Nguyễn Thúc Hào

Nguyễn Thúc Hào (sinh năm 1912) là Giáo sư Toán học Việt Nam đầu tiên.

Tiểu sử

Ông sinh ngày 6 tháng 8 năm 1912 tại Nam Đàn, Nghệ An, trong một dòng họ nhà nho nổi tiếng. Năm 1924, Nguyễn Thúc Hào thi đỗ thủ khoa vào trường Quốc học Huế (á khoa là Võ Nguyên Giáp). Năm sau, ông chuyển ra Hà Nội, vào học Trường Albert Sarraut.

Năm 1929, thì sang Pháp, thi đỗ tú tài toán tại Aix-en-Provence. Ông theo học Trường Đại học Khoa học Marseille.

Sau 4 năm học tập, ông thi lấy 6 chứng chỉ: toán học đại cương, giải tích toán học, vật lý đại cương, cơ học lý thuyết, cơ học chất lỏng và thiên văn học. Ngoài ra, anh còn viết xong luận văn cao học, nay gọi là thạc sĩ, về một đề tài liên quan đến hình học và cơ học.

Năm 1935, ông trở về dạy toán tại trường Quốc học Huế. Sau Cách mạng tháng Tám, ông được cử làm giám đốc Vụ Trung học Trung Bộ.

Chẳng bao lâu sau, ông chuyển ra thủ đô Hà Nội, nhận chức tổng thư ký kiêm giám đốc trường Đại học Khoa học Hà Nội. Ông đã mời một số nhà khoa học nổi tiếng đến dạy ở trường: Tạ Quang Bửu, Ngụy Như Kon Tum dạy vật lý, Hoàng Xuân Hãn dạy toán...

Sau khi Hà Nội giải phóng, ông giữ chức phó hiệu trưởng trường Đại học Sư phạm Hà Nội, bên cạnh giáo sư hiệu trưởng Phạm Huy Thông.

Tiếp đó là 15 năm liền, 1959-1974, ông trở về quê hương, làm hiệu trường trường Đại học Sư phạm Vinh......

Hiện nay, ông đang nghỉ hưu và sống tại Hà Nội.

Gia đình

• Ông nội là cụ Nguyễn Thúc Kiều, cử nhân nho học, thầy dạy của nhà chí sĩ Phan Bội Châu. Cha là cụ Nguyễn Thúc Dinh, đỗ phó bảng.
• Các con của ông đều có học vấn cao và thành đạt: Nguyễn Thúc Hoàng được bầu làm phó chủ tịch kiêm tổng thư ký Hội Kiến trúc sư Việt Nam nhiều khóa; Nguyễn Thúc Hải là giáo sư, tiến sĩ, nguyên chủ nhiệm Khoa Công nghệ Thông tin của Đại học Bách khoa Hà Nội; Nguyễn Thúc Hà là tiến sĩ Hóa Lý tốt nghiệp tại Đức...
• Cháu nội: Nguyễn Thúc Hoàng Linh.

Đóng góp

• Trong 10 năm dạy học tại trường Quốc học Huế, Giáo sư đã góp phần đào tạo được nhiều học trò xuất sắc.
• Nhiều học trò của thầy Hào thời chống Pháp, về sau, đã trở thành những gương mặt khoa học quen thuộc, như: Hoàng Tụy, Nguyễn Văn Trương, Nguyễn Đình Tứ, Đinh Ngọc Lân, Nguyễn Văn Hiệu, Vũ Đình Cự, Nguyễn Văn Đạo, Phan Đình Diệu, Nguyễn Đình Trí, Hà Văn Mạo, Văn Như Cương,... Cũng có vài người trở thành nhà báo có tiếng như Nguyễn Hữu Chỉnh... Đó là chưa kể các lớp học trò của thầy Hào trong 10 năm thầy dạy tại Trường Quốc học Huế (1935-1945), về sau, nhiều người đã trở thành những nhà thơ, nhà văn, nhạc sĩ...