Cổng thông tin:Lịch sử

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Cổng thông tin Lịch sử

Lịch sử là môn học về nghiên cứu và phân tích những sự kiện đã xảy ra. Sự kiện bao gồm sự kiện bản thể luận và sự kiện nhận thức luận nên do đó, trong thực tế, chỉ có một số sự kiện lịch sử được xem là "thật". Đa số các nhà nghiên cứu các sự kiện lịch sử này (thường được gọi là sử gia) tin rằng quan điểm hiện tại của chúng ta có thể đổi cách hiểu những sự kiện xưa. Vì thế cách giải thích những sự kiện xưa thay đổi thường xuyên qua các thời kỳ. Những giải thích dựa theo các nguồn gốc "căn bản" – những văn kiện được viết ra vào lúc đó hay gần sau lúc đó – thường được xem là có giá trị nhất.

Lịch sử ít nhất có hai nghĩa. Thứ nhất là sự biến đổi của vật tồn tại trong hiện thực được diễn đạt khác đi và định nghĩa là Lịch sử. Tuy nhiên việc bảo tồn quá trình đó là không có và cuối cùng biến mất. Một ý nghĩa khác của lịch sử là chỉ kết quả ghi chép lại với đối tượng là sự biến chuyển đang dần biến mất đó tức là ghi chép lịch sử. Như vậy cái trước được gọi là nghĩa rộng: toàn thể các sự kiện, cái thứ hai được gọi là sách lịch sử. Các nhà nghiên cứu đều có mong muốn nghiên cứu sâu lịch sử và dự đoán tương lai.

Tuy nhiên cả ghi chép lịch sử cũng không có khả năng ghi lại trung thực toàn bộ những gì diễn ra trong quá khứ vì nó chịu sự chi phối của lượng thông tin và độ chính xác của thông tin mà người chép sử có; phương pháp luận, định kiến chính trị, hệ tư tưởng, nhân sinh quan, các giá trị đạo đức của anh ta và nhất là bối cảnh chính trị xã hội mà anh ta đang sống. Tất cả những yếu tố này trở thành bộ lọc và lăng kính bóp méo sự thật lịch sử. Sử học chỉ là một cách tiếp cận của nhà sử học đối với những sự kiện trong quá khứ chứ không phải là sự phản ánh chính xác những sự kiện đó như chúng từng xảy ra. Edward Hallett Carr trong tác phẩm Lịch sử là gì? đã chỉ ra điều đó. Chính vì vậy các ghi chép trong chính sử bao gồm sự phản tỉnh hay bất lợi cho kẻ thắng thường có độ tin cậy cao hơn.

Quân đội Đức tiến vào thủ đô Amsterdam của Hà Lan.

Trận Hà Lan là một phần trong "kế hoạch màu vàng" - cuộc xâm lược của Đức Quốc xã vào Vùng đất thấp (Bỉ, Luxembourg, Hà Lan) và Pháp trong chiến tranh thế giới thứ hai. Trận chiến bắt đầu ngày 10 và kết thúc ngày 14 tháng 5 năm 1940 khi quân đội chính quy của Hà Lan ra hàng Đức, và Hà Lan trở thành quốc gia Tây Âu đầu tiên rơi vào tay quân đội Đức Quốc xã. Trong trận chiến nước Pháp thì đây là chiến dịch quân sự ngắn nhất và ít thiệt hại nhất đối với Đức. Riêng lực lượng của Hà Lan tại tỉnh Zeeland còn tiếp tục kháng cự với Wehrmacht cho đến ngày 17 tháng 5, khi mà Đức Quốc xã hoàn tất việc chiếm đóng toàn bộ lãnh thổ.

Trận Hà Lan là một trong những trường hợp đầu tiên quân dù được sử dụng để đánh chiếm các mục tiêu quan trọng trước khi bộ binh tiếp cận mục tiêu. Không quân Đức đã huy động lực lượng lính dù nhằm đánh chiếm nhiều sân bay lớn của Hà Lan ở trong và xung quanh các thành phố chính như Rotterdam và Den Haag để nhanh chóng tràn ngập quốc gia này và vô hiệu hóa các lực lượng của Hà Lan.

Trận chiến đã kết thúc ngay sau cuộc oanh tạc Rotterdam của không quân Đức cùng với mối đe doạ tiếp đó của Đức về việc hủy diệt các thành phố lớn của Hà Lan bằng các đòn ném bom khủng bố huỷ diệt nếu quốc gia này không chịu khuất phục. Bộ Tư lệnh tối cao Hà Lan, biết rằng không thể ngăn chặn được các máy bay ném bom của đối phương, đã quyết định đầu hàng để tránh cho các thành phố khác của mình phải chịu số phận tương tự. Đức Quốc Xã sau đó đã chiếm đóng Hà Lan, cùng với nước Pháp và các quốc gia Vùng Đất Thấp khác; cho đến khi lãnh thổ Hà Lan được hoàn toàn giải phóng tháng 5 năm 1945. [ Đọc tiếp ]

Hoàng đế Gia Long

Hoàng đế Gia Long (1762–1820, tên húy Nguyễn Phúc Ánh, thường được gọi tắt là Nguyễn Ánh) là hoàng đế đầu tiên và là người thành lập nhà Nguyễn, triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam.

Là cháu trai của vị chúa Nguyễn cuối cùng, sau khi gần như toàn bộ gia tộc bị quân Tây Sơn bắt giết năm 1777, Nguyễn Ánh phải trốn chạy và bắt đầu cuộc chiến 25 năm với Tây Sơn để khôi phục lại cơ nghiệp của dòng tộc. Sau nhiều thất bại lớn và phải cầu viện sự giúp đỡ của Xiêm LaPháp, ông giữ vững được Nam Hà và đến năm 1802 thì đánh bại Tây Sơn, lên ngôi hoàng đế, thống nhất Việt Nam sau nhiều thế kỷ nội chiến.

Triều đại của ông được đánh dấu bằng việc chính thức sử dụng quốc hiệu Việt Nam với cương thổ rộng lớn nhất cho đến thời đó, kéo dài từ biên giới với Trung Quốc tới vịnh Thái Lan; thay thế các cải cách có xu hướng tự do của Tây Sơn bằng nền giáo dục và điều hành xã hội theo Nho giáo khắc nghiệt hơn; định đô tại Phú Xuân. Ngoài ra, ông còn là người mở đường cho các ảnh hưởng của người Pháp ở Việt Nam qua việc mời họ giúp xây dựng các thành trì lớn, huấn luyện quân đội và khoan thứ cho việc truyền đạo Cơ đốc. Dưới triều đại của ông, Việt Nam trở thành một thế lực quân sự hùng mạnh ở Đông Dương, cùng Xiêm La phân chia ảnh hưởng đối với Chân Lạp. [ Đọc tiếp ]

Perillos bị đưa vào dụng cụ tra tấn "Con bò đồng" do chính ông phát minh và dâng lên Phalaris
Perillos bị đưa vào dụng cụ tra tấn "Con bò đồng" do chính ông phát minh và dâng lên Phalaris

Kể ra, thời loạn dùng võ, thời bình chuộng văn. Nay đúng là lúc nên làm lễ nhạc. Song không có gốc thì không thể đứng vững, không có văn thì không thể thi hành. Hoà bình là gốc của nhạc, thanh âm là văn của nhạc. Thần vâng chiếu soạn nhạc, không dám không hết lòng hết sức, nhưng vì học thuật nông cạn, sợ rằng trong khoảng thanh luật, khó được hài hoà. Xin bệ hạ yêu nuôi muôn dân, để cho các nơi làng mạc không có tiếng oán giận than sầu, đó là không mất cỗi gốc của nhạc vậy

— Nguyễn Trãi, Công thần khai quốc nhà Lê

Ngày này năm xưa

Tokyo Sky Tree

22 tháng 5: Ngày quốc tế Đa dạng sinh học; ngày Thống nhất tại Yemen (1990).

Độ phân giải tối đa:1.700 × 2.283điểm ảnh
Độ phân giải tối đa:1.700 × 2.283điểm ảnh
Thuyền nhân Việt Nam tại Malaysia, 1980.
Ảnh: FreePiP (Free Pictures Project)

Nội dung chọn lọc+chất lượng cao

Bài viết chọn lọc (129)

Chiến hạm

Chiến dịch/trận chiến

Nhân vật

Cựu quốc gia

Đề tài khác

Chủ điểm chọn lọc (8)

4 bài viết
Bài viết tốt Lớp tàu chiến-tuần dương Indefatigable
Bài viết chọn lọc HMS Indefatigable
Bài viết chọn lọc HMS New Zealand
Bài viết chọn lọc HMAS Australia
3 bài viết
Bài viết tốt Lớp tàu chiến-tuần dương Lion
Bài viết chọn lọc HMS Lion
Bài viết chọn lọc Princess Royal
3 bài viết
Bài viết chọn lọc Lớp tàu chiến-tuần dương Moltke
Bài viết chọn lọc SMS Moltke
Bài viết chọn lọc SMS Goeben
3 bài viết
Bài viết chọn lọc Lớp thiết giáp hạm Bayern
Bài viết chọn lọc SMS Bayern
Bài viết chọn lọc SMS Baden
5 bài viết
Bài viết chọn lọc Lớp thiết giáp hạm Helgoland
Bài viết chọn lọc SMS Helgoland
Bài viết chọn lọc SMS Ostfriesland
Bài viết chọn lọc SMS Thüringen
Bài viết chọn lọc SMS Oldenburg
6 bài viết
Bài viết chọn lọc Lớp thiết giáp hạm Kaiser
Bài viết chọn lọc SMS Kaiser
Bài viết chọn lọc SMS Kaiserin
Bài viết chọn lọc SMS Friedrich der Große
Bài viết chọn lọc SMS König Albert
Bài viết chọn lọc SMS Prinzregent Luitpold
5 bài viết
Bài viết chọn lọc Lớp thiết giáp hạm König
Bài viết chọn lọc SMS König
Bài viết chọn lọc SMS Grosser Kurfürst
Bài viết chọn lọc SMS Markgraf
Bài viết chọn lọc SMS Kronprinz
5 bài viết
Bài viết chọn lọc Lớp thiết giáp hạm Nassau
Bài viết tốt SMS Nassau
Bài viết chọn lọc SMS Rheinland
Bài viết chọn lọc SMS Posen
Bài viết chọn lọc SMS Westfalen

Danh sách chọn lọc (4)

Bài viết tốt (28)

Nhân vật

Đề tài khác

Tham gia

Chủ đề Lịch sử đang được xây dựng nên rất cần sự giúp đỡ, đóng góp của các bạn về nội dung lẫn giao diện. Các bạn có thể:


Các đề tài

Các thể loại

Trên các dự án Wikimedia