Quang Sơn, Tam Điệp

Quang Sơn
Phường
Phường Quang Sơn
Trụ sở UBND xã Quang Sơn
Hành chính
Quốc gia	Việt Nam
Vùng	Đồng bằng sông Hồng
Tỉnh	Ninh Bình
Thành phố	Tam Điệp
Địa lý
Diện tích	37,32 km²
Dân số
Tổng cộng	4.618 người
Mật độ	124 người/km²
Dân tộc	Kinh

Quang Sơn là một xã miền núi, nằm ở phía tây bắc thành phố Tam Điệp, tỉnh Ninh Bình, Việt Nam.

Địa lý

• Diện tích: 37,32 km²
• Dân số: 4.618 người
• Mật độ dân số: 124 người/km².

Đây là xã có diện tích lớn nhất thành phố này và là xã có diện tích lớn thứ 3 ở Ninh Bình, sau các xã Cúc Phương, Kỳ Phú của huyện Nho Quan. Trụ sở xã nằm cách trung tâm thành phố Ninh Bình 19 km.

Đây là một trong 10 xã có mật độ dân cư thấp nhất Ninh Bình, theo thứ tự tăng dần gồm: Cúc Phương, Kỳ Phú, Quang Sơn, Phú Long, Ninh Hải, Đông Sơn, Sơn Lai, Yên Đồng, Gia Hòa và Gia Sinh.

Địa giới hành chính:

• phía đông giáp phường Bắc Sơn và Tây Sơn, thành phố Tam Điệp.
• phía nam giáp phường Nam Sơn, thành phố Tam Điệp.
• phía tây giáp thị xã Bỉm Sơn, Thanh Hóa.
• phía bắc giáp xã Yên Sơn, thành phố Tam Điệp và 2 xã Phú Long, Quảng Lạc, huyện Nho Quan.

Kinh tế

Khu công nghiệp Tam Điệp (thuộc xã Quang Sơn và một phần thuộc phường Tây Sơn, thành phố Tam Điệp). Diện tích 450 ha (giai đoạn I: 200ha, giai đoạn II: 250 ha), trong đó đất xây dựng nhà máy là 228,3ha. Dự kiến bố trí công nghiệp chế biến nông sản thực phẩm, may mặc, giày da, cơ khí chế tạo, sản xuất vật liệu xây dựng, điện tử; Công nghiệp hàng tiêu dùng.

Nhà máy xi măng Tam Điệp thuộc Công ty xi măng Tam Điệp là thành viên của Tổng Công ty công nghiệp xi măng Việt Nam được xây dựng trên địa bàn xã Quang Sơn, cách thủ đô Hà Nội 100 km về phía nam, cách quốc lộ 1A 1,5 km về phía tây. Nhà máy xi măng Tam Điệp có công xuất 1,4 triệu tấn Cliker/năm, sản phẩm của nhà máy bao gồm Xi măng PC50, PCB40, PCB30 và Cliker Pcp40, Pcp50.

Chợ Quang Sỏi - Thôn Tân Trung - Xã Quang Sơn là chợ trong danh sách các chợ loại 1, 2, 3 ở Ninh Bình

Xã Quang Sơn và phường Tây Sơn nằm trong vùng nông trường chè Tam Điệp, 2 địa phương này có 240 ha chè, sản lượng năm 2007 đạt 1.700 tấn.

Chùa Quang Sơn, đền Mẫu Thượng

Chùa Quang Sơn

Khu di tích chùa Quang Sơn - đền Mẫu Thượng thuộc địa phận thôn Tân Thượng xã Quang Sơn, là công trình kiến trúc Phật giáo nổi tiếng ở thành phố Tam Điệp. Trong một trận đánh Lê Lợi bị giặc Minh đuổi tới khu vực Đồng Giao - Tam Điệp thì gặp xác một người phụ nữ đã bị mối xông, vua vội đắp đất mà không để ý quân giặc đã đuổi tới gần. Tình thế cấp bách vua vội nấp vào gốc cây đa rất to ở gần đó. Giặc có con chó săn rất giỏi tìm người, trận đánh nào chúng cũng cho chó đi theo và chưa khi nào nó tìm sai. Đến gần gốc cây đa nơi vua Lê Lợi đang nấp, bất ngờ từ trong gốc đa có một con cáo chạy ra, đánh lạc hướng quân địch; nhờ vậy vua Lê Lợi được cứu thoát. Vua cho rằng chính vong hồn của người phụ nữ vừa được nhà Vua lấp đã hoá thành con cáo để cứu mình nên cho quân lập đền thờ hồ ly phu nhân và phong cho cô gái là “Bạch Diện Sơn Tinh công chúa” để ghi nhớ ơn cứu mạng. Từ đó nhân dân trong vùng Tam Điệp truyền tụng nhau và đến đây lễ rất đông, đền thuộc địa phận thôn Tân Thượng xã Quang Sơn nên thường gọi là đền Mẫu thượng, hiện nay vẫn còn ở thành phố Tam Điệp.

Hệ thống tượng thờ trong chùa Quang Sơn được bài trí tại toà Thượng điện và toà Tiền Đường. Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, nơi đây đã từng là bệnh viện Kháng chiến tiền phương, đã đóng góp lớn vào chiến dịch Tây Nam Ninh Bình và mặt trận liên khu 4. Là trụ sở hội họp của Ban Chấp hành Đảng bộ Quân khu 3, điểm giao liên nối liền khu căn cứ cách mạng Quỳnh Lưu, huyện Nho Quan và chiến khu Ngọc Trạo, tỉnh Thanh Hoá.

Xem thêm

• Danh mục địa danh các đơn vị hành chính thể hiện trên bản đồ - Địa danh hành chính thể hiện trên bản đồ tỉnh Ninh Bình