Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Phong thần diễn nghĩa”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Dòng 33: Dòng 33:


== Nội dung tác phẩm ==
== Nội dung tác phẩm ==
''Phong thần diễn nghĩa'' khởi đầu với chuyện kể về vua [[Trụ Vương|Trụ]] [[nhà Thương]] đến miếu thờ [[Nữ Oa]] dâng hương, đã đề thơ với hàm ý hỗn xược khiến cho Nữ Oa nổi giận. Sau khi bấm tay biết vận số nhà Thương còn 28 năm mới chấm dứt, Nữ Oa đã sai ba yêu quái ở mộ [[Hoàng Đế|Hiên Viên]] mê hoặc vua Trụ nhằm nhanh chóng làm cho nhà Thương sụp đổ, nhưng không được giết người. Một trong ba yêu quái là [[hồ ly tinh]] đã đạt hỏa hầu tu luyện ngàn năm, chiếm thân xác [[Đát Kỷ]], một cô gái đẹp, con gái Ký Châu Tô Hộ, được tiến cung để ra mắt nhà vua. Được nhà vua sủng ái, Đát Kỷ giả dần dần lộng hành, trừ khử các bề tôi trung thực, giết [[hoàng hậu]] và toan giết cả hai [[hoàng tử]]. Bên cạnh đó, Đát Kỷ giả còn tìm cách hại 4 chư hầu lớn, xui vua Trụ mời họ vào chầu rồi bắt Tây Bá Hầu là Cơ Xương bỏ ngục.
''Phong thần diễn nghĩa'' khởi đầu với chuyện kể về vua [[Trụ Vương|Trụ]] [[nhà Thương]] đến miếu thờ [[Nữ Oa]] dâng hương, đã đề thơ với hàm ý hỗn xược khiến cho Nữ Oa nổi giận. Sau khi bấm tay biết vận số nhà Thương còn 28 năm mới chấm dứt, Nữ Oa đã sai ba yêu quái ở mộ [[Hoàng Đế|Hiên Viên]] mê hoặc vua Trụ nhằm nhanh chóng làm cho nhà Thương sụp đổ, nhưng không được giết người. Một trong ba yêu quái là [[hồ ly tinh]] đã đạt hỏa hầu tu luyện ngàn năm, chiếm thân xác [[Đát Kỷ]], một cô gái đẹp, con gái Ký Châu Tô Hộ, được tiến cung để ra mắt nhà vua. Được nhà vua sủng ái, Đát Kỷ giả dần dần lộng hành, trừ khử các bề tôi trung thực, giết Khương [[hoàng hậu]] và toan giết cả hai [[hoàng tử]] là Ân Giao và Ân Hồng. Bên cạnh đó, Đát Kỷ giả còn tìm cách hại 4 chư hầu lớn, xui vua Trụ mời họ vào chầu rồi bắt Tây Bá Hầu là Cơ Xương bỏ ngục.


Viên quan tổng binh ở cửa quan Trần Đường là [[Lý Tịnh]] sinh con trai tự xưng là [[Na Tra]]. Na Tra làm đồ đệ của Thái Ất chân nhân, lên bảy tuổi đã đại náo biển Đông, rút gân chân thái tử con của [[Long Vương]]. Long Vương đến nhà Lý Tịnh đòi đền mạng. Na Tra tự nguyện chết để cha mẹ được sống. Người mẹ lập miếu thờ Na Tra nhưng ông bố (Lý Tịnh) lại bắt phá đi. Na Tra cầu đuổi đánh Lý Tịnh. Về sau, Na Tra được giáo hóa và theo phò Khương Tử Nha giúp nhà Chu diệt nhà Thương.
Viên quan tổng binh ở cửa quan Trần Đường là [[Lý Tịnh]] sinh con trai tự xưng là [[Na Tra]]. Na Tra làm đồ đệ của Thái Ất chân nhân, lên bảy tuổi đã đại náo biển Đông, rút gân chân thái tử con của Đông Hải [[Long Vương]] Ngao Quảng. Long Vương đến nhà Lý Tịnh đòi đền mạng. Na Tra tự nguyện chết để cha mẹ được sống. Người mẹ lập miếu thờ Na Tra nhưng (Lý Tịnh) lại bắt phá đi. Na Tra cầu đuổi đánh Lý Tịnh. Sau nhờ [[Nhiên Đăng]] đạo nhân và [[Văn Thù]] Quảng Pháp Thiên Tôn hóa giải ân oán phụ tử, và theo phò Khương Tử Nha giúp nhà Chu diệt nhà Thương.


[[Khương Tử Nha]] là đồ đệ của [[Nguyên Thủy Thiên Tôn]] trên núi [[Côn Lôn]], vâng lệnh thầy xuống núi giúp [[nhà Chu]] diệt [[nhà Thương]]. Tử Nha giết được một yêu quái, bạn của Đát Kỷ giả, và nhờ đó ông được vua Trụ phong chức Hạ Đại phu. Sau vì can Trụ xây Lộc Đài mà họ Khương suýt bị giết chết, phải trốn đến ấp Tây Kỳ thuộc đất nhà Chu. Bấy giờ Tây Bá [[Chu Văn Vương|Cơ Xương]] trốn thoát khỏi ngục đã tìm đến Khương Tử Nha nhờ giúp đỡ.
[[Khương Tử Nha]] là đồ đệ của [[Nguyên Thủy Thiên Tôn]] trên núi [[Côn Lôn]], vâng lệnh thầy xuống núi giúp [[nhà Chu]] diệt [[nhà Thương]]. Tử Nha giết được một yêu quái, bạn của Đát Kỷ giả, và nhờ đó ông được vua Trụ phong chức Hạ Đại phu trông coi thiên văn địa lý. Sau vì can Trụ xây Lộc Đài mà ông suýt bị giết chết, phải trốn đến ấp Tây Kỳ thuộc đất nhà Chu. Bấy giờ Tây Bá [[Chu Văn Vương|Cơ Xương]] trốn thoát khỏi ngục đã tìm đến Khương Tử Nha nhờ giúp đỡ.


Trong một trận chiến, nhà Chu đã đánh bại quân của vua Trụ, nhưng vua Trụ không vì thế mà hối cải, vẫn tiếp tục ghẹo vợ của [[Hoàng Phi Hổ]], khiến Phi Hổ tức giận. Phi Hổ đã vượt 5 cửa ải về với [[nhà Chu]].
Trong một trận chiến, nhà Chu đã đánh bại quân của vua Trụ, nhưng vua Trụ không vì thế mà hối cải, vẫn tiếp tục ghẹo vợ của [[Hoàng Phi Hổ]] là Giả Thị, khiến Phi Hổ tức giận. Phi Hổ đã vượt 5 cửa ải về với [[nhà Chu]].


Với sự giúp sức của [[Giáo chủ Thông Thiên]], vua Trụ sai 36 lộ quân tiến đánh ấp Tây Kỳ. Trong trận chiến này, được hậu thuẫn của [[Xiển Giáo]], nhà Chu đã đánh bại 36 lộ quân của vua Trụ. Tuy vậy, vua Trụ vẫn tiếp tục hoang dâm tàn bạo, không biết hối cải, và các nước chư hầu phải hợp lực tiến đánh. Trong trận chiến đối đầu khốc liệt cuối cùng này, quân của vua Trụ đã thất bại thảm hại, vua Trụ tự thiêu, Đát Kỷ giả cũng bị giết chết. Khương Tử Nha được Nguyên Thủy Thiên Tôn trao quyền phân phong các thần, còn [[Chu Vũ vương|Chu Vũ Vương]] (tức Cơ Phát, con Cơ Xương) cũng được quyền tấn phong các chư hầu.
Với sự giúp sức của [[Giáo chủ Thông Thiên]], vua Trụ sai 36 lộ quân tiến đánh ấp Tây Kỳ. Trong trận chiến này, được hậu thuẫn của [[Xiển Giáo]], nhà Chu đã đánh bại 36 lộ quân của vua Trụ. Tuy vậy, vua Trụ vẫn tiếp tục hoang dâm tàn bạo, không biết hối cải, và các nước chư hầu phải hợp lực tiến đánh. Trong trận chiến đối đầu khốc liệt cuối cùng này, quân của vua Trụ đã thất bại thảm hại, vua Trụ tự thiêu, Đát Kỷ giả cũng bị giết chết. Khương Tử Nha được Nguyên Thủy Thiên Tôn trao quyền phân phong các thần, còn [[Chu Vũ vương|Chu Vũ Vương]] (tức Cơ Phát, con Cơ Xương) cũng được quyền tấn phong các chư hầu.

Phiên bản lúc 03:36, ngày 24 tháng 9 năm 2019

Phong thần diễn nghĩa
封神演义
Trái: Dương TiễnNa Tra; Phải: Tô Hộ và Hoàng Phi Hổ
Thông tin sách
Tác giảHứa Trọng Lâm
Lục Tây Tinh
Quốc giaTrung Quốc
Ngôn ngữChữ Hán
Thể loạiTiểu thuyết lịch sử, thần ma
Ngày phát hànhThế kỷ XVI
Bản tiếng Việt
Người dịchTrần Phong Sắc
Vũ Như Khôi
Vương Quốc Sung
Mộng Bình Sơn

Phong thần diễn nghĩa (nguyên bản) (giản thể: 封神演义; phồn thể: 封神演義; bính âm: fēngshén yǎnyì, cũng gọi là Bảng phong thần, Vũ Vương phạt Trụ ngoại sử phong thần diễn nghĩa, Phong thần truyện, Thương Chu liệt quốc toàn truyện(tái bản), là một bộ tiểu thuyết được viết lại trên cơ sở cuốn Vũ Vương phạt Trụ bình thoại in đời Nguyên, rồi nhào nặn tư liệu lịch sử với thần thoại, truyền thuyết và tôn giáo mà thành.

Phong thần diễn nghĩa xoay quanh việc suy vong của nhà Thương và sự nổi lên của nhà Chu, lồng vào đó là vô số thần thoại, truyền thuyết Trung Hoa, bao gồm các thần, tiên, yêu quái v.v. Trong chừng mực nào đó, Phong thần diễn nghĩa mô tả cuộc sống của người Trung Hoa đương thời, nơi tôn giáo có một vai trò lớn trong cuộc sống hàng ngày.

Tác giả

Tác giả của Phong thần diễn nghĩa (bảng phong thần)

có thuyết nói là Hứa Trọng Lâm (giản thể: 许仲琳; phồn thể: 許仲琳), hiệu là Chung Sơn Dật Tẩu, người Phủ Ứng Thiên huyện Trực Lệ biên soạn. Thuyết khác lại cho rằng tác giả rất có thể là Lục Tây Tinh (giản thể: 陆西星; phồn thể: 陸西星), hiệu Trường Canh, người huyện Hưng Hóa, tỉnh Giang Tô viết[1].

Nội dung tác phẩm

Phong thần diễn nghĩa khởi đầu với chuyện kể về vua Trụ nhà Thương đến miếu thờ Nữ Oa dâng hương, đã đề thơ với hàm ý hỗn xược khiến cho Nữ Oa nổi giận. Sau khi bấm tay biết vận số nhà Thương còn 28 năm mới chấm dứt, Nữ Oa đã sai ba yêu quái ở mộ Hiên Viên mê hoặc vua Trụ nhằm nhanh chóng làm cho nhà Thương sụp đổ, nhưng không được giết người. Một trong ba yêu quái là hồ ly tinh đã đạt hỏa hầu tu luyện ngàn năm, chiếm thân xác Đát Kỷ, một cô gái đẹp, con gái Ký Châu Tô Hộ, được tiến cung để ra mắt nhà vua. Được nhà vua sủng ái, Đát Kỷ giả dần dần lộng hành, trừ khử các bề tôi trung thực, giết Khương hoàng hậu và toan giết cả hai hoàng tử là Ân Giao và Ân Hồng. Bên cạnh đó, Đát Kỷ giả còn tìm cách hại 4 chư hầu lớn, xui vua Trụ mời họ vào chầu rồi bắt Tây Bá Hầu là Cơ Xương bỏ ngục.

Viên quan tổng binh ở cửa quan Trần Đường là Lý Tịnh sinh con trai tự xưng là Na Tra. Na Tra làm đồ đệ của Thái Ất chân nhân, lên bảy tuổi đã đại náo biển Đông, rút gân chân thái tử con của Đông Hải Long Vương Ngao Quảng. Long Vương đến nhà Lý Tịnh đòi đền mạng. Na Tra tự nguyện chết để cha mẹ được sống. Người mẹ lập miếu thờ Na Tra nhưng (Lý Tịnh) lại bắt phá đi. Na Tra cầu đuổi đánh Lý Tịnh. Sau nhờ Nhiên Đăng đạo nhân và Văn Thù Quảng Pháp Thiên Tôn hóa giải ân oán phụ tử, và theo phò Khương Tử Nha giúp nhà Chu diệt nhà Thương.

Khương Tử Nha là đồ đệ của Nguyên Thủy Thiên Tôn trên núi Côn Lôn, vâng lệnh thầy xuống núi giúp nhà Chu diệt nhà Thương. Tử Nha giết được một yêu quái, bạn của Đát Kỷ giả, và nhờ đó ông được vua Trụ phong chức Hạ Đại phu trông coi thiên văn địa lý. Sau vì can Trụ xây Lộc Đài mà ông suýt bị giết chết, phải trốn đến ấp Tây Kỳ thuộc đất nhà Chu. Bấy giờ Tây Bá Cơ Xương trốn thoát khỏi ngục đã tìm đến Khương Tử Nha nhờ giúp đỡ.

Trong một trận chiến, nhà Chu đã đánh bại quân của vua Trụ, nhưng vua Trụ không vì thế mà hối cải, vẫn tiếp tục ghẹo vợ của Hoàng Phi Hổ là Giả Thị, khiến Phi Hổ tức giận. Phi Hổ đã vượt 5 cửa ải về với nhà Chu.

Với sự giúp sức của Giáo chủ Thông Thiên, vua Trụ sai 36 lộ quân tiến đánh ấp Tây Kỳ. Trong trận chiến này, được hậu thuẫn của Xiển Giáo, nhà Chu đã đánh bại 36 lộ quân của vua Trụ. Tuy vậy, vua Trụ vẫn tiếp tục hoang dâm tàn bạo, không biết hối cải, và các nước chư hầu phải hợp lực tiến đánh. Trong trận chiến đối đầu khốc liệt cuối cùng này, quân của vua Trụ đã thất bại thảm hại, vua Trụ tự thiêu, Đát Kỷ giả cũng bị giết chết. Khương Tử Nha được Nguyên Thủy Thiên Tôn trao quyền phân phong các thần, còn Chu Vũ Vương (tức Cơ Phát, con Cơ Xương) cũng được quyền tấn phong các chư hầu.

Tân Bảng phong thần

Về Bảng phong thần có thể tóm tắt như sau: Đất Thần Châu triều đại Nhà Thương có 3 giáo phái cùng phát triển rực rỡ đó là: Xiển Giáo, Triệt Giáo, Đạo Giáo. Đứng đầu 3 giáo phái lần lượt là Nguyên Thủy Thiên Tôn, Thông Thiên Giáo chủ và Lão Tử. Câu chuyện được bắt đầu khi mười hai đệ tử của Nguyên Thủy Thiên Tôn đều là tiên phạm luật sát sinh nên phải bị đày xuống trần chịu khổ. Ngọc Hoàng Đại Đế truyền chỉ dụ cho hai giáo phái Xiển Giáo và Triệt Giáo đưa 365 giáo đồ phạm tội xuống trần lập công trạng sau này sẽ phong thần cho đủ số nhà trời. 12 đệ tử của Nguyên Thủy Thiên Tôn phải hạ giới phò nhà Chu diệt nhà Thương.

Trong bảng phong thần sẽ được chia làm 8 bộ: 4 bộ trên là Lôi, Hoả, Ôn, Đẩu. 4 bộ dưới là Thần Mưa, Thần Mây, Thần Núi, Thần Sao. Sau khi Trụ Vương mất nước, Vũ Vương ra đời thì dựa vào công tội của từng thần để phân ngôi cao thấp. Chính vì lẽ đó mà Khương Tử Nha - môn đồ của Nguyên Thể Thiên Tôn (Nguyên Thủy Thiên Tôn) được xuống trần gian phò Chu diệt Trụ. Tương truyền đài Phong Thần được Khương Tử Nha xây dựng vào đời Vũ Vương, do Bá Giám (Nguyên soái của Hoàng Đế Hiên Viên đi đánh giặc Xi Vưu, bị chết trận tại Đông Hải) đốc thúc, Ngũ Lôi Thần phụ trách xây dựng, đây là nơi các linh hồn 365 giáo đồ đã dứt nợ trần sẽ yên vị trước ngày được Nguyên Thể phong sắc thành thần.

Giá trị nghệ thuật

Tân Bảng Phong Thần có dung nạp cả những tư liệu lịch sử và những hư cấu, truyền thuyết, tôn giáo nên yếu tố khoa trương rất đậm nét. Lý tưởng vua sáng tôi hiền của tác giả cũng bộc lộ qua những chương hồi viết về Vũ Vương và Khương Tử Nha[1]. Tiểu thuyết ví cuộc chiến đấu giữa chính-tà nói trên cho "mệnh trời", "khí số", đặc trưng cho văn hóa Thần truyền của Thần Châu Trung Hoa. Tác phẩm đề cao vai trò của Đạo Giáo trên vai trò của đạo sĩ, binh tướng, thần tiên vận dụng âm dương, tướng số, kỳ môn độn giáp và cho là số phận con người đều do trời đất sắp đặt, hướng tới con người về số trời đã định. Về nghệ thuật miêu tả, nhân vật trong Phong thần diễn nghĩa được đặc tả sinh động nên trở thành những cá tính lưu truyền rộng rãi trong dân gian.

Thông tin thêm

Phong thần diễn nghĩa từng được Lê Quý ĐônTrịnh Xuân Thụ trong đoàn sứ giả Việt Nam sang cống nhà Thanh năm 1762 chọn mua mang về nước, nhưng đến Quế Lâm thì bị giữ lại[1]. Đầu thế kỷ 20, tác phẩm này lần đầu tiên được Trần Phong Sắc dịch ra tiếng Việt. Sau có bản dịch của Mộng Bình Sơn, được tái bản nhiều lần.

Chú thích

  1. ^ a b c Mục từ Phong thần diễn nghĩa, trên Từ điển văn học (bộ mới), Nhà xuất bản Thế giới, H. 2003, trang 1415-1416.

Tham khảo

  • Từ điển văn học (bộ mới), Nhà xuất bản Thế giới, H. 2003, trang 1415-1416.

Liên kết ngoài