Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Ayurveda”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n Đã lùi lại sửa đổi của 2001:EE0:4527:9020:6135:6378:B92F:3DA1 (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của Kosfsadewrdf
Thẻ: Lùi tất cả
n Đã lùi lại sửa đổi của Tuyenduong97 (Thảo luận) quay về phiên bản cuối của 2001:EE0:4527:9020:6135:6378:B92F:3DA1
Thẻ: Lùi tất cả
Dòng 1: Dòng 1:
'''Ayurveda''' ([[tiếng Phạn]]: आयुर्वेद ''Ayurveda'', "tri thức cuộc sống") là một hệ thống y học Hindu truyền thống<ref>{{chú thích sách|title=Encyclopaedia of the Hindu World, Volume 1|page=87|publisher=Concept publication|url=https://books.google.com/books?id=w9pmo51lRnYC&pg=PA87&dq=|author=Ganga Ram Garg}}</ref> có nguồn gốc từ [[tiểu lục địa Ấn Độ]]. Cách thực hành như hiện nay bắt nguồn từ truyền thống Ayurveda là một loại [[y học thay thế]].<ref name="nccam1">{{cite journal |url= http://nccam.nih.gov/news/newsletter/2006_winter/ayurveda.htm |title=A Closer Look at Ayurvedic Medicine |journal=Focus on Complementary and Alternative Medicine |volume=12 |issue=4 |date=Fall 2005 – Winter 2006 |publisher=[[National Center for Complementary and Integrative Health]] (NCCIH). [[US National Institutes of Health]] (NIH) |location=Bethesda, Maryland |archiveurl= https://web.archive.org/web/20061209114559/http://nccam.nih.gov/news/newsletter/2006_winter/ayurveda.htm |archivedate= ngày 9 tháng 12 năm 2006 }}</ref>
'''Ayurveda''' ([[tiếng Phạn]]: आयुर्वेद ''Ayurveda'', "tri thức cuộc sống") là một hệ thống y học Hindu truyền thống<ref>{{chú thích sách|title=Encyclopaedia of the Hindu World, Volume 1|page=87|publisher=Concept publication|url=https://books.google.com/books?id=w9pmo51lRnYC&pg=PA87&dq=|author=Ganga Ram Garg}}</ref> có nguồn gốc từ [[tiểu lục địa Ấn Độ]]. Cách thực hành như hiện nay bắt nguồn từ truyền thống Ayurveda là một loại [[y học thay thế]], giả khoa học.<ref name="nccam1">{{cite journal |url= http://nccam.nih.gov/news/newsletter/2006_winter/ayurveda.htm |title=A Closer Look at Ayurvedic Medicine |journal=Focus on Complementary and Alternative Medicine |volume=12 |issue=4 |date=Fall 2005 – Winter 2006 |publisher=[[National Center for Complementary and Integrative Health]] (NCCIH). [[US National Institutes of Health]] (NIH) |location=Bethesda, Maryland |archiveurl= https://web.archive.org/web/20061209114559/http://nccam.nih.gov/news/newsletter/2006_winter/ayurveda.htm |archivedate= ngày 9 tháng 12 năm 2006 }}</ref>
Ghi chép lịch sử đầu tiên của Ayurveda được tìm thấy trong một quyển kinh của người Aryan có tên là [[Veda]] (''Vệ-đà''), người [[Aryan]] di trú đến vùng trung Á vào khoảng 1500 năm trước [[Công nguyên]]. Vì vậy tại đây đã xuất hiện nhiều các ngôi trường lớn ở các thành phố khác nhau, tại các trường này nội khoa và ngoại khoa đồng thời phát triển một cách độc lập với nhau. Nguồn gốc của Ayurveda cũng được tìm thấy trong ''[[Atharvaveda]]'',<ref name="BriefHistory">{{Chú thích web|tiêu đề=ORIGIN AND DEVELOPMENT OF AYURVEDA: (A BRIEF HISTORY)|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3336651/|website=US National Library of Medicine National Institutes of Health|nhà xuất bản=Anc Sci Life. 1981 Jul-Sep; 1(1): 1–7.}}</ref><ref name="Frawley2001">{{chú thích sách|last1=Frawley|first1=David|last2=Ranade|first2=Subhash|title=Ayurveda, Nature's Medicine|date=2001|publisher=Lotus Press|page=11|url=https://books.google.com.np/books?id=aTIVnugZofsC&source=gbs_navlinks_s|accessdate=ngày 6 tháng 1 năm 2015}}</ref> trong đó có 114 bài thánh ca và những câu thần chú được mô tả như là phương pháp chữa trị huyền diệu cho bệnh. Ngoài ra còn có các ghi chép huyền thoại khác nhau về nguồn gốc của Ayurveda, ví dụ, rằng nó đã được nhận bởi Dhanvantari (hoặc Divodasa) từ [[Brahma]]<ref name="Underwood&Rhodes(2008)">Underwood & Rhodes (2008). "History of Medicine". Encyclopædia Britannica (2008 ed.).</ref><ref name="singhguide">{{chú thích sách |title=Banaras Region: A Spiritual and Cultural Guide |last=Singh |first=Rana P. B. |last2=Rana|first2=Pravin S. |year=2002 |publisher=Indica Books |location=Varanasi, India |isbn=81-86569-24-3 |page=31}}</ref><ref name=britannica>Dhanvantari. (2010). In Encyclopædia Britannica. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2010, from Encyclopædia Britannica Online: http://www.britannica.com/EBchecked/topic/160641/Dhanvantari</ref> Việc thực hành Ayurveda bao gồm việc sử dụng các loại thuốc thảo dược, bổ sung khoáng chất hoặc kim loại (rasa Shastra), kỹ thuật phẫu thuật, thuốc phiện, và áp dụng bằng cách mát-xa dầu.
Ghi chép lịch sử đầu tiên của Ayurveda được tìm thấy trong một quyển kinh của người Aryan có tên là [[Veda]] (''Vệ-đà''), người [[Aryan]] di trú đến vùng trung Á vào khoảng 1500 năm trước [[Công nguyên]]. Vì vậy tại đây đã xuất hiện nhiều các ngôi trường lớn ở các thành phố khác nhau, tại các trường này nội khoa và ngoại khoa đồng thời phát triển một cách độc lập với nhau. Nguồn gốc của Ayurveda cũng được tìm thấy trong ''[[Atharvaveda]]'',<ref name="BriefHistory">{{Chú thích web|tiêu đề=ORIGIN AND DEVELOPMENT OF AYURVEDA: (A BRIEF HISTORY)|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3336651/|website=US National Library of Medicine National Institutes of Health|nhà xuất bản=Anc Sci Life. 1981 Jul-Sep; 1(1): 1–7.}}</ref><ref name="Frawley2001">{{chú thích sách|last1=Frawley|first1=David|last2=Ranade|first2=Subhash|title=Ayurveda, Nature's Medicine|date=2001|publisher=Lotus Press|page=11|url=https://books.google.com.np/books?id=aTIVnugZofsC&source=gbs_navlinks_s|accessdate=ngày 6 tháng 1 năm 2015}}</ref> trong đó có 114 bài thánh ca và những câu thần chú được mô tả như là phương pháp chữa trị huyền diệu cho bệnh. Ngoài ra còn có các ghi chép huyền thoại khác nhau về nguồn gốc của Ayurveda, ví dụ, rằng nó đã được nhận bởi Dhanvantari (hoặc Divodasa) từ [[Brahma]]<ref name="Underwood&Rhodes(2008)">Underwood & Rhodes (2008). "History of Medicine". Encyclopædia Britannica (2008 ed.).</ref><ref name="singhguide">{{chú thích sách |title=Banaras Region: A Spiritual and Cultural Guide |last=Singh |first=Rana P. B. |last2=Rana|first2=Pravin S. |year=2002 |publisher=Indica Books |location=Varanasi, India |isbn=81-86569-24-3 |page=31}}</ref><ref name=britannica>Dhanvantari. (2010). In Encyclopædia Britannica. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2010, from Encyclopædia Britannica Online: http://www.britannica.com/EBchecked/topic/160641/Dhanvantari</ref> Việc thực hành Ayurveda bao gồm việc sử dụng các loại thuốc thảo dược, bổ sung khoáng chất hoặc kim loại (rasa Shastra), kỹ thuật phẫu thuật, thuốc phiện, và áp dụng bằng cách mát-xa dầu.
Có nguồn gốc từ thời tiền sử,<ref>{{chú thích sách|title=Ayurveda: Life, Health and Longevity|page=58|author=Robert E Svoboda|publisher=Penguin UK|year=2000}}</ref> một số khái niệm của Ayurveda đã được phát hiện kể từ thời Văn minh lưu vực sông Ấn và trước đó.<ref name="Healingtradition">{{chú thích sách|title=Healing Traditions of the Northwestern Himalayas|page=23|publisher=Springer|url=https://books.google.com/books?id=CA7vAwAAQBAJ&pg=PA23&dq=|author=Pankaj Gupta, Vijay Kumar Sharma, Sushma Sharma|year=2014}}</ref> Ayurveda phát triển đáng kể trong thời kỳ ''Vệ-đà'' và sau đó một số các hệ thống không Veda như [[Phật giáo]] và [[Jaina giáo]] cũng được tích hợp trong hệ thống.<ref name="Healingtradition" /><ref name="Frawley2001-33">{{chú thích sách|last1=Frawley|first1=David|last2=Ranade|first2=Subhash|title=Ayurveda, Nature's Medicine|date=2001|publisher=Lotus Press|page=33|url=https://books.google.com.np/books?id=aTIVnugZofsC&source=gbs_navlinks_s|accessdate=ngày 6 tháng 1 năm 2015}}</ref>
Có nguồn gốc từ thời tiền sử,<ref>{{chú thích sách|title=Ayurveda: Life, Health and Longevity|page=58|author=Robert E Svoboda|publisher=Penguin UK|year=2000}}</ref> một số khái niệm của Ayurveda đã được phát hiện kể từ thời Văn minh lưu vực sông Ấn và trước đó.<ref name="Healingtradition">{{chú thích sách|title=Healing Traditions of the Northwestern Himalayas|page=23|publisher=Springer|url=https://books.google.com/books?id=CA7vAwAAQBAJ&pg=PA23&dq=|author=Pankaj Gupta, Vijay Kumar Sharma, Sushma Sharma|year=2014}}</ref> Ayurveda phát triển đáng kể trong thời kỳ ''Vệ-đà'' và sau đó một số các hệ thống không Veda như [[Phật giáo]] và [[Jaina giáo]] cũng được tích hợp trong hệ thống.<ref name="Healingtradition" /><ref name="Frawley2001-33">{{chú thích sách|last1=Frawley|first1=David|last2=Ranade|first2=Subhash|title=Ayurveda, Nature's Medicine|date=2001|publisher=Lotus Press|page=33|url=https://books.google.com.np/books?id=aTIVnugZofsC&source=gbs_navlinks_s|accessdate=ngày 6 tháng 1 năm 2015}}</ref>

Phiên bản lúc 15:22, ngày 26 tháng 12 năm 2019

Ayurveda (tiếng Phạn: आयुर्वेद Ayurveda, "tri thức cuộc sống") là một hệ thống y học Hindu truyền thống[1] có nguồn gốc từ tiểu lục địa Ấn Độ. Cách thực hành như hiện nay bắt nguồn từ truyền thống Ayurveda là một loại y học thay thế, giả khoa học.[2] Ghi chép lịch sử đầu tiên của Ayurveda được tìm thấy trong một quyển kinh của người Aryan có tên là Veda (Vệ-đà), người Aryan di trú đến vùng trung Á vào khoảng 1500 năm trước Công nguyên. Vì vậy tại đây đã xuất hiện nhiều các ngôi trường lớn ở các thành phố khác nhau, tại các trường này nội khoa và ngoại khoa đồng thời phát triển một cách độc lập với nhau. Nguồn gốc của Ayurveda cũng được tìm thấy trong Atharvaveda,[3][4] trong đó có 114 bài thánh ca và những câu thần chú được mô tả như là phương pháp chữa trị huyền diệu cho bệnh. Ngoài ra còn có các ghi chép huyền thoại khác nhau về nguồn gốc của Ayurveda, ví dụ, rằng nó đã được nhận bởi Dhanvantari (hoặc Divodasa) từ Brahma[5][6][7] Việc thực hành Ayurveda bao gồm việc sử dụng các loại thuốc thảo dược, bổ sung khoáng chất hoặc kim loại (rasa Shastra), kỹ thuật phẫu thuật, thuốc phiện, và áp dụng bằng cách mát-xa dầu. Có nguồn gốc từ thời tiền sử,[8] một số khái niệm của Ayurveda đã được phát hiện kể từ thời Văn minh lưu vực sông Ấn và trước đó.[9] Ayurveda phát triển đáng kể trong thời kỳ Vệ-đà và sau đó một số các hệ thống không Veda như Phật giáoJaina giáo cũng được tích hợp trong hệ thống.[9][10]

Chú thích

  1. ^ Ganga Ram Garg. Encyclopaedia of the Hindu World, Volume 1. Concept publication. tr. 87.
  2. ^ “A Closer Look at Ayurvedic Medicine”. Focus on Complementary and Alternative Medicine. Bethesda, Maryland: National Center for Complementary and Integrative Health (NCCIH). US National Institutes of Health (NIH). 12 (4). Fall 2005 – Winter 2006. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 12 năm 2006.
  3. ^ “ORIGIN AND DEVELOPMENT OF AYURVEDA: (A BRIEF HISTORY)”. US National Library of Medicine National Institutes of Health. Anc Sci Life. 1981 Jul-Sep; 1(1): 1–7.
  4. ^ Frawley, David; Ranade, Subhash (2001). Ayurveda, Nature's Medicine. Lotus Press. tr. 11. Truy cập ngày 6 tháng 1 năm 2015.
  5. ^ Underwood & Rhodes (2008). "History of Medicine". Encyclopædia Britannica (2008 ed.).
  6. ^ Singh, Rana P. B.; Rana, Pravin S. (2002). Banaras Region: A Spiritual and Cultural Guide. Varanasi, India: Indica Books. tr. 31. ISBN 81-86569-24-3.
  7. ^ Dhanvantari. (2010). In Encyclopædia Britannica. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2010, from Encyclopædia Britannica Online: http://www.britannica.com/EBchecked/topic/160641/Dhanvantari
  8. ^ Robert E Svoboda (2000). Ayurveda: Life, Health and Longevity. Penguin UK. tr. 58.
  9. ^ a b Pankaj Gupta, Vijay Kumar Sharma, Sushma Sharma (2014). Healing Traditions of the Northwestern Himalayas. Springer. tr. 23.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
  10. ^ Frawley, David; Ranade, Subhash (2001). Ayurveda, Nature's Medicine. Lotus Press. tr. 33. Truy cập ngày 6 tháng 1 năm 2015.