Danh nhân thời Đinh

Danh nhân thời Đinh là những nhân vật lịch sử đã theo giúp vua Đinh Tiên Hoàng dẹp loạn 12 sứ quân, làm quan dưới triều đại nhà Đinh hoặc những người có liên quan trực tiếp đến cuộc đời và sự nghiệp của vị vua này. Các danh nhân thời Đinh thường được biết đến qua các chính sử hoặc dã sử trong dân gian Việt Nam.

Thời kỳ loạn 12 sứ quân có nguyên nhân sâu xa từ quá trình phân hóa xã hội thời Bắc thuộc, dẫn đến việc xuất hiện tầng lớp thổ hào, quan lại có thế lực mạnh về kinh tế, chính trị và tạo ra sự phân tán cát cứ. Thực chất của cuộc nội chiến này là việc đấu tranh giành quyền lực tối cao trên đất Tĩnh Hải quân của các thủ lĩnh địa phương khi nhà Đường suy yếu. Thời thế tạo anh hùng, lúc này người Việt có cơ hội đứng lên tranh giành quyền lãnh đạo. Năm 968, Đinh Bộ Lĩnh là người hoàn thành sứ mệnh đánh dẹp nội chiến, lên ngôi hoàng đế, đặt quốc hiệu là Đại Cồ Việt, đóng đô ở Hoa Lư, xây cung điện, đặt triều nghi, bầy tôi dâng tôn hiệu là Đại thắng Minh hoàng đế. Trong chiến thắng đó, đã có rất nhiều tướng lĩnh đóng góp công sức. Nhưng chính sử Việt Nam thì ghi chép rất sơ sài, chỉ những nhân vật tiêu biểu của thời đại, còn phần lớn được lưu lại được qua những thần phả, thần tích, ngọc phả rải rác trong các đền, đình, chùa, miếu hiện nay. Vì thời 12 sứ quân đã diễn ra cách nay quá xa, nên các tài liệu dã sử có thể có nhiều dị bản khác nhau giữa các nơi thờ chung một vị tướng. Các địa phương đã có di tích thờ tự các nhân vật lịch sử này, họ trở thành những danh nhân tiêu biểu của quê hương, đó là tiêu chí quan trọng nhất để đưa các vị tướng nhà Đinh vào danh sách.

Võ tướng thời Đinh

Dưới đây danh sách 277 võ tướng thời Đinh được cập nhật:

Tên	Tư liệu lịch sử	Quê quán	Tóm tắt sự nghiệp	Dẫn chứng
Bạch Đa	Đình Đông Dư Gia Lâm - Hà Nội; Đình Đại Vi, Nghè Nối Tiên Du - Bắc Ninh	Ninh Bình	Bạch Đa cùng với 2 anh họ là Trương Ngọ, Trương Mai là 3 vị tướng quê ở động Hoa Lư. Chàng Ngọ và Chàng Mai là hai anh em sinh đôi còn Bạch Đa là em họ, mồ côi cha mẹ từ nhỏ, được bố mẹ hai chàng đón về nuôi. Đến khi Đinh Bộ Lĩnh nổi lên khởi nghĩa, dẹp loạn 12 sứ quân, ba anh em bèn ra giúp, được phong chức Đô Uý. Ba ông mộ được mấy nghìn quân, đóng ở chùa trang Bối Khê, đạo Sơn Nam. Khi ba ông cầm quân đi đánh quân Ngô, bất ngờ bị tấn công đồn ở trang Đại Vi, ba ông không chống lại được đã hi sinh. Dân làng cảm phục lập đình Đại Vi ở Tiên Du, Bắc Ninh thờ phụng. Các triều Vua phong ba ông làm Phúc thần. Riêng Bạch Đa còn được thờ ở đình Đông Dư Hạ và đình Đông Dư Thượng, Gia Lâm, Hà Nội.
Bạch Địa	Đình Ngọc Động Ứng Hòa - Hà Nội	Nghệ An	Bạch Địa cùng trai Bạch Tượng và em họ Đỗ Đài từ quê hương Nghệ An đến Phủ Ứng Thiên (Ứng Hòa, Hà Nội) thu nạp trai tráng lập nên trang Nguyễn Xá rồi theo Đinh Bộ Lĩnh dẹp sứ quân ở Sơn Tây. Sau ngày các ông mất dân khu Động Phí lập miếu thờ anh cả Bạch Tượng, dân khu Ngọc Động thờ Bạch Địa còn dân khu Nguyễn Xá thờ Đô Đài và thờ chung 3 anh em tại Miếu Cò.
Bạch Quốc	Đền Phú Động, Sơn Cương Thanh Ba - Phú Thọ	Phú Thọ	Thần tích đền xã Phú Động, tổng Hoàng Cương, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ lưu giữu ở Viện Hán nôm Việt Nam nêu rõ về sự tích Bạch Quốc hiệu Bạch Thạch Quốc Đô Đại Vương, tướng dưới thời Đinh Tiên Hoàng, là người làng Phú Động có công theo giúp Đinh Bộ Lĩnh đánh dẹp sứ quân Kiều Thuận.
Bạch Tượng	Đình Động Phí Ứng Hòa - Hà Nội	Nghệ An	Bạch Tượng cùng Bạch Địa là con trai gia đình tộc trưởng Bạch Lân ở Hoan Châu. Khi đất nước lâm vào cảnh 12 sứ quân cát cứ. Hai anh em Bạch Tượng và con bà dì là Đỗ Đài bèn đến phủ Ứng Thiên tụ tập dân chúng lập nên trang Nguyễn Xá sau các ông theo Đinh Bộ Lĩnh dẹp sứ quân ở Sơn Tây và được ban thực ấp ở Động Phí ngày nay.
Bùi Quang Dũng	Từ đường Xã Tân Bình thành phố Thái Bình	Phú Thọ	Ông là người có tài, nhiều sứ quân chiêu dụ nhưng không theo. Sau ông tụ tập được 600 quân binh về hết với Hoa Lư mà Phò tá nhà Đinh, thống nhất đất nước, có nhiều công lao tổ chức khai phá, mở mang kinh tế vùng Bố Hải Khẩu (Thái Bình ngày nay), được, vua phong cho ông chức Trấn đông Tiết độ sứ.
Cao Các Cao Sơn	Đền Xuân Hòa Hưng Nguyên - Nghệ An	Thanh Hóa	Cao Các được Đinh Bộ Lĩnh phong cho làm Giám Nghị đại phu, giao cho 5 vạn binh lính phò giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn. Sau được ban thực ấp ở huyện An Ninh và còn giúp Vua Đinh đánh dẹp Chiêm Thành. Cao Sơn là vị tướng hy sinh trận giao tranh với sứ quân Nguyễn Siêu, cùng với 3 tướng là Nguyễn Bồ, Nguyễn Phục, Đinh Thiết. Ở thôn Tân, Yên Khánh, Ninh Bình cũng có đình thờ anh em Cao Sơn và Cao Các. Đình Tự Khoát, Thanh Trì thờ Cao Sơn.
Cao Điền, Cao Đỗ	Đình Kim Sơn Gia Lâm - Hà Nội	Thanh Hóa	Cao Điền Công và em trai Cao Đỗ Công là những nhân vật lịch sử dưới thời Đinh. Điền Công được phong Mưu nghĩa đại phu, Đỗ Công được phong là Thị hộ đốc lĩnh. Sau khi dẹp 12 sứ quân, Đỗ Công và Điền Công đã lập doanh cư thực ấp tại Kim Sơn, Gia Lâm, Hà Nội ngày nay. Khi quân Chiêm Thành xâm phạm bờ cõi Đại Cồ Việt, Vua Đinh Tiên Hoàng bèn triệu Lưỡng công vào triều trao cho 5 vạn quân đi đánh dẹp. Lưỡng công lĩnh mệnh chia quân làm hai đường thủy, bộ đánh tan quân xâm lược Chiêm Thành, giữ yên bờ cõi.
Cao Công, 3 con trai	Đình So Quốc Oai - Hà Nội	Hà Nội	Cao Công cùng vợ Lã Thị sống bằng nghề chài lưới trên sông, chuyên làm việc thiện. Họ có ba người con trai tinh thông văn võ. Khi có loạn 12 sứ quân, ba anh em giúp Đinh Bộ Lĩnh, một người làm Chỉ huy sứ, một làm Đô úy, và một làm Hiệu úy, tất cả đều làm tướng cầm quân đi đánh dẹp sứ quân Đỗ Cảnh Thạc, chém được chánh tướng Đỗ Thanh Long, giải thoát cho Đinh Bộ Lĩnh.
Cao Lịch, Cao Khiển	Đình Yên Khoái Ninh Phúc - Ninh Bình	Ninh Bình	Theo thần tích thôn Yên Khoái, xã Ninh Phúc, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình thì cha con Đinh Bộ Lĩnh suýt nữa thất trận khi trong một trận đánh lớn, bị quân của Đỗ Cảnh Thạc bao vây, ngoài công chúa Liên Hoa, góp sức giải vây cho Đinh Bộ Lĩnh còn có cánh quân của hai tướng Cao Lịch, Cao Khiển ở Hoa Lư. Lịch Lộ Đại Vương là một vị tướng của Đinh Bộ Lĩnh. Do có nhiều chiến công dẹp loạn, ông được rất nhiều nơi lập đền thờ phụng, tiêu biểu như Đền Phúc Hạ ở Ninh Phúc, Thành phố Ninh Bình.
Cao Minh	Đình Bằng Bộ Xã Cao Thắng Thanh Miện - Hải Dương	Hải Dương	Cao Minh, hiệu là Viên Thông chiêu cảm, người có công giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân và thống nhất đất nước Đại Cồ Việt. Ông được người dân quê hương thờ tại đình Bằng Bộ. Lễ hội đình Bằng Bộ diễn ra trong 3 ngày (từ 10 đến 12 tháng 2 âm lịch) kỷ niệm ngày sinh của thành hoàng làng Cao Minh.
Cao Mộc	Đình Bườn - Lăng Ông xã Mỹ Thắng Mỹ Lộc - Nam Định	Hưng Yên, Nam Định	Đàm hoàng thái hậu, thân mẫu của Đinh Bộ Lĩnh, thường cùng ông đi đánh dẹp các sứ quân. Khi Đinh Bộ Lĩnh cùng Phùng Gia và các tướng tiến quân đến địa đầu huyện Mỹ Lộc, thì bị lực lượng của sứ quân Lã Đường chặn đánh. Ông lập đồn luỹ ở làng Bườn vừa chống cự và phát triển thêm lực lượng. Nhiều nhân sĩ, trong đó có Cao Mộc là tướng của Lã Đường, đã được thu phục về. Sau đó, ông để mẹ lại căn cứ, còn mình cùng với các tướng lĩnh đi đánh dẹp ở các nơi khác. Khi ông cho người trở về An Biện đón thì mẹ ông đã qua đời. Đinh Bộ Lĩnh phái hai tướng là Phùng Gia và Cao Mộc về An Biện trông coi lăng mộ thái hậu. Rồi Cao Mộc cũng mất tại đây.
Cao Quang Vương	Đền Không Thần Ứng Hòa - Hà Nội	Hà Nội	Cao Quang Vương sinh ngày sinh 10 tháng 3 âm lịch, mất ngày 10 tháng 1 âm lịch, tên huý là Cao Quang Vương. Ông là một tướng giỏi của Đinh Bộ Lĩnh, có công dẹp loạn 12 sứ quân, thống nhất đất nước hồi thế kỷ X.
Cao Y	Đền Hoàng Trung Xã Hồng Dương, Thanh Oai - Hà Nội	Bắc Giang	Cao Y là vị tướng người lộ Bắc Giang, có công giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân. Sau ông cùng với Lưu Cơ về mở mang, lập ra làng Hoàng Trung. Đền và đình làng Hoàng Trung thuộc xã Hồng Dương, huyện Thanh Oai là nơi thờ Lưu Cơ và Cao Y thờ hai vị thành hoàng có công khai đất, lập làng. Lễ hội truyền thống của làng thường diễn ra từ ngày 12 – 19.3 âm lịch hàng năm.
Cao Chương, Cao Gia, Tòng Chinh	Đền Trung Mầu Đền Thịnh Liên, Gia Lâm - Hà Nội	Hà Nội	Theo sắc phong còn để lại cả hai làng Trung Mầu và Thịnh Liên thuộc xã Trung Mầu (Gia Lâm, Hà Nội) đều thờ ba vị tướng nhà Đinh: Cao Chương Đại Vương, Cao Gia Đại Vương, Tòng Chinh Đại Vương. Các vị tướng nhà Đinh này đều là nhân vật cụ thể có công đánh dẹp 12 sứ quân và Chiêm Thành giữ nước thuộc địa phận hai làng được nhà vua phong tướng sắc..
Chu Công Mẫn	Đình Thắm Văn Giang - Hưng Yên	Hưng Yên	Chu Công Mẫn danh hiệu Thiên Đống Đại Vương cùng với phu nhân là người có công khai mở làng Đan Nhiễm. Sau ông trở thành vị tướng có công giúp vua Đinh dẹp loạn 12 sứ quân, đặc biệt ông là người địa phương, thông thạo giao thông và là người đã xông vào doanh trại để chém đầu sứ quân Lã Đường
Chu Minh Chu Tuấn	Đình Làng Phú Khê xã Hoằng Phú huyện Hoằng Hoá	Thanh Hóa	Đình Làng Phú Khê, xã Hoằng Phú huyện Hoằng Hoá, tỉnh Thanh Hoá thờ hai anh em Chu Minh và Chu Tuấn có công giúp Đinh Bộ Lĩnh đánh dẹp loạn 12 sứ quân
Đặng Chân, Trịnh Thị Khang, Đặng Trí	Đền Từ Hạ Thanh Hà - Hải Dương	Hải Dương	Đặng Chân xuất thân trong gia đình một tù trưởng giàu có. Khi loạn 12 sứ quân nổi lên khắp nơi, vua Đinh Tiên Hoàng xuất hịch cấp báo, Đặng Chân đến sung quân và được phong là Đại tướng quân, lãnh bộ binh. Vợ Trịnh Thị Khang lĩnh thủy binh. Đặng Trí là con trai họ cũng tướng thời 12 sứ quân. Đặng Trí cùng mẹ lãnh thuỷ binh tiến theo đường thuỷ cùng phối hợp với cha lúc này là Đại tướng quân.
Đặng Đống Thính Đặng Chiêu Pháp	Đình Tiến Ân Chương Mỹ - Hà Nội	Ninh Bình	Đặng Đống Thính và em trai ông là Đặng Chiêu Pháp thuộc họ Đặng tại động Hoa Lư (Ninh Bình). Sau khi cha mẹ qua đời, cả hai anh em tìm đến trang Đăng Ân luyện tập văn chương, võ nghệ và mở lớp dạy học. Sau giúp Vua Đinh dẹp sứ quân Đỗ Cảnh Thạc, được phong thưởng trọng hậu và ban cho thực ấp ở trang Đăng Ân.
Đặng Huyền Quang, Đinh Bộ Lan	chùa Đót Sơn Tiên Lãng - Hải Phòng	Ninh Bình	Hai anh em dòng họ nhà Đinh gồm Đinh Bộ Lan, em trai của vua Đinh Tiên Hoàng và Đinh Bộ Đông em họ của vua sau khi nhà Đinh mất ngôi đã về tu tại chùa Non Đông. Đinh Bộ Đông lấy tên pháp Huyền Quang Thích Quảng Đông và là vị sư trụ trì chùa Non Đông, trong khi Đinh Bộ Lan lấy tên pháp là Thích Quảng Bình. Hai vị được coi là những vị tổ của trường phái pháp môn Tịnh độ thiền tông.
Đặng Sỹ Nghị, Đặng Sỹ Phan, Đặng Sỹ Lẫm	Đền Phú Mỹ Xuân Hoa Kim Thành - Hải Dương	Hải Dương	Đặng Sỹ Nghị là người văn võ tinh thông, khi Đinh Bộ Lĩnh tuyển quân đánh dẹp loạn 12 sứ quân, ông chiêu mộ binh lính, gia thần, sỹ tử được hơn 6.000 người dẫn đến ứng tuyển và được Đinh Bộ Lĩnh phong làm ” Đặng Sỹ thống lãnh đại tướng quân”; Khi lên ngôi Đinh Tiên Hoàng Đế phong ông làm “Lễ Bộ Tả thị lang” rồi trấn thủ Hoan Châu. Đền Phú Mỹ Xuân Hoa thuộc thôn Phú Nội, xã Bình Dân thờ Đặng Sỹ Nghị cùng với 2 thuộc tướng của ông là Đặng Sỹ Phan và Đặng Sỹ Lẫm.
Đào Lang	Đình Bùi Hạ Yên Phú - Yên Định	Thanh Hóa	Tướng Đào Lang là người xã Yên Phú, thời nhà Đinh có công tạo dựng lập làng Trịnh Lộc và lập được nhiều công tích trong cuộc dẹp loạn 12 sứ quân và kháng chiến chống Tống (lần thứ nhất), sau được Vua Lê Đại Hành giao việc đào kênh Nhà Lê
Đào Liên Hoa	Đình làng Sủi Gia Lâm - Hà Nội	Thanh Hóa	Do có công lao đánh dẹp, khi Đinh Bộ Lĩnh thống nhất giang sơn, xưng đế, liền phong Đào Liên Hoa làm Tây vị Đại vương. Khi châu Vũ Ninh có giặc, ông vâng lệnh vua đem quân tiểu trừ; đóng quân ở Trang Thổ Lỗi (tức làng Sủi, Hà Nội). Dẹp yên giặc, Đào Liên Hoa chiêu dân về lập làng Sủi, mở mang đất hoang.
Đào Ngọc Sâm	Miếu Rồng Gia Lộc - Hải Dương	Thanh Hóa	Đào Ngọc Sâm sau khi rời quê hương đến vùng Hải Dương đã chiêu mộ dân binh được hơn 2000 người luyện tập binh pháp, sau có công giúp Đinh Tiên Hoàng dẹp 2 sứ quân nhà Ngô và giúp Lê Hoàn đánh giặc Tống.
Đào Đình Quế	Đình Bình An Bình Giang - Hải Dương	Hải Dương	Đình làng Bình An thờ Thành hoàng là Hồng Lĩnh Tráng Trần (thư mục thần tích nói ông là Đào Đình Quế), tướng của vua Đinh Tiên Hoàng, có công dựng lên làng Bình An rồi mất ở làng.
Đào Tế, Đào Lai Đào Độ	Đền Trinh Hưởng Thủy Nguyên - Hải Phòng	Hải Phòng	3 anh em họ Đào theo Vua Đinh Tiên Hoàng dẹp loạn và được nhà vua ban nhiều chức tước quan trọng. Sau họ cũng làm quan nhà Tiền Lê.
Đào Trực	Đền Thượng Sơn Đồng Hoài Đức - Hà Nội	Hà Nội	Đào Trực là bộ tướng của Đinh Bộ Lĩnh, có công giúp Lê Hoàn đánh giặc Tống.
Đinh Điền	Chính sử	Ninh Bình	Đinh Điền là bạn Vua Đinh từ thuở nhỏ, tham gia dẹp loạn 12 sứ quân và trở thành một đại quan nhà Đinh. Khi Vua Đinh mất, ông cùng các quan đại thần kéo quân nổi dậy về kinh đô Hoa Lư chống Lê Hoàn và bị giết.
Đinh Đức Đạt, Đinh Đức Thông	Đình Cát Đằng Ý Yên - Nam Định	Nam Định	Khi hai anh em ruột Đinh Đức Đạt và Đinh Đức Thông người phường Lư Châu dấy binh đi theo Đinh Bộ Lĩnh đã được nhân dân địa phương tham gia rất đông. Đinh Bộ Lĩnh đã dẹp tan cánh quân của Phạm Bạch Hổ cùng các sứ quân khác để hoàn thành sự nghiệp thống nhất đất nước.
Đinh Đức Nghi	Đình Trung Thôn Đình Đồng Văn Ý Yên - Nam Định	Nam Định	Đinh Đức Nghi là người dẹp loạn 12 sứ quân và cùng nhân dân khai khẩn đất đai, lập ra 5 trang: Hồng Động, Vạn Điểm, Tống Xá, Ngô Xá, Trịnh Xá (nay thuộc các xã: Yên Tiến, Yên Hồng, Yên Xá, Yên Bằng, Yên Ninh, Thị trấn Lâm). Các di tích đình Đằng Động, đình Trung Thôn và đình Đồng Văn ở xã Yên Tiến, Ý Yên đều thờ Trung Mẫn Đại Vương Đinh Đức Nghi – công thần triều Đinh.
Đinh Dương Xá, Đinh Uy Linh, Đinh Đại Mộc, Đinh Bắc Phương	Miếu Bắc Đền Phù Lưu, Đền Thánh Mẫu Đông Hưng - Thái Bình	Thanh Hóa	Ông Đinh Công Đoan ở châu Ái là người văn võ toàn tài, đi theo Ngô Vương Quyền lập được nhiều công lao và được cử về làm tri phủ Cổ Lan. Sau khi đất nước lâm vào cảnh loạn 12 sứ quân. 5 người con của Đinh Công Đoan cũng chiêu tập binh mã, xây dựng tại xã Phù Lưu 3 đồn, lập 1 đồn ở trang Cổ Dũng, và 1 đồn ở khu Giống để chống cự với các sứ quân. Sau khi Đinh Bộ Lĩnh về với sứ quân Trần Lãm, đã sai người mang thư chiêu dụ 4 anh em Đinh Dương Xá, Đinh Uy Linh, Đinh Đại Mộc, Đinh Bắc Phương. Anh em họ Đinh đã đánh dẹp các sứ quân Ngô Xương Xí, Nguyễn Siêu. Người em gái của họ là Đinh Thị Tỉnh làm Hoàng hậu nhà Đinh, hiệu Đệ nhị cung phi.
Đinh Hùng Lực	Đình Hộ Vệ Cẩm Giàng - Hải Dương	Nam Định	Đinh Hùng Lực người xã Bảo Lộc huyện Mỹ Lộc, tỉnh Nam Định. Ông là người cứu giúp Đinh Bộ Lĩnh khi dẹp loạn mười hai sứ quân, nhà vua bị vây ở Sách Trại – Vị Hoàng – Nam Định. Đinh Hùng Lực là người dẫn nhân đinh ở địa phương ra sức giải vây. Sau khi bình được thiên hạ, ông được vua Đinh Tiên Hoàng ban tước và đất đai, khi mất được nhà vua chuẩn cho xã Cận Duyệt phụng thờ thần, phong thần là Linh ứng Hộ Quốc Đại Vương.
Đinh Nga Đinh Ngân Đinh Thiết Đinh Mỹ Phạm Đức Trần Huy	Đền Ba Dân Kim Bảng - Hà Nam	Hà Nam	Đinh Nga tập hợp trai tráng quanh vùng với những người tài giỏi như Đinh Thiết, Đinh Ngân, Phạm Đức, Trần Huy, Đinh Mỹ. Họ đã giúp ông huấn luyện binh sĩ, xây dựng căn cứ. Đinh Nga sau theo về ủng hộ Đinh Bộ Lĩnh, ông từng đem quân đến giải vây cho Đinh Bộ Lĩnh và thừa thắng tấn công tiêu diệt Đỗ Cảnh Thạc tại Đỗ Động Giang. Đinh Bộ Lĩnh lên làm vua đã ban thưởng cho Đinh Nga chức Tướng quân Chỉ huy sứ và cử về trấn trị tại địa bàn cũ, được hưởng lộc ấp ở huyện Cổ Bảng.
Đinh Sài Bơi	Đền Xếch Hoa Lư - Ninh Bình	Ninh Bình	Đinh Sài Bơi là tướng quân đại thần thời Đinh, ông theo giúp Vua Đinh dẹp loạn 12 sứ quân và tận trung với nhà Đinh khi nhà Tiền Lê cướp ngôi. Đền thờ và lăng mộ ông hiện vẫn còn ở Hoa Lư
Đinh Trọng Dật	Quỳnh Nghĩa Quỳnh Lưu - Nghệ An	Nghệ An	Năm 951, Đinh Trọng Dật lúc ấy còn là một danh sĩ đi theo Đinh Bộ Lĩnh, sau khi dẹp loạn 12 sứ quân, thống nhất giang sơn sau một quãng thời gian dài Bắc Thuộc, gây dựng nên nước Đại Cồ Việt lấy hiệu là Đinh Tiên Hoàng Đế. Ông Đinh Trọng Dật được sắc phong Quan Tể Tướng đương triều, sau ông trở về quê hương Quỳnh Lưu lập ấp.
Đinh Văn Lĩnh	Làng Yên Lưu Xã Hưng Hòa, Vinh - Nghệ An	Ninh Bình	làng Yên Lưu được thành lập từ thời nhà Đinh. Theo gia phả họ Đinh ở Yên Lưu năm 979, ông Đinh Văn Lĩnh từ kinh đô Hoa Lư được vua Đinh Tiên Hoàng cử vào trấn thủ đất Hoan Châu đã cho con cháu xuống khai khẩn vùng đất Yên Lưu. Ông được tôn là người khai sinh ra vùng đất Yên Lưu và thủy tổ họ Đinh Yên Lưu.
Đỗ Đài	Đình Nguyễn Xá Phương Tú - Ứng Hòa	Nghệ An	Đỗ Đài theo 2 anh họ Bạch Tượng, Bạch Địa đến Động Phí tụ tập dân chúng lập nên trang Nguyễn Xá sau ông theo Đinh Bộ Lĩnh dẹp sứ quân ở Thái Bình. Ngày nay Đỗ Đài được lập đình thờ làm thành hoàng làng Nguyễn Xá và cũng được tôn thờ ở đình làng Đông Trụ, xã Quỳnh Minh, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình.
Đỗ Quang, Đỗ Huy	Đình Văn Cú An Dương - Hải Phòng	Hà Nội	Sứ quân Ngô Nhật Khánh cát cứ ở Đường Lâm nghe danh muốn dụ dỗ Đỗ Vĩ nhằm hãm hại ông. Do vậy, Đỗ Vĩ đã đem vợ và hai con trai Đỗ Quang, Đỗ Huy chạy về vùng Hải Phòng lánh nạn. Đỗ Quang đã đi theo giúp vua Đinh Tiên Hoàng dẹp loạn 12 sứ quân, lập được nhiều công lớn và được vua phong đến chức Giám điều quân định. Sau ông làm thứ sử Hoan Châu. Đỗ Huy làm Thái thú Đồng Châu. Sau 2 ông theo các trung thần nhà Đinh chống lại nhà Tiền Lê nên bị hại.
Đương Chu	Đình Hướng Nghĩa Vụ Bản - Nam Định	Hà Nam	Đương Chu là tướng được Đinh Bộ Lĩnh cử làm sứ giả đi đến các đạo để chiêu mộ quân sĩ, trong đó chỉ riêng làng Hướng Nghĩa, Vụ Bản có đến 18 người đi. Họ trở thành niềm tự hào của làng quê và được dân làng Hướng Nghĩa lập đền thờ. Ông cũng được thờ ở Đình Vị Hạ, xã Trung Lương, Bình Lục, Hà Nam quê nhà.
Đương Giang	Đình Đào Thục Đông Anh - Hà Nội	Hà Nội	Đương Giang là bộ tướng của vua Đinh Tiên Hoàng, giữ chức Đô úy. Đương Giang được Đinh Bộ Lĩnh giao cho 5000 quân sĩ để đi đánh dẹp quân Ngô. Ông lập trại ở trang Đào Xá và gặp một người trong mộng là Phi Nương Hoàng hậu. Bà là người đã phù giúp cho ông thắng trận.
Dương Đường Bộc	Đình Miếu Hoành Minh Lãng - Vũ Thư	Thái Bình	Tướng quân Dương Đường Bộc là người có nhiều công lao giúp Đinh Bộ Lĩnh đánh dẹp 12 sứ quân và trấn giữ vùng đất Vũ Thư. Ông được nhân dân thờ tại Đình Miếu Hoành thuộc thôn Thanh Nội, xã Minh Lãng, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình.
Giang Cự Vọng	Chính sử	Ninh Bình	Tháng 10 năm 980, Lê Hoàn sai nha hiệu là Giang Cự Vọng, Vương Thiệu Tộ đưa thư sang nước Tống giả làm thư của Vệ Vương Đinh Toàn thỉnh cầu nối ngôi cha, xin ban cho mệnh lệnh chính thức, ý muốn hoãn binh nhà Tống.
Hà Khôi	Đình Mai Thanh Oai - Hà Nội	Hà Nội	Hà Khôi đại vương là người có công giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp sứ quân Đỗ Cảnh Thạc cát cứ vùng Thanh Oai. Ông được thờ ở đình Mai, xã Thanh Mai, huyện Thanh Oai, Hà Nội.
Hoàng Thị Đậu, Hoàng Sơn Khung	Phủ Bà Vụ Bản - Nam Định	Nam Định	Thân sinh bà là Sơn Trà làm phó chỉ huy sứ. Năm Đinh Mão bà cùng anh là Hoàng Sơn Khung theo vua Đinh đánh Phạm Phòng Át. Dưới triều Đinh bà giữ chức giám sát ngự sử. Thánh Đậu đại vương được thờ ở Phủ Bà (Đắc Lực, Liên Bảo, Vụ Bản) gắn với sự tích nàng Đậu bán nước ở đầu thôn ủng hộ lương thực cho Đinh Bộ Lĩnh.
Hoàng Thông	Đình Cự Đà Thanh Oai - Hà Nội	Hà Nội	Hoàng Thông là tướng thời Vua Đinh Tiên Hoàng được dân làng Cự Đà thờ làm Thành hoàng. Hàng năm vào ngày 14 tháng giêng âm lịch, người dân làng Cự Đà lại nô nức tổ chức lễ hội Đại kỳ phúc tiến hành lễ rước thánh Hoàng Thông Phả Độ Đại Vương.
Hoàng Trung, Hoàng Chí, Hoàng Uy	Đình Phương La Thanh Hà - Hải Dương	Hải Dương	Hoàng Trung Công, Hoàng Chí Công và Hoàng Uy Công là ba anh em ruột có công giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân. Họ được thờ làm thành hoàng làng thôn Phương La và thôn Kỳ Tây xã Cẩm Chế.
Hoàng Hựu, Hoàng Tế, Trần Tuệ Trần Minh	Đình Tảo Dương Xã Hồng Dương Thanh Oai - Hà Nội	Hà Nội	Đình Tảo Dương, xã Hồng Dương là nơi thờ 4 vị tướng thời Đinh: Hoàng Tế đại vương, được vua Đinh Tiên Hoàng phong làm quan Thái úy. Hoàng Hựu đại vương được vua Đinh phong làm “Điều sát binh sự tướng quân”. Trần Tuệ đại vương được vua Đinh phong làm “Thái phó đại tướng quân”. Trần Minh đại vương là anh em sinh đôi của ông Trần Tuệ, được phong làm “Tham tán binh sự tướng quân”.
Hồ Hưng Dật	Đình Tân Phúc, Xã Quỳ Lăng Quỳnh Lưu, Nghệ An	Trung Hoa	Hồ Hưng Dật, nguyên tổ họ Hồ Việt Nam, là người Chiết Giang, đỗ Trạng nguyên thời Hậu Hán. Hồ Hưng Dật đã sang Tĩnh hải quân sau khi đỗ Trạng nguyên đúng thời Thập nhị sứ quân và sinh sống tại hương Bào Đột (xã Ngọc Sơn, huyện Quỳnh Lưu). Ông kết bạn với Đinh Công Trứ, thân sinh Đinh Bộ Lĩnh. Khi Đinh Bộ Lĩnh dấy quân dẹp loạn 12 sứ quân, có đến gặp ông để tham vấn ý kiến. Ông có góp ý với Đinh Bộ Lĩnh về kế hoạch dẹp loạn 12 sứ quân. Khi Đinh Tiên Hoàng Đế lên ngôi đã phong ông trấn thủ Hoan Châu.
Hồ Thông	Đình Yên Nhân Chương Mỹ - Hà Nội	Hà Nội	Hồ Thông là con trai Hồ Minh, mẹ là Nguyễn Thị Thái quê quán ở xã Đồng Lạc huyện Chương Mỹ. Sinh thời ông là người văn võ toàn tài, thông minh, trí tuệ được phong làm chỉ huy phó sứ thời vua Đinh Tiên Hoàng. Ông có công lao rất lớn trong việc đánh dẹp loạn 12 sứ quân. Khi mất được tặng phong là: “Quảng Hóa hà hải linh thông thiện thánh đại vương” và được thờ cùng các vị thánh khác tại đình Yên Nhân.
Khổng Chiêu	Đình Lưu (Đông Phương) Đông Hưng - Thái Bình	Thái Bình	Khổng Chiêu hay Khổng Phúc Thần – Hiệu là Phúc Thần ông Khổng Duệ Triết Hoàng Nghị Đại Vương sau cải chính là: Uy Phức Khổng Chiêu Duệ Triết Nam Hải đại Vương. Ông là tướng theo Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân. Năm Đinh Tiên Hoàng Đế năm thứ II ông Uy Phúc Khổng Chiêu đến xem hình đất này và hoá ở đây. Nhân dân theo hướng lập Miếu thờ tự ông ngay xứ ấy và từ đó nhân dân được yên lành, cầu được bình an lễ ngài là dân tình ổn định, dân chúng làm ăn phồn thịnh tươi vui.
Lã Lang Đường Lã Lang Đế	Đình Cầu Bây, Đình Thống Nhất Thạch Bàn, Cự Khối Long Biên - Hà Nội	Hưng Yên	Theo truyền thuyết dân gian, vị thần hoàng ở đình làng Cầu Bây, phường Thạch Bàn và đình Thống Nhất, phường Cự Khối là vị võ tướng tên gọi Lã Lang Đường phù tá cho Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân. Người em trai là Lã Lang Đế. Hai ông vốn xuất thân từ vùng đất Tế Giang, Hưng Yên và là anh em họ với sứ quân Lã Đường.
Lã Quốc Tuấn	Đền Thượng, Thiện Trạo Ninh Sơn, Ninh Bình	Ninh Bình	Thế kỷ thứ X vua Đinh Tiên Hoàng đã cho quân sĩ lập đồn luỹ đóng quân tại Thiện Trạo, phường Ninh Sơn để canh gác, bảo vệ từ phía Nam kinh đô Hoa Lư. Vua cử quan tổng tài Lã Quốc Tuấn về trấn giữ quê hương và dạy nghề dệt chiếu cho dân làng Thiện Trạo. Lã Quốc Tuấn được tôn là ông tổ nghề dệt chiếu làng Thiện Trạo và thờ ở đền Thượng.
Lãng Công	Đình Quảng Thượng Ý Yên - Nam Định	Nam Định	Ông là vị thần được thờ ở đình Quảng Thượng (Yên Lương, Ý Yên) do có công nuôi vua Đinh.
Lê Cát Bạo	Miếu An Cư Xã Đức Xương Gia Lộc - Hải Dương	Nam Định	Lê Cát Bạo là con ông Lê Huý Cường và bà Đặng Thị Phương; quê quán làng Đồng Lục huyện Thiên Bản (Nam Định). Ông là người có công giúp Đinh Tiên Hoàng dẹp loạn 12 sứ quân, khi cầm quân lúc đến đầu trang An Vệ thấy thế đất đẹp ông đã chọn để hạ trại, thu phục dân làng. Khi ông mất được nhân dân trong làng dựng đền thờ ngay nơi ông hạ trại và tôn làm thành hoàng. Lễ hội truyền thống hàng năm của làng được tổ chức vào ngày 15 tháng Tám âm lịch.
Lê Chương Lê Du	Đền Làng Kho Nho Quan - Ninh Bình	Ninh Bình	Khi có loạn 12 sứ quân, Lê Chương và em trai Lê Du cùng tập hợp 2000 quân sĩ chia quân đóng 2 đồn. Đồn Thượng phía Đông do Lê Du chỉ huy, tự xưng là Thanh Y đại tướng quân. Đồn Hạ phía Tây do Lê Chương chỉ huy, tự xưng là Hiển Quang đại tướng quân. Sau 2 ông theo Đinh Bộ Lĩnh dẹp các sứ quân và được giao cai quản vị trí cũ.
Lê Hoàn	Chính sử	Hà Nam	Là tướng của Đinh Bộ Lĩnh tham gia dẹp loạn 12 sứ quân, được phong Thập đạo tướng quân. Sau khi Vua Đinh mất, ông đánh thắng giặc Tống được nhường ngôi vua, lập ra nhà Tiền Lê.
Lê Khai Trần Thị Quế	Đình Thánh, Minh Thuận Vụ Bản - Nam Định	Nam Định	Làng Bịch xã Minh Thuận, Vụ Bản, Nam Định thờ tướng quân Lê Khai là vị tướng đi theo Đinh Bộ Lĩnh dẹp yên loạn 12 sứ quân và vợ ông - bà Trần Thị Quế. Đền còn lưu giữ câu đối dịch là: Xưa có lầu Trần, nay có miếu/Sống làm Đinh tướng hóa vi thần. Phía bên trái đền là lăng miếu của bà Trần Thị Quế.
Lê Lương	Chính sử	Thanh Hóa	Là một hào trưởng Ái Châu. Sau Đinh Tiên Hoàng lên ngôi phong hào trưởng Lê Lương, cai quản cả một vùng đất nằm trong phạm vi "đông đến Phân Dịch, nam đến Vũ Long, tây đến đỉnh núi MaLa, bắc đến lèn Kim Cốc" (gồm ba huyện Đông Sơn, Thiệu Hóa, Quảng Xương - Thanh Hóa ngày nay) và cho con cháu Lê Lương đời đời được làm quan coi đất ấy.
Lê Viết Hưng, Lê Viết Quang	Đình Ngọc Uyên Thành phố Hải Dương	Nam Định	Lê Viết Hưng cùng em trai Lê Viết Quang tình nguyện theo Đinh Bộ Lĩnh, hưng binh trấn giữ vùng châu thổ, đánh thắng nhiều trận ở vùng Chí Linh, Thanh Lâm. Do có công với nước, hai ông được Vua Đinh phong tước, nhân dân lập đền thờ tôn làm Thành hoàng làng Ngọc Uyên, Hải Dương. Đức Thánh Cả Lê Viết Hưng được phong là Đương cảnh thành hoàng quan hà Đại vương "Trưởng tả đạo binh nhung kiêm tham tán mưu sự". Đức Thánh Hai Lê Viết Quang được phong là Dương cảnh thành hoàng Đinh triều phong tước "Thiếu tử Thái Bảo tiền quân". Hai Ông được đặt tên 2 tuyến đường ở thành phố Hải Dương.
Lê Xuân Vinh, Lê Luận Lương	Đình Mai Phúc Gia Lâm - Hà Nội	Hà Nội	Hai anh em Xuân Vinh và Luận Nương đã tập hợp trai tráng trong làng thành đội dân binh. Họ đã từng đánh bại quân của Nguyễn Khoan và một vị sứ quân cát cứ vùng Tế Giang. Sau đó, anh em Xuân Vinh đem quân về Hoa Lư và được Đinh Bộ Lĩnh giao nhiệm vụ đánh dẹp sứ quân Kiều Công Hãn.
Linh Thông	Đình Đông Cốc Thuận Thành - Bắc Ninh	Bắc Ninh	Linh Thông Đại vương là người bản xứ, có công theo giúp Vua Đinh Tiên Hoàng dẹp loạn 12 sứ quân. Đình Đông Cốc thờ ông đã được bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch công nhận là di tích lịch sử - văn hóa.
Lương Văn Hoằng, Ngô Tất An, Trần Viết Dũng, Trần Thị Thuỷ, Trần Xuân Tiền	Thần phả Nhuệ Khê Nam Định	Nam Định	Làng Nhuệ Khê thờ các tướng tham gia đội quân của Đinh Bộ Lĩnh dẹp 12 sứ quân. Thần phả Nhuệ Khê còn ghi lại ở vùng Mỹ Lộc, tại xã Đệ Tam có Trần Viết Dũng, xã Nhuệ Khê có Nguyễn Đức Long, Nguyễn Đức Học, xã Năng Lự có Trần Xuân Tiền, Trần Thị Thuỷ, xã Bình Giã có Lương Văn Hoằng, Ngô Tất An tham gia đội quân của Đinh Bộ Lĩnh.
Lương Tuấn (Kiều Mộc thiền sư)	Đền Tam Thánh Yên Khánh - Ninh Bình	Ninh Bình	Kiều mộc thiền sư Lương Tuấn là người thân cận và có công lớn giúp Đinh Điền xây dựng căn cứ. Ông đã vận động quân dân lập 9 Đại bản doanh từ Yên Lữ, Yên Bạc quê ngoại của Đinh Điền đến các nơi như: Xuân Dương, Phú Mỹ, Yên Liêu, Bồ Vi và Chùa Tháp góp phần giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp tan loạn 12 sứ quân. Kiều Mộc thiền sư còn là người thày dạy kinh cho Tượng Trân công chúa rồi đưa Thượng Trân Công Chúa về Trúc Lâm tu hành.
Lưu Cơ	Chính sử	Ninh Bình	Là tướng của Đinh Bộ Lĩnh tham gia dẹp loạn 12 sứ quân, trực tiếp đánh dẹp sứ quân Lý Khuê và làm quan nhà Đinh. Ông cùng với Đinh Điền, Nguyễn Bặc, Trịnh Tú được coi là Tứ trụ triều đình của nhà Đinh.
Lưu Lang	Đình Đồng Hạ Kim Động - Hưng Yên	Ninh Bình	Lưu Lang là người cùng quê với Lưu Cơ, Nguyễn Bặc, Đinh Điền và Đinh Bộ Lĩnh. Thân phụ của ông là tù trưởng Đại Hoàng, tuổi ngoài 50 mới sinh Lưu Lang. Năm 13 tuổi cha mẹ đều mất, Lưu Lang theo anh họ là Lưu Cơ, cùng Nguyễn Bặc, Đinh Điền tham gia tập trận cờ lau cùng bọn trẻ chăn trâu. Sau đó, họ cùng Lưu Lang tiến đến Phù Liệt, Tế Giang, Đằng Châu, Bố Hải dẹp các sứ quân và tôn Đinh Bộ Lĩnh lên làm vua, lấy quốc hiệu là Đại Cồ Việt, đóng đô ở Hoa Lư. Vua Đinh phong Lưu Cơ là Đô hộ phủ sĩ sư, Lưu Lang là Phó sĩ sư và được ban thực ấp ở Đồng Hạ, Hưng Yên. Khi Lê Hoàn đoạt ngôi nhà Đinh, ông cùng Đinh Điền đem quân về chống đối và cùng hy sinh, các ông được hậu thế suy tôn là trung thần nhà Đinh
Lưu Ngữ	Đền Lưu Xá Hưng Hà - Thái Bình	Thanh Hóa	Đầu thế kỷ thứ X, họ Lưu là dòng cự tộc thuộc huyện Hoằng Hóa, Thanh Hóa. Lưu Ngữ, giỏi văn võ, theo Lê Hoàn đến với Đinh Bộ Lĩnh từ những ngày đầu dẹp loạn.
Lưu Quyền	Đình Nhật Tân Kim Bảng - Hà Nam	Hà Nam	Thời vua Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân, ở xã Lưu Xá, huyện Kim Bảng, phủ Lý Nhân, đạo Sơn Nam có một người tên là Lưu Quyền theo vua đi đánh sứ quân Đỗ Cảnh Thạc ở Đỗ Động. Dẹp xong loạn 12 sứ quân, Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi, luận công phong thưởng. Lưu Quyền công lao to lớn được vua phong chức là Thuỷ tào phán sự, có công xây dựng đình làng nên khi mất Lưu Quyền được dân làng đưa vào thờ tại đình Nhật Tân.
Lý Cương Nghĩa, Đào Thiên Nương	Đình Đoan Bái Đoan Bái - Hiệp Hòa	Bắc Giang	Cương Nghị Đại Vương tên húy là Lý Cương Nghĩa, cùng với phu nhân Diên Bình Đào Yêu Công Chúa tên húy Đào Diên Bình, được sắc phong Đào Thiên Nương có công giúp Đinh Tiên Hoàng đế đánh dẹp 12 sứ quân, lập ra nhà nước Đại Cồ Việt trong lịch sử Việt Nam. Cả hai được thời ở Đình làng Đoan Bái, xã Đoan Bái, huyện Hiệp Hòa.
Lý Đài Lý Trâu Lý Quốc	Đình Văn Ổ Đình Trịnh Xá Đình Cát Lư Văn Lâm - Hưng Yên	Thái Bình	Khi Đinh Tiên Hoàng sai Nguyễn Bặc về xứ Kinh Bắc tìm căn cứ quân sự, ba anh em Đài Công, Trâu Công và Quốc Công mang hơn 30 nghĩa binh là dân các thôn Lộng Đình, Trình Xá, Cát Lư do mình tuyển chọn đến xin làm gia thần. Đinh Tiên Hoàng thử tài, biết các ông là người tài năng, mưu lược xuất chúng liền giao chức vụ Chưởng lĩnh tả đạo binh giới kiêm Tham tán mưu sự. Vua sai ba ông chỉ huy hùng binh thủy bộ diệt trừ các sứ quân. Sau này Vua phong Đài Công làm Thái bảo tiền quân, Châu Công làm Thái bảo trung quân, Quốc Công làm Thái bộc hậu quân. Hoàng đế phong hiệu cho ba ông là Đệ nhất Châu Quốc, Đệ nhị Châu Quốc, Đệ tam Châu Quốc. Khi Lê Hoàn cướp ngôi nhà Đinh các ông không phục đã tự sát
Lý Long Lý Khang	Đình Làng Chanh Xã Thúc Kháng Bình Giang - Hải Dương	Bắc Giang	Lý Khôi người Bắc Giang, lấy bà Nguyễn Thị Hạnh người làng Tranh sinh một bọc ba con trai, đều đặt tên là Long, song chỉ nuôi được con thứ 3 là Long Công Tam. Bà Hạnh mất, Lý Khôi đem con là Long Công Tam về làng Tranh dạy học, rồi tục huyền với bà Phạm Thị Hằng, sinh một con trai đặt tên là Khang Công. Lớn lên hai anh em Long Công và Khang Công học văn, luyện võ và làm tướng đi dẹp sứ quân Kiều Công Hãn và Ngô Nhật Khánh.
Lý Mộc Trang	Chùa Phúc Khánh Hiền Quan Tam Nông - Phú Thọ	Phú Thọ	Mộc Trang đại vương là con trai của bà Lý Phương Nương trước đó tu ở chùa Phúc Khánh lộ Sơn Tây phủ Thao Giang, tức chùa Hiền Quan. Khi mẹ mất hết tang, đất nước rơi vào loạn 12 sứ quân, biết Đinh Bộ Lĩnh là con một vị tướng cũ được nhân dân hết sức mến phục, ông đã dung nạp 300 người cùng theo về tham gia khởi nghĩa. Ông trực tiếp tham gia đánh dẹp các sứ quân nhà Ngô và Đỗ Cảnh Thạc ở Bảo Đà. Đinh Tiên Hoàng lên ngôi vua ban cho ông thực ấp ở huyện Tam Nông.
Lý Trí Thắng	Đình Đỗ Lâm Đình Đỗ Hạ	Thái Bình	Nguyễn Bặc là Đại tướng quân của Đinh Bộ Lĩnh, trong lúc tiến quân đến phủ Hạ Hồng thì gặp Lý Trí Thắng và Trí Thắng sớm được tin dùng, cùng Nguyễn Bặc kéo quân về Hoa Lư ra mắt chủ soái. Đinh Tiên Hoàng ban chức Tả đạo binh nhung kiêm Tham tán mưu sự, giao nhậm chức ở Hoan Châu, 3 năm sau được vời về triều phong chức Chưởng ấn nội các.
Lý Phả, Lý Hoằng, Lý Quảng	Đình Trại Kênh Thủy Nguyên - Hải Phòng	Ninh Bình	Ba anh em Lý Phả, Lý Hoằng, Lý Quảng con ông Lý Lã và bà Đặng Thị Quỳnh, người Hoa Lư, Ninh Bình, cả ba đều có công tham gia dẹp loạn 12 sứ quân và làm quan dưới triều Đinh Tiên Hoàng. Cuối đời Đinh, nội bộ triều đình mâu thuẫn, ba anh em về ẩn cư ở trang Sài Kênh, huyện Thuỷ Đường. Khi Lê Hoàn muốn giành ngôi vua. Nguyễn Bặc vời ba anh em về Hoa Lư giúp chống Lê Hoàn và đều bị tử trận cùng Nguyễn Bặc. Dân Sài Kênh ngưỡng mộ lòng trung nghĩa của ba vị nên thờ làm thành hoàng.
Lý Uy, Lý Ngọ	Đình Phương Bản Chương Mỹ -Hà Nội	Hà Nội	Theo "Đinh triều sơn thần sự tích" thì anh em Lí Uy và Lí Ngọ là người Bồ Bản, Quốc Oai, Sơn Tây đã theo giúp Đinh Tiên Hoàng dẹp loạn 12 sứ quân. Sau khi chết hai anh em được triều đình phong là Uy Sơn Đại Vương và Ngọ Tân Đại vương, được dân Bồ Bản lập đền thờ. Có sắc truy tặng của các triều đại. Hai ông được thờ làm thành hoàng cùng với Phùng Hưng.
Nguyễn Bặc	Chính sử	Ninh Bình	Là bạn Vua Đinh từ thuở nhỏ, tham gia dẹp loạn 12 sứ quân và làm quan nhà Đinh, chức Định quốc công, tương đương Tể tướng. Khi Vua Đinh mất, ông cùng các quan đại thần nổi dậy chống Lê Hoàn và bị giết.
Nguyễn Bồ, Nguyễn Phục	Đình Ba Dân Thanh Trì - Hà Nội	Ninh Bình	Là anh của Nguyễn Bặc và Nguyễn Phục. Cả ba anh em ông đều là tướng nhà Đinh, có công giúp Đinh Tiên Hoàng trong công cuộc đánh dẹp loạn 12 sứ quân. Vợ ông là công chúa Quế Hương, chị gái Đinh Tiên Hoàng. Năm Đinh mão 967, Đinh Bộ Lĩnh giao Nguyễn Bồ làm chỉ huy tiến quân đánh sứ quân Nguyễn Siêu ở Tây Phù Liệt, là sứ quân mạnh nhất lúc bấy giờ; không may trong trận này Nguyễn Bồ cùng ba tướng Nguyễn Phục, Đinh Thiết, Cao Sơn và rất nhiều binh lính tử trận.
Nguyễn Cả	Đình Bá Dương Đan Phượng - Hà Nội	Hà Nội	Tham gia dẹp 12 sứ quân, sau từ quan về làng dạy dân trồng trọt, mở mang cơ nghiệp, ông bày ra những trò vui thanh cao, trong đó có chơi diều cùng đám trẻ mục đồng.
Nguyễn Đoàn	Đình Đông Phù Thanh Trì - Hà Nội	Hà Nội	Trong trận đánh Nguyễn Siêu, Nguyễn Đoàn đã đem 10 lính đặc công, ban đêm ngầm lén vào trong doanh trại, thừa gió phóng hoả, ngọn lửa rừng rực, khói đen ngút trời. Nhờ đó quân Hoa Lư đánh thắng lực lượng Tây Phù Liệt.
Nguyễn Điền, Nguyễn Bang, Đặng Chân Nương	Đình, chùa Bái Đoài Liêm Cần - Thanh Liêm	Hà Nam	Ba người cùng quê hương Lê Hoàn đứng lên mộ binh ở trang Động Xá, phò giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp yên loạn lạc và Lê Hoàn đánh giặc. 2 anh em họ Nguyễn được triều đình ban quốc tính, đổi sang họ vua, mang danh Đinh Điền, Đinh Bang. Đinh Điền kết duyên cùng Đặng Chân
Nguyễn Đức Chính	Đình Hòa Xá Ứng Hòa - Hà Nội	Nghệ An	Nguyễn Đức Chính là vị tướng có công dẹp loạn 12 sứ quân góp phần vào sự nghiệp thống nhất đất nước. Ông đã được Đinh Tiên Hoàng phong làm tả đạo Tướng quân, sau đó gia phong làm Phổ đức Uy chính Thượng Đẳng Thần.
Nguyễn Đức Long, Nguyễn Đức Học	Thần phả Nhuệ Khê Nam Định	Nam Định	Anh em Đức Long, Đức Học cùng 30 người thuộc 5 họ: Nguyễn, Trần, Hoàng, Bùi, Mai lúc đầu theo về với Trần Lãm sau theo Đinh Bộ Lĩnh. Họ có công thu phục được sứ quân Phạm Bạch Hổ và đánh dẹp sứ quân Đỗ Cảnh Thạc nên Đức Long được phong làm Hùng trấn tam kỳ giang châu tướng quân, Đức Học được phong là Nhuệ Khê mạc trung duệ tiết tướng quân.... Dân làng Nhuệ Khê đã dựng sinh từ thờ Trần Lãm và hai ông Đức Long, Đức Học.
Nguyễn Minh, Nhữ Hoàng Đê	Đền Lăng Thanh Liêm - Hà Nam	Bắc Ninh Hà Nam	Ngọc phả Nguyễn Minh và nàng Nhữ Hoàng Đê cho biết bố mẹ Nguyễn Minh là Nguyễn Hạnh và Trần Thị Mỹ, người vùng Phật Tích - Bắc Ninh đi đến Bảo Thái, Hà Nam sinh sống ở chùa Dương Quang (chùa Vực). Chùa Dương Quang là nơi ông ra đời, và hiện nay đó cũng là nơi thờ ông. Lớn lên, Nguyễn Minh theo thầy văn ôn võ luyện. Đến năm 20 tuổi, Nguyễn Minh chiêu mộ quân lính, chuẩn bị lương thảo, bảo vệ nhân dân và xóm làng, ngầm nuôi chí lớn. Sự gặp gỡ giữa Lê Hoàn và Nguyễn Minh là sự gặp gỡ giữa những thanh niên cùng chí hướng trong buổi loạn lạc. Kể từ đó, Lê Hoàn và Nguyễn Minh cùng nhau tập hợp trai tráng, tập luyện võ nghệ bảo vệ làng xóm, chờ thời cơ nổi dậy, họ lựa chọn trại Nhuế làm nơi đóng quân. Khi Đinh công khởi binh ở Hoa Lư, Lê Hoàn và Nguyễn Minh cũng đem quân bản bộ theo về. Khởi nghĩa thành công, Lê Hoàn được phong Thập đạo tướng quân, Nguyễn Minh là Thập đạo phó tướng quân, cùng với Lê Hoàn chăm lo về binh lực, quân sự
Nguyễn Ninh, Nguyễn Tĩnh	Đình Thanh Khê Bình Lục - Hà Nam	Hà Nam	Nguyễn Ninh, Nguyễn Tĩnh gặp thời loạn lạc đã tập hợp trai tráng vùng Bình Lục tập luyện võ nghệ để bảo vệ quê hương. Khi Đinh Bộ Lĩnh nổi dậy các ông đã theo về để đánh dẹp 12 sứ quân, lập nhiều công trạng lớn.
Nguyễn Phấn, Nguyễn Trọng, Nguyễn Quý	Đình Long Cầu Xã Đoàn Đào, Phù Cừ - Hưng Yên	Hải Dương	Ba ông là con của Nguyễn Đao ở Hiệp Đức, Thanh Hà, Hải Dương sau rời về Hưng Yên sống cùng cha mẹ nuôi. Lớn nên 3 ông theo Vua Đinh Tiên Hoàng, Ông thứ nhất (Phấn) làm Tham tán triều nghị lên Trấn thủ đất Cao Bằng, Ông thứ hai (Trọng) làm Đô đốc ngự sử sang Trấn thủ vùng Tuyên Quang, Ông thứ ba (Quý) giữ chức Thái bộc về Trấn thủ miền Thanh Hoá.
Nguyễn Phúc	Đình Khả Hưng Hà - Thái Bình	Thanh Hóa	Gặp thời 12 sứ quân, Nguyễn Phúc đã chiêu binh, xây dựng lực lượng, sắm sửa vũ khí thành lập một căn cứ riêng ở Khả Khu, xung quanh làng đào hào đắp luỹ, lập lên bốn điếm canh giữ bốn góc làng. Từ đó Nguyễn Phúc có đủ điều kiện, uy quyền để cát cứ một vùng riêng, một giang san riêng giữa vùng đất Đằng Châu (tỉnh Thái Bình). Sau ông hàng phục Đinh Bộ Lĩnh, được phong làm quan.
Nguyễn Phúc Giáp	Đền thờ Nguyễn Phúc Giáp Thạch Châu - Lộc Hà	Hà Tĩnh	Tướng Quân Nguyễn Phúc Giáp từng làm quan dưới Triều Đinh, sau là nhà Tiền Lê. Ông đã trực tiếp chỉ đạo việc thu nạp và vận động dân binh từ Thanh Hóa trở vào tổ chức khai hoang, ngăn mặn, mở mang đồng ruộng và đào tuyến kênh Nhà Lê từ Ninh Bình vào đến Hà Tĩnh
Nguyễn Quảng Lại	Miếu Ba Thôn Thái Thụy - Thái Bình	Hà Nội	Nguyễn Quảng Lại là người trang Thịnh Liệt, huyện Tiên Phong, tỉnh Sơn Tây. Ông đã cùng các tướng tài giỏi khác phò Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn mười hai sứ quân thống nhất Tĩnh hải quân và được phong giữ chức Thuỷ đạo đại tướng quân. Trong một lần cùng Đinh Tiên Hoàng truy đuổi tàn quân của Kiều Công Hãn ở Phong Châu (Bạch Hạc - Phú Thọ), khi tới sông Việt Trì, để giữ bí mật của trận đánh, Ông đã cho quân chặt cây, hạ thuỷ để vượt sông. Khi ra tới giữa dòng, trời nổi cơn dông lớn, ông đã mất tích, xác trôi về cửa Bố Hải Khẩu rồi được người dân làng chài trang Quang Lang chôn cất và thờ cúng.
Nguyễn Tấn	Đền An Lá Nam Trực - Nam Định	Ninh Bình	An Lá xưa vốn là vùng đất hoang hóa, người dân ở trại Âu Hóa (nay là vùng Xích Thổ, Ninh Bình) theo Nguyễn Tấn về đây lập ấp nên cũng đặt tên là trại Âu Hóa. Năm 966, đất nước xảy ra loạn 12 sứ quân, Nguyễn Tấn đứng ra chiêu dân, luyện tập võ nghệ. Năm 967, sứ quân Kiều Công Hãn bại trận từ Phong Châu chạy qua vùng Âu Hóa thì bị Nguyễn Tấn đem quân ra đánh, chém vào cổ, bỏ chạy đến làng Din thì chết. Đinh Bộ Lĩnh phong Nguyễn Tấn chức Kiểm nghĩa hầu. Ở Nam Trực hiện nay vẫn còn nhiều dấu tích gắn với thời kỳ hoạt động của ông như: cồn Đôi, cồn Luyện, xóm Trung Quân, xóm Hổ Lửa.
Nguyễn Tử Minh	Đình Tô Hải, Quỳnh Phụ - Thái Bình	Hà Nội	Đình làng Tô Hải được xây dựng vào thời Nguyễn, đình thờ Phúc thần là Nguyễn Tử Minh, danh tướng thời Đinh, người phủ Ứng Hòa đã về Tô Hải giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân.
Nguyễn Viết, Nguyễn Sùng, Nguyễn Thiện	Miếu, đình Ngô Xá Xã Vĩnh Xá Kim Động - Hưng Yên	Trung Hoa	Họ là 3 anh em con trai Nguyễn Quang một người gốc Trung Hoa chạy loạn sang Quốc Oai, lấy vợ Trần Thị Nguyệt và làm nghề thuốc. Thời loạn 12 sứ quân ông bà chạy sang Khoái Châu ở nhờ chùa Ngô Xá tiếp tục nghề dược. Ba người con trai con trai họ là: Trưởng Viết Sùng Công, Thứ Viết Quách Công và Thứ Viết Thiện Công đều được theo học đạo sĩ. Sau ba anh chiêu tập binh sĩ được hơn ba trăm người gồm Phượng Lâu 5, An Tảo 10, An Xá 45, Vĩnh Đồng 45, Dưỡng Phú 51, Cốc Khê Tạ Xá 55, Đào Xá 36 và trang sở tại 55 người, rồi gia nhập quân đội Nguyễn Bặc đánh dẹp loạn 12 sứ quân. Vua Đinh đã phong tặng Sùng Công làm Trưởng Án Nội Các, Quách Công làm Kim Thiên Môn Điện, Thiện Công làm Tây Chính Trấn Ngự Phủ Điện. Đình và miếu Ngô Xá đều thờ Tam vị Đại Vương: Đông Thiện Sùng Tín Đại Vương, Đông Chinh Thiện Môn Đại Vương và Tây Chinh Địa Phủ Đại Vương. Lễ hội hàng năm được tổ chức vào các ngày 10/3 và 8/8 âm lịch.
Nguyễn Vật, Nguyễn Lôi, Nguyễn Quảng, Nguyễn Quán, Nguyễn Linh, Nguyễn Lặc	Di tích Quang Lãng Phú Xuyên -Hà Nội	Hà Nội	Quần thể di tích Quang Lãng (đình Quang Lãng, đình Sảo Thượng, đình Mai Xá) thờ Lục vị Đại Vương là con ông Nguyễn Công Thanh với 2 bà vợ Trần Thị Ngọc, Tạ Hoan Lương có công giúp vua Đinh Tiên Hoàng dẹp loạn 12 sứ quân được ban thực ấp ở Quang Lãng. Khi nước Cô Tôn (Ô Lý, sau là Chiêm Thành) cất quân đến xâm lược. Giặc đến Hoan Châu, các ông đều giao chiến và chém đầu tướng giặc Ma Na, bắt sống vài chục tỳ tướng, thu toàn bộ khi giới mang về, dâng biểu báo tin thắng trận.
Ninh Hữu Hưng	Đình La Xuyên Ý Yên - Nam Định	Ninh Bình	Là tướng theo Vua Đinh dẹp loạn 12 sứ quân và tham gia xây dựng kinh đô Hoa Lư, ông mở mang vùng đất Nam Định và được tôn vinh là ông tổ nghề xây dựng ở Việt Nam
Phạm Bạch Hổ	Chính sử	Hưng Yên	Phạm Bạch Hổ (910 - 972) vốn là tướng nhà Ngô, trấn giữ Hải Đông (vùng Quảng Ninh, Hải Dương, Hải Phòng, Hưng Yên ngày nay). Khi nhà Ngô mất, Ông trở thành một sứ quân mạnh, được tôn xưng là Vua Mây. Sau một số lần giao tranh, ông hàng phục nhà Đinh. Hiện được nhiều nơi ở vùng châu thổ sông Hồng lập đền thờ.
Phạm Cả	Thần phả Nhuệ Khê Nam Định	Nam Định	Phạm Cả, người đã tập hợp được hàng trăm người làng đến theo Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn, sau được phong làm Huyện doãn huyện Thiên Bản (Vụ Bản).
Phạm Công Đinh, Phạm Công Hoài, Phạm Công Thành	Làng Ngâu Khê Quỳnh Phụ - Thái Bình	Thái Bình	Nhờ sự giúp sức của ba anh em và các nho sinh do ba anh em cầm đầu, Đinh Bộ Lĩnh đánh bại quân lính của sứ quân Phòng Át. Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi phong Phạm Công Thanh là Thanh Lãng Đại Vương chức Pháp sư; phong Phạm Công Hoài là Hoài Nhân Đại Vương chức Võ quan Đại Vương, phong Phạm Công Đinh là Thượng Thiên Đại Vương chức Viên quan thị bộ Thái y viện, ban cho cha là Phạm Công Hoàng là Thân vương.
Phạm Đông Nga	đền Mậu Hòa Hoài Đức - Hà Nội	Hà Nội	Ông đã theo Đinh Bộ Lĩnh và trở thành tướng tài, được phong Tổng đốc đại vương. Ông có công khởi dựng làng Mậu Hòa do đó mà dân làng lập đền thờ ông tại đền Mậu Hòa nằm ven bờ đê sông Đáy, thuộc xã Minh Khai, huyện Hoài Đức - Hà Nội.
Phạm Hán, Phạm Phổ	Đình Mai Động Bình Lục - Hà Nam	Hà Nam	Hai anh em Phạm Hán và Phạm Phổ gặp lúc có loạn 12 sứ quân, bèn kết giao hào kiệt bốn phương, chiêu mộ trai tráng thiết lập đồn lũy trên đất Mai Khu và đánh nhau với sứ quân Phạm Phòng Át và Ngô Nam vài mươi trận; hai ông giữ phần thắng, thanh thế vang dậy. Sau Phạm Hán được phong An định công, Phạm Phổ được phong Thống lĩnh công, được ân lộc nghìn hộ.
Phạm Hạp	Chính sử	Hải Dương	Ông cùng với em trai Phạm Cự Lượng đem hơn 2000 người, ngựa từ quê đến Hoa Lư phò Đinh Bộ Lĩnh tham gia dẹp loạn 12 sứ quân. Theo thần tích đình Hướng Nghĩa, xã Minh Thuận, Vụ Bản, Nam Định thì Phạm Hạp chính là người đánh bại và chém chết sứ quân Nguyễn Khoan ở Tam Đái. Sau ông làm quan nhà Đinh. Khi Vua Đinh mất, lo sợ Lê Hoàn cướp ngôi Vua, ông cùng các quan đại thần nổi dậy chống cự và bị Lê Hoàn giết. Ông được liệt vào danh sách "Giao châu thất hùng",tức 7 anh hùng Giao Châu thời bấy giờ.
Phạm Huyền Thông	đình Phương Mỹ	Hà Nội	Thái úy Phạm Huyền Thông người trang Hồ Liên đã chỉ huy quân đội Hoa Lư đánh cánh quân của Ngô Nam Đế, Nguyễn Siêu và Phạm Phong Át. Vua Đinh đã phong Huyền Thông chức Thái úy thượng quốc. Ông được hưởng lộc tại huyện An Lãng (Yên Lãng) vùng đất huyện Mê Linh. Đình Phương Mỹ (xã Mỹ Hưng, huyện Thanh Oai) quê hương và đình Cư An (xã Tam Đồng, huyện Mê Linh) đều thờ làm Thành hoàng.
Phạm Nhật	Đình Hồ Liễn Bình Giang - Hải Dương	Hải Dương	Vị Thành hoàng thứ nhất được thờ ở đình Hồ Liễn là người làng, con ông Phạm Hoàng và bà Trương Thị Bạch tên hiệu là Huyền Thông Thái úy. Phạm Nhật Công là tướng của Đinh Bộ Lĩnh có công dẹp 12 sứ quân thống nhất đất nước.
Phạm Thành Lưu Công Sát Công	Miếu Lộc Thọ Hưng Hà - Thái Bình	Thái Bình	Phạm Thành theo Vua Đinh đánh dẹp sứ quân Phạm Bạch Hổ. Khi mẹ Vua mất, ông cùng 3 tướng Đinh Điền, Lưu Cơ, Sát Công chiêu mộ dân chúng bảo vệ Hoàng lăng mộ địa. Lưu Công và Sát Công là hai anh em sinh đôi quê ở Yến Vĩ thuộc Hương Tích Sơn (Hà Nội), đem quân phù giúp Đinh Bộ Lĩnh. Lưu Công được phong làm tả tướng, Sát Công làm hữu tướng. Khi lên ngôi, Vua Đinh phong Lưu công làm Phán thủ Lưu hầu; Sát công làm Sát Lĩnh Chư quân. Khi Lê Hoàn cướp ngôi nhà Đinh, hai ông về Thụy Thú xưng bản thổ thần vương, chiêu mộ quân lính, tích cóp lương thảo có cả vạn người, chia đóng ba đồn chống lại Lê Hoàn không được đã tự sát.
Phạm Tích, Phạm Thánh, Phạm Thành	Đình Phương Liệt Thanh Xuân - Hà Nội Đình Lập Bái Hưng Hà - Thái Bình	Hà Nội	Khi ông Phạm Trù và bà họ Trương ở làng Yến Vĩ huyện Hoà An phủ Ứng Thiên đến cầu tự ở động Hương Tích, thời gian sau, Bà sinh liền ba con trai: Một người mặt xanh tên là Tích; mặt trắng tên là Thánh; mặt đỏ tên là Thành. Ba anh em lớn lên theo giúp Đinh Tiên Hoàng và lập được nhiều công lớn. Khi ba ông mất đều được phong phúc thần, riêng người anh cả được phong là Tích Lịch đại vương và được thờ cùng thần Cao Sơn ở đình Phương Liệt. Ba anh em được thờ ở đình Lập Bái, xã Kim Trung, Hưng Hà, Thái Bình.
Phạm Quảng	Đình Phương Mỹ Xã Mỹ Đồng Thủy Nguyên - Hải Phòng	Hải Phòng	Phạm Quảng là một người thông minh, mạnh khỏe tài giỏi hơn người. Đến năm 27 tuổi nghe tin nhà vua (Đinh Tiên Hoàng) có hịch truyền đi khắp thiên hạ để kén người hiền tài, Phạm Quảng liền xin phép cha mẹ về kinh đô ứng thí. Ông làm quan dưới triều Đinh Tiên Hoàng được 11 năm thì xảy ra sự biến cố nhà Đinh mất ngôi. Ông tiếp tục tham gia chiến thắng Bạch Đằng năm 981 và làm quan dưới triều Tiền Lê
Phạm Thị Trân	Đền Vân Thị Thành phố Ninh Bình	Hưng Yên	Bà Phạm Thị Trân là người phụ trách ca hát trong cung đình Hoa Lư, những tác phẩm nghệ thuật của bà có tác dụng khích lệ quân lính nhà Đinh. Bà được Vua Đinh phong chức Ưu Bà và hậu thế tôn vinh là bà tổ nghề hát chèo.
Phan Cương	Đình Phương Cái Thành phố Hưng Yên	Hưng Yên	Phan Cương là vị tướng có nhiều công lao giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân.
Phan Thị Môi	Đền Kim Đằng Thành phố Hưng Yên	Hưng Yên	Phan Thị Môi Nương là phu nhân của tướng Đinh Điền. Bà từng cải trang trà trộn vào doanh trại địch hậu thuẫn, mở cổng thành cho Tướng quân Đinh Điền chỉ huy tiến vào phá thành. Sau Bà tuẫn tiết theo Đinh Điền.
Phí Công (5 anh em họ Phí)	Chùa Ngái, Chi Ngại Chí Linh - Hải Dương	Hà Nội	Khi Nguyễn Bặc kéo quân về Côn Sơn dẹp sứ quân Phạm Bạch Hổ đã để lại con cháu của mình cùng năm vị tướng quân họ Phí ở lại Chi Ngại cai quản vùng đất này. Khi năm anh em họ Phí mất, người dân Chi Ngại tôn họ làm Thành Hoàng, lập đền thờ cúng. Đình làng Chi Ngại bị phá hủy trong kháng chiến chống thực dân Pháp, nhưng bài vị, ngai thờ và thần tích của năm vị tướng họ Phí vẫn được lưu giữ thờ phụng đến nay ở chùa Ngái của thôn Chi Ngại. Tại đình Động Phí xã Đạo Tú huyện Ứng Hòa - Hà Nội, nhân dân thờ Nguyễn Bặc vì ông đã về đây tuyển 500 quân, trong đó có 05 vị tướng người họ Phí ở Động này đi dẹp loạn
Phùng Cường Bạo	Đền Cường Bạo Vụ Bản-Nam Định	Thanh Hóa	Phùng Cường Bạo là một vị tướng thời Đinh và là một nhân vật được thần thánh hóa trong cổ tích Việt Nam. Ông xuất thân là một ngư dân ngang tàng, có sức khỏe và tài năng chiêu dân chống lại thiên tai, được triều đình nhà Đinh trọng dụng và ban thưởng. Ông được xem là sinh ra ở làng Bối Tuyền, huyện Thiên Bản (nay thuộc xã Bối La, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định), ngày nay vẫn còn đền thờ của ông. Ở xã Thụy Chính, Thái Thụy, Thái Bình ông cũng được người dân lập đền thờ ở đình Lạng.
Phùng Gia	Đình Bườn - Miếu Trúc xã Mỹ Thắng Mỹ Lộc - Nam Định	Hưng Yên, Nam Định	Khi Đinh Bộ Lĩnh cùng Phùng Gia và các tướng tiến quân đến địa đầu huyện Mỹ Lộc, thì bị lực lượng của sứ quân Lã Đường chặn đánh. Ông lập đồn luỹ ở làng Bườn vừa chống cự và phát triển thêm lực lượng. Nhiều nhân sĩ, trong đó có Cao Mộc là tướng của Lã Đường, đã được thu phục về. Sau đó, ông để mẹ lại căn cứ, còn mình cùng với các tướng lĩnh đi đánh dẹp ở các nơi khác. Khi ông cho người trở về An Biện đón thì mẹ ông đã qua đời. Đinh Bộ Lĩnh phái hai tướng là Phùng Gia và Cao Mộc về An Biện trông coi lăng mộ thái hậu. Hiện nay tại thôn Bườn còn bốn di tích liên quan đến sự kiện này là Lăng Bà, Lăng mộ của Cao Mộc, Miếu Trúc thờ Phùng Gia và Đình Bườn là nơi thờ chung mẹ vua Đinh cùng Cao Mộc và Phùng Gia.
Phùng Tùng	Đình Thuận Quang Dương Xá - Gia Lâm	Hà Nội	Di tích đình Thuận Quang thuộc thôn Thuận Quang, xã Dương Xá. Đình thờ Đại vương Phùng Tùng có công dẹp loạn 12 sứ quân ở thời nhà Đinh.
Tạ Sùng Hy	Đình An Nhân Vụ Bản - Nam Định	Ninh Bình	Ông đến An Nhân, Thành Lợi, Vụ Bản dạy học, rồi bắt đầu từ đây đi theo Đinh Bộ Lĩnh. Ông là người có công phá vòng vây của Ngô sứ quân cứu thoát Đinh Bộ Lĩnh. Đinh Bộ Lĩnh đã phong ông là Sùng Hy đại vương, cho nhận thực ấp ở Thiên Bản (Vụ Bản). Khi Tạ Sùng Hy mất, nhân dân trong vùng tổ chức chôn cất, và thờ ở đình An Nhân (đình thờ Tạ Sùng Hy).
Trần Cao Minh	Đình Mai Xá Nho Quan - Ninh Bình	Ninh Bình	Trần Cao Minh là tướng của Đinh Bộ Lĩnh. Ông theo Vua Đinh dẹp các sứ quân. Do bại trận ông tự tuẫn tiết để bảo toàn danh dự.
Trần Công Hoan, Trần Công Huân, Trần Công Tiếu	Phủ Vạn Triệu Sơn - Thanh Hóa	Thanh Hóa	Ba vị tướng Trần Công Hoan, Trần Công Huân và Trần Công Tiếu là những người có công giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn sứ quân của Ngô Xương Xí, lập ra nước Đại Cồ Việt.
Trần Công Mẫn Trần Thị Xuyến	Đền Công Mẫn Nghĩa Hưng - Nam Định	Hà Nội Nam Định	Trần Công Mẫn, người Sơn Tây theo về với vua Đinh lại được cử xuống phủ Nghĩa Hưng để chiêu mộ được 1000 quân sĩ. Ông lấy vợ người trang Thái Duyến là bà Trần Thị Xuyến và tập hợp được đến nghìn trai tráng quê vợ tham gia nghĩa quân. Đinh Bộ Lĩnh cử ông là Tướng tiên phong cho toán quân do tướng Trần Ứng Long chỉ huy đi đánh dẹp Đỗ Cảnh Thạc
Trần Công Tích	Đền Trung Nha Nghĩa Đô - Cầu Giấy	Hưng Yên	Trần Công Tích quê ở trang Đông Lộc, phủ Khoái Châu (Hưng Yên), làm quan dưới triều Đinh. Năm 981, Trần Công Tích theo lệnh vua Lê Đại Hành đem 500 tinh binh đến đóng ở ấp Phượng Đảo, tức vùng Nghĩa Đô gần thành Đại La để luyện quân và tuyển quân lên biên giới chống lại giặc Tống. Hai người vợ của ông là Lê Hồng Nương và Lê Quế Lương cũng phục vụ hậu cần trong quân đội.
Trần Ứng Long	Đình Nội Lễ Tiên Lữ - Hưng Yên	Hưng Yên	Thời loạn 12 sứ quân, Trần Ứng Long đem quân đánh dẹp sứ quân Đỗ Cảnh Thạc ở Đỗ Động Giang. Trần Ứng Long đã hạ lệnh cho quân vào rừng chặt tre đan thuyền, phỏng theo cách đan thúng. Nhờ có thuyền nan mà quân của Trần Ứng Long đã phá được căn cứ của quân Đỗ Cảnh Thạc, góp phần thống nhất giang sơn, được Đinh Bộ Lĩnh phong thưởng. Trần Ứng Long được hậu thế tôn vinh là ông Tổ nghề đan thuyền và nghề sơn và được thờ ở đình Nội Lễ.
Trần Doanh Nghị	Đình Cầu Chanh Ý Yên - Nam Định	Thanh Hóa	Thượng đẳng Thần Đại vương Trung Hưng tướng Trần Doanh Nghị sinh năm 925 tại Phủ Lương Giang, Ái Châu. Khi có loạn 12 sứ quân, Ông cùng các tướng Đinh Điền, Nguyễn Khu, dương cờ khởi nghĩa, tụ về cùng Đinh Bộ Lĩnh lập nước Đại Cồ Việt. Ông được vua Đinh cử về vùng cửa biển Đại Nha, trụ sở tại làng Chanh Cầu để trấn giữ vùng cửa biển này
Trần Quý Trần Kiên	Chùa Đống Lân P Hưng Đạo - Cao Bằng	Cao Bằng	Hai anh em Trần Quý và Trần Kiên có công chữa bệnh cứu dân. Gặp thời loạn 12 sứ quân, khi Đinh Bộ Lĩnh bị thương đã mời hai ông đến cứu chữa
Trình An Tể	Đình Băng Trai Bình Giang - Hải Dương	Hải Dương	Theo Vua Đinh Tiên Hoàng dẹp 12 sứ quân
Trình Minh	Đền Trình Minh Hà Trung - Thanh Hóa	Thanh Hóa	Trình Minh, một nhân vật lịch sử tài năng và mưu lược, người đã có công giúp vua Đinh Tiên Hoàng bình định xong loạn 12 Sứ quân hồi thế kỷ X. Ông được vua Đinh Tiên Hoàng phong tước “Minh Tự Khanh”. Khi Lê Hoàn lên ngôi đã cho vời Trình Minh nhiều lần, nhưng do quan điểm Trung quân với nhà Đinh, ông đã cự tuyệt không ra làm quan với Triều Lê.
Trịnh Tú	Chính sử và dã sử	Ninh Bình	Là bạn Vua Đinh từ thuở nhỏ, tham gia dẹp loạn 12 sứ quân và làm quan nhà Đinh. Khi Vua Đinh mất, ông cùng các quan đại thần nổi dậy chống Lê Hoàn và bị giết.
Trịnh Minh, Trịnh Lương, Trịnh Nguyên, Trịnh Khang	Đình làng Việt Yên xã Điệp Nông, Hưng Hà - Thái Bình	Hải Dương	4 anh em họ Trịnh là con của ông Trịnh Thông, nguyên quán ở trang Tranh Vanh, huyện Đường An, Châu Hồng (Bình Giang, Hải Dương) và 2 bà vợ là Hoàng Thị Ngoạn (người Hải Dương, mẹ của Minh công) và bà Trần Thị Hạnh (người Thái Bình, là mẹ của 3 người em còn lại). Thời loạn 12 sứ quân, Ngô Xương Xí sai gia thần đến dụ, ba ông không chịu. Sứ quân tức giận mang binh mã đến đánh, ông và ba em trai bèn truyền binh sĩ thiết lập đồn doanh ở bốn nơi. Minh công đóng ở xứ Cửa Chùa, Lương công đóng ở xứ Cửa Triệu, Nguyên công đóng ở xứ Kiều Kinh, Khang công đóng ở xứ Bến Bến, thường cùng với Ngô sứ quân cự chiến. Ngô sứ quân đều bị thua. Nghe danh của bốn ông, Đinh Bộ Lĩnh sai Đinh Điền là đại thần mang quân đến mời và phong cho Minh công làm quản giới nguyên soái tướng quân, Lương công làm thống suất tướng quân, Nguyên công làm giám sát tướng quân, Khang công làm thượng dũng sứ. Bốn ông phụng mệnh dẫn quân đến Châu Phong đánh sứ quân Kiều Công Hãn. Bốn ông thắng được Công Hãn, quét sạch tàn quân.
Trương Ma Ni	Động Am Tiên Hoa Lư - Ninh Bình	Ninh Bình	Võ sư Trương Ma Ni có nhiều công lao trong sự nghiệp dẹp loạn 12 sứ quân và xây dựng kiến tạo đất nước Đại Cồ Việt của vương triều Đinh. Sau khi Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi hoàng đế đã phong chức cho các vị đại thần, Trương Ma Ni được phong là Tăng lục đạo sĩ đồng thời giao động Am Tiên cho võ sư Trương Ma Ni và con trai Trương Ma Sơn phụ trách để cải tạo thung lũng hiểm trở này thành một pháp trường chuyên xử những kẻ có tội giúp vua trị nước.
Trương Ma Sơn	Đình Phù Sa Sơn Tây - Hà Nội	Ninh Bình	Trương Ma Sơn là con trai đại thần Trương Ma Ni, được Vua Đinh Tiên Hoàng kén gả cho công chúa Phương Dung nên còn được gọi tên là phò mã Quán Sơn. Do có nhiều công lao đánh giặc Tống, Trương Quán Sơn còn được lập đền thờ ở đình Phù Sa, thị xã Sơn Tây, Hà Nội.
Trương Ngọ, Trương Mai	Đình Đại Vi, Nghè Gạ Tiên Du - Bắc Ninh	Ninh Bình	Trương Ngọ, Trương Mai và Bạch Đa là 3 vị tướng đều quê ở động Hoa Lư. Chàng Ngọ và Chàng Mai là hai anh em sinh đôi còn Bạch Đa là em họ, mồ côi cha mẹ từ nhỏ, được bố mẹ hai chàng đón về nuôi. Đến khi Đinh Bộ Lĩnh nổi lên khởi nghĩa, dẹp loạn sứ quân, ba ông bèn ra giúp, được phong chức Đô Uý. Ba ông mộ được mấy nghìn quân, đóng ở chùa trang Bối Khê, đạo Sơn Nam. Khi ba ông cầm quân đi đánh quân Ngô, bất ngờ bị tấn công đồn ở trang Đại Vi, ba ông không chống lại được đã hi sinh. Dân làng cảm phục lập miếu thờ. Đến khi Đinh Tiên Hoàng lên ngôi phong ba ông làm Phúc thần. Riêng Bạch Đa còn được thờ ở đình Đông Dư Hạ, Gia Lâm, Hà Nội
Trương Nguyên	Đình làng Gừa Thanh Liêm - Hà Nam	Hà Nam	Tham gia đội quân của Đinh Bộ Lĩnh dẹp 12 sứ quân. Khi ông từ Hoa Lư về quê có mang theo một quả cầu, một dụng cụ để luyện tập binh sĩ bày trò chơi cho nhân dân để hôm nay hội làng Gừa có trò cướp cầu.
Trương Phương, Trương Tề, Trương Tụy	Đền Khai Quốc Tiên Lãng - Hải Phòng	Hải Phòng	Theo Thần tích Thần sắc về Đình Đền Khai Quốc Kinh Lương, sau khi vua Đinh xưng đế, có đạo thủy quân xâm lược Ma Na đã sang đánh Đại Cồ Việt. Vua Đinh, cùng với các vị tướng vùng đất Cảnh Thanh là Trương Phương, Trương Tề, Trương Tụy, với sự giúp đỡ của Thần Thiên Quan Bình Lãng (Thần Bình Biển) và Bạt hải Đại vương (Thần Biển), từ Trang Cảnh Thanh vượt sông qua An Định, đã làm lên chiến thắng Bạch Đằng vào năm 970. Sau chiến thắng, các vị tướng của vua Đinh cùng toàn bộ đạo hùng binh của mình đã hóa thần, tạo thành một quả núi lớn tại Trang Cảnh Thanh. Thương xót công thần, Vua Đinh đã phong các vị tướng của mình là Mạnh Tướng Đăng Kinh Đại Vương, Hỏa Thần Đống Duy Đại Vương, Thiên Quan Bình Lãng Đại Vương và Thần Kỳ Cửa Chùa Đại vương và dành 300 quan tiền xây dựng Đình Đền Khai Quốc, chuẩn cho muôn đời được thờ phụng, cùng hưởng phúc lành với đất nước. “Công cao hộ Quốc vạn niên trường/Đức đại an dân thiên cổ thịnh” là hai câu đối mà vua Đinh đã dành kính tặng Ngũ vị đẳng thần tại Kinh Lương, những vị thần giữ Biển Đông của đất nước.
Từ Hải	Đình An Ký Quỳnh Minh - Quỳnh Phụ	Thái Bình	Từ Hải xin theo Đinh Bộ Lĩnh dẹp 12 sứ quân. Khi Vua Đinh Tiên Hoàng lên ngôi ông được ban thực ấp ở An Ký và chiêu dân lập ấp tại đây.
Văn Du Tường	Lĩnh Nam Trích Quái Bạch Hạc - Phú Thọ	Trung Hoa	Đinh Tiên Hoàng từng lấy lễ thầy trò để tiếp đãi pháp sư Văn Du Tường, nhờ ông dạy nghề tạp kỹ để làm trò vui và chém chết yêu quái Xương Cuồng vốn là Mộc tinh ở cây chiên đàn lâu năm.
Vi Thỏa Kỳ, Vi Trung Quân	Đình Đông Thượng Xã Đông Thành, Thanh Ba - Phú Thọ	Phú Thọ	Thỏa Kỳ Đô hộ thông minh Nẫm ứng đại vương và Trung Quân Chính trực dũng lược Hùng đoán đại vương. Đây là 2 vị đại vương họ Vi Đông Thành có công lập làng Đông Thành và giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân vào thời nhà Đinh thế kỷ thứ X.
Võ Trung	Đình Cốc Khê Phạm Ngũ Lão - Kim Động	Hải Phòng	Võ Trung có công giúp Đinh Bộ Lĩnh đánh dẹp các sứ quân Lã Xử Bình, Ngô Xương Xí. Đinh Tiên Hoàng phong Võ Trung lần lượt giữ chức Tham nghị triều chính, Binh bộ thượng thư, đốc trấn châu Hoan, tổng trấn Hải Dương. Khi Chiêm Thành sang cướp phá Đại Cồ Việt, ông làm phó tướng cùng Lê Hoàn đem quân đi đánh. Võ Trung về già đến chơi núi Mộ Dạ thuộc huyện Đông Thành và hóa ở đó nên Triều đình truyền cho dân dựng đền thờ tại núi Mộ Dạ cạnh đền Cuông và ở quê ngoại thuộc trại Liễu Cốc, Hưng Yên với sắc phong là Đông Thành đại vương.
Vũ Hiền, Vũ Hán, Vũ Tố, Lê Phổ, Lê Oanh, Trương Dực, Trương Nha, Đặng Hoằng, Đặng Tạo	Miếu Cửu Tướng Quân Làng Phú Ninh, Thuận Thành - Bắc Ninh	Bắc Ninh	Vũ Hiển, Vũ Hán, Vũ Tố, Lê Phổ, Lê Oanh, Trương Dực, Đặng Hoằng, Trương Nha, Đặng Tạo là 9 vị tướng quân người Thuận Thành - Bắc Ninh. Họ là những hào kiệt lớn lên gia nhập quân đội của sứ quân Lý Khuê ở địa phương. Sau các ông theo về động Hoa Lư với Đinh Bộ Lĩnh tham gia đánh dẹp loạn 12 sứ quân, được phong tướng quân, lại lập được nhiều công trạng. Sau Lê Hoàn chuyên quyền xúi bẩy vua, cho rằng các ông là lực lượng gián điệp khiến cả chín vị tướng đều phải tự sát. Về sau vua Đinh biết họ bị oan, mới phong cả chín người làm đại vương và cho dân xã quê hương thờ cúng
Vương Thanh Cao	Đình Sơn Đồng Hoài Đức - Hà Nội	Hà Nội	Vương Thanh Cao là bộ tướng của Đinh Bộ Lĩnh.
Vương Thiệu Tộ	Chính sử	Ninh Bình	Tháng 10 năm 980, Lê Hoàn sai nha hiệu là Giang Cự Vọng, Vương Thiệu Tộ đưa thư sang nước Tống giả làm thư của Vệ Vương Đinh Toàn thỉnh cầu nối ngôi cha, xin ban cho mệnh lệnh chính thức, ý muốn hoãn binh nhà Tống.
Chưa rõ họ 1: Nhân, Đức, Chính	Miếu Dậm, đền Mẫu Phan Sào Nam - Phù Cừ	Hưng Yên	Ba vị tướng quân chưa rõ họ (có tên là: Nhân, Đức, Chính) người thôn Ba Đông, từ thời vua Đinh Bộ Lĩnh có công dẹp loạn 12 sứ quân. Miếu Dậm hiện nay thờ 3 vị tướng quân nằm gần chùa Ba Đông. Phía Nam bên kia sông Cửu An có ngôi đền thờ Mẫu sinh ra 3 vị tướng quân nằm ở xóm 3.
Chưa rõ họ 2: Hữu, Vân, Trần Công tướng	Đình Bình Cách Xã Bình Xuyên, Bình Giang - Hải Dương	Hải Dương	Đình làng Bình Cách thờ 3 nhân thần có tên là: Hữu, Vân, Trần Công tướng của Đinh Bộ Lĩnh, có công đánh dẹp 12 sứ quân.
Chưa rõ họ 3: Lang Công Đại Vương Chiêu Công Đại Vương	Đền Du Tràng xã Giang Sơn Gia Bình -Bắc Ninh	Bắc Ninh	Đền Du Tràng thờ hai vị tướng vốn là người Du Tràng nhưng không thuần phục sứ quân Lý Khuê, sau họ đem theo quân lính về Hoa Lư gia nhập lực lượng Đinh Bộ Lĩnh và có công dẹp loạn 12 sứ quân, lập ra triều đại nhà Đinh. Do đền Hát Giang xưa kia ở gần đó bị hư hỏng nặng, nhân dân đã dồn vật liệu về đền Du Tràng dựng toà tiền tế và đưa hai vị nữ tướng thời Hai Bà Trưng vào thờ chung tại đây cùng với hai vị Lang Công Đại Vương và Chiêu Công Đại Vương thời Đinh. Di tích đền Du Tràng đã được công nhận là di tích lịch sử văn hoá, Quyết định số 1598/CT, ngày 30 tháng 11 năm 1996.
Chưa rõ họ 4: Liên Công và 4 con: Kiều Công, Đức Công Đế Công, Tử Công	Đình làng Thọ Phú Hưng Hà -Thái Bình	Thái Bình	Khi gặp loạn 12 sứ quân. Biết Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn ở vùng núi Hoa Lư. Liên Công cùng 4 người con về Hoa Lư cùng Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn. Đến năm Kỉ Sửu, Liên Công cùng 4 người con qua đời, nhân dân địa phương đã dâng tấu lên triều đình được vua phong Chứ Công, Trung Đẳng, Phúc Thần và 4 người con chức Đại vương, đồng thời cấp tiền bạc cho nhân dân lập đền thờ tại Ô Cách Khu - Thọ Duyên Trang (tức làng Thọ Phú, xã Hồng Minh, Thái Bình).
Chưa rõ họ 5: Đô Công Chất Công Đinh Công	Đình Ngăm Lương Gia Bình -Bắc Ninh	Bắc Ninh	Thôn Tiêu Xá, xã Gia Lương, huyện Gia Bình xưa nằm ngay chân núi Thiên Thai, Thời 12 sứ quân nhà Đinh có gia đình hai vợ chồng sinh ra 3 anh em trai là Đô Công (Thái Bảo đại vương), Chất Công (Hoàng Bảo đại vương) và Đinh Công (Hắc Đế đại vương) giỏi nghề sông nước. Khi Đinh Bộ Lĩnh đánh dẹp thứ sử châu Vũ Ninh, cả ba anh em đã theo giúp, lập được nhiều công trạng. Khi lập nước Đại Cồ Việt họ được giao cai quản khu vực núi Thiên Thai, khi mất được ba thôn (Tiêu, Tràng, Tía) chia ra lập đền thờ. Người anh cả thờ đền Thượng, ông thứ hai thờ ở đền Trung và ông thứ ba được thờ ở đền Hạ; riêng đền Ngăm Lương là nơi thờ chung của cả ba anh em, được tôn vinh là những vị thủy thần.
Vô danh 1: Giàn Sơn Linh Ứng Giang Khẩu Linh Thính	Đình Bồ Lý Tam Đảo - Vĩnh Phúc	Vĩnh Phúc	Di tích đình Bồ Lý thờ phụng hai vị thành hoàng làng là Giàn Sơn Linh Ứng tôn thần và Giang Khẩu Hộ Sát Linh Thính tôn thần. Hai vị thần này xưa kia đã có công giúp vua Đinh dẹp loạn 12 sứ quân, bảo vệ chủ quyền, thống nhất đất nước.
Vô danh 2: Tam vị thành hoàng	Đình Thượng, Nhì, Ba, Quán Lục sĩ Ứng Hòa - Hà Nội	Hà Nội	Ở thôn Vân Đình có đình Thượng, đình Nhì, đình Ba thờ ba anh em ruột người trang Vân Đình đã mộ binh theo Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 xứ quân. Quán Lục Sĩ ở Thanh Ấm thờ thần Minh Phúc – Trương Ma Ni một tướng của Đinh Bộ Lĩnh có công với nước. Vùng đất Vân Đình là tụ điểm dân cư đông đúc vào thời nhà Đinh, nhân dân Vân Đình đã ủng hộ nghĩa quân Đinh Bộ Lĩnh xóa bỏ tình trạng cát cứ của 12 xứ quân. Góp phần dựng nên quốc gia Đại Cồ Việt vào thế kỷ thứ X, đánh dấu mốc lịch sử quan trọng của dân tộc Việt Nam.
Vô danh 3: 6 vị thần Hoàng	Đình Tu Trình Thái Thụy - Thái Bình	Thái Bình	Đình làng Tu Trình được xây dựng từ thế kỷ X, đình gần bến sông Mát, có tên là Đình Bến, thuộc xã Thụy Hồng, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình. Đình Tu Trình thờ 6 vị thần Hoàng có công giữ nước cứu dân, có đủ các sắc phong mà hiện tại có hồ sơ lưu giữ tại Đình Tu Trình. Lịch sử đã ghi 6 vị tướng quân từ thời nhà Đinh, từng giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân, khi mất được nhân dân lập đền thờ, 6 vị đã phù Lê Hoàn dẹp Tống bình Chiêm, được vua Lê truy phong "Lịch triều Đô thống đại tướng lục vị đại vương phúc tôn thần" thế kỷ X.
Vô danh 4: Đinh Công tiết chế 7 quan trung thần	Di tích Phủ Khống Tràng An -Ninh Bình	Ninh Bình	Di tích Phủ Khống thuộc quần thể di sản thế giới Tràng An thờ Đinh Công Tiết Chế và 7 vị Đại vương là những trung thần của vua Đinh Tiên Hoàng có công dẹp loạn 12 sứ quân. Khi táng vua Đinh họ đã tự sát để giữ bí mật về nơi chôn cất Vua. Đinh Công Tiết Chế không ủng hộ việc Lê Hoàn lên ngôi đã bị giam lỏng ở vùng núi Tràng An. Tại đây ông trồng cây thị và lập ban thờ bảy vị quan trung thần
Vô danh 5: Ngũ vị đại vương	Đình Phù Liệt Văn Giang - Hưng Yên	Hưng Yên	5 vị đại vương vùng Tế Giang có công phù giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp sứ quân Lã Đường. Vua Đinh Tiên Hoàng đã cho đổi tên làng Gềnh thành làng Phù Liệt với ý nghĩa là làng phù quốc giúp vua và chiến đấu oanh liệt với các sứ quân còn làng ủng hộ sứ quân Lã Đường gần đó đã được gọi là làng Phi Liệt. Ngũ vị được phong thần và là những biểu tượng của ngũ hành bảo vệ làng Phù Liệt: Trung vương Hoàng đế, Nam phương Xích Đế, Đông phương Thanh đế, Tây phương Bạch đế, Bắc phương Hắc đế
Vô danh 6: Tam vị đại vương	Đình Hoàng Phúc Yên Dũng - Bắc Giang	Bắc Giang	Đình Hoàng Phúc thuộc xã Đồng Phúc, Yên Dũng, Bắc Giang là di tích lịch sử văn hóa thờ 3 vị Thần từ thời Vua Đinh Tiên Hoàng: Lâm Giang phụ quốc chi thần, Bảo Vũ Hộ chi thần, Anh La đôn khác có công giúp Vua dẹp loạn 12 sứ quân.
Vô danh 7: Đống Củ Đại vương	Đình Quảng Nguyên Xã Quảng Phú Cầu, Ứng Hòa-Hà Nội	Hà Nội	Đình Quảng Nguyên thờ ba vị Thành hoàng làng, Vị thứ nhất là Đống Củ Đại vương, là tướng tài danh của Đinh Tiên Hoàng Đế.
Vô danh 8: Ngũ vị đaị vương	Đình Phù Nhị Xã Tiến Thắng, Lý Nhân-Hà Nam	Hà Nam	Đình Phù Nhị xã Tiến Thắng có từ thế kỷ XVI thờ Ngũ vị thành hoàng, là những tướng tài, trung với nước, nghĩa với dân, tài cao trí lớn thông lầu kinh sử văn võ kiêm toàn đã hiệp lực cùng vua Đinh Tiên Hoàng dẹp đánh tan Thập Nhị sứ quân thể hiện trên bức đại tự cổ kính giữa đình làng.

Nhân vật hoàng gia

Dưới đây danh sách các nhân vật hoàng gia triều đại nhà Đinh:

Tên	Nơi thờ chính	Địa phương	Tóm tắt sự nghiệp	Dẫn chứng
Đàm Hoàng Thái Hậu	Miếu Lộc Thọ	Thái Bình	Thân mẫu của Vua Đinh Tiên Hoàng. Bà được thờ ở khu di tích thung Lá, động Hoa Lư (Ninh Bình); Miếu Lộc Thọ (Thái Bình) và Đình Bườn (Nam Định)
Đinh Công Trứ	Đền Vua Đinh	Ninh Bình	Thân phụ của Vua Đinh Tiên Hoàng. Là quan thứ sử Hoan Châu thời Dương Đình Nghệ và Ngô Quyền. Ông được thờ tại Lăng Phát Tích nhà Đinh ở xã Gia Phương, Ninh Bình.
Đinh Dự	Núi Kỳ Lân	Ninh Bình	Là chú ruột của Vua Đinh Tiên Hoàng. Khi Đinh Công Trứ làm Thứ sử Hoan Châu thì Đinh Thúc Dự giữ sách Bông, tức quê hương nhà Đinh.
Công chúa Quế Hương	Đình Ba Dân	Hà Nội	Công chúa Quế Hương là chị gái của Vua Đinh Tiên Hoàng, bà được gả cho tướng quân Nguyễn Bồ, anh trai Tể tướng Nguyễn Bặc.
Hoàng Thị Thi	Chùa Bà Ngô	Ninh Bình	Bà Ngô Phu nhân là một trong những Hoàng hậu của Vua Đinh Tiên Hoàng và là mẹ của phò mã Ngô Nhật Khánh. Bà được thờ tại di tích chùa Bà Ngô trong quần thể cố đô Hoa Lư
Đinh Thị Tỉnh	Đền Thánh Mẫu	Thái Bình	Bà Đinh Tỉnh Nương là một trong những Hoàng hậu của Vua Đinh Tiên Hoàng, có tài võ nghệ. Bà từng cùng bốn anh trai tham gia dẹp loạn 12 sứ quân. Bà được thờ ở đền Thánh Mẫu, tỉnh Thái Bình
Dương Thị Nguyệt	Miếu Trung, Kim Bảng	Hà Nam	Bà Dương Nguyệt Nương là một trong những Hoàng hậu của Vua Đinh Tiên Hoàng, Bà là người truyền dạy Trò Xuân Phả và được thờ ở Miếu làng Đặng Xá, tỉnh Hà Nam
Nguyễn Thị Sen	Đền Tổ Nghề May	Hà Nội	Bà Nguyễn Thị Sen là một trong những Hoàng hậu của Vua Đinh Tiên Hoàng, là người truyền dạy nghề may cho người Việt. Bà được thờ tại đền Tổ nghề may, Chương Mỹ, Hà Nội
Dương Vân Nga	Đền Bách Cốc	Nam Định	Thái hậu Dương Vân Nga là một trong những Hoàng hậu của Vua Đinh Tiên Hoàng và vua Lê Đại Hành. Bà có con trai Đinh Toàn là vua cuối của nhà Đinh và con gái Lê Thị Phất Ngân là hoàng hậu đầu tiên của nhà Lý
Đinh Liễn	Đền Vua Đinh	Ninh Bình	Là con trai cả của Vua Đinh Tiên Hoàng, tham gia dẹp loạn 12 sứ quân được phong là Nam Việt Vương. Đinh Liễn được thờ cùng vua Đinh Tiên Hoàng tại cố đô Hoa Lư
Đinh Hạng Lang	Đền Vua Đinh	Ninh Bình	Là con trai thứ của Vua Đinh Tiên Hoàng, sớm được phong là Thái tử.
Đinh Toàn	Đền Vua Đinh	Ninh Bình	Là con trai thứ của Vua Đinh Tiên Hoàng, lên ngôi khi 6 tuổi và bị phế trở thành Vệ vương cho Lê Hoàn.
Công chúa Minh Châu	Cố đô Hoa Lư	Ninh Bình	Công chúa Đinh Minh Châu con gái của Vua Đinh Tiên Hoàng, bà được gả cho tướng quân Trần Thăng, em trai của Trần Lãm.
Công chúa Phất Kim	Phủ Bà Chúa	Ninh Bình	Công chúa Đinh Phất Kim là con gái của Đinh Tiên Hoàng và là nhân vật được nhắc đến nhiều trong chính sử cũng như các tác phẩm nghệ thuật mô tả về cuộc đời và sự nghiệp Đinh Bộ Lĩnh. Bà được lập đền thờ riêng tại Cố đô Hoa Lư.
Công chúa Phù Dung	Đình Phù Sa	Hà Nội	Công chúa Đinh Phù Dung là con gái của Vua Đinh Tiên Hoàng và là nhân vật lịch sử được tôn vinh tại di tích Đình làng Phù Sa thuộc phường Viên Sơn, thị xã Sơn Tây, thành phố Hà Nội và di tích Phủ Bà Chúa thờ Phù Dung công chúa ở thôn Yên Trạch, xã Trường Yên, huyện Hoa Lư, Ninh Bình. Bà cùng phò mã Trương Quán Sơn có công đánh giặc Tống. Công chúa Phù Dung cũng được thờ tại phủ làng Sải, xã Quỳnh Lưu, Ninh Bình.
Công chúa Ngọc Nương	Miếu Bà Đặng Xá	Hà Nam	Công chúa Đinh Thị Ngọc con gái của Vua Đinh Tiên Hoàng và hoàng hậu Dương Thị Nguyệt. Bà là nhân vật lịch sử được tôn vinh tại Cụm di tích Miếu Trung - Chùa Đặng - Đền miếu Bà ở xã Văn Xá, Kim Bảng, Hà Nam.
Công chúa Liên Hoa	Đình Trâm Nhị	Hưng Yên	Công chúa Đinh Liên Hoa con gái của Vua Đinh Tiên Hoàng và hoàng hậu Nguyễn Thị Sen. Bà là nhân vật lịch sử được tôn vinh tại di tích đình Trâm Nhị, xã Vân Du, huyện Ân Thi, tỉnh Hưng Yên. Bà cũng được thờ tại Phủ làng Đồi, xã Quỳnh Lưu, Ninh Bình.

Thống kê

Theo địa phương

• Trong danh sách thống kê có 277 danh nhân thời Đinh trong đó quê hương các tướng phân bố như sau: Ninh Bình 42 tướng, Hà Nội 49 tướng, Thái Bình 27 tướng, Hải Dương 24 tướng, Hà Nam 23 tướng, Thanh Hóa 22 tướng, Nam Định 21 tướng, Hưng Yên 20 tướng, Bắc Ninh 16 tướng, Hải Phòng 8 tướng, Bắc Giang 8 tướng, Phú Thọ 5 tướng, Trung Hoa 5 tướng, Nghệ An 4 tướng, Vĩnh Phúc 2 tướng, Cao Bằng 2 tướng, Hà Tĩnh 1 tướng.
• Trong danh sách thống kê các di tích về thời Đinh, hiện có 500 di tích liên quan tới Vua Đinh và 277 danh nhân thời Đinh trong đó Hà Nội: 100 di tích, Nam Định 36 di tích, Ninh Bình gần 150 di tích, Thái Bình 46 di tích, Hưng Yên 29 di tích, Hải Dương 29 di tích, Hà Nam 28 di tích, Hải Phòng 8 di tích, Bắc Ninh 10 di tích, Nghệ An 13 di tích, Thanh Hóa 10 di tích, Phú Thọ 8 di tích, Bắc Giang 5 di tích, Vĩnh Phúc 6 di tích, Thái Nguyên 4 di tích. Các tỉnh khác cũng có di tích thời Đinh như Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Kạn, An Giang, Hòa Bình, Quảng Nam, Đà Nẵng, Đắk Lắk, Thành phố Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu, Hà Tĩnh...

Theo sự kiện

• Nhiều danh nhân thời Đinh là thổ hào địa phương, thực chất họ cũng từng là các sứ quân như: Võ Trung, Nguyễn Tấn, Phạm Đông Nga, Phạm Hán, Phạm Phổ, Phạm Hạp, Phạm Cự Lượng, Nguyễn Phúc Thời, Lê Lương, Lê Chương, Lê Du, Đinh Nga, Đào Ngọc Sâm, Cao Điền Công, Cao Đỗ Công, Bạch Tượng, Bạch Địa, Đào Lang, Lưu Quyền, Phạm Quảng, Lê Cát Bạo, Lý Mộc Trang, Đinh Hùng Lực, Nguyễn Ninh, Nguyễn Tĩnh, Trương Ma Ni, Lê Khai, Đặng Sỹ Nghị, Phùng Cường Bạo, Từ Hải, Lưu Công, Sát Công.
• Các vị thủ lĩnh trong danh sách 12 sứ quân được nhắc đến nhiều bởi các trận giao tranh với tướng nhà Đinh là: Đỗ Cảnh Thạc: 9 sự kiện, Phạm Bạch Hổ: 8 sự kiện, Nguyễn Siêu: 5 sự kiện.
• Các tướng nhà Đinh trực tiếp tiêu diệt các tướng trong 12 sứ quân gồm: Võ Trung đánh bại Lã Xử Bình, Phạm Hạp tiêu diệt Nguyễn Khoan, Chu Công Mẫn chém đầu Lã Đường, Lưu Cơ tiêu diệt Lý Khuê, Đinh Nga đánh bại Đỗ Cảnh Thạc, Nguyễn Tấn chém chết Kiều Công Hãn, Lê Hoàn chém chết Kiều Thuận, Nguyễn Bặc tiêu diệt Nguyễn Siêu, Trần Ứng Long phá tan Đỗ Cảnh Thạc.
• Các tướng nhà Đinh được mô tả tham gia đánh giặc Chiêm Thành dưới thời Đinh Tiên Hoàng trị vì gồm: Cao Các, Trương Quán Sơn, Cao Điền Công, Cao Đỗ Công, Võ Trung, Cao Chương, Cao Gia, Tòng Chinh, Nguyễn Vật, Nguyễn Lôi, Nguyễn Quảng, Nguyễn Quán, Nguyễn Linh, Nguyễn Lặc.
• 16 vị tướng nhà Đinh gắn với sự kiện dẹp loạn 12 sứ quân, chống quân Tống xâm lược, sau tiếp tục làm quan nhà Tiền Lê là: Đào Ngọc Sâm, Đào Tế, Đào Lai, Đào Độ, Đào Lang, Lưu Cơ, Lưu Ngữ, Ninh Hữu Hưng, Nguyễn Điền, Nguyễn Bang, Đặng Chân Nương, Trần Công Tích, Nguyễn Phúc Giáp và 4 vị Đại Vương triều nhà Đinh được thờ ở miếu Bắc (Thái Bình)
• 30 vị tướng là các đại thần tận trung với nhà Đinh, phản đổi việc Lê Hoàn đoạt ngôi nhà Đinh là: Đinh Điền, Đinh Sài Bơi, Đỗ Quang, Đỗ Huy, Lý Phả, Lý Hoằng, Lý Quảng, Nguyễn Bặc, Phạm Hạp, Trình Minh, Trịnh Tú, Lưu Cơ, Lưu Lang, Lý Đài, Lý Trâu, Lý Quốc, Lương Tuấn, Võ Trung, Phạm Thành, Phạm Thọ, Lưu Công, Sát Công và 8 vị quan trung thần ở Tràng An.
• Nhiều danh nhân, tướng lĩnh thời Đinh còn được tôn vinh là các bậc thánh tổ khai sáng nghề truyền thống như: Phạm Thị Trân là bà tổ nghề hát chèo Việt Nam và cũng là bà tổ đầu tiên của ngành sân khấu Việt Nam.; Dương Thị Nguyệt - bà tổ truyền dạy trò Xuân Phả cho người dân Xứ Thanh tại nghè Xuân Phả, Thọ Xuân, Thanh Hóa; Nguyễn Thị Sen: bà tổ nghề May ở Việt Nam, bà được các làng nghề may tổ chức giỗ tổ và trao giải thưởng Nguyễn Thị Sen hàng năm; Tướng quân Trần Ứng Long là ông tổ nghề đan thuyền thúng, thuyền nan và cũng là ông tổ nghề sơn; Tướng Ninh Hữu Hưng là ông tổ nghề mộc, chạm khảm xây dựng, người Trường Yên, Hoa Lư, sống tại Ý Yên, Nam Định.
• Các vị tướng trong chính sử được đặt tên nhiều đường phố ở Việt Nam. Một số vị tướng không có tên trong chính sử cũng được đặt tên đường như đường Lê Viết Quang, đường Lê Viết Hưng ở Hải Dương; đường Bùi Quang Dũng ở Thái Bình, đường Nguyễn Bồ ở Hà Nội...

Theo quân số

Sau thắng lợi trong việc chống lại quân đội của Hậu Ngô vương, Đinh Bộ Lĩnh đã liên kết với Trần Lãm ở Cửa Bố, do đó quân đội của Đinh Bộ Lĩnh không chỉ tăng về quân số, lương thực, mà cả địa bàn hoạt động; đến khi cục diện 12 sứ quân bùng nổ thì đội quân của Đinh Bộ Lĩnh tiếp tục được bổ sung thêm từ nhiều nguồn như sau:

• Bạch Tượng, Bạch Địa, Đỗ Đài đến phủ Ứng Thiên tụ tập dân chúng lập nên trang Nguyễn Xá, sau các ông đưa 500 quân theo Đinh Bộ Lĩnh dẹp sứ quân ở Sơn Tây.
• Bùi Quang Dũng tụ tập được 600 quân binh tại Phong Châu (Phú Thọ) và đưa về gia nhập với lực lượng Hoa Lư.
• Trần Công Mẫn tuyển từ Nghĩa Hưng (Nam Định) hơn 1.000 lính gia nhập lực lượng của Trần Ứng Long.
• Phạm Hạp, Phạm Cự Lượng đem hơn 2.000 người, ngựa từ quê hương Hải Dương đến Hoa Lư phò Đinh Bộ Lĩnh tham gia dẹp loạn 12 sứ quân.
• Đinh Bộ Lĩnh đến trang Đồi Thượng (Yên Thắng, Ý Yên, Nam Định) chiêu mộ được 18 người tình nguyện đi theo.
• Đinh Bộ Lĩnh trên đường dẹp loạn 12 sứ quân đã đến làng Hữu Vĩnh, xã Hồng Quang, Ứng Hòa (Hà Nội) tuyển chọn được 12 thanh niên trai tráng của làng Hữu Vĩnh xung vào đội quân.
• Đinh Bộ Lĩnh về Đặng Xá (Kim Bảng, Hà Nam) lập đồn trại và truyền hịch Cần Vương dẹp giặc và đã có trên 600 người dân và 180 tráng đinh Đặng Xá, Đồng Lạc, Khê Vĩ theo giúp.
• Đinh Liễn về Ái Châu (Thanh Hóa) tuyển được 3.000 trai tráng và Lê Hoàn
• Nguyễn Đức Long, Nguyễn Đức Học cùng 30 người thuộc 5 họ: Nguyễn, Trần, Hoàng, Bùi, Mai theo về với Trần Lãm và khi Đinh Bộ Lĩnh.
• Nguyễn Viết, Nguyễn Sùng, Nguyễn Thiện chiêu tập binh sĩ được hơn 300 người ở Hưng Yên gồm Phượng Lâu 5, An Tàô 10, An Xá 45, Vĩnh Đồng 45, Dưỡng Phú 51, Cốc Khê Tạ Xá 55, Đào Xá 36 và trang sở tại 55 người, rồi gia nhập quân đội Nguyễn Bặc đánh dẹp loạn 12 sứ quân.
• Phạm Cả tập hợp được 100 người làng ở Nam Định đến theo Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn, sau được phong làm Huyện doãn huyện Thiên Bản (Vụ Bản).
• Lê Chương và Lê Du chiêu tập được hơn 1.000 binh lính, chia làm 2 đồn đống ở Phú Lộc, Nho Quan, Ninh Bình sau theo hết về với Đinh Bộ Lĩnh.
• Lý Mộc Trang đã dung nạp 300 người ở Phú Thọ cùng theo về tham gia quân đội Hoa Lư khởi nghĩa dẹp loạn 12 sứ quân.
• Nguyễn Tấn đứng ra chiêu mộ được khoảng 200 trai tráng, thường xuyên luyện tập võ nghệ, đóng quân tại trại Âu Hoá nay là xã Nghĩa An huyện Nam Trực tỉnh Nam Định.
• Võ Trung thu nạp quân và tướng sĩ được 10.000 người gia nhập về động Hoa Lư. Đinh Bộ Lĩnh phong Võ Trung làm Tham tám trung quân Nguyên soái đại tướng quân.
• Đặng Sỹ Nghị chiêu mộ binh lính, gia thần, sỹ tử được hơn 6.000 người ở Hải Dương dẫn đến ứng tuyển và được Đinh Bộ Lĩnh phong làm ” Đặng Sỹ thống lãnh đại tướng quân”.
• Đào Ngọc Sâm sau khi rời quê hương đến vùng Hải Dương đã chiêu mộ dân binh được hơn 2.000 người theo giúp Đinh Tiên Hoàng.
• Đương Giang thu nạp được 5.000 quân lính vùng Đông Anh và 30 trai tráng làng Đào Thục giúp Đinh Bộ Lĩnh đánh dẹp giặc Ngô.
• Lý Đài, Lý Trâu, Lý Quốc mang hơn 30 trai tráng các thôn Lộng Đình, Trình Xá, Cát Lư (Hưng Yên) đến xin làm gia thần cho Đinh Tiên Hoàng.
• Nguyễn Bặc thừa lệnh Đinh Bộ Lĩnh về Phú Cốc (Vụ Bản) chiêu mộ quân sĩ. Chỉ trong vòng mấy chục ngày mà ông đã chiêu mộ được hơn 3.000 nghìn người.
• Đinh Đức Đạt và Đinh Đức Thông người phường Lư Châu dấy binh đi theo Đinh Bộ Lĩnh đã được nhân dân địa phương tham gia rất đông.
• Đinh Hùng Lực là người dẫn nhân đinh ở địa phương ra sức giải vây cho Đinh Bộ Lĩnh.
• Đinh Nga ở Hà Nam tập hợp trai tráng quanh vùng với những người tài giỏi như Đinh Thiết, Đinh Ngân, Phạm Đức, Trần Huy, Đinh Mỹ theo về ủng hộ Đinh Bộ Lĩnh.
• 5 anh trai của hoàng hậu Đinh Thị Tỉnh quê huyện Đông Hưng (Thái Bình) đã huy động được 500 quân binh với đầy đủ vũ khí gia nhập lực lượng của Đinh Bộ Lĩnh.
• 3 anh em trai họ Cao người Trang Sơn Lộ (Quốc Oai) đã thu nạp 300 tráng đinh đi theo lực lượng của Đinh Bộ Lĩnh.
• Đương Chu là tướng được Đinh Bộ Lĩnh cử làm sứ giả đi đến các đạo để chiêu mộ quân sĩ, trong đó chỉ riêng làng Hướng Nghĩa, Vụ Bản có đến 18 người đi.
• Lê Xuân Vinh và Luận Nương đã tập hợp trai tráng trong làng thành đội dân binh theo giúp Đinh Bộ Lĩnh.
• Đinh Điền cùng Lương Tuấn đã vận động quân dân lập 9 Đại bản doanh từ Yên Lữ, Yên Bạc quê ngoại của Đinh Điền đến các nơi như: Xuân Dương, Phú Mỹ, Yên Liêu, Bồ Vi và Chùa Tháp góp phần giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp tan loạn 12 sứ quân.
• Nguyễn Phúc chiêu binh, xây dựng lực lượng, sắm sửa vũ khí thành lập một căn cứ riêng ở Khả Khu, xung quanh làng đào hào đắp luỹ, lập lên bốn điếm canh giữ bốn góc làng, Sau ông hàng phục Đinh Bộ Lĩnh, được phong làm quan.
• Phạm Hán và Phạm Phổ gặp lúc có loạn 12 sứ quân, bèn kết giao hào kiệt bốn phương, chiêu mộ trai tráng thiết lập đồn lũy trên đất Mai Khu.
• Trình Minh thu nạp trai tráng xứ Thanh đến gia nhập lực lượng Hoa Lư, Đinh Bộ Lĩnh đã cử ông làm mưu sĩ kiêm Đẳng nhung sự.
• Trịnh Minh, Trịnh Lương, Trịnh Nguyên, Trịnh Khang truyền binh sĩ thiết lập đồn doanh ở bốn nơi: Minh công đóng ở xứ Cửa Chùa, Lương công đóng ở xứ Cửa Triệu, Nguyên công đóng ở xứ Kiều Kinh, Khang công đóng ở xứ Bến Bến sau theo Đinh Bộ Lĩnh.
• Ba anh em ruột người trang Vân Đình đã mộ binh theo Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân.

Di tích thời Đinh

Các di tích về thời Đinh có thể chia thành các nhóm Di tích hình thành từ thời Đinh và Di tích thờ nhân vật thời Đinh, phần lớn là các đền, đình, chùa, miếu thờ các nhân vật lịch sử.

Di tích hình thành từ thời Đinh: Di tích hình thành từ thời Đinh chỉ có ở nửa phía Bắc Việt Nam, các tỉnh từ Hà Tĩnh trở ra nằm trong phạm vi ranh giới nước Đại Cồ Việt xưa, tập trung nhiều ở kinh đô Hoa Lư và phụ cận.

Di tích thờ nhân vật thời Đinh: Di tích thờ nhân vật thời Đinh được xây dựng ở nhiều thời kỳ lịch sử khác nhau và có ở nhiều nơi nhưng tập trung nhiều hơn cả ở vùng ranh giới Đại Cồ Việt xưa.

Bài chi tiết: Di tích về thời Đinh