Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
nKhông có tóm lược sửa đổi
AlphamaEditor, sửa liên kết chưa định dạng, Executed time: 00:00:05.3005556 using AWB
Dòng 1: Dòng 1:
{{Infobox language family|name=Nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman|region=* [[Pháp]], [[San Marino]], [[Monaco]], [[Quần đảo Channel]]
{{Infobox language family|name=Nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman|region=* [[Pháp]], [[San Marino]], [[Monaco]], [[Quần đảo Channel]]
* Một số phần của [[Ý]], [[Bỉ]], [[Tây Ban Nha]] và [[Thụy Sĩ]]|familycolor=Indo-European|fam2=[[Nhóm ngôn ngữ gốc Ý|gốc Ý]]|fam3=[[Nhóm ngôn ngữ Rôman|Rôman]]|fam4=[[Nhóm ngôn ngữ Tây Rôman|Tây Rôman]]|child1=[[Nhóm ngôn ngữ Oïl|Oïl]]|child2=[[tiếng Franco-Provençal|Franco-Provençal]]|child3=[[Nhóm ngôn ngữ Occitan-Rôman|Occitan-Rôman]]|child4=[[Nhóm ngôn ngữ Gaul-Ý|Gaul-Ý]]|child5=[[Nhóm ngôn ngữ Rhaetia-Rôman|Rhaetia-Rôman]]|glotto=nort3208|glottorefname=Northwestern Shifted Romance|glottoname=}}
* Một số phần của [[Ý]], [[Bỉ]], [[Tây Ban Nha]] và [[Thụy Sĩ]]|familycolor=Indo-European|fam2=[[Nhóm ngôn ngữ gốc Ý|gốc Ý]]|fam3=[[Nhóm ngôn ngữ Rôman|Rôman]]|fam4=[[Nhóm ngôn ngữ Tây Rôman|Tây Rôman]]|child1=[[Nhóm ngôn ngữ Oïl|Oïl]]|child2=[[tiếng Franco-Provençal|Franco-Provençal]]|child3=[[Nhóm ngôn ngữ Occitan-Rôman|Occitan-Rôman]]|child4=[[Nhóm ngôn ngữ Gaul-Ý|Gaul-Ý]]|child5=[[Nhóm ngôn ngữ Rhaetia-Rôman|Rhaetia-Rôman]]|glotto=nort3208|glottorefname=Northwestern Shifted Romance|glottoname=}}
'''Nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman''' thuộc [[nhóm ngôn ngữ Rôman]] bao gồm ngôn ngữ con [[tiếng Pháp]], [[tiếng Occitan]] và tiếng [[tiếng Franco-Provençal]] (Arpitan).<ref>Charles Camproux, ''Les langues romanes'', PUF 1974. p. 77–78.</ref><ref>Pierre Bec, ''La langue occitane'', éditions PUF, Paris, 1963. p. 49–50.</ref><ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.fr/books?id=L3p9DAAAQBAJ|title=The Oxford Guide to the Romance Languages|last=Ledgeway|first=Adam|last2=Maiden|first2=Martin|date=2016-09-05|publisher=Oxford University Press|year=|isbn=9780191063251|location=|pages=292 & 319|language=en}}</ref> Tuy nhiên, các định nghĩa khác rộng hơn nhiều, bao gồm nhiều ngôn ngữ như [[tiếng Catalunya]], [[nhóm ngôn ngữ Gaul-Ý]],<ref>Tamburelli, M., & Brasca, L. (2018). Revisiting the classification of Gallo-Italic: a dialectometric approach. ''Digital Scholarship in the Humanities'', 33, 442-455. https://doi.org/10.1093/llc/fqx041</ref> và [[nhóm ngôn ngữ Rhaetia-Rôman]].<ref>G.B. Pellegrini, "Il cisalpino ed il retoromanzo, 1993". See also "The Dialects of Italy", edited by Maiden & Parry, 1997</ref>
'''Nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman''' thuộc [[nhóm ngôn ngữ Rôman]] bao gồm ngôn ngữ con [[tiếng Pháp]], [[tiếng Occitan]] và tiếng [[tiếng Franco-Provençal]] (Arpitan).<ref>Charles Camproux, ''Les langues romanes'', PUF 1974. p. 77–78.</ref><ref>Pierre Bec, ''La langue occitane'', éditions PUF, Paris, 1963. p. 49–50.</ref><ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.fr/books?id=L3p9DAAAQBAJ|title=The Oxford Guide to the Romance Languages|last=Ledgeway|first=Adam|last2=Maiden|first2=Martin|date = ngày 5 tháng 9 năm 2016 |publisher=Oxford University Press|year=|isbn=9780191063251|location=|pages=292 & 319|language=en}}</ref> Tuy nhiên, các định nghĩa khác rộng hơn nhiều, bao gồm nhiều ngôn ngữ như [[tiếng Catalunya]], [[nhóm ngôn ngữ Gaul-Ý]],<ref>{{chú thích web | url = https://doi.org/10.1093/llc/fqx041 | tiêu đề = Revisiting the classification of Gallo-Italic: a dialectometric approach | author = | ngày = | ngày truy cập = 3 tháng 1 năm 2020 | nơi xuất bản = OUP Academic | ngôn ngữ = }}</ref> và [[nhóm ngôn ngữ Rhaetia-Rôman]].<ref>G.B. Pellegrini, "Il cisalpino ed il retoromanzo, 1993". See also "The Dialects of Italy", edited by Maiden & Parry, 1997</ref>


Tiếng Gaul-Rôman cổ là một trong ba ngôn ngữ trong đó [[Lời thề của Strasbourg]] được viết vào năm 842 Công nguyên.
Tiếng Gaul-Rôman cổ là một trong ba ngôn ngữ trong đó [[Lời thề của Strasbourg]] được viết vào năm 842 Công nguyên.


== Phân loại ==
== Phân loại ==
Nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman bao gồm:
Nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman bao gồm:


* [[Tiếng Pháp]], [[nhóm ngôn ngữ Oïl]]. Nhóm này bao gồm [[Tiếng Pháp|tiếng Pháp chuẩn]], [[Phương ngữ Orleanais|Orleanais]], [[tiếng Gallo]], [[tiếng Angevin]], Tourangeau, [[phương ngữ Saintongeais|Saintongeais]], [[Phương ngữ Poitevin|tiếng Poitevin]], [[Tiếng Burgundian (Oïl)|Bourgign]], [[tiếng Picard]], [[Tiếng Wallon]], [[tiếng Lorrain]] và [[tiếng Norman]].<ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.fr/books?id=sE-N3v0IoXcC&|title=The Cambridge History of the Romance Languages|last=Maiden|first=Martin|last2=Smith|first2=John Charles|last3=Ledgeway|first3=Adam|date=2011|publisher=Cambridge University Press|year=|isbn=9780521800723|location=|pages=167|language=en}}</ref>
* [[Tiếng Pháp]], [[nhóm ngôn ngữ Oïl]]. Nhóm này bao gồm [[Tiếng Pháp|tiếng Pháp chuẩn]], [[Phương ngữ Orleanais|Orleanais]], [[tiếng Gallo]], [[tiếng Angevin]], Tourangeau, [[phương ngữ Saintongeais|Saintongeais]], [[Phương ngữ Poitevin|tiếng Poitevin]], [[Tiếng Burgundian (Oïl)|Bourgign]], [[tiếng Picard]], [[Tiếng Wallon]], [[tiếng Lorrain]] và [[tiếng Norman]].<ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.fr/books?id=sE-N3v0IoXcC&|title=The Cambridge History of the Romance Languages|last=Maiden|first=Martin|last2=Smith|first2=John Charles|last3=Ledgeway|first3=Adam|date=2011|publisher=Cambridge University Press|year=|isbn=9780521800723|location=|pages=167|language=en}}</ref>
* [[Tiếng Franco-Provençal|Tiếng Arpitan]], còn được gọi là Franco-Provençal, ở miền đông nam nước Pháp, miền tây Thụy Sĩ và khu vực [[Thung lũng Aosta]] ở tây bắc Italia. Trước đây được coi là một phương ngữ của Oïl hoặc Occitan, về mặt ngôn ngữ, nó là một ngôn ngữ riêng, hoặc một nhóm ngôn ngữ riêng biệt, vì nhiều phương ngữ của nó có ít khả năng thông hiểu lẫn nhau. Nó chia sẻ các đặc điểm của cả [[tiếng Pháp]] và [[tiếng Provençal]].
* [[Tiếng Franco-Provençal|Tiếng Arpitan]], còn được gọi là Franco-Provençal, ở miền đông nam nước Pháp, miền tây Thụy Sĩ và khu vực [[Thung lũng Aosta]] ở tây bắc Italia. Trước đây được coi là một phương ngữ của Oïl hoặc Occitan, về mặt ngôn ngữ, nó là một ngôn ngữ riêng, hoặc một nhóm ngôn ngữ riêng biệt, vì nhiều phương ngữ của nó có ít khả năng thông hiểu lẫn nhau. Nó chia sẻ các đặc điểm của cả [[tiếng Pháp]] và [[tiếng Provençal]].
* [[Tiếng Occitan]] hay tiếng Oc, có các phương ngữ như [[tiếng Provençal]] và [[Tiếng Gascon|tiếng Gascon-Aran]].<ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.fr/books?id=P8NkAwAAQBAJ|title=The Cambridge History of the Romance Languages: Volume 2, Contexts|last=Maiden|first=Martin|last2=Smith|first2=John Charles|last3=Ledgeway|first3=Adam|date=2013-10-24|publisher=Cambridge University Press|year=|isbn=9781316025550|location=|pages=173|language=en}}</ref>
* [[Tiếng Occitan]] hay tiếng Oc, có các phương ngữ như [[tiếng Provençal]] và [[Tiếng Gascon|tiếng Gascon-Aran]].<ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.fr/books?id=P8NkAwAAQBAJ|title=The Cambridge History of the Romance Languages: Volume 2, Contexts|last=Maiden|first=Martin|last2=Smith|first2=John Charles|last3=Ledgeway|first3=Adam|date = ngày 24 tháng 10 năm 2013 |publisher=Cambridge University Press|year=|isbn=9781316025550|location=|pages=173|language=en}}</ref>


Các gia đình ngôn ngữ khác đôi khi được cho vào, bao gồm:
Các gia đình ngôn ngữ khác đôi khi được cho vào, bao gồm:


* [[Tiếng Catalunya]] có các dạng chuẩn của tiếng Catalunya và [[tiếng Valencia]]. Việc đưa tiếng Catalunya vào nhóm Gaul-Rôman bị tranh cãi bởi một số nhà ngôn ngữ học đưa nó vào [[Nhóm ngôn ngữ Iberia-Rôman|nhóm Iberia-Rôman]].<ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.fr/books?id=P8NkAwAAQBAJ|title=The Cambridge History of the Romance Languages: Volume 2, Contexts|last=Maiden|first=Martin|last2=Smith|first2=John Charles|last3=Ledgeway|first3=Adam|date=2013-10-24|publisher=Cambridge University Press|year=|isbn=9781316025550|location=|pages=177|language=en}}</ref> Tuy nhiên, nói chung, tiếng Catalunya hiện đại, đặc biệt là về mặt ngữ pháp, vẫn gần gũi với tiếng Occitan hiện đại hơn là [[tiếng Tây Ban Nha]] hoặc [[tiếng Bồ Đào Nha]].
* [[Tiếng Catalunya]] có các dạng chuẩn của tiếng Catalunya và [[tiếng Valencia]]. Việc đưa tiếng Catalunya vào nhóm Gaul-Rôman bị tranh cãi bởi một số nhà ngôn ngữ học đưa nó vào [[Nhóm ngôn ngữ Iberia-Rôman|nhóm Iberia-Rôman]].<ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.fr/books?id=P8NkAwAAQBAJ|title=The Cambridge History of the Romance Languages: Volume 2, Contexts|last=Maiden|first=Martin|last2=Smith|first2=John Charles|last3=Ledgeway|first3=Adam|date = ngày 24 tháng 10 năm 2013 |publisher=Cambridge University Press|year=|isbn=9781316025550|location=|pages=177|language=en}}</ref> Tuy nhiên, nói chung, tiếng Catalunya hiện đại, đặc biệt là về mặt ngữ pháp, vẫn gần gũi với tiếng Occitan hiện đại hơn là [[tiếng Tây Ban Nha]] hoặc [[tiếng Bồ Đào Nha]].
* [[Nhóm ngôn ngữ Rhaetia-Rôman]], bao gồm [[tiếng Romansh]] của [[Thụy Sĩ]], [[tiếng Ladin]] ở khu vực [[Dolomites]] và [[tiếng Friuli]] ở [[Friuli]]. Nhóm này có thể được phân vào nhóm Gaul-Rôman hoặc là một nhánh riêng biệt trong [[nhóm ngôn ngữ Tây Rôman]]. Nhóm Rhaetia-Rôman là một nhóm đa dạng, với các phương ngữ Ý chịu ảnh hưởng của [[tiếng Veneto]] và [[tiếng Ý]] và [[tiếng Romansh]] của Franco-Provençal.
* [[Nhóm ngôn ngữ Rhaetia-Rôman]], bao gồm [[tiếng Romansh]] của [[Thụy Sĩ]], [[tiếng Ladin]] ở khu vực [[Dolomites]] và [[tiếng Friuli]] ở [[Friuli]]. Nhóm này có thể được phân vào nhóm Gaul-Rôman hoặc là một nhánh riêng biệt trong [[nhóm ngôn ngữ Tây Rôman]]. Nhóm Rhaetia-Rôman là một nhóm đa dạng, với các phương ngữ Ý chịu ảnh hưởng của [[tiếng Veneto]] và [[tiếng Ý]] và [[tiếng Romansh]] của Franco-Provençal.
* [[Nhóm ngôn ngữ Gallo-Ý|Nhóm ngôn ngữ Gaul-Ý]]. Chúng bao gồm [[tiếng Piemonte]], [[tiếng Liguria]], Tây và Đông [[Tiếng Lombard|Lombard]], [[tiếng Emilia-Romagna]], Gaul-Ý tại Sicily và Gaul-Ý tại Basilicata. Nhóm ngôn ngữ Gaul-Ý có thể được phân loại vào nhóm Gaul-Rôman hoặc là một nhánh con của [[nhóm ngôn ngữ Tây Rôman]]. [[Tiếng Liguria]] giữ lại âm cuối -o, là trường hợp ngoại lệ trong nhóm Gaul-Rôman.
* [[Nhóm ngôn ngữ Gallo-Ý|Nhóm ngôn ngữ Gaul-Ý]]. Chúng bao gồm [[tiếng Piemonte]], [[tiếng Liguria]], Tây và Đông [[Tiếng Lombard|Lombard]], [[tiếng Emilia-Romagna]], Gaul-Ý tại Sicily và Gaul-Ý tại Basilicata. Nhóm ngôn ngữ Gaul-Ý có thể được phân loại vào nhóm Gaul-Rôman hoặc là một nhánh con của [[nhóm ngôn ngữ Tây Rôman]]. [[Tiếng Liguria]] giữ lại âm cuối -o, là trường hợp ngoại lệ trong nhóm Gaul-Rôman.


Theo quan điểm của một số nhà ngôn ngữ học ([[Pierre Bec]], [[Andreas Schorta]], [[Heinrich Schmid]], [[Geoffrey Hull]]), nhóm Rhaetia-Rôman và Gaul-Ý tạo thành một liên hiệp ngôn ngữ duy nhất có tên "Rhaetia-Cisalpine" hoặc "Padania", mà còn bao gồm các phương ngữ [[tiếng Veneto]] và [[tiếng Istria]], có đặc điểm ngôn ngữ Ý được coi là nhợt nhạt và thứ yếu.<ref>The most developed formulation of this theory is to be found in the research of Geoffrey Hull, "La lingua padanese: Corollario dell’unità dei dialetti reto-cisalpini". ''Etnie: Scienze politica e cultura dei popoli minoritari'', 13 (1987), pp. 50-53; 14 (1988), pp. 66-70, and ''The Linguistic Unity of Northern Italy and Rhaetia: Historical Grammar of the Padanian Language'', 2 vols. Sydney: Beta Crucis, 2017..</ref>
Theo quan điểm của một số nhà ngôn ngữ học ([[Pierre Bec]], [[Andreas Schorta]], [[Heinrich Schmid]], [[Geoffrey Hull]]), nhóm Rhaetia-Rôman và Gaul-Ý tạo thành một liên hiệp ngôn ngữ duy nhất có tên "Rhaetia-Cisalpine" hoặc "Padania", mà còn bao gồm các phương ngữ [[tiếng Veneto]] và [[tiếng Istria]], có đặc điểm ngôn ngữ Ý được coi là nhợt nhạt và thứ yếu.<ref>The most developed formulation of this theory is to be found in the research of Geoffrey Hull, "La lingua padanese: Corollario dell’unità dei dialetti reto-cisalpini". ''Etnie: Scienze politica e cultura dei popoli minoritari'', 13 (1987), pp. 50-53; 14 (1988), pp. 66-70, and ''The Linguistic Unity of Northern Italy and Rhaetia: Historical Grammar of the Padanian Language'', 2 vols. Sydney: Beta Crucis, 2017..</ref>


== Mở rộng địa lý truyền thống ==
== Mở rộng địa lý truyền thống ==
Dòng 24: Dòng 24:
Nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman lan truyền bao xa thay đổi rất nhiều tùy thuộc vào ngôn ngữ nào được cho vào trong nhóm. Những ngôn ngữ được xem xét trong định nghĩa hẹp nhất của nó (ví dụ nhóm ngôn ngữ Oïl và tiếng Arpitan) được sử dụng ở mạn bắc [[Pháp|nước Pháp]], một phần của [[Flanders]], [[Alsace]], một phần của [[Lorraine]], vùng [[Wallonie|Wallonia]] của [[Bỉ]], [[Quần đảo Eo Biển]], một phần của [[Thụy Sĩ]] và miền bắc [[nước Ý]].
Nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman lan truyền bao xa thay đổi rất nhiều tùy thuộc vào ngôn ngữ nào được cho vào trong nhóm. Những ngôn ngữ được xem xét trong định nghĩa hẹp nhất của nó (ví dụ nhóm ngôn ngữ Oïl và tiếng Arpitan) được sử dụng ở mạn bắc [[Pháp|nước Pháp]], một phần của [[Flanders]], [[Alsace]], một phần của [[Lorraine]], vùng [[Wallonie|Wallonia]] của [[Bỉ]], [[Quần đảo Eo Biển]], một phần của [[Thụy Sĩ]] và miền bắc [[nước Ý]].


Ngày nay, một ngôn ngữ Gaul-Rọman (tiếng Pháp) chiếm ưu thế tại phần lớn khu vực địa lý này (bao gồm cả các khu vực phi Rôman trước đây của Pháp) và cũng đã lan rộng ra nước ngoài.
Ngày nay, một ngôn ngữ Gaul-Rọman (tiếng Pháp) chiếm ưu thế tại phần lớn khu vực địa lý này (bao gồm cả các khu vực phi Rôman trước đây của Pháp) và cũng đã lan rộng ra nước ngoài.


Ở phạm vi rộng nhất, khu vực này cũng bao gồm miền nam nước Pháp, [[Catalunya]], [[Valencia]] và các [[Quần đảo Baleares]] ở miền đông [[Tây Ban Nha]] và phần lớn miền bắc [[Ý]].<br />
Ở phạm vi rộng nhất, khu vực này cũng bao gồm miền nam nước Pháp, [[Catalunya]], [[Valencia]] và các [[Quần đảo Baleares]] ở miền đông [[Tây Ban Nha]] và phần lớn miền bắc [[Ý]].


== Tham khảo ==
== Tham khảo ==
{{tham khảo}}
{{tham khảo}}


[[Thể loại:Ngôn ngữ Gallo-Rôman]]
{{DEFAULTSORT:Gaul-Rôman}}
{{DEFAULTSORT:Gaul-Rôman}}
[[Thể loại:Ngôn ngữ Gallo-Rôman]]

Phiên bản lúc 00:38, ngày 4 tháng 1 năm 2020

Nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman
Phân bố
địa lý
Phân loại ngôn ngữ họcẤn-Âu
Ngôn ngữ con:
Glottolog:nort3208[1]

Nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman thuộc nhóm ngôn ngữ Rôman bao gồm ngôn ngữ con tiếng Pháp, tiếng Occitan và tiếng tiếng Franco-Provençal (Arpitan).[2][3][4] Tuy nhiên, các định nghĩa khác rộng hơn nhiều, bao gồm nhiều ngôn ngữ như tiếng Catalunya, nhóm ngôn ngữ Gaul-Ý,[5]nhóm ngôn ngữ Rhaetia-Rôman.[6]

Tiếng Gaul-Rôman cổ là một trong ba ngôn ngữ trong đó Lời thề của Strasbourg được viết vào năm 842 Công nguyên.

Phân loại

Nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman bao gồm:

Các gia đình ngôn ngữ khác đôi khi được cho vào, bao gồm:

Theo quan điểm của một số nhà ngôn ngữ học (Pierre Bec, Andreas Schorta, Heinrich Schmid, Geoffrey Hull), nhóm Rhaetia-Rôman và Gaul-Ý tạo thành một liên hiệp ngôn ngữ duy nhất có tên "Rhaetia-Cisalpine" hoặc "Padania", mà còn bao gồm các phương ngữ tiếng Venetotiếng Istria, có đặc điểm ngôn ngữ Ý được coi là nhợt nhạt và thứ yếu.[10]

Mở rộng địa lý truyền thống

Phạm vi gần đúng của các ngôn ngữ Gaul-Rôman được nói ở Châu Âu (theo định nghĩa rộng nhất của thuật ngữ này).[cần dẫn nguồn]

Nhóm ngôn ngữ Gaul-Rôman lan truyền bao xa thay đổi rất nhiều tùy thuộc vào ngôn ngữ nào được cho vào trong nhóm. Những ngôn ngữ được xem xét trong định nghĩa hẹp nhất của nó (ví dụ nhóm ngôn ngữ Oïl và tiếng Arpitan) được sử dụng ở mạn bắc nước Pháp, một phần của Flanders, Alsace, một phần của Lorraine, vùng Wallonia của Bỉ, Quần đảo Eo Biển, một phần của Thụy Sĩ và miền bắc nước Ý.

Ngày nay, một ngôn ngữ Gaul-Rọman (tiếng Pháp) chiếm ưu thế tại phần lớn khu vực địa lý này (bao gồm cả các khu vực phi Rôman trước đây của Pháp) và cũng đã lan rộng ra nước ngoài.

Ở phạm vi rộng nhất, khu vực này cũng bao gồm miền nam nước Pháp, Catalunya, Valencia và các Quần đảo Baleares ở miền đông Tây Ban Nha và phần lớn miền bắc Ý.

Tham khảo

  1. ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Northwestern Shifted Romance”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
  2. ^ Charles Camproux, Les langues romanes, PUF 1974. p. 77–78.
  3. ^ Pierre Bec, La langue occitane, éditions PUF, Paris, 1963. p. 49–50.
  4. ^ Ledgeway, Adam; Maiden, Martin (ngày 5 tháng 9 năm 2016). The Oxford Guide to the Romance Languages (bằng tiếng Anh). Oxford University Press. tr. 292 & 319. ISBN 9780191063251.
  5. ^ “Revisiting the classification of Gallo-Italic: a dialectometric approach”. OUP Academic. Truy cập 3 tháng 1 năm 2020.
  6. ^ G.B. Pellegrini, "Il cisalpino ed il retoromanzo, 1993". See also "The Dialects of Italy", edited by Maiden & Parry, 1997
  7. ^ Maiden, Martin; Smith, John Charles; Ledgeway, Adam (2011). The Cambridge History of the Romance Languages (bằng tiếng Anh). Cambridge University Press. tr. 167. ISBN 9780521800723.
  8. ^ Maiden, Martin; Smith, John Charles; Ledgeway, Adam (ngày 24 tháng 10 năm 2013). The Cambridge History of the Romance Languages: Volume 2, Contexts (bằng tiếng Anh). Cambridge University Press. tr. 173. ISBN 9781316025550.
  9. ^ Maiden, Martin; Smith, John Charles; Ledgeway, Adam (ngày 24 tháng 10 năm 2013). The Cambridge History of the Romance Languages: Volume 2, Contexts (bằng tiếng Anh). Cambridge University Press. tr. 177. ISBN 9781316025550.
  10. ^ The most developed formulation of this theory is to be found in the research of Geoffrey Hull, "La lingua padanese: Corollario dell’unità dei dialetti reto-cisalpini". Etnie: Scienze politica e cultura dei popoli minoritari, 13 (1987), pp. 50-53; 14 (1988), pp. 66-70, and The Linguistic Unity of Northern Italy and Rhaetia: Historical Grammar of the Padanian Language, 2 vols. Sydney: Beta Crucis, 2017..