Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chiến tranh giữa các vì sao: Tập III – Sự báo thù của người Sith”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 25: Dòng 25:
* [[Ben Burtt]]
* [[Ben Burtt]]
}}
}}
| studio = [[Lucasfilm Ltd.]]
| studio = [[Lucasfilm]]
| distributor = [[20th Century Fox]]<!-- Don't change to Disney; this is for the original release. -->
| distributor = [[20th Century Fox]]<!-- Don't change to Disney; this is for the original release. -->
| released = {{Film date|2005|5|15|[[Liên hoan phim Cannes 2005|Cannes]]|2005|5|19|Hoa Kỳ}}
| released = {{Film date|2005|5|15|[[Liên hoan phim Cannes 2005|Cannes]]|2005|5|19|Hoa Kỳ}}

Phiên bản lúc 08:10, ngày 5 tháng 9 năm 2022

Chiến tranh giữa các vì sao: Tập III – Sự báo thù của người Sith
Logo phim
Đạo diễnGeorge Lucas
Sản xuấtRick McCallum
Tác giảGeorge Lucas
Diễn viên
Âm nhạcJohn Williams
Quay phimDavid Tattersall
Dựng phim
Hãng sản xuất
Phát hành20th Century Fox
Công chiếu
  • 15 tháng 5 năm 2005 (2005-05-15) (Cannes)
  • 19 tháng 5 năm 2005 (2005-05-19) (Hoa Kỳ)
Độ dài
140 phút[1]
Quốc gia Hoa Kỳ
Ngôn ngữTiếng Anh
Kinh phí113 triệu đô la Mỹ[2]
Doanh thu868,4 triệu đô la Mỹ[2]

Chiến tranh giữa các vì sao: Tập III – Sự báo thù của người Sith) (tựa gốc tiếng Anh: Star Wars: Episode III – Revenge of the Sith) là một bộ phim không gian sử thi của Mỹ năm 2005 do George Lucas viết kịch bản và đạo diễn. Phim có sự tham gia của Ewan McGregor, Natalie Portman, Hayden Christensen, Ian McDiarmid, Samuel L. Jackson, Christopher Lee, Anthony Daniels, Kenny BakerFrank Oz. Là phần tiếp theo của Hiểm họa bóng ma (1999) và Sự xâm lăng của người vô tính (2002), đây là phần phim thứ sáu trong loạt phim Chiến tranh giữa các vì sao, phần cuối cùng trong bộ ba phần tiền truyện Chiến tranh giữa các vì sao và chương thứ ba theo thứ tự thời gian của "Skywalker Saga".

Sự báo thù của người Sith lấy bối cảnh ba năm sau khi Cuộc Chiến tranh Vô tính bắt đầu như được đề cập trong Sự xâm lăng của người vô tính. Các Jedi lan rộng khắp thiên hà trong một cuộc chiến toàn diện chống lại những kẻ theo chủ nghĩa Ly khai. Hội đồng Jedi cử Obi-Wan Kenobi đi làm nhiệm vụ đánh bại Tướng Grievous, người đứng đầu Quân Ly khai, để chấm dứt chiến tranh. Trong khi đó, sau khi nhìn thấy người vợ của mình là Padmé Amidala chết trong khi sinh con, Anakin Skywalker được Hội đồng giao nhiệm vụ do thám Palpatine, Thủ tướng tối cao của Cộng hòa Thiên hà và, một cách bí mật, một Chúa tể Sith. Palpatine thao túng Anakin quay sang phe bóng tối của Thần lực và trở thành người học viên của ông ta, Darth Vader, với những hậu quả trên diện rộng khắp thiên hà.

Lucas bắt đầu viết kịch bản trước khi quá trình sản xuất Sự xâm lăng của người Vô tính kết thúc, với lý do ông muốn phần cuối của bộ ba phim có những khía cạnh tương tự như một bi kịch lãng mạn, do đó xây dựng thành trạng thái của Darth Vader ở đầu phần phim tiếp theo. Quá trình sản xuất Sự báo thù của người Sith bắt đầu vào tháng 9 năm 2003, và quá trình quay phim diễn ra ở Úc với các địa điểm khác ở Thái Lan, Thụy Sĩ, Trung Quốc, Ý và Vương quốc Anh.

Sự báo thù của người Sith được công chiếu lần đầu vào ngày 15 tháng 5 năm 2005, tại Liên hoan phim Cannes, sau đó được phát hành trên toàn thế giới vào ngày 19 tháng 5 năm 2005. Bộ phim đã nhận được những đánh giá tích cực và được nhiều người coi là phần hay nhất của bộ ba phần tiền truyện, với những lời khen ngợi về sự đột phá của phim, giai điệu, câu chuyện, sức nặng cảm xúc, chuỗi hành động, điểm số, hiệu ứng hình ảnh và màn trình diễn của McGregor, McDiarmid, Oz, và Jimmy Smits; những lời chỉ trích chủ yếu tập trung vào lời thoại trong phim và diễn xuất của Christensen. Phim đã phá vỡ một số kỷ lục phòng vé trong tuần đầu công chiếu và tiếp tục kiếm được hơn 868 triệu đô la trên toàn thế giới, trở thành bộ phim có doanh thu cao thứ hai trong loạt phim Star Wars vào thời điểm đó. Đây là bộ phim có doanh thu cao nhất ở Mỹ và phim có doanh thu cao thứ hai trên toàn thế giới vào năm 2005. Phim cũng giữ kỷ lục là phim có doanh thu ngày mở màn cao nhất vào ngày thứ Năm, kiếm được 50 triệu đô la.

Nội dung

Lưu ý: Phân đoạn dưới đây tiết lộ toàn bộ nội dung của tác phẩm.

Trên hành tinh Coruscant, Obi-Wan KenobiAnakin Skywalker dẫn đầu một nhiệm vụ giải cứu Thủ tướng Tối cao Palpatine bị bắt cóc bởi chỉ huy Cyborg Quân Ly khai, Tướng Grievous.[a] Sau khi xâm nhập vào hạm đội của Grievous, Obi-Wan và Anakin chiến đấu với Chúa tể Sith Bá tước Dooku, người bị Anakin áp đảo và chém đầu trước sự thúc giục của Palpatine. Tai nạn thoát khỏi con tàu bị chiến tranh xé nát, mà nhóm Jedi đâm phải hạ cánh xuống Coruscant. Tại đây, Anakin gặp lại người vợ bí mật của mình, Padmé Amidala, người tiết lộ rằng cô đang mang thai. Tuy phấn khích lúc ban đầu, Anakin nhanh chóng bắt đầu có ác mộng Padmé chết khi sinh con.

Palpatine bổ nhiệm Anakin vào Hội đồng Jedi làm đại diện cá nhân của mình. Hội đồng, nghi ngờ Palpatine, chấp thuận việc bổ nhiệm nhưng từ chối cấp cho Anakin cấp Bậc thầy và thay vào đó chỉ thị anh ta theo dõi Palpatine, làm giảm niềm tin của Anakin vào Jedi. Trong khi đó, trên Utapau, Grievous chuyển các nhà lãnh đạo của Đảng Ly khai đến hành tinh núi lửa Mustafar. Obi-Wan đến Utapau để đối đầu với Grievous và giết hắn ta, trong khi Yoda đến hành tinh Wookiee của Kashyyyk để bảo vệ nó khỏi một cuộc xâm lược của Quân Ly khai.

Palpatine cám dỗ Anakin bằng kiến ​​thức của ông ta về mặt tối của Thần lực, và đề nghị dạy anh ta sức mạnh để ngăn chặn cái chết của Padmé. Anakin suy luận rằng Palpatine là Chúa tể Sith đứng sau cuộc chiến và báo cáo hành vi phản bội của hắn cho Mace Windu, người đã đối đầu và khuất phục ông ta. Tuyệt vọng để cứu mạng Padmé, Anakin chặt tay Windu trước khi ông có thể giết Palpatine, người khiến Windu rơi xuống và chết. Anakin cam kết với người Sith, và Palpatine phong cho anh ta là Darth Vader. Palpatine đưa ra Lệnh 66, lệnh này chỉ huy các binh lính nhân bản để giết các Jedi chỉ huy của họ trên khắp thiên hà, trong khi Vader và một tiểu đoàn lính nhân bản giết các Jedi còn lại trong Đền Jedi. Vader sau đó đi đến Mustafar để ám sát các thủ lĩnh của Đảng Biệt phái, trong khi Palpatine tuyên bố mình là Hoàng đế trước Thượng viện Ngân hà, biến Cộng hòa thành Đế chế Thiên hà, và tố cáo Jedi là những kẻ phản bội.

Sống sót sau cuộc hỗn loạn, Obi-Wan và Yoda quay trở lại Coruscant, nơi Obi-Wan biết được Anakin đã quay đến với mặt tối. Yoda hướng dẫn Obi-Wan đối đầu với Vader trong khi ông đối mặt với Palpatine. Obi-Wan tìm Padmé để tìm ra tung tích của Vader và tiết lộ sự phản bội của anh ta. Padmé sau đó đi đến Mustafar – với Obi-Wan đang đi trên con tàu của cô ấy – và cầu xin Vader từ bỏ mặt tối và rời đi với cô ấy, nhưng anh ta từ chối. Nhìn thấy Obi-Wan trên tàu, và nghĩ rằng họ đang âm mưu giết anh ta, Vader sử dụng Thần lực để siết cổ Padmé đến bất tỉnh trong cơn thịnh nộ mù quáng. Obi-Wan sau đó giao chiến với Vader trong một trận chiến tay đôi kiếm ánh sáng. Trận chiến kết thúc bằng việc Obi-Wan chém đứt hai chân và tay trái của Vader, để lại anh bên bờ dòng dung nham, nơi Vader bị đốt cháy khủng khiếp. Obi-Wan lấy lại thanh kiếm của Vader và bỏ mặc anh cho đến chết.

Tại Coruscant, Yoda đánh nhau với Palpatine cho đến khi cuộc đọ sức của họ đi vào bế tắc. Nhận ra mình không thể đánh bại Sidious, Yoda bỏ trốn cùng Thượng nghị sĩ Bail Organa và tập hợp lại với Obi-Wan và Padmé trên chiếc máy bay Polis Massa. Ở đó, Padmé sinh ra một cặp song sinh, cô đặt tên là LukeLeia, và chết ngay sau đó, mất đi ý chí sống nhưng vẫn tin rằng Vader vẫn còn điều tốt bên trong. Palpatine tìm thấy một Vader gần như suýt chết và đưa anh ta đến Coruscant, nơi cơ thể bị cắt xén của anh ta được điều trị và bao phủ trong một bộ giáp đen. Khi Vader hỏi liệu Padmé có an toàn không, Palpatine nói rằng anh ta đã giết cô vì tức giận, Vader tàn phá.

Obi-Wan và Yoda lên kế hoạch che giấu cặp song sinh khỏi bọn người Sith và lưu vong cho đến khi đến thời điểm thích hợp để chống lại Đế chế. Khi đám tang của Padmé diễn ra trên hành tinh Naboo, quê hương của cô, Palpatine và Vader giám sát việc xây dựng Ngôi sao Chết. Bail đưa Leia đến Alderaan, nơi ông và vợ nhận nuôi cô, trong khi Obi-Wan giao Luke cho chú dượng và dì, Owen và Beru Lars, trên Tatooine trước khi đi ở ẩn để trông chừng cậu bé.

Hết phần cho biết trước nội dung của tác phẩm.

Diễn viên

  • Ewan McGregor trong vai Obi-Wan Kenobi, một Bậc thầy Jedi, vị tướng Jedi của Cộng hòa Thiên hà và là sư phụ của Anakin.
  • Natalie Portman trong vai Padmé Amidala, một Thượng nghị sĩ của hành tinh Naboo và là vợ bí mật của Anakin.
  • Hayden Christensen trong vai Anakin Skywalker / Darth Vader, một Hiệp sĩ Jedi, anh hùng của Cuộc Chiến tranh Nhân bản và cựu học viên của Obi-Wan và người chồng bí mật của Padmé, người đã quay sang phe bóng tối của Thần lực và trở thành Sith Lord. Christensen cũng đóng vai Vader trong bộ đồ của anh ấy. James Earl Jones đảm nhận vai trò lồng tiếng cho Vader từ các phương tiện truyền thông Star Wars trước đó trong một vai khách mời chưa được công nhận.[3]
  • Ian McDiarmid trong vai Thủ Tướng Tối Cao Sheev Palpatine / Darth Sidious, là Thủ Tướng Tối Cao của Cộng hòa Thiên hà, kẻ thực ra là một tên Chúa Sith độc ác, và sau đó là kẻ đã lập nên và là Hoàng đế của Đế chế Thiên hà, một thể chế chuyên chế áp bức. Hắn ta lợi dụng sự mất lòng tin của Anakin đối với Hội đồng Jedi và sự sợ hãi rằng Padmé sẽ chết để khiến anh ta trở theo mặt tối thành Darth Vader, còn hắn thành sư phụ của Vader.
  • Matthew Wood vai Tướng Grievous, chỉ huy đội quân người máy chiến đấu của Phe li khai.
  • Christopher Lee trong vai Bá tước Dooku / Darth Tyranus, là học trò Sith của Darth Sidious và từng là một Bậc thầy Jedi, kẻ bấy giờ là thủ lĩnh tối cao của Phe li khai.
  • Samuel L. Jackson trong vai Mace Windu, một Bậc thầy Jedi hùng mạnh và là thành viên cao cấp của Hội đồng Jedi.
  • Jimmy Smits trong vai Thượng nghị sĩ Bail Organa, một thượng nghị sĩ từ hành tinh Alderaan và là người bạn chí cốt của Obi-Wan, Yoda và Padmé.
  • Anthony Daniels trong vai Người máy C-3PO, là người máy giao tiếp riêng của Anakin và Padmé, được tạo ra bởi chính Anakin khi anh còn nhỏ.
  • Kenny Baker trong vai R2-D2, là người máy hỗ trợ không gian của Anakin.
  • Frank Oz lồng tiếng cho Yoda, một Đại Bậc thầy Jedi và là người đứng đầu Hội đồng Jedi.

Peter Mayhew , Oliver Ford Davies , Ahmed Best và Silas Carson lần lượt thể hiện lại vai Chewbacca , Sio Bibble, Jar Jar Binks , và Nute Gunray và Ki-Adi-Mundi trong các phần phim trước. Joel Edgerton và Bonnie Piesse cũng xuất hiện với vai khách mời, lần lượt đóng vai Owen và Beru Lars trong Attack of the Clones . Kỹ sư âm thanh Matthew Wood cung cấp giọng nói của Tướng Grievous , chỉ huy cyborg đáng sợ của người máy Quân đội Ly khai, người đã được Bá tước Dooku huấn luyện cách sử dụng guơm ánh sáng. Wood đã đảm nhận vai này, sau khi Gary Oldman ban đầu được chọn vào vai này, nhưng đã phải bỏ sản xuất do xung đột lịch trình; Oldman đã hoàn thành một số công việc lồng tiếng.[4][5] Temuera Morrison đóng vai Chỉ huy Cody và những người lính nhân bản còn lại. Bruce Spence đóng vai Tion Medon, quản lý địa phương của Utapau. Jeremy Bulloch (người đã đóng vai Boba Fett trong Đế chế phản côngSự trở lại của Jedi) xuất hiện trong vai Đại úy Colton, phi công của Rebel Blockade Runner Tantive IV.[6] Genevieve O'Reilly đóng vai thượng nghị sĩ Mon Mo Hen-rích, mặc dù cảnh diễn thuyết của cô cuối cùng đã bị cắt.[7][8][9] Rohan Nichol đóng vai đại úy Raymus Antilles.[10]

Wayne Pygram xuất hiện trong vai một Wilhuff Tarkin trẻ tuổi, và điều phối viên đóng thế Nick Gillard xuất hiện trong vai một Jedi tên là Cin Drallig (tên của anh ta bị đánh vần ngược, không có chữ 'k').[11] Con trai của biên tập viên Roger Barton, Aidan Barton, đóng vai Luke Skywalker và Leia Organa lúc nhỏ. James Earl Jones xuất hiện với tư cách khách mời không được công nhận, đóng lại vai trò lồng tiếng của Darth Vader trong các bộ phim trước.[12][b]

Đạo diễn và người sáng tạo Star Wars George Lucas có một vai khách mời trong vai Nam tước Papanoida, một người ngoài hành tinh mặt xanh tham dự nhà hát opera Coruscant.[14] Con trai của Lucas, Jett đóng vai Zett Jukassa, một Jedi trẻ đang được đào tạo. Một trong những cô con gái của Lucas, Amanda, xuất hiện dưới dạng Terr Taneel, được nhìn thấy trong ảnh ba chiều an ninh, trong khi cô con gái khác của anh là Katie đóng vai Pantoran da xanh tên là Chi Eekway, xuất hiện khi Palpatine đến Thượng viện sau khi được Jedi cứu và nói chuyện với Nam tước Papanoida tại nhà hát opera.[15][16] Christian Simpson xuất hiện với vai trò đóng thế kép cho Hayden Christensen.[17]

Sản xuất

Phát hành

Đón nhận

Truyền thông khác

Tiểu thuyết hóa

Phần mới của bộ phim được viết bởi Matthew Stover. Nó có nhiều lời thoại hơn phim, và một số yếu tố câu chuyện nhất định đã được mở rộng trong tiểu thuyết bao gồm mối quan hệ của Anakin và Palpatine cũng như việc Palpatine học việc với Darth Plagueis.[18]

Trò chơi điện tử

Một trò chơi điện tử dựa trên bộ phim được phát hành vào ngày 5 tháng 5 năm 2005, hai tuần trước bộ phim. Trò chơi nhìn chung bám sát cốt truyện của phim, lồng ghép các cảnh trong phim. Tuy nhiên, nhiều phần của trò chơi có những cảnh bị cắt từ phim, hoặc những cảnh hoàn toàn mới cho trò chơi.  Phong cách của trò chơi chủ yếu là chiến đấu bằng lightaber và chiến đấu như Obi-Wan hoặc Anakin.  Nó cũng có một dạng chế độ nhiều người chơi, bao gồm cả chế độ "VS" và "HTX".  Trong chế độ đầu tiên, hai người chơi chiến đấu với các nhân vật mà họ lựa chọn chống lại nhau trong một trận đấu kiếm chém tới chết. Trong chế độ thứ hai, hai người chơi hợp tác để chống lại làn sóng kẻ thù ngày càng khó khăn.

The Clone Wars

Bộ phim hoạt hình năm 2008loạt phim truyền hình tiếp theo lấp đầy khoảng cách ba năm giữa các sự kiện của Sự xâm lăng của người Vô tínhSự báo thù của người Sith. Một số chủ đề cốt truyện ban đầu được phát triển để đưa vào Sự báo thù của người Sith thay vào đó đã được đưa vào The Clone Wars. Chúng bao gồm âm mưu trả thù của Boba Fett với Mace Windu vì cái chết của cha hắn là Jango, và việc giải quyết bí ẩn đằng sau Bậc thầy Jedi Sifo-Dyas đã qua đời được giới thiệu trong Sự xâm lăng của người Vô tính. Bốn tập cuối cùng của loạt phim diễn ra đồng thời với Sự báo thù của người Sith. Một số cảnh trong phim đã được tái tạo và mở rộng cho các tập này để giới thiệu nơi ở của học viên Ahsoka Tano trước đây của Anakin Skywalker trong các sự kiện của phim. Trong khi Ahsoka là một nhân vật chính trong The Clone Wars, cô ấy không được nhắc đến trong Sự báo thù của người Sith vì nhân vật này vẫn chưa được tạo ra vào thời điểm đó.[19]

Obi-Wan Kenobi

Miniseries năm 2022 diễn ra mười năm sau Sự báo thù của người Sith (và khoảng tám năm trước Niềm hy vọng mới), và có các đoạn hồi tưởng diễn ra trước và trong các sự kiện của phim, với một số đoạn sau thông qua các cảnh quay lưu trữ. McGregor, Christensen, Earl Jones, Edgerton, Piesse, Smits, McDiarmid và Daniels tiếp tục vai diễn của họ trong phim.[20]

Tham khảo

Chú thích

  1. ^ Như được mô tả trong loạt phim hoạt hình truyền hình năm 2008 Star Wars: The Clone Wars.
  2. ^ Bản thân Jones chưa bao giờ xác nhận sự tham gia của mình. Khi được hỏi cụ thể liệu anh ấy có cung cấp giọng nói hay không, có thể là từ bản ghi âm trước đó, Jones nói với Newsday: "Bạn phải hỏi Lucas về điều đó. Tôi thì không biết."[13]

Trích dẫn

  1. ^ “Star Wars Episode III: Revenge of the Sith”. British Board of Film Classification. Lưu trữ bản gốc ngày 26 tháng 8 năm 2016. Truy cập ngày 27 tháng 12 năm 2015.
  2. ^ a b Star Wars: Episode III - Revenge of the Sith. Box Office Mojo. IMDb. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 3 năm 2021. Truy cập ngày 4 tháng 3 năm 2021.
  3. ^ “1,000 studio workers behind 'Revenge of the Sith' gathered to watch this epic Darth Vader scene get shot”. Business Insider. Truy cập ngày 8 tháng 6 năm 2022.
  4. ^ Marc, Christopher (11 tháng 6 năm 2022). “Gary Oldman Says He Was Originally Cast As General Grievous' Voice In The 'Star Wars' Prequels”. The Playlist. Truy cập ngày 12 tháng 6 năm 2022.
  5. ^ Fink, Richard (13 tháng 6 năm 2022). “Gary Oldman On Almost Playing General Grievous In Star Wars Prequels”. Screen Rant. Truy cập ngày 13 tháng 6 năm 2022.
  6. ^ Bulloch, Jeremy (17 tháng 5 năm 2005). “Star Wars: Boba Fett”. The Washington Post. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 6 năm 2011. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2008.
  7. ^ Robinson, Will (5 tháng 8 năm 2016). “Rogue One: A Star Wars Story: Jimmy Smits confirms he has a cameo”. Entertainment Weekly. Lưu trữ bản gốc ngày 13 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 6 tháng 8 năm 2016.
  8. ^ Crookes, Del (7 tháng 4 năm 2016). “Rogue One: A Star Wars Story - the new trailer dissected and storylines revealed”. BBC News. Lưu trữ bản gốc ngày 26 tháng 5 năm 2018. Truy cập ngày 7 tháng 4 năm 2016.
  9. ^ White, Brett (16 tháng 12 năm 2016). “Every Rogue One Cameo You Won't Want To Miss”. Comic Book Resources. Lưu trữ bản gốc ngày 18 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 16 tháng 12 năm 2016.
  10. ^ Swain, Sarah (12 tháng 7 năm 2017). “He was in Star Wars and now actor Rohan Nichol has moved to Summer Bay for Home and Away”. Daily Telegraph. Sydney, Australia: News Limited. Lưu trữ bản gốc ngày 13 tháng 7 năm 2017. Truy cập ngày 30 tháng 5 năm 2018.
  11. ^ “Master Behind the Action: Nick Gillard”. 19 tháng 4 năm 2005. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 5 năm 2005. Truy cập ngày 4 tháng 8 năm 2008.
  12. ^ Guerrasio, Jason (7 tháng 8 năm 2015). “1,000 studio workers behind 'Revenge of the Sith' gathered to watch this epic Darth Vader scene get shot”. Business Insider. Lưu trữ bản gốc ngày 23 tháng 12 năm 2019. Truy cập ngày 23 tháng 12 năm 2019.
  13. ^ Lovece, Frank (12 tháng 3 năm 2008). “Fast Chat: James Earl Jones”. Newsday. Melville, New York: Newsday Media. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 12 năm 2009. Truy cập ngày 1 tháng 3 năm 2011.
  14. ^ McGinley, Rhys (4 tháng 1 năm 2020). “10 Star Wars Cameos Even Devoted Fans Forgot About”. Screen Rant. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 2 năm 2020. Truy cập ngày 4 tháng 2 năm 2020.
  15. ^ Jones, Brian Jay (6 tháng 12 năm 2016). George Lucas: A Life. New York City: Little, Brown and Company. tr. 427. ISBN 978-0-316-25745-9.
  16. ^ “Star Wars, A Family Affair”. StarWars.com. 16 tháng 12 năm 2014. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 9 năm 2019. Truy cập ngày 5 tháng 1 năm 2020.
  17. ^ Simpson, Christian (4 tháng 6 năm 2014). “From Fandom to Phantom: When Star Wars Dreams Become Reality”. Star Wars.com. Lưu trữ bản gốc ngày 13 tháng 5 năm 2016. Truy cập ngày 15 tháng 7 năm 2016.
  18. ^ Star Wars: Episode III Revenge of the Sith – Novelization, 1st edition hardcover, 2005. Matthew Woodring Stover, George Lucas, ISBN 0-7126-8427-1
  19. ^ 'Star Wars: The Clone Wars' meets 'Revenge of the Sith' in final episodes”. Lưu trữ bản gốc ngày 16 tháng 7 năm 2020. Truy cập ngày 31 tháng 10 năm 2020.
  20. ^ “Obi-Wan Kenobi”. disney.com. Truy cập ngày 18 tháng 8 năm 2022.

Nguồn

Liên kết ngoài