Bước tới nội dung

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Vipassanā”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1: Dòng 1:
'''''Vipassanā''''' ( [[Tiếng Pali|Pāli]] ) hay '''''vipaśyanā''''' ( [[tiếng Phạn]] ) nghĩa đen là "cái thấy đặc biệt", <ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=83eoDwAAQBAJ|title=Lead with Heart in Mind: Treading the Noble Eightfold Path For Mindful and Sustainable Practice|last=Marques|first=Joan|date=2019-08-09|publisher=Springer|isbn=978-3-030-17028-8|location=|pages=122|language=en}}</ref> "đặc biệt ( ''Vi'' ), cái thấy ( ''Passanā'' )", <ref name=":0">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=f4ylAwAAQBAJ&q=special+seeing|title=The Course in Buddhist Reasoning and Debate: An Asian Approach to Analytical Thinking Drawn from Indian and Tibetan Sources|last=Perdue|first=Daniel E.|date=2014-05-27|publisher=Shambhala Publications|isbn=9780834829558|location=|pages=|language=en|access-date=2019-10-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20191212182725/https://books.google.com/books?id=f4ylAwAAQBAJ&newbks=1&newbks_redir=0&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false|archive-date=2019-12-12}}</ref> là một thuật ngữ Phật giáo thường được dịch là "cái nhìn sâu sắc". [[Pāli Canon|Kinh điển Pali]] mô tả nó là một trong hai phẩm chất của tâm được phát triển ( ''[[Bhavana|bhāvanā]]'' ) trong [[Thiền trong Phật giáo|thiền định Phật giáo]], thứ còn lại là [[samatha]] (tâm tĩnh lặng). Nó thường được định nghĩa là một hình thức thiền định nhằm tìm kiếm "cái nhìn sâu sắc vào bản chất thực sự của thực tại", được định nghĩa là ''anicca'' "[[vô thường]]", ''[[Khổ (Phật giáo)|dukkha]]'' "khổ"," ''[[vô ngã]]'' ", [[Ba dấu vết của sự tồn tại|ba dấu hiệu của sự tồn tại]] trong giáo phái [[Phật giáo Thượng tọa bộ|Nguyên thủy.]] truyền thống, {{Sfn|Buswell|2004|p=889}} {{Sfn|Gunaratana|2011|p=21}} và như ''[[Tính Không|śūnyatā]]'' "tính không" và ''[[Phật tính]]'' trong các giáo phái [[Đại thừa]] .
{{Underlinked|date=tháng 8 2020}}
{{chú thích trong bài}}
'''Thiền minh sát''' còn được gọi là vipassana, có nghĩa là tự quán sát thân tâm của mình bằng cách quán niệm hơi thở không cho đứt mạch. Khi quán sát như thế thì những cảm thọ, ý nghĩ sẽ nổi lên và ta sẽ ngồi yên không phản ứng,không nhúc nhích. Dần dần bạn sẽ hiểu được tự tính vô ngã của thân và tâm mình,hiểu được lời nói của đức [[Phật]] đã truyền dạy. Đây là phương pháp mà đức Phật đã dùng để chứng ngộ bằng việc quan sát hơi thở một cách tự nhiên không điều khiển và rồi mọi thứ sẽ được phơi bày ra ánh sáng và bạn sẽ hoàn toàn giác ngộ.


Thực hành Vipassanā trong truyền thống Theravada kết thúc vào thế kỷ thứ 10, nhưng được giới thiệu lại ở [[Triều Taungoo|Toungoo]] và [[Triều Konbaung|Konbaung Miến Điện]] vào thế kỷ 18, dựa trên các bài đọc hiện thời của ''[[Satipatthana Sutta|kinh Satipaṭṭhāna]]'', ''[[Thanh tịnh đạo|Visuddhimagga]]'' và các bản văn khác. <ref name=":1">{{Chú thích sách|url=http://www.ahandfulofleaves.org/documents/Encyclopedia%20of%20Buddhism_2%20Vols_%20Buswell.pdf|title=Encyclopedia of Buddhism|last=Buswell|first=Robert E.|date=2004|publisher=Macmillan Reference, USA|isbn=978-0-02-865718-9|location=|pages=889–890|language=en}}</ref> Một truyền thống mới được phát triển vào thế kỷ 19 và 20, tập trung vào sự thấu hiểu trần trụi kết hợp với ''[[samatha]]'' . {{Sfn|Buswell|2004|p=890}} Vipassana trở nên quan trọng và mang tính trung tâm trong [[Phong trào Vipassana|phong trào Vipassanā]] thế kỷ 20 {{Sfn|McMahan|2008}} do [[Ledi Sayadaw]] và [[U Vimala]] phát triển và được [[Mahasi Sayadaw]], VR Dhiravamsa, và [[S. N. Goenka|SN Goenka]] phổ biến. {{Sfn|King|1992|p=132–137}} {{Sfn|Nyanaponika|1998|p=107–109}} {{Sfn|Koster|2009|p=9–10}}
Vì Thiền của Phật Giáo không thể chỉ dựa vào kinh điển hay tư liệu có sẵn để nói: Thiền Minh Sát hay Thiền Vipassana cũng còn gọi là Thiền Chánh Niệm, là phương pháp ghi nhận - hay biết những gì đang diễn ra ở thân - tâm. Một sự hay biết đơn thuần chứ không phải là 'suy nghĩ' về những gì đang có mặt.


== Từ nguyên ==
Bởi vì người mới bắt đầu không thể hay biết trực tiếp được cho nên cần Niệm Hơi Thở để lọc bớt các suy nghĩ, các khái niệm khi quan sát.
Vipassanā là một từ tiếng Pali có nguồn gốc từ tiền tố cũ hơn "vi-" có nghĩa là "đặc biệt", và gốc động từ "-passanā" có nghĩa là "nhìn thấy". <ref name=":02">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=f4ylAwAAQBAJ&q=special+seeing|title=The Course in Buddhist Reasoning and Debate: An Asian Approach to Analytical Thinking Drawn from Indian and Tibetan Sources|last=Perdue|first=Daniel E.|date=2014-05-27|publisher=Shambhala Publications|isbn=9780834829558|location=|pages=|language=en|access-date=2019-10-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20191212182725/https://books.google.com/books?id=f4ylAwAAQBAJ&newbks=1&newbks_redir=0&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false|archive-date=2019-12-12}}</ref> Nó thường được dịch là "cái nhìn sâu sắc" hoặc "cái nhìn rõ ràng". Chữ "vi" trong vipassanā có nhiều nghĩa khả dĩ, nó có thể có nghĩa là '[thấy] thành', '[thấy] xuyên qua' hoặc '[thấy] theo một cách đặc biệt.' {{Sfn|Gunaratana|2011|p=21}}


Từ đồng nghĩa với vipassanā là ''paccakkha'' "có thể cảm nhận được bằng các giác quan" (Pāli; tiếng Phạn: ''{{IAST|pratyakṣa}}'' ), nghĩa đen là "trước mắt", đề cập đến nhận thức trực tiếp bằng kinh nghiệm. Do đó, loại thấy được biểu thị bằng vipassanā là loại nhận thức trực tiếp, trái ngược với kiến thức có được từ lý luận hoặc lập luận.{{Cần chú thích|date=January 2012}}
Hành giả sẽ dần hiểu thân tâm mình hơn, hiểu các vấn đề diễn ra trong cuộc đời, hiểu nguyên nhân để đưa đến kết quả hiện tại này..... Và cuối cùng Giải Thoát.<ref>{{Chú thích web|url=sutamphap.com

thienquantam.com|title=Thiền}}</ref>
Trong tiếng Tây Tạng, vipaśyanā có tên là ''lhaktong'' ( {{Bo|w=lhag mthong}} ). ''Lhak'' có nghĩa là "cao hơn", "cao hơn", "lớn hơn"; ''tong'' là "xem, để xem". Vì vậy, cùng nhau, ''lhaktong'' có thể được dịch sang tiếng Anh là "tầm nhìn siêu việt", "tầm nhìn vĩ đại" hoặc "trí tuệ tối cao". Điều này có thể được hiểu là một "cách nhìn vượt trội", và cũng là "nhìn thấy đó là bản chất thiết yếu." Bản chất của nó là một sự minh mẫn &#x2014; một trí óc sáng suốt. <ref name="ray74">Ray (2004) p.74</ref>
⚫
==Tham khảo==

[[Henepola Gunaratana|Henepola Gunaratana đã]] định nghĩa vipassanā là "Nhìn vào một cái gì đó một cách rõ ràng và chính xác, thấy mỗi thành phần là khác biệt và riêng biệt, và xuyên suốt để nhận thức được thực tại cơ bản nhất của nó." {{Sfn|Gunaratana|2011|p=21}}

⚫
== Tham khảo ==
{{tham khảo}}
{{tham khảo}}
{{sơ khai Phật giáo}}
{{sơ khai Phật giáo}}

Phiên bản lúc 02:46, ngày 27 tháng 10 năm 2020

Vipassanā ( Pāli ) hay vipaśyanā ( tiếng Phạn ) nghĩa đen là "cái thấy đặc biệt", [1] "đặc biệt ( Vi ), cái thấy ( Passanā )", [2] là một thuật ngữ Phật giáo thường được dịch là "cái nhìn sâu sắc". Kinh điển Pali mô tả nó là một trong hai phẩm chất của tâm được phát triển ( bhāvanā ) trong thiền định Phật giáo, thứ còn lại là samatha (tâm tĩnh lặng). Nó thường được định nghĩa là một hình thức thiền định nhằm tìm kiếm "cái nhìn sâu sắc vào bản chất thực sự của thực tại", được định nghĩa là anicca "vô thường", dukkha "khổ"," vô ngã ", ba dấu hiệu của sự tồn tại trong giáo phái Nguyên thủy. truyền thống, [3] [4] và như śūnyatā "tính không" và Phật tính trong các giáo phái Đại thừa .

Thực hành Vipassanā trong truyền thống Theravada kết thúc vào thế kỷ thứ 10, nhưng được giới thiệu lại ở Toungoo và Konbaung Miến Điện vào thế kỷ 18, dựa trên các bài đọc hiện thời của kinh Satipaṭṭhāna, Visuddhimagga và các bản văn khác. [5] Một truyền thống mới được phát triển vào thế kỷ 19 và 20, tập trung vào sự thấu hiểu trần trụi kết hợp với samatha . [6] Vipassana trở nên quan trọng và mang tính trung tâm trong phong trào Vipassanā thế kỷ 20 [7] do Ledi Sayadaw và U Vimala phát triển và được Mahasi Sayadaw, VR Dhiravamsa, và SN Goenka phổ biến. [8] [9] [10]

Từ nguyên

Vipassanā là một từ tiếng Pali có nguồn gốc từ tiền tố cũ hơn "vi-" có nghĩa là "đặc biệt", và gốc động từ "-passanā" có nghĩa là "nhìn thấy". [11] Nó thường được dịch là "cái nhìn sâu sắc" hoặc "cái nhìn rõ ràng". Chữ "vi" trong vipassanā có nhiều nghĩa khả dĩ, nó có thể có nghĩa là '[thấy] thành', '[thấy] xuyên qua' hoặc '[thấy] theo một cách đặc biệt.' [4]

Từ đồng nghĩa với vipassanā là paccakkha "có thể cảm nhận được bằng các giác quan" (Pāli; tiếng Phạn: pratyakṣa ), nghĩa đen là "trước mắt", đề cập đến nhận thức trực tiếp bằng kinh nghiệm. Do đó, loại thấy được biểu thị bằng vipassanā là loại nhận thức trực tiếp, trái ngược với kiến thức có được từ lý luận hoặc lập luận.[cần dẫn nguồn]

Trong tiếng Tây Tạng, vipaśyanā có tên là lhaktong ( Wylie: lhag mthong ). Lhak có nghĩa là "cao hơn", "cao hơn", "lớn hơn"; tong là "xem, để xem". Vì vậy, cùng nhau, lhaktong có thể được dịch sang tiếng Anh là "tầm nhìn siêu việt", "tầm nhìn vĩ đại" hoặc "trí tuệ tối cao". Điều này có thể được hiểu là một "cách nhìn vượt trội", và cũng là "nhìn thấy đó là bản chất thiết yếu." Bản chất của nó là một sự minh mẫn — một trí óc sáng suốt. [12]

Henepola Gunaratana đã định nghĩa vipassanā là "Nhìn vào một cái gì đó một cách rõ ràng và chính xác, thấy mỗi thành phần là khác biệt và riêng biệt, và xuyên suốt để nhận thức được thực tại cơ bản nhất của nó." [4]

Tham khảo

  1. ^ Marques, Joan (9 tháng 8 năm 2019). Lead with Heart in Mind: Treading the Noble Eightfold Path For Mindful and Sustainable Practice (bằng tiếng Anh). Springer. tr. 122. ISBN 978-3-030-17028-8.
  2. ^ Perdue, Daniel E. (27 tháng 5 năm 2014). The Course in Buddhist Reasoning and Debate: An Asian Approach to Analytical Thinking Drawn from Indian and Tibetan Sources (bằng tiếng Anh). Shambhala Publications. ISBN 9780834829558. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 12 năm 2019. Truy cập ngày 19 tháng 10 năm 2019.
  3. ^ Buswell 2004, tr. 889.
  4. ^ a b c Gunaratana 2011, tr. 21.
  5. ^ Buswell, Robert E. (2004). Encyclopedia of Buddhism (PDF) (bằng tiếng Anh). Macmillan Reference, USA. tr. 889–890. ISBN 978-0-02-865718-9.
  6. ^ Buswell 2004, tr. 890.
  7. ^ McMahan 2008.
  8. ^ King 1992, tr. 132–137.
  9. ^ Nyanaponika 1998, tr. 107–109.
  10. ^ Koster 2009, tr. 9–10.
  11. ^ Perdue, Daniel E. (27 tháng 5 năm 2014). The Course in Buddhist Reasoning and Debate: An Asian Approach to Analytical Thinking Drawn from Indian and Tibetan Sources (bằng tiếng Anh). Shambhala Publications. ISBN 9780834829558. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 12 năm 2019. Truy cập ngày 19 tháng 10 năm 2019.
  12. ^ Ray (2004) p.74
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Vipassanā&oldid=63982825”