Nước công nghiệp mới

Các nước mới công nghiệp hóa

Nước công nghiệp mới (Newly Industrialized Country - NIC) là từ ngữ kinh tế-xã hội sử dụng bởi các nhà kinh tế, lý luận chính trị để chỉ một số quốc gia mới công nghiệp hóa trên thế giới.

Đây là các quốc gia chưa đạt được trình độ tiến bộ kinh tế xã hội như các nước thuộc thế giới thứ nhất nhưng có sự phát triển vượt trội so với các nước đang phát triển thuộc thế giới thứ ba. Một đặc điểm của các nước công nghiệp mới (NIC) là có tốc độ tăng trưởng cao (thường là hướng về xuất khẩu). Quá trình công nghiệp hóa nhanh chóng là một chỉ số quan trọng để trở thành một nước công nghiệp mới. Ở nhiều NIC, đảo lộn xã hội có thể xảy ra đặc biệt là ở khu vực nông thôn; dân cư nông nghiệp di cư ra các thành thị kiếm việc làm, nơi sự đi lên của lĩnh vực chế tạo cần rất nhiều lao động.

Các NIC thường mang đặc điểm chung là:

• Quyền dân sự và tự do xã hội được cải thiện
• Kinh tế chuyển đổi từ nông nghiệp sang công nghiệp, đặc biệt là lĩnh vực chế tạo
• Nền kinh tế thị trường ngày càng mở, cho phép tự do thương mại với các nước trên toàn thế giới
• Các tập đoàn quốc gia lớn bành trướng hoạt động ra toàn cầu
• Hấp thu luồng đầu tư tư bản dồi dào từ nước ngoài
• Lãnh đạo chính trị mang lại ảnh hưởng lớn đến sự thúc đẩy kinh tế.

Các nước công nghiệp mới thường nhận được hỗ trợ của các tổ chức quốc tế như WTO, v.v. Tuy vậy, bởi những lợi ích thu được từ quá trình toàn cầu hóa, nhiều người theo chủ nghĩa bảo hộ (và có thể cả những người ủng hộ thương mại bình đẳng) phản đối hàng hóa nhập khẩu từ các nước công nghiệp mới, đặc biệt là từ Trung Quốc.

Nguồn gốc thuật ngữ

Từ ngữ các nước công nghiệp mới bắt đầu được sử dụng ở thập niên 1970 khi "Bốn con hổ châu Á" là Hồng Kông (khi đó còn là thuộc địa của Anh Quốc), Hàn Quốc, Singapore và Đài Loan nổi lên với sự tăng trưởng ngoạn mục từ thập niên 1960. Thuật ngữ "các nước công nghiệp mới" được dùng để chỉ các quốc gia trên trong giai đoạn đó. Ngày nay, các nước quốc gia và vùng lãnh thổ này đã vượt qua giai đoạn công nghiệp hóa, và "NIC" được dùng chỉ các nước tiếp bước con đường thành công của họ.

Bốn con hổ châu Á giờ đây đã đạt trình độ tương đương các nước phát triển với tiến trình cởi mở chính trị, GDP trên đầu người cao, và chính sách kinh tế mạnh mẽ, hướng về xuất khẩu. Các quốc gia và vùng lãnh thổ này có chỉ số phát triển con người (HDI) ở mức hơn 90% chỉ số trung bình của Liên minh châu Âu, riêng Hàn Quốc là thành viên của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD).

Đôi khi "Bốn con hổ châu Á" được gọi là các nước công nghiệp mới thế hệ thứ nhất để phân biệt với các nước công nghiệp hóa đi sau.

Các nước công nghiệp mới hiện nay

Bảng sau liệt kê danh sách các quốc gia, vùng lãnh thổ được coi là các nước NIC theo châu lục địa lý. Một số người cho rằng "Bốn con hổ châu Á" là các nước NIC, một số học giả khác thì cho rằng họ là các nước phát triển.

Châu lục	Tên nước	GDP (Tỷ USD)	GDP trên đầu người (USD)	HDI (2004)
Châu Phi	- Nam Phi	240,152	5.106	0,653 (trung bình)
Bắc Mỹ	- Mexico (thành viên OECD)	768,438	7.298	0,821 (cao)
Nam Mỹ	- Brasil	794,098	4.320	0,792 (trung bình)
Châu Á	- Bahrain	12,995	18.403	0,859 (cao)
	- Trung Quốc	2.228,862	1.709	0,768 (trung bình)
	- Ấn Độ	785,468	705	0,611 (trung bình)
	- Kuwait	74,658	26.020	0,871 (cao)
	- Malaysia	130,143	5.042	0,805 (cao)
	- Oman	24,284	12.664	0,810 (cao)
	- Philippines	98,306	1.168	0,763 (trung bình)
	- Qatar	28,451	43.110	0,844 (cao)
	- Ả Rập Saudi	309,778	13.410	0,777 (trung bình)
	- Thái Lan	176,602	2.659	0,784 (trung bình)
	- Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất	104,204	27.700	0,839 (cao)
Châu Âu	- Thổ Nhĩ Kỳ (ứng cử viên gia nhập Liên minh châu Âu)	363,300	5.062	0,757 (trung bình)

Ghi chú: Số liệu GDP và GDP/đầu người lấy từ nguồn World Bank báo cáo năm 2005, chỉ số HDI lấy từ nguồn Liên hợp quốc số liệu năm 2004.

Mặc dù Trung Quốc và Ấn Độ là trường hợp đặc biệt: quy mô dân số khổng lồ của hai nước (tổng cộng hơn 2 tỷ người) có nghĩa là mặc dù thu nhập đầu người còn thấp, quy mô kinh tế của họ vẫn có thể vượt (và chắc chắn là sẽ vượt) Hoa Kỳ. Một điều đáng lưu ý là chỉ số sức mua tương đương (PPP), ở Trung Quốc và Ấn Độ, người dân hưởng mức giá cả các mặt hàng cơ bản thấp hơn rất nhiều so với ở các nước phát triển.

Bởi tầm quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu, hàng năm, năm quốc gia gồm Ấn Độ, Brasil, Hàn Quốc, Mexico và Trung Quốc gặp mặt nhóm G8 để bàn bạc các vấn đề tài chính, nhóm này được biết đến dưới cái tên G8+5.

Các nước công nghiệp mới thường thu được lợi ích trong thương mại quốc tế nhờ chi phí lao động cạnh tranh đưa đến giá sản phẩm thấp. Kết quả là chi phí sản xuất hàng hóa và dịch vụ ở các nước này rẻ hơn rất nhiều ở các nước phát triển, gây áp lực giảm tiền lương ở các nước này, nơi mà chi phí sinh hoạt cao hơn và công đoàn cũng như các tổ chức của người lao động khác có tiếng nói chính trị.

Ưu thế cạnh tranh tương đối này thường bị chỉ trích bởi những người cổ vũ cho thương mại bình đẳng.

Liên kết ngoài

• Tiêu chuẩn để được xếp vào NICs