Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Louis XI của Pháp”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Praguerie
Thẻ: Soạn thảo trực quan Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Dauphin
Thẻ: Soạn thảo trực quan Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động
Dòng 44: Dòng 44:
Đám cưới diễn ra vào chiều ngày 25 tháng 6 năm 1436 tại [[Reims]]. Louis 13 tuổi trong trưởng thành hơn cô dâu 11 tuổi của mình- người được xem là con búp bê xinh đẹp bởi chồng mình. Đám cưới diễn ra với đầy đủ lễ nghi thời Trung cổ. Vua Charles mặc chiếc quần cưỡi ngựa màu xám và thậm chí " không thèm cởi cựa giày ra". Sau đám cưới các vị khách Scotland phải vội vã ra về vì ngân khố hoàng gia Pháp lúc đó không đủ tiền cho một bữa tiệc xa hoa tiếp đãi nhiều vị khách như vậy, các xứ giả Scotland xem đây là sự sỉ nhục cho đất nước nhỏ bé nhưng đáng tự hào của họ
Đám cưới diễn ra vào chiều ngày 25 tháng 6 năm 1436 tại [[Reims]]. Louis 13 tuổi trong trưởng thành hơn cô dâu 11 tuổi của mình- người được xem là con búp bê xinh đẹp bởi chồng mình. Đám cưới diễn ra với đầy đủ lễ nghi thời Trung cổ. Vua Charles mặc chiếc quần cưỡi ngựa màu xám và thậm chí " không thèm cởi cựa giày ra". Sau đám cưới các vị khách Scotland phải vội vã ra về vì ngân khố hoàng gia Pháp lúc đó không đủ tiền cho một bữa tiệc xa hoa tiếp đãi nhiều vị khách như vậy, các xứ giả Scotland xem đây là sự sỉ nhục cho đất nước nhỏ bé nhưng đáng tự hào của họ


Sau đám cưới cặp đôi được các bác sĩ khuyên là " không nên hoàn thành cuộc hôn nhân" tức là động phòng với nhau vì còn quá trẻ. Margaret tiếp tục việc học và nổi tiếng ở triều đình Pháp bởi sự xinh đẹp và văn hóa. Louis cùng cha mình thực hiện các chuyến đi đến những thành phố trung thành của vương quốc. Margaret mất năm 1445 lúc mới 20 tuổi, có lời đồn cho rằng chính Louis đã đầu độc Margaret vì cô có mối quan hệ gần gũi với vua Charles, Louis và Margaret không có với nhau người con nào
Sau đám cưới cặp đôi được các bác sĩ khuyên là " không nên hoàn thành cuộc hôn nhân" tức là động phòng với nhau vì còn quá trẻ. Margaret tiếp tục việc học và nổi tiếng ở triều đình Pháp bởi sự xinh đẹp và văn hóa. Louis cùng cha mình thực hiện các chuyến đi đến những thành phố trung thành của vương quốc. Margaret mất năm 1445 lúc mới 20 tuổi, có lời đồn cho rằng chính Louis đã đầu độc Margaret vì cô có mối quan hệ gần gũi với vua Charles, Louis và Margaret không có với nhau người con nào. Trong khoảng thời gian này, Louis khiến phụ vương kinh ngạc bởi sự thông minh và tính tình của anh ta, Charles đã phong Louis làm Dauphin- tức Thái tử nước Pháp


Năm 1439, vua Charles ban hành các sắc lệnh cải cách tài chính nhằm đưa đất nước thoát khỏi sự hỗn loạn do chiến tranh Trăm năm gây ra, các cải cách này ảnh hưởng đến lợi ích của một bộ phận quý tộc Pháp. Năm 1440, Charles I, công tước xứ Bourbon- người mà ba năm trước đã nổi loạn và được ân xá đã xúi giục Louis khi đó mới 16 tuổi thực hiện một cuộc nổi loạn gọi là Praguerie cùng với sự ủng hộ của một vài quý tộc khác, Charles hứa sẽ đưa Louis trở thành Nhiếp chính nước Pháp. Cuộc nổi loạn không thành công các sĩ quan tài năng của nhà vua trấn áp và các thành trì vững chắc vẫn trung thành với vua Charles, quân nổi loạn không làm được gì ngoài một vài vụ cướp bóc mà quân đội hoàng gia không ngăn được. Công tước xứ Bourbon đầu hàng và được ân xá bằng một khoản trợ cấp lớn và Louis phải cầu xin sự tha thứ từ cha mình
Năm 1439, vua Charles ban hành các sắc lệnh cải cách tài chính nhằm đưa đất nước thoát khỏi sự hỗn loạn do chiến tranh Trăm năm gây ra, các cải cách này ảnh hưởng đến lợi ích của một bộ phận quý tộc Pháp. Năm 1440, Charles I, công tước xứ Bourbon- người mà ba năm trước đã nổi loạn và được ân xá đã xúi giục Louis khi đó mới 16 tuổi thực hiện một cuộc nổi loạn gọi là Praguerie cùng với sự ủng hộ của một vài quý tộc khác, Charles hứa sẽ đưa Louis trở thành Nhiếp chính nước Pháp. Cuộc nổi loạn không thành công các sĩ quan tài năng của nhà vua trấn áp và các thành trì vững chắc vẫn trung thành với vua Charles, quân nổi loạn không làm được gì ngoài một vài vụ cướp bóc mà quân đội hoàng gia không ngăn được. Công tước xứ Bourbon đầu hàng và được ân xá bằng một khoản trợ cấp lớn và Louis phải cầu xin sự tha thứ từ cha mình.

Louis thể hiện tài năng quân sự của mình trong cuộc chiến tại Thụy Sỹ năm 1444, tại đây ông ấn tượng trước sự chiến đấu của những người lính Thụy Sỹ . Louis tiếp tục có mối quan hệ rạn nứt với cha mình khi ông thể hiện sự xúc phạm với [[Agnès Sorel|Agnes sorel]] người tình của cha mình. Năm 1446, Louis bị đuổi khỏi triều đình


<br />
<br />

Phiên bản lúc 02:54, ngày 23 tháng 1 năm 2020

Louis XI kẻ thận trọng
Quốc vương của Pháp
Tại vị22 tháng 6 năm 1461 − 30 tháng 8 năm 1483
Đăng quang15 tháng 8 năm 1461, Reims
Tiền nhiệmCharles VII của Pháp
Kế nhiệmCharles VIII của Pháp
Thông tin chung
Sinh(1423-07-03)3 tháng 7 năm 1423
Bourges, Cher, Pháp
Mất30 tháng 8 năm 1483(1483-08-30) (60 tuổi)
Plessis-lez-Tours, Pháp
An tángNhà thờ Cléry Basilica, Cléry-Saint-André
Phối ngẫuMargaret của Scotland
Charlotte của Savoie
Hậu duệAnne, Nữ công tước của Bourbon
Joan của Pháp
Charles VIII của Pháp
Hoàng tộcNhà Valois
Thân phụCharles VII của Pháp
Thân mẫuMarie xứ Anjou

Louis XI le Prudent (3 tháng 7 năm 142330 tháng 8 năm 1483), được gọi là Thận trọng, là một quốc vương của Nhà Valois, người cai trị nước Pháp từ năm 1461 đến 1483. Ông đã kế vị cha là Charles VII.

Là vị vua tài ba, Louis XI đã tái thiết lại đất nước sau cuộc chiến tranh 100 năm tàn khốc. Ông quyết tấm xây dựng một nước Pháp thịnh vượng, thống nhất và trấn áp những người đứng đầu một địa phương có thế lực như Công tước Bourgogne. Năm 1480, gần như toàn bộ lãnh thổ nước Pháp đều nằm dưới quyền trị vì của nhà vua.

Một Thái tử  Pháp lầm lỗi và không vâng lời, Louis bước vào cuộc nổi dậy công khai chống lại cha mình trong một cuộc nổi loạn ngắn ngủi gọi là Praguerie (1440). Nhà vua đã tha thứ cho các chư hầu nổi loạn của mình, trong đó có Louis, người mà ông giao phó việc quản lý Thái tử, sau đó một tỉnh ở miền Đông Nam nước Pháp.Tuy nhiên,  Louis mưu đồ không ngừng, do cha ông để trục xuất ông khỏi chỗ ở. Từ Dauphiné, Louis đã thành lập hướng chính trị của riêng mình và kết hôn với Charlotte của Savoy, con gái của Louis, Công tước của Savoy, chống lại ý muốn của cha mình. Charles VII đã đưa 1 đội quân đến để buột con trai mình theo ý mình, nhưng Louis trốn sang Burgundy, nơi ông đã được tổ chức bởi Philip the Good, Công tước xứ Burgundy, kẻ thù lớn nhất của Charles.

Louis XI

Khi Charles VII chết vào 1461, Louis rời Burgundy để chiếm lấy vương quốc của cha. Phong cách của ông cho âm mưu và hoạt động ngoại giao mãnh liệt mang lại cho ông biệt danh Xảo quyệt.Vào năm 1472, Công tước kế tiếp của Burgundy, Charles the Bold, cầm vũ khí chống lại Louis. Tuy nhiên, Louis đã có thể cô lập Charles từ các đồng minh người Anh của mình bằng việc ký kết Hiệp ước Picquigny (1475) với Edward IV của nước Anh. Các hiệp ước chính thức chấm dứt cuộc chiến tranh Trăm năm. Với cái chết của Charles the Bold tại trận Nancy vào năm 1477, triều đại của công tước xứ Burgundy chấm dứt. Louis đã lợi dụng tình hình để nắm bắt rất nhiều vùng lãnh thổ Burgundy, bao gồm “Burgundy proper” và Picardy.

Nếu không có mối đe dọa trực tiếp của nước ngoài, Louis đã có thể loại bỏ các chư hầu nổi loạn của mình, mở rộng quyền lực của hoàng gia, và tăng cường sự phát triển kinh tế của đất nước mình. Ông qua đời năm 1483 và được kế vị bởi con trai ông, Charles VIII.

Thời trẻ

Louis sinh ngày 3 tháng 7 năm 1423 tại Bourges trong bối cảnh chính trị hết sức rối ren của nước Pháp, cha ông, vua Charles VII chỉ kiểm soát được phía nam nước Pháp trong khi phía bắc bị chiến giữ bở người Anh. Ngoài ra, các công tước xứ Burgundy, vốn là dòng dõi hoàng gia Pháp từ vua Jean II ngày càng trở nên độc lập hơn và đôi khi liên minh với quân Anh để đe dọa ngai vàng nước Pháp

Louis lần đầu gặp Joan of arc năm 1429 tại Loches trong bước ngoặc của cuộc chiến tranh trăm năm giữa Anh và Pháp khi quân Pháp dưới sự lãnh đạo của Joan xứ Arc liên tiếp giành thắng lợi. Bản thân Louis cũng là một lãnh đạo quân sự có khả năng, ngày 12 tháng 11 năm 1437, Louis cùng vua cha Charles tiến vào thành phố Paris . Năm 1444 Louis được vua Charles VII giao cho chỉ huy một đội quân Pháp chiến đấu trong cuộc chiến giữa các bang của Thụy Sỹ và cuộc chiến khá thuận lợi cho phía Pháp

Trong suốt thời niên thiếu, Louis nhận ra sự yếu kém của quốc gia Pháp, ông cho rằng vua cha mình là một kẻ yếu đuối và xem thường điều này. Quan hệ cha con giữa Louis và vua Charles VII là khá tệ, Louis chống lại Charles nhiều lần, thậm chí trốn ra nước ngoài và từ chối gặp mặt cha mình khi ông sắp băng hà và muốn gặp Louis.

Ngày 24 tháng 6 năm 1436, Louis gặp Margaret của Scotland, con gái vua James I của Scotland, cô dâu được cha ông chọn vì lí do ngoại giao, không có ghi chép trược tiếp nào từ Louis hay cô dâu nói về ấn tượng của họ về nhau, nhưng có lẽ do tình cảm của họ khá tốt dù chỉ là hình thức. Louis đã ôm hôn cô dâu trong lần đầu gặp mặt

Đám cưới diễn ra vào chiều ngày 25 tháng 6 năm 1436 tại Reims. Louis 13 tuổi trong trưởng thành hơn cô dâu 11 tuổi của mình- người được xem là con búp bê xinh đẹp bởi chồng mình. Đám cưới diễn ra với đầy đủ lễ nghi thời Trung cổ. Vua Charles mặc chiếc quần cưỡi ngựa màu xám và thậm chí " không thèm cởi cựa giày ra". Sau đám cưới các vị khách Scotland phải vội vã ra về vì ngân khố hoàng gia Pháp lúc đó không đủ tiền cho một bữa tiệc xa hoa tiếp đãi nhiều vị khách như vậy, các xứ giả Scotland xem đây là sự sỉ nhục cho đất nước nhỏ bé nhưng đáng tự hào của họ

Sau đám cưới cặp đôi được các bác sĩ khuyên là " không nên hoàn thành cuộc hôn nhân" tức là động phòng với nhau vì còn quá trẻ. Margaret tiếp tục việc học và nổi tiếng ở triều đình Pháp bởi sự xinh đẹp và văn hóa. Louis cùng cha mình thực hiện các chuyến đi đến những thành phố trung thành của vương quốc. Margaret mất năm 1445 lúc mới 20 tuổi, có lời đồn cho rằng chính Louis đã đầu độc Margaret vì cô có mối quan hệ gần gũi với vua Charles, Louis và Margaret không có với nhau người con nào. Trong khoảng thời gian này, Louis khiến phụ vương kinh ngạc bởi sự thông minh và tính tình của anh ta, Charles đã phong Louis làm Dauphin- tức Thái tử nước Pháp

Năm 1439, vua Charles ban hành các sắc lệnh cải cách tài chính nhằm đưa đất nước thoát khỏi sự hỗn loạn do chiến tranh Trăm năm gây ra, các cải cách này ảnh hưởng đến lợi ích của một bộ phận quý tộc Pháp. Năm 1440, Charles I, công tước xứ Bourbon- người mà ba năm trước đã nổi loạn và được ân xá đã xúi giục Louis khi đó mới 16 tuổi thực hiện một cuộc nổi loạn gọi là Praguerie cùng với sự ủng hộ của một vài quý tộc khác, Charles hứa sẽ đưa Louis trở thành Nhiếp chính nước Pháp. Cuộc nổi loạn không thành công các sĩ quan tài năng của nhà vua trấn áp và các thành trì vững chắc vẫn trung thành với vua Charles, quân nổi loạn không làm được gì ngoài một vài vụ cướp bóc mà quân đội hoàng gia không ngăn được. Công tước xứ Bourbon đầu hàng và được ân xá bằng một khoản trợ cấp lớn và Louis phải cầu xin sự tha thứ từ cha mình.

Louis thể hiện tài năng quân sự của mình trong cuộc chiến tại Thụy Sỹ năm 1444, tại đây ông ấn tượng trước sự chiến đấu của những người lính Thụy Sỹ . Louis tiếp tục có mối quan hệ rạn nứt với cha mình khi ông thể hiện sự xúc phạm với Agnes sorel người tình của cha mình. Năm 1446, Louis bị đuổi khỏi triều đình


Tham khảo

  • Cuốn Lịch sử thế giới, tài liệu nước ngoài do Bùi Đức Tịnh biên dịch, trang 174 trong phần Người Anh tách rời khỏi Pháp quốc.