Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tây Đường Trí Tạng”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
→‎Tham khảo: AlphamaEditor, Executed time: 00:00:01.9366689 using AWB
n clean up, replaced: → (14) using AWB
Dòng 1: Dòng 1:
Thiền sư Tây Đường Trí Tạng(zh: 西堂智藏; xītáng zhìcáng; ja: seidō chizō; 734/735-814) [[thiền sư]] [[Trung Quốc]], sống vào [[Nhà Đường|đời Đường]]. Là đệ tử đắc pháp của [[thiền sư]] [[Mã Tổ Đạo Nhất]], dưới sư có nhiều đệ tử là người gốc [[Triều Tiên]] đã có công hình thành truyền thống [[Thiền tông|Thiền Tông]] ở [[Hàn Quốc]] trong hệ Cửu Sơn Thiền: [[Đạo Nghĩaa|Đạo Nghĩa]] (sáng lập phái Ca Trí sơn), [[Hồng Trắc]] (khai sáng phái Thực Tướng Sơn), [[Huệ Triết]](sáng lập phái Đồng Lý sơn).
Thiền sư Tây Đường Trí Tạng(zh: 西堂智藏; xītáng zhìcáng; ja: seidō chizō; 734/735-814) [[thiền sư]] [[Trung Quốc]], sống vào [[Nhà Đường|đời Đường]]. Là đệ tử đắc pháp của [[thiền sư]] [[Mã Tổ Đạo Nhất]], dưới sư có nhiều đệ tử là người gốc [[Triều Tiên]] đã có công hình thành truyền thống [[Thiền tông|Thiền Tông]] ở [[Hàn Quốc]] trong hệ Cửu Sơn Thiền: [[Đạo Nghĩaa|Đạo Nghĩa]] (sáng lập phái Ca Trí sơn), [[Hồng Trắc]] (khai sáng phái Thực Tướng Sơn), [[Huệ Triết]](sáng lập phái Đồng Lý sơn).


== Cơ duyên-Hành trạng ==
== Cơ duyên-Hành trạng ==
Dòng 5: Dòng 5:
Sư là người [[Kiến Hòa|Kiền Hóa]], họ Liêu, tám tuổi đã theo thầy học đạo, hai mươi lăm tuổi thọ giới cụ túc. Có vị thầy coi tướng thấy vẻ khác thường của sư đã nói là sư cốt khí khác phàm, sẽ làm người phò tá cho [[Phật|Pháp vương]].
Sư là người [[Kiến Hòa|Kiền Hóa]], họ Liêu, tám tuổi đã theo thầy học đạo, hai mươi lăm tuổi thọ giới cụ túc. Có vị thầy coi tướng thấy vẻ khác thường của sư đã nói là sư cốt khí khác phàm, sẽ làm người phò tá cho [[Phật|Pháp vương]].


Sau đó sư đến hang núi Phật Tích tham yết Mã Tổ, cùng với [[Thiền sư]] [[Bách Trượng Hoài Hải|Bá Trượng Hoài Hải]] là hai đệ tử thân cận nhất của Mã Tổ, và cả hai đều được ấn chứng cùng lúc.
Sau đó sư đến hang núi Phật Tích tham yết Mã Tổ, cùng với [[Thiền sư]] [[Bách Trượng Hoài Hải|Bá Trượng Hoài Hải]] là hai đệ tử thân cận nhất của Mã Tổ, và cả hai đều được ấn chứng cùng lúc.


Ngày nọ, Mã Tổ sai sư đến [[Trường An]] trao thư cho quốc sư [[Nam Dương Huệ Trung]]. Quốc sư Tuệ Trung hỏi: Thầy ông nói pháp gì ? Sư từ bên đông bước qua bên phía tây mà đứng. Quốc sư hỏi: Chỉ có cái đó thôi, hay còn cái gì khác ? Sư bèn đi qua bên phía đông mà đứng. Quốc sư nói: Cái đó là của Mã Tổ, còn nhân giả thì thế nào ? Sư nói: Đã sớm trình tự Hòa thượng rồi mà.
Ngày nọ, Mã Tổ sai sư đến [[Trường An]] trao thư cho quốc sư [[Nam Dương Huệ Trung]]. Quốc sư Tuệ Trung hỏi: Thầy ông nói pháp gì ? Sư từ bên đông bước qua bên phía tây mà đứng. Quốc sư hỏi: Chỉ có cái đó thôi, hay còn cái gì khác ? Sư bèn đi qua bên phía đông mà đứng. Quốc sư nói: Cái đó là của Mã Tổ, còn nhân giả thì thế nào ? Sư nói: Đã sớm trình tự Hòa thượng rồi mà.


Sau lại đem thư cho thiền sư Quốc Nhất ở Kính Sơn, gặp lúc Liên Súy cung thỉnh Mã Tổ ở phủ thuyết pháp. Sư trở về được Mã Tổ đem y cà sa làm phó chúc và giao cho sư thuyết giảng.
Sau lại đem thư cho thiền sư Quốc Nhất ở Kính Sơn, gặp lúc Liên Súy cung thỉnh Mã Tổ ở phủ thuyết pháp. Sư trở về được Mã Tổ đem y cà sa làm phó chúc và giao cho sư thuyết giảng.


Một hôm, tăng hỏi Mã Tổ: Thỉnh Hòa thượng rời tứ cú, tuyệt bách phi, chỉ thẳng mỗ đây thế nào là chỉ ý Tổ sư từ Tây lại ? Mã Tổ nói: Ta hôm nay không có bụng hứng thú, ông hãy đi hỏi Trí Tạng đi.Tăng ấy bèn đến hỏi sư. Sư nói: Sao ông không hỏi Hòa thượng ? Tăng nói: Hòa thượng sai mỗ đây đến hỏi thượng tọa đấy. Sư lấy tay vò đầu nói: Ta hôm nay nhức đầu, ông hãy đi hỏi sư huynh Hoài Hải. Ông tăng nọ lại đến hỏi Hoài Hải. Hoài Hải nói: Chỗ này ta cũng không lãnh hội. Tăng ấy bèn quay lại thuật tự sự cho Mã Tổ. Mã Tổ nói: Đầu của Trí Tạng trắng, đầu của Hoài Hải đen.
Một hôm, tăng hỏi Mã Tổ: Thỉnh Hòa thượng rời tứ cú, tuyệt bách phi, chỉ thẳng mỗ đây thế nào là chỉ ý Tổ sư từ Tây lại ? Mã Tổ nói: Ta hôm nay không có bụng hứng thú, ông hãy đi hỏi Trí Tạng đi.Tăng ấy bèn đến hỏi sư. Sư nói: Sao ông không hỏi Hòa thượng ? Tăng nói: Hòa thượng sai mỗ đây đến hỏi thượng tọa đấy. Sư lấy tay vò đầu nói: Ta hôm nay nhức đầu, ông hãy đi hỏi sư huynh Hoài Hải. Ông tăng nọ lại đến hỏi Hoài Hải. Hoài Hải nói: Chỗ này ta cũng không lãnh hội. Tăng ấy bèn quay lại thuật tự sự cho Mã Tổ. Mã Tổ nói: Đầu của Trí Tạng trắng, đầu của Hoài Hải đen.


Một hôm, Mã Tổ muốn khảo công phu của sư nên hỏi: Ông sao không xem kinh ?Sư đáp: Kinh há có gì lạ sao ?Mã Tổ nói: Tuy là như thế, ông ngày sau dạy người cũng nên biết kinh mới được. Sư đáp: Trí Tạng bịnh lo tự mình điều dưỡng, há dám nói chuyện dạy người. Mã Tổ nói: Ông cuối đời sẽ hưng thịnh giáo pháp trong đời.
Một hôm, Mã Tổ muốn khảo công phu của sư nên hỏi: Ông sao không xem kinh ?Sư đáp: Kinh há có gì lạ sao ?Mã Tổ nói: Tuy là như thế, ông ngày sau dạy người cũng nên biết kinh mới được. Sư đáp: Trí Tạng bịnh lo tự mình điều dưỡng, há dám nói chuyện dạy người. Mã Tổ nói: Ông cuối đời sẽ hưng thịnh giáo pháp trong đời.


Sau khi Mã Tổ thị diệt vào năm thứ bảy đời Đường Trinh Nguyên, đại chúng thỉnh sư khai đường thuyết pháp. Sau sư đến trụ trì và xiển dương tông phong tại Tây Đường Tự.
Sau khi Mã Tổ thị diệt vào năm thứ bảy đời Đường Trinh Nguyên, đại chúng thỉnh sư khai đường thuyết pháp. Sau sư đến trụ trì và xiển dương tông phong tại Tây Đường Tự.


Ngày mùng 8 tháng 4 năm Nguyên Hòa thứ chín, sư qui tịch, thọ 80 tuổi, tăng lạp 55. [[Đường Hiến Tông|Hiến Tông]] sắc hiệu là Đại Tuyên giáo Thiền Sư, tháp hiệu là Chứng Chân. Đến đời [[Đường Mục Tông|Mục Tông]] ban hiệu lại Đại Giác Thiền Sư.
Ngày mùng 8 tháng 4 năm Nguyên Hòa thứ chín, sư qui tịch, thọ 80 tuổi, tăng lạp 55. [[Đường Hiến Tông|Hiến Tông]] sắc hiệu là Đại Tuyên giáo Thiền Sư, tháp hiệu là Chứng Chân. Đến đời [[Đường Mục Tông|Mục Tông]] ban hiệu lại Đại Giác Thiền Sư.


== Tham khảo ==
== Tham khảo ==

Phiên bản lúc 15:29, ngày 25 tháng 3 năm 2020

Thiền sư Tây Đường Trí Tạng(zh: 西堂智藏; xītáng zhìcáng; ja: seidō chizō; 734/735-814) thiền sư Trung Quốc, sống vào đời Đường. Là đệ tử đắc pháp của thiền sư Mã Tổ Đạo Nhất, dưới sư có nhiều đệ tử là người gốc Triều Tiên đã có công hình thành truyền thống Thiền TôngHàn Quốc trong hệ Cửu Sơn Thiền: Đạo Nghĩa (sáng lập phái Ca Trí sơn), Hồng Trắc (khai sáng phái Thực Tướng Sơn), Huệ Triết(sáng lập phái Đồng Lý sơn).

Cơ duyên-Hành trạng

Sư là người Kiền Hóa, họ Liêu, tám tuổi đã theo thầy học đạo, hai mươi lăm tuổi thọ giới cụ túc. Có vị thầy coi tướng thấy vẻ khác thường của sư đã nói là sư cốt khí khác phàm, sẽ làm người phò tá cho Pháp vương.

Sau đó sư đến hang núi Phật Tích tham yết Mã Tổ, cùng với Thiền sư Bá Trượng Hoài Hải là hai đệ tử thân cận nhất của Mã Tổ, và cả hai đều được ấn chứng cùng lúc.

Ngày nọ, Mã Tổ sai sư đến Trường An trao thư cho quốc sư Nam Dương Huệ Trung. Quốc sư Tuệ Trung hỏi: Thầy ông nói pháp gì ? Sư từ bên đông bước qua bên phía tây mà đứng. Quốc sư hỏi: Chỉ có cái đó thôi, hay còn cái gì khác ? Sư bèn đi qua bên phía đông mà đứng. Quốc sư nói: Cái đó là của Mã Tổ, còn nhân giả thì thế nào ? Sư nói: Đã sớm trình tự Hòa thượng rồi mà.

Sau lại đem thư cho thiền sư Quốc Nhất ở Kính Sơn, gặp lúc Liên Súy cung thỉnh Mã Tổ ở phủ thuyết pháp. Sư trở về được Mã Tổ đem y cà sa làm phó chúc và giao cho sư thuyết giảng.

Một hôm, tăng hỏi Mã Tổ: Thỉnh Hòa thượng rời tứ cú, tuyệt bách phi, chỉ thẳng mỗ đây thế nào là chỉ ý Tổ sư từ Tây lại ? Mã Tổ nói: Ta hôm nay không có bụng hứng thú, ông hãy đi hỏi Trí Tạng đi.Tăng ấy bèn đến hỏi sư. Sư nói: Sao ông không hỏi Hòa thượng ? Tăng nói: Hòa thượng sai mỗ đây đến hỏi thượng tọa đấy. Sư lấy tay vò đầu nói: Ta hôm nay nhức đầu, ông hãy đi hỏi sư huynh Hoài Hải. Ông tăng nọ lại đến hỏi Hoài Hải. Hoài Hải nói: Chỗ này ta cũng không lãnh hội. Tăng ấy bèn quay lại thuật tự sự cho Mã Tổ. Mã Tổ nói: Đầu của Trí Tạng trắng, đầu của Hoài Hải đen.

Một hôm, Mã Tổ muốn khảo công phu của sư nên hỏi: Ông sao không xem kinh ?Sư đáp: Kinh há có gì lạ sao ?Mã Tổ nói: Tuy là như thế, ông ngày sau dạy người cũng nên biết kinh mới được. Sư đáp: Trí Tạng bịnh lo tự mình điều dưỡng, há dám nói chuyện dạy người. Mã Tổ nói: Ông cuối đời sẽ hưng thịnh giáo pháp trong đời.

Sau khi Mã Tổ thị diệt vào năm thứ bảy đời Đường Trinh Nguyên, đại chúng thỉnh sư khai đường thuyết pháp. Sau sư đến trụ trì và xiển dương tông phong tại Tây Đường Tự.

Ngày mùng 8 tháng 4 năm Nguyên Hòa thứ chín, sư qui tịch, thọ 80 tuổi, tăng lạp 55. Hiến Tông sắc hiệu là Đại Tuyên giáo Thiền Sư, tháp hiệu là Chứng Chân. Đến đời Mục Tông ban hiệu lại Đại Giác Thiền Sư.

Tham khảo

  • Fo Guang Ta-tz'u-tien 佛光大辭典. Fo Guang Ta-tz'u-tien pien-hsiu wei-yuan-hui 佛光大辭典編修委員會. Taipei: Fo-Guang ch'u-pan-she, 1988. (Phật Quang Đại Từ điển. Phật Quang Đại Từ điển biên tu uỷ viên hội. Đài Bắc: Phật Quang xuất bản xã, 1988.)
  • Das Lexikon der Östlichen Weisheitslehren, Bern 1986.
  • Thích Thanh Từ: Thiền sư Trung Hoa I-III. TP HCM 1990, 1995.
  • Dumoulin, Heinrich:
Geschichte des Zen-Buddhismus I. Indien und China, Bern & München 1985.
Geschichte des Zen-Buddhismus II. Japan, Bern & München 1986.
Bảng các chữ viết tắt
bo.: Bod skad བོད་སྐད་, tiếng Tây Tạng | ja.: 日本語 tiếng Nhật | ko.: 한국어, tiếng Triều Tiên |

pi.: Pāli, tiếng Pali | sa.: Sanskrit संस्कृतम्, tiếng Phạn | zh.: 中文 chữ Hán