Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Mông Cổ xâm lược Java”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
n clean up, General fixes, replaced: → (23)
Dòng 1: Dòng 1:
{{Infobox military conflict
{{Infobox military conflict
|conflict=Mông Cổ xâm lược Java
|conflict=Mông Cổ xâm lược Java
|partof= [[Mông Cổ xâm lược]] và [[Các chiến dịch của Hốt Tất Liệt]]
|partof= [[Mông Cổ xâm lược]] và [[Các chiến dịch của Hốt Tất Liệt]]
Dòng 5: Dòng 5:
|caption=
|caption=
|date=1293
|date=1293
|place=[[Java]], [[Majapahit]]
|place=[[Java]], [[Majapahit]]
|result= Chiến thắng của Majapahit
|result= Chiến thắng của Majapahit
|combatant1=[[Nhà Nguyên]]
|combatant1=[[Nhà Nguyên]]
Dòng 25: Dòng 25:


Trong khi đó, sau khi đánh bại [[Malayu Dharmasraya]] ở [[Sumatra]] vào năm [[1290]], Singhasari trở thành vương quốc hùng mạnh nhất trong khu vực. Kertanegara đã gửi một đội quân lớn đến Sumatra trong chiến dịch [[Pamalayu]] này. Tuy nhiên, nắm lấy cơ hội thiếu quân đội bảo vệ thủ đô, năm 1292 [[Jayakatwang]], công tước của [[Kediri]] (Gelang-gelang), một quốc vương của Singhasari, nổi dậy chống lại Kertanegara. Sự nổi dậy của Jayakatwang được [[Arya Wiraraja]] hỗ trợ,<ref name=Coedes>{{chú thích sách
Trong khi đó, sau khi đánh bại [[Malayu Dharmasraya]] ở [[Sumatra]] vào năm [[1290]], Singhasari trở thành vương quốc hùng mạnh nhất trong khu vực. Kertanegara đã gửi một đội quân lớn đến Sumatra trong chiến dịch [[Pamalayu]] này. Tuy nhiên, nắm lấy cơ hội thiếu quân đội bảo vệ thủ đô, năm 1292 [[Jayakatwang]], công tước của [[Kediri]] (Gelang-gelang), một quốc vương của Singhasari, nổi dậy chống lại Kertanegara. Sự nổi dậy của Jayakatwang được [[Arya Wiraraja]] hỗ trợ,<ref name=Coedes>{{chú thích sách
| last = Cœdès
| last = Cœdès
| first = George
| first = George
| authorlink = Georges Coedès
| authorlink = Georges Coedès
| title = The Indianized states of Southeast Asia
| title = The Indianized states of Southeast Asia
| publisher = University of Hawaii Press
| publisher = University of Hawaii Press
| year = 1968
| year = 1968
| url = https://books.google.com/books?id=iDyJBFTdiwoC
| url = https://books.google.com/books?id=iDyJBFTdiwoC
| isbn =9780824803681 }}</ref>{{rp|199}} một nhà hoạt động từ Sumenep trên đảo [[Madura]], người đã bí mật phản bội Kertanegara.
| isbn =9780824803681 }}</ref>{{rp|199}} một nhà hoạt động từ Sumenep trên đảo [[Madura]], người đã bí mật phản bội Kertanegara.


Quân đội Kediri (Gelang-gelang) tấn công Singhasari đồng thời từ cả hai phía Bắc và Nam. Nhà vua chỉ nhận ra cuộc xâm lược từ phía bắc và đưa con rể của mình, Nararya Sanggramawijaya ([[Raden Wijaya]]) về phía bắc để đánh bại cuộc nổi dậy. Cuộc tấn công phía bắc bị hủy bỏ, nhưng cuộc tấn công phía Nam vẫn không bị phát hiện cho đến khi họ tiến đến và phá hủy thủ đô không có sự chuẩn bị của Kutaraja. Jayakatwang chiếm đoạt và giết chết Kertanagara trong lễ thiêng liêng Tantra, do đó chấm dứt vương quốc Singhasari.
Quân đội Kediri (Gelang-gelang) tấn công Singhasari đồng thời từ cả hai phía Bắc và Nam. Nhà vua chỉ nhận ra cuộc xâm lược từ phía bắc và đưa con rể của mình, Nararya Sanggramawijaya ([[Raden Wijaya]]) về phía bắc để đánh bại cuộc nổi dậy. Cuộc tấn công phía bắc bị hủy bỏ, nhưng cuộc tấn công phía Nam vẫn không bị phát hiện cho đến khi họ tiến đến và phá hủy thủ đô không có sự chuẩn bị của Kutaraja. Jayakatwang chiếm đoạt và giết chết Kertanagara trong lễ thiêng liêng Tantra, do đó chấm dứt vương quốc Singhasari.
Dòng 42: Dòng 42:


Quân Nguyên rời khỏi cảng [[Quan Châu]] phía nam,<ref name=chengho>{{Citation
Quân Nguyên rời khỏi cảng [[Quan Châu]] phía nam,<ref name=chengho>{{Citation
| last = Sen
| last = Sen
| first = Tan Ta
| first = Tan Ta
|author2=Dasheng Chen
|author2=Dasheng Chen
| title = Cheng Ho and Islam in Southeast Asia
| title = Cheng Ho and Islam in Southeast Asia
| publisher = Institute of Southeast Asian Studies
| publisher = Institute of Southeast Asian Studies
| date = 2009
| date = 2009
| location =
| location =
| pages = 186
| pages = 186
| url = https://books.google.com/books?id=vIUmU2ytmIIC
| url = https://books.google.com/books?id=vIUmU2ytmIIC
| doi =
| doi =
| id =
| id =
| isbn = 9789812308375}}</ref> đi dọc theo bờ biển [[Đại Việt]] và [[Champa]] dọc theo con đường dẫn đến mục tiêu chính của họ. Các tiểu bang nhỏ bé của [[Malay]] và Sumatra đã đệ trình và gửi các phái viên cho họ, và các tướng Nguyên đã để lại [[darughachis]] ở đó. Có ý kiến cho rằng quân Nguyên đã dừng lại ở Ko-lan ([[Biliton]]). Sau khi đến Java, Shi-bi chia lực lượng của họ, đưa một nhóm trên bờ và một người khác để tiếp tục đi bằng thuyền. Ở [[Kidung Panji-Wijayakrama]], họ có thể cướp phá làng ven biển [[Tuban]].
| isbn = 9789812308375}}</ref> đi dọc theo bờ biển [[Đại Việt]] và [[Champa]] dọc theo con đường dẫn đến mục tiêu chính của họ. Các tiểu bang nhỏ bé của [[Malay]] và Sumatra đã đệ trình và gửi các phái viên cho họ, và các tướng Nguyên đã để lại [[darughachis]] ở đó. Có ý kiến cho rằng quân Nguyên đã dừng lại ở Ko-lan ([[Biliton]]). Sau khi đến Java, Shi-bi chia lực lượng của họ, đưa một nhóm trên bờ và một người khác để tiếp tục đi bằng thuyền. Ở [[Kidung Panji-Wijayakrama]], họ có thể cướp phá làng ven biển [[Tuban]].


Khi quân đội Yuan đến Java, Wijaya liên minh với quân đội để đánh lại Jayakatwang và đưa cho Mông Cổ một bản đồ của đất nước Kalang (Gelang-gelang, một cái tên khác của Kediri). Theo [[Nguyên sử ]], Wijaya đã tấn công Jayakatwang không thành công khi nghe nói đến sự xuất hiện của hải quân nhà Nguyên. Sau đó, ông yêu cầu viện trợ của họ. Đổi lại, tướng nhà Nguyên yêu cầu nộp cho hoàng đế của họ, và ông đã đáp ứng.
Khi quân đội Yuan đến Java, Wijaya liên minh với quân đội để đánh lại Jayakatwang và đưa cho Mông Cổ một bản đồ của đất nước Kalang (Gelang-gelang, một cái tên khác của Kediri). Theo [[Nguyên sử ]], Wijaya đã tấn công Jayakatwang không thành công khi nghe nói đến sự xuất hiện của hải quân nhà Nguyên. Sau đó, ông yêu cầu viện trợ của họ. Đổi lại, tướng nhà Nguyên yêu cầu nộp cho hoàng đế của họ, và ông đã đáp ứng.

Phiên bản lúc 22:33, ngày 19 tháng 7 năm 2020

Mông Cổ xâm lược Java
Một phần của Mông Cổ xâm lượcCác chiến dịch của Hốt Tất Liệt
Thời gian1293
Địa điểm
Kết quả Chiến thắng của Majapahit
Tham chiến
Nhà Nguyên Vương quốc Singhasari
Vương quốc Kediri
Đế quốc Majapahit
Chỉ huy và lãnh đạo
Hốt Tất Liệt (lãnh đạo tối cao)
Cao Hành(tướng)
Shi-bi
Ike Mese
Jayakatwang (lãnh đạo tối cao)
Raden Wijaya (vị tướng, sau đó là nhà lãnh đạo - có liên kết với quân Nguyên trong giai đoạn đầu của chiến tranh)
Lực lượng
20,000–30,000 lính
1,000 chiến thuyền
Hơn 200.000 lính
Thương vong và tổn thất
Hơn 3000 người chết Hơn 200.000 người chết và chết đuối

Cuộc xâm lăng của Mông Cổ ở Java là một nỗ lực quân sự của Hốt Tất Liệt, người sáng lập nhà Nguyên (một phần của Đế quốc Mông Cổ), xâm chiếm Java, một hòn đảoIndonesia hiện đại. Năm 1293, ông đã gửi một hạm đội xâm lược lớn đến Java với 20.000[1] đến 30.000 binh lính. Đây là một cuộc viễn chinh trừng phạt vua Kertanegara của Singhasari, người đã từ chối không tỏ lòng tôn kính nhà Nguyên và làm hại một trong những sứ giả của mình. Tuy nhiên, nó đã kết thúc với sự thất bại của người Mông Cổ.

Hoàn cảnh

Hốt Tất Liệt, người sáng lập nhà Nguyên, nhà lãnh đạo chính thống của Đế quốc Mông Cổ, đã phái các sứ giả đến nhiều quốc gia để yêu cầu họ phải thuần phục và cống nạp cho triều đại này. Mạnh Chí (孟琪), một trong những sứ giả của ông ta đã được gửi tới Java, đã không được đón nhận ở đó.[2] Vua Singhasari, đã bị xúc phạm bởi đề nghị của vị sứ giả này và kết quả là khuôn mặt của vị này in vết hằn bởi kim loại nung nóng và vị sứ giả bị cắt tai và ông bị đuổi về nước một cách khinh bỉ.

Hốt Tất Liệt đã bị sốc và ra lệnh cho một cuộc viễn chinh trừng phạt chống lại Kertanagara, người mà ông đã trù dập rằng là một kẻ man rợ, vào năm 1292. Theo Nguyên sử, cuốn sách về lịch sử của triều đại nhà Nguyên, 20-30.000 người được thu thập từ Phúc Kiến, Giang TâyHồ Quảng ở miền nam Trung Quốc, cùng với 1.000 tàu và đủ điều kiện cho một năm[3]. Các quan chỉ huy là người Mông Cổ tên là Shi-bi, người Duy Ngô Nhĩ tên là Ike Mese, và người Trung Quốc tên là Cao Hành. Loại tàu nào mà họ sử dụng cho chiến dịch này không được đề cập đến trong Nguyên sử, nhưng chúng rõ ràng là lớn vì thuyền nhỏ hơn phải được xây dựng để vào sông Java.

Trong khi đó, sau khi đánh bại Malayu DharmasrayaSumatra vào năm 1290, Singhasari trở thành vương quốc hùng mạnh nhất trong khu vực. Kertanegara đã gửi một đội quân lớn đến Sumatra trong chiến dịch Pamalayu này. Tuy nhiên, nắm lấy cơ hội thiếu quân đội bảo vệ thủ đô, năm 1292 Jayakatwang, công tước của Kediri (Gelang-gelang), một quốc vương của Singhasari, nổi dậy chống lại Kertanegara. Sự nổi dậy của Jayakatwang được Arya Wiraraja hỗ trợ,[4]:199 một nhà hoạt động từ Sumenep trên đảo Madura, người đã bí mật phản bội Kertanegara.

Quân đội Kediri (Gelang-gelang) tấn công Singhasari đồng thời từ cả hai phía Bắc và Nam. Nhà vua chỉ nhận ra cuộc xâm lược từ phía bắc và đưa con rể của mình, Nararya Sanggramawijaya (Raden Wijaya) về phía bắc để đánh bại cuộc nổi dậy. Cuộc tấn công phía bắc bị hủy bỏ, nhưng cuộc tấn công phía Nam vẫn không bị phát hiện cho đến khi họ tiến đến và phá hủy thủ đô không có sự chuẩn bị của Kutaraja. Jayakatwang chiếm đoạt và giết chết Kertanagara trong lễ thiêng liêng Tantra, do đó chấm dứt vương quốc Singhasari.

Sau khi biết được sự sụp đổ thủ đô Singhasari của Kutaraja đến cuộc nổi loạn của Kadiri, Raden Wijaya đã cố gắng quay trở lại và bảo vệ Singhasari nhưng thất bại. Ông và ba vị tướng chiến hữu, Ranggalawe, SoraNambi, đã đi lưu vong đến Madura dưới sự bảo vệ của Arya Wiraraj, cha của Nambi, và sau đó quay sang Jayakatwang. Người con rể của Kertanegara, Raden Wijaya, đến Kediri, bị bắt bởi Arya Wiraraja và được Jayakatwang ân xá. Wijaya sau đó đã được trao cho phép để thiết lập một khu định cư mới tại Tarik. Khu định cư mới có tên là Majapahit, được lấy từ hoa quả có hương vị cay đắng trong gỗ đó (pahit có nghĩa là cay đắng).

Cuộc xâm chiếm

Chiến thuyền nhà Nguyên thế kỷ 14. Hạm đội hải quân nhà Nguyên bao gồm loại chiến thuyền này

Quân Nguyên rời khỏi cảng Quan Châu phía nam,[5] đi dọc theo bờ biển Đại ViệtChampa dọc theo con đường dẫn đến mục tiêu chính của họ. Các tiểu bang nhỏ bé của Malay và Sumatra đã đệ trình và gửi các phái viên cho họ, và các tướng Nguyên đã để lại darughachis ở đó. Có ý kiến cho rằng quân Nguyên đã dừng lại ở Ko-lan (Biliton). Sau khi đến Java, Shi-bi chia lực lượng của họ, đưa một nhóm trên bờ và một người khác để tiếp tục đi bằng thuyền. Ở Kidung Panji-Wijayakrama, họ có thể cướp phá làng ven biển Tuban.

Khi quân đội Yuan đến Java, Wijaya liên minh với quân đội để đánh lại Jayakatwang và đưa cho Mông Cổ một bản đồ của đất nước Kalang (Gelang-gelang, một cái tên khác của Kediri). Theo Nguyên sử , Wijaya đã tấn công Jayakatwang không thành công khi nghe nói đến sự xuất hiện của hải quân nhà Nguyên. Sau đó, ông yêu cầu viện trợ của họ. Đổi lại, tướng nhà Nguyên yêu cầu nộp cho hoàng đế của họ, và ông đã đáp ứng.

Chi tiết của cuộc chiến xuất hiện trong Nguyên sử (Sách 210) ngắn gọn:

... Những người lính từ Dahanese đến để tấn công Wijaya vào ngày thứ bảy của tháng, Ike Mese và Cao Hành đến vào ngày thứ tám, một số lính Dahanese đã bị đánh bại, phần còn lại chạy trốn lên núi. Vào ngày thứ mười chín, người Mông Cổ và đồng minh của họ đến Daha, đã chiến đấu bằng lượng hơn 100.000 lính, tấn công 3 lần, giết chết 2.000 người ngay tức khắc trong khi buộc hàng ngàn người xuống sông nơi họ bị chết đuối. Jayakatwang rút lui vào cung điện của mình...

Khi Jayakatwang bị quân Mông Cổ chiếm, Raden Wijaya trở về Majapahit, nhằm mục đích chuẩn bị cho việc hòa giải bằng việc cống nạp, rời khỏi đồng minh của mình đang ăn mừng chiến thắng. Shi-bi và Ike Mese cho phép Raden Wijaya trở lại đất nước của mình để chuẩn bị cống phẩm và là thư mới về sự cống nạp, nhưng Cao Hành không thích ý tưởng đó và ông cảnh báo hai người kia. Wijaya yêu cầu quân Nguyên đến nước mình không vũ trang.

Hai trăm binh lính Nguyên không vũ trang do hai sĩ quan đã được gửi tới đất nước của Raden Wijaya, nhưng Raden Wijaya nhanh chóng huy động lực lượng của mình và phục kích đoàn xe Nguyên. Sau đó, Raden Wijaya đã diễu hành lực lượng của mình đến trại Yuan chính và tung ra một cuộc tấn công bất ngờ, giết chết nhiều người và gửi phần còn lại chạy trở lại tàu của họ. Các lực lượng nhà Nguyên đã phải rút lui vì hỗn loạn, khi gió mùa mang họ về nước, rời khỏi hòn đảo Java sau 6 tháng chiến đấu. Quân Nguyên đã mất hơn 3.000 binh lính của mình.[5][6]

Hậu quả

Ba vị tướng của nhà Nguyên, sau khi đã mất đi một lượng đáng kể quân lính sau trận phục kích, đã trở lại đế quốc của họ với những người lính còn sống sót. Khi đến, Shi-bi đã nhận 70 roi và một phần ba tài sản bị tịch thu vì đã để cho thất bại xảy ra. Ike Mese cũng bị khiển trách và một phần ba tài sản của ông bị lấy đi. Nhưng Cao Hành đã được tặng 50 lượng vàng khi đã bảo vệ những người lính của mình khỏi cuộc phục kích. Sau đó, Shi-bi và Ike Mese được tỏ lòng thương xót, và hoàng đế đã khôi phục danh tiếng và tài sản của họ.[7]

Sự thất bại này là cuộc chinh chiến cuối cùng trong thời Hốt Tất Liệt. Ngược lại, Majapahit trở thành quốc gia hùng mạnh nhất trong thời đại của nó trong khu vực mà bây giờ là Indonesia[8].

Chú thích

  1. ^ Weatherford, Jack (2004), Genghis khan and the making of the modern world, New York: Random House, tr. 239, ISBN 0-609-80964-4
  2. ^ Grousset, Rene (1988), Empire of steppes, Wars in Japan, Indochina and Java, New Jersey: Rutgers University Press, tr. 288, ISBN 0-8135-1304-9 Chú thích có tham số trống không rõ: |lastauthoramp= (trợ giúp).
  3. ^ Weatherford (2004), and also Man (2007).
  4. ^ Cœdès, George (1968). The Indianized states of Southeast Asia. University of Hawaii Press. ISBN 9780824803681.
  5. ^ a b Sen, Tan Ta; Dasheng Chen (2009), Cheng Ho and Islam in Southeast Asia, Institute of Southeast Asian Studies, tr. 186, ISBN 9789812308375
  6. ^ Yuan shi History of Yuan.
  7. ^ Man 2007, tr. 281.
  8. ^ Saunders, J. J. (2001), The history of Mongol conquests, Philadelphia: University of Pennsylvania Press, ISBN 0-8122-1766-7.