trong khi đó nữ là 619.783 người[11]. Tỷ lệ tăng tự nhiên dân số phân theo địa phương tăng 0,12 ‰[12] Tỷ lệ đô thị hóa ở Quảng Ngãi tính đến năm 2018 là 20,37%.

Theo thống kê của tổng cục thống kê Việt Nam, tính đến ngày 1 tháng 4 năm 2009, toàn tỉnh Quảng Ngãi có 29 dân tộc cùng người nước ngoài sinh sống, trong đó dân tộc Việt chiếm đông nhất với 1.055.154 người, thứ hai là người Hrê với 115.268 người, thứ ba là người Co với 28.110 người, người Xơ Đăng có 17.713 người, cùng với các dân tộc ít người khác như Hoa, Mường, Tày, Thái[13]...

Tính đến ngày 1 tháng 4 năm 2009, toàn tỉnh Quảng Ngãi có 10 tôn giáo khác nhau chiếm 42.604 người, trong đó nhiều nhất là Phật giáo với 22.284 người, Đạo Tin Lành có 11.032 người, Công giáo có 6.376 người, Đạo Cao Đài có 6.000 người[14], còn lại các tôn giáo khác như Hồi giáo, Phật giáo Hòa Hảo mỡi đạo có ba người, Bà la mônTịnh độ cư sĩ Phật hội Việt Nam mỗi đạo có hai người, ít nhất là Bửu sơn kỳ hươngBahá'í mỗi đạo có một người.[13]. Hiện tại (2019), Quảng Ngãi là một trong những địa phương có số dân theo đạo Công giáo ít nhất vùng duyên hải Nam Trung Bộ với 19.206 tín hữu, chiếm 1,6% dân số toàn tỉnh; cũng là địa phương có số dân theo Phật giáo đông đảo nhất miền Trung Việt Nam với hơn 33.000 Phật tử và cũng là địa phương có số dân theo đạo Tin Lành đông nhất toàn miền Trung Việt Nam với hơn 22.000 tín hữu.

Lịch sử

Thời nhà Lê

Bản đồ tỉnh Quảng Ngãi của nhà Nguyễn Việt Nam in trong Đại Nam nhất thống chí
Thành phố Quảng Ngãi

Năm 1471, quân Đại Việt lấy lại Thăng, Hoa, Tư, Nghĩa, chiếm kinh đô Chà Bàn (nay thuộc tỉnh Bình Định) của Vương quốc Chămpa. Tháng 6 âm lịch, thiết lập đạo thừa tuyên Quảng Nam (nay là các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định và thành phố Đà Nẵng), gồm 3 phủ Thăng Hoa, Tư Nghĩa, Hoài Nhân. Tỉnh Quảng Ngãi thuộc Phủ Tư Nghĩa.

Năm 1527, Mạc Đăng Dung chiếm ngôi nhà Lê, lập nên nhà Mạc. Năm 1533, Nguyễn Kim nổi lên chống nhà Mạc, tôn Lê Duy Ninh lên làm vua, lấy hiệu là vua Lê Trung Tông, hình thành cục diện Nam- Bắc triều. Năm 1545, Tướng của Nguyễn KimBùi Tá Hán được giao nhiệm vụ trấn thủ Quảng Nam (nay là vùng đất thuộc các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định và thành phố Đà Nẵng). Năm 1558, Nguyễn Hoàng nhận nhiệm vụ trấn thủ Thuận Hóa. Năm 1602, Trấn Quảng Nam đổi thành dinh Quảng Nam, phủ Tư Nghĩa (thuộc dinh Quảng Nam) đổi thành phủ Quảng Nghĩa/Ngãi (danh xưng Quảng Ngãi/ Nghĩa lần đầu tiên xuất hiện, phủ Quảng Nghĩa nay là tỉnh Quảng Ngãi).

Năm 1771, Khởi nghĩa Tây Sơn. Năm 1776, Nhà Tây Sơn đổi tên phủ Quảng Nghĩa thành phủ Hòa Nghĩa. Năm 1803, Nhà Nguyễn đổi phủ Hoà Nghĩa trở lại tên cũ là phủ Quảng Nghĩa. Năm 1807, Xã Cù Mông (sau đổi là xã Chánh Mông rồi Chánh Lộ) được chọn làm nơi xây dựng tỉnh Quảng Ngãi. Năm 1832, Tỉnh Quảng Nghĩa/Ngãi được thành lập. Cả nước lúc này có 30 tỉnh và 1 phủ (kinh đô Thừa Thiên). Năm 1834, Lấy kinh sư (Thừa Thiên) làm trung tâm, triều đình nhà Nguyễn chia cả nước thành các trực kỳ trong đó tả trực gồm 2 tỉnh Quảng Nam và Quảng Ngãi. Năm 1884, với 2 hiệp ước Quý Mùi và Giáp Thân, nước Việt Nam, trong đó có tỉnh Quảng Ngãi, đã trở thành thuộc địa của Pháp. Từ thời các chúa Nguyễn (lúc còn là cấp phủ) đến thời nhà Nguyễn độc lập (thời đã là tỉnh Quảng Ngãi), thì Quảng Ngãi luôn là địa phương quản lý các quần đảo Hoàng SaTrường Sa (thời đó còn chưa được phân biệt rõ ràng và trực thuộc huyện Bình Sơn Quảng Ngãi), bằng các đội Hoàng Sa và Bắc Hải.

Thế kỷ 20

Từ năm 1909 đến cuối của triều Nguyễn (1945) miền Trung châu Quảng Ngãi được chia thành 4 phủ là Bình Sơn, Sơn Tịnh, Tư NghĩaMộ Đức, 2 huyện Nghĩa Hành, Đức Phổ gồm 21 tổng, 403 làng. Miền thượng được chia thành 4 nha gồm Trà Bồng, Sơn Hà, Minh Long và Ba Tơ với 27 tổng, 199 "nóc". Từ ngày 9 tháng 3 năm 1945 đến 19 tháng 8 năm 1945, tổ chức hành chánh ít thay đổi, nhưng thay đổi trên danh từ Tuần vũ gọi là tỉnh trưởng, ở huyện gọi là huyện trưởng, chức Chánh, Phó sứ thời Pháp do một cơ quan hiến binh Nhật đảm trách.

Thời kỳ đầu của cuộc tổng khởi nghĩa toàn dân năm 1945, tỉnh Quảng Ngãi được đổi tên là tỉnh Lê Trung Đình, phủ Tư Nghĩa đổi thành phủ Nguyễn Thụy(Sụy), xã Chánh Lộ lấy tên xã Nguyễn Viện v.v... Về tổ chức, lập liên xã, bỏ các làng cũ. Nhưng, sau một thời gian thay danh hiệu tỉnh, huyện, tổng, xã đều lấy lại tên cũ. Các phủ, huyện, nha trong tỉnh đều gọi tên thống nhất là huyện, gồm tất cả 10 huyện, tổng, 124 liên xã. Đảo Lý Sơn nhập vào huyện Bình Sơn nhưng năm 1952 bị quân Pháp chiếm đóng sát nhập hải đảo vào thị xã Đà Nẵng.

Dưới chế độ Việt Nam Cộng hòa

Dân số tỉnh Quảng Ngãi 1967[15]
Quận Dân số
Ba Tơ 10.194
Bình Sơn 110.579
Đức Phổ 93.300
Minh Long 5.392
Mộ Đức 60.086
Nghĩa Hành 49.961
Sơn Hà 19.946
Sơn Tịnh 122.423
Trà Bồng 9.478
Tư Nghĩa 119.124
Tổng số 600.483

Từ 1 tháng 11 năm 1954 đến năm 1971, tỉnh Quảng Ngãi được chia thành 10 quận gồm Bình Sơn, Sơn Tịnh, Tư Nghĩa, Nghĩa Hành, Mộ Đức, Đức Phổ, Trà Bồng, Sơn Hà, Minh Long, Ba Tơ. Số xã trong toàn tỉnh có thay đổi, năm 1968 có 158 xã, năm 1970 theo sự sát nhập của Bộ Nội vụ 122 , 319 ấp.

Sau Giải phóng năm 1975

Ngày 24 tháng 3 năm 1975, tỉnh lỵ Quảng Ngãi và các huyện Tư Nghĩa, Nghĩa Hành, Mộ Đức, Đức Phổ được giải phóng. Ngày 25 tháng 3 năm 1975, tiếp tục giải phóng các huyện Bình Sơn, Sơn Tịnh. Ngày 31 tháng 3 năm 1975, đảo Lý Sơn nay là huyện Lý Sơn cũng giải phóng.

Tỉnh Nghĩa Bình

Ngày 20 tháng 9 năm 1975, Theo Nghị quyết số 245/NQ-TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, về việc bãi bỏ cấp khu, hợp nhất các tỉnh, theo đó tỉnh Nghĩa Bình được hình thành trên cơ sở sáp nhập 2 tỉnh Quảng Ngãi và Bình Định. Tháng 12 năm 1975, Quốc hội khoá V thông qua Nghị quyết thành lập các tỉnh hợp nhất, trong đó có tỉnh Nghĩa Bình gồm 2 tỉnh Quảng Ngãi, Bình Định[2].

Tái lập tỉnh Quảng Ngãi

Ngày 1 tháng 7 năm 1989, tỉnh Quảng Ngãi được tái lập trên cơ sở tách tỉnh Nghĩa Bình thành 2 tỉnh Quảng Ngãi và Bình Định như cũ. Khi tách ra, tỉnh Quảng Ngãi có 11 đơn vị hành chính gồm thị xã Quảng Ngãi và 10 huyện: Ba Tơ, Bình Sơn, Đức Phổ, Minh Long, Mộ Đức, Nghĩa Hành, Sơn Hà, Sơn Tịnh, Trà Bồng, Tư Nghĩa. Ngày 1 tháng 1 năm 1993, huyện đảo Lý Sơn được thành lập[16]. Năm 1994, tiếp tục thành lập huyện Sơn Tây trên cơ sở tách ra từ huyện Sơn Hà[17]. Ngày 1 tháng 12 năm 2003, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 145/2003/NĐ-CP về việc thành lập huyện Tây Trà trên cơ sở tách ra từ huyện Trà Bồng[18]. Ngày 26 tháng 8 năm 2005, Thị xã Quảng Ngãi được nâng lên thành phố Quảng Ngãi theo Nghị định 112/2005/NĐ-CP của Chính phủ[19].

Ngày 12 tháng 12 năm 2013, Chính phủ Việt Nam ban hành nghị quyết định số 123/NQ-CP điều chỉnh địa giới hành chính huyện Sơn Tịnh, huyện Tư Nghĩa để mở rộng địa giới hành chính thành phố Quảng Ngãi và thành lập phường Trương Quang Trọng thuộc thành phố Quảng Ngãi[20].

Hành chính

Tỉnh Quảng Ngãi bao gồm 1 thành phố trực thuộc, 13 huyện trong đó có 1 huyện đảo, 6 huyện đồng bằng, 6 huyện miền núi, trong đó có với 184 đơn vị hành chính cấp , gồm có 9 thị trấn, 9 phường và 166 . 33,5% dân số sống ở đô thị và 66,5% dân số sống ở nông thôn.

Danh sách các đơn vị hành chính trực thuộc tỉnh Quảng Ngãi[21][22]
Tên Dân số (người)2019 Hành chính
Thành phố (1)
Quảng Ngãi 201.019 9 phường, 14 xã
Huyện (13)
Ba Tơ 60.280 1 thị trấn, 19 xã
Bình Sơn 182.150 1 thị trấn, 24 xã
Đức Phổ 154.320 1 thị trấn, 14 xã
Lý Sơn 21.600 3 xã
Minh Long 20.580 5 xã
Tên Dân số (người)2019 Hành chính
Mộ Đức 144.230 1 thị trấn, 12 xã
Nghĩa Hành 101.470 1 thị trấn, 11 xã
Sơn Hà 75.000 1 thị trấn, 13 xã
Sơn Tây 23.190 9 xã
Sơn Tịnh 103.000 11 xã
Tây Trà 24.640 9 xã
Trà Bồng 37.790 1 thị trấn, 9 xã
Tư Nghĩa 137.000 2 thị trấn, 13 xã

Kinh tế - xã hội

Kinh tế

Tỉnh Quảng Ngãi nằm trong vùng kinh tế trọng điểm miền Trung được Chính phủ chọn khu vực Dung Quất để xây dựng nhà máy lọc dầu đầu tiên của cả nước, góp phần đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế và chuyển dịch nhanh cơ cấu kinh tế tỉnh theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá[1].

Thành phố Quảng Ngãi nhìn từ trên cao

Năm 2010 là năm đầu tiên tỉnh Quảng Ngãi thu ngân sách nhà nước đạt 14.500 tỷ đồng, GDP bình quân đầu người tăng từ 773 USD lên 1.228 USD[23]. Tổng sản phẩm trong tỉnh (GDP) năm 2011 ước đạt 9.307,23 tỷ đồng, GDP bình quân đầu người tăng từ 1.298 USD năm 2010 lên 1.434 USD năm 2011, thấp hơn kế hoạch đề ra là 1.495 USD. Trong đó, khu vực công nghiệp - xây dựng ước đạt 4. 904,52 tỷ đồng, dịch vụ ước đạt 2. 674,72 tỷ đồng, nông lâm nghiệp, thủy sản ước đạt 1. 727,99 tỷ đồng[24].

Về ngành đánh cá, tỉnh có gần 5.500 tàu cá với 7 nghiệp đoàn nghề cá gồm 2.350 đoàn viên (2014). Trong đó 405 tàu đánh bắt tại Hoàng Sa, Trường Sa[25].

Đồng lúa ở Quảng Ngãi

Giai đoạn 6 tháng đầu năm 2012, tổng sản phẩm trong tỉnh (GDP) đạt 4.880 tỷ đồng, tăng 6,7% so với cùng kỳ năm 2011 và bằng 47,3% so với kế hoạch năm 2012. Trong đó, sản xuất nông lâm thủy sản đạt 806,4 tỷ đồng, công nghiệp - xây dựng đạt 2.721,0 tỷ đồng, khu vực dịch vụ đạt 1.352,6 tỷ đồng[26].

Tổng mức bán lẻ hàng hóadịch vụ tiêu dùng ước đạt 12.780,25 tỷ đồng, Kim ngạch xuất khẩu ước đạt 196,07 triệu USD, Tổng thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn 6 tháng ước đạt 9.070 tỷ đồng. Tổng chi ngân sách địa phương ước đạt 3.342,34 tỷ đồng. Ước đến ngày 30 tháng 6 năm 2012, trên địa bàn tỉnh có 3.638 doanh nghiệp, trong đó có 3.529 doanh nghiệp nhỏ và vừa[26].

Về lĩnh vực chăn nuôi, tại thời điểm ngày 01 tháng 4 tháng 2012, đàn lợn của Quảng Ngãi ước đạt 481 ngàn con, đàn trâu có 60.889 con, đàn có 270.395 con, đàn gia cầm có 3,37 triệu con. So với thời điểm 01 tháng 4 năm 2011, đàn lợn giảm 3,9%, đàn trâu tăng 6,8%, đàn bò giảm 3,2%. lai chiếm 48,3% tổng đàn[26].

Giáo dục

Tính đến ngày 30 tháng 6 năm 2012, số trường trên địa bàn tỉnh được công nhận trường đạt chuẩn Quốc gia gồm có Mầm non 23/206 trường, tiểu học 121/224 trường, Trung học cơ sở là 63/165 trường, Trung học phổ thông là 13/39 trường. Thực hiện phổ cập mầm non cho trẻ em 05 tuổi đạt 97% kế hoạch[26].

Tính đến thời điểm ngày 30 tháng 9 năm 2011, trên địa bàn toàn tỉnh Quảng Ngãi có 437 trường học ở cấp phổ, trong đó có Trung học phổ thông có 35 trường, Trung học cơ sở có 166 trường, Tiểu học có 222 trường, trung học có 4 trường và 10 trường phổ thông cơ sở, bên cạnh đó còn có 210 trường mẫu giáo[27]. Với hệ thống trường học như thế, nền giáo dục trong địa bàn Tỉnh Quảng Ngãi cũng tương đối hoàn chỉnh, góp phần giảm thiểu nạn mù chữ trong địa bàn tỉnh[27].

Giao thông

Quảng Ngãi là đầu mối giao thông quan trọng xuyên suốt trên địa bàn tỉnh, có Quốc lộ 1Ađường sắt Bắc - Nam chạy qua tỉnh. Trong đó chiều dài Quốc lộ 1A qua tỉnh dài 98 km. Quốc lộ 24 nối liền Quốc lộ 1A đoạn qua Thạch Trụ, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi với Kon Tum dài 69 km và Quốc lộ 24B dài 18 km, đây là tuyến giao thông quan trọng đối với Kon Tum và Quảng Ngãi trong quan hệ kinh tế, văn hoá giữa duyên hải và Tây Nguyên, giao lưu trao đổi hàng hoá, phát triển kinh tế miền núi gắn với an ninh quốc phòng[28]. Phía Bắc tỉnh, tại huyện Bình Sơnsân bay Chu Lai đã đưa vào hoạt động, tại đây có cảng nước sâu Dung Quất. Ngoài ra, với bờ biển dài 144 km, Quảng Ngãi có nhiều cửa biển, cảng biển nhỏ như Sa Kỳ, Sa Cần, Bình Châu, Mỹ Á,… có tiềm năng về giao thông đường thủy, thương mạidu lịch[29][30].

Văn hóa

Một góc Thành phố Quảng Ngãi

Quảng Ngãi là mảnh đất có bề dày lịch sử về Văn hóa Sa Huỳnh và Văn hóa Chăm Pa, đặc biệt là hệ thống thành lũy Chàm. Bên cạnh đó là hai danh thắng nổi tiếng là "núi Ấn sông Trà". Quảng Ngãi là quê hương của Lê Văn Duyệt, Trương Định, Trương Đăng Quế, Bạch Văn Vĩnh, Lê Trung Đình, nhiều nhà trí thức, nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ, nghệ sĩ tên tuổi: Nguyễn Vỹ, Bích Khê,Thanh Thảo, Tế Hanh, Trà Giang, Trương Quang Lục, Thế Bảo, Nhất Sinh...

Các Lễ hội gồm Lễ hội nghinh cá Ông, Lễ khao lề thế lính Hoàng Sa (Lý Sơn), Lễ hội đâm trâu, Lễ hội cầu ngư, Lễ hội đua thuyền truyền thống...

Du lịch

Quảng Ngãi là vùng đất có bề dày lịch sử với nền văn hoá lâu đời như khu du lịch văn hoá Sa Huỳnh, dấu vết văn hoá cổ xưa như thành cổ Châu Sa, Gò Vàng…, có di tích lịch sử Ba Tơ, Sơn Mỹ, Ba Gia, Trà Bồng, Vạn Tường, nhiều cảnh đẹp như Thiên Ấn Niêm Hà, Thiên Bút Phê Vân, Thạch Bích Tà Dương, Cổ Luỹ Cô Thôn, Nước Trong – Ca Đam…, nhiều bãi biển như Mỹ Khê, Sa Huỳnh,… những tiềm năng trên là điều kiện để phát triển du lịch nghỉ dưỡng với nhiều loại hình, sản phẩm du lịch đa dạng[1].

Năm 2015, nhà đầu tư Vingroup dự kiến sẽ xây Khu nghỉ dưỡng Vinpearl Land Resort tại Bình Châu, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi và Trung tâm Thương mại Vincom tại Thành phố Quảng Ngãi.

Ghi chú

  1. ^ a b c d Tỉnh Quảng Ngãi nằm trong vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ.
  2. ^ a b Lịch sử hình thành, Trang tin điện tử UBND tỉnh Quảng Ngãi.
  3. ^ Tỉnh Quảng Ngãi nằm ở vùng duyên hải miền Trung, tựa vào dãy Trường Sơn, Trang tin điện tử tỉnh Quảng Ngãi.
  4. ^ a b Nằm trong vùng khí hậu nhiệt đới điển hình, nên nhiệt độ cao và ít biến động., Cổng Thông tin điện tử Chính phủ.
  5. ^ Quảng Ngãi nằm ở miền Nam Trung bộ, có nhiều núi đồi cao, gò, Thung lũng và biển cả chia làm các miền riêng biệt., Improvement of Ground Water Protection.
  6. ^ Dân số trung bình phân theo địa phương qua các năm, Theo Tổng cục thống kê Việt Nam.
  7. ^ Diện tích, dân số và mật độ dân số năm 2011 phân theo địa phương, Theo Tổng cục thống kê Việt Nam.
  8. ^ Dân số thành thị trung bình phân theo địa phương, Theo Tổng cục thống kê Việt Nam.
  9. ^ Dân số nông thôn trung bình phân theo địa phương, Theo Tổng cục thống kê Việt Nam.
  10. ^ Dân số nam trung bình phân theo địa phương, Theo Tổng cục thống kê Việt Nam.
  11. ^ Dân số nữ trung bình phân theo địa phương, Theo Tổng cục thống kê Việt Nam.
  12. ^ Tỷ lệ tăng tự nhiên dân số phân theo địa phương, Theo Tổng cục thống kê Việt Nam.
  13. ^ a b Kết quả toàn bộ Tổng điều tra Dân số và Nhà ở Việt Nam năm 2009, Tổng cục Thống kê Việt Nam.
  14. ^ “I”.
  15. ^ Việt Nam Cộng hòa bản đồ hành chánh. Đà Lạt: Phân cục Địa dư Quốc gia, 1967.
  16. ^ Quảng Ngãi: Kỷ niệm 20 năm thành lập huyện Lý Sơn (02/01/2013), Công an tỉnh Quảng Ngãi.
  17. ^ Nghị định 83-CP năm 1994 về việc chia huyện Sơn Hà thành huyện Sơn Tây và huyện Sơn Hà thuộc tỉnh Quảng Ngãi
  18. ^ Nghị định 145/2003/NĐ-CP về việc thành lập huyện Tây Trà; mở rộng thị trấn, thành lập xã và đổi tên xã thuộc các huyện Bình Sơn, Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi
  19. ^ Nghị định 112/2005/NĐ-CP về việc thành lập Thành phố Quảng ngãi thuộc tỉnh Quảng Ngãi
  20. ^ Nghị quyết 123/NQ-CP năm 2013 điều chỉnh địa giới hành chính huyện Sơn Tịnh, huyện Tư Nghĩa để mở rộng địa giới hành chính thành phố Quảng Ngãi và thành lập phường Trương Quang Trọng thuộc thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi
  21. ^ Kết quả toàn bộ Tổng điều tra Dân số và Nhà ở Việt Nam năm 2013, Tổng cục Thống kê Việt Nam
  22. ^ “Mã số đơn vị hành chính Việt Nam”. Bộ Thông tin & Truyền thông. Truy cập ngày 10 tháng 4 năm 2012.
  23. ^ Dung Quất giúp Quảng Ngãi vào 'CLB 14 nghìn tỷ', Theo VnExpress.
  24. ^ Tổng sản phẩm trong tỉnh (GDP) năm 201 1 ước đạt 9.307,23 tỷ đồng, Trang tin điện tử UBND tỉnh Quảng Ngãi.
  25. ^ Bộ trưởng Bộ NN&PTNT: Xin ngư dân yên tâm bám biển, Tuổi trẻ, 07/07/2014
  26. ^ a b c d Tình hình kinh tế-xã hội 6 tháng đầu năm, nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2012, Trang tin điện tử UBND tỉnh Quảng Ngãi.
  27. ^ a b Thống kê về Giáo dục Việt Nam, Niên giám thống kê 2011, Theo tổng cục thống kê Việt Nam
  28. ^ Quảng Ngãi có tuyến quốc lộ 1A và đường sắt Bắc - Nam chạy qua tỉnh, Cổng Thông tin điện tử tỉnh Quảng Ngãi.
  29. ^ Quảng Ngãi mời gọi đầu tư vào cảng Dung Quất 2, Theo VnExpress.
  30. ^ Cơ sở hạ tầng giao thông, Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ngãi.

Liên kết ngoài