Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nhóm sao Bắc Đẩu”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
GiaTranBot (thảo luận | đóng góp)
54.114 sửa đổi
n thuỷ --> thủy (via JWB)
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1: Dòng 1:
{{đổi hướng đến đây|Bắc Đẩu}}
{{đổi hướng đến đây|Bắc Đẩu}}
[[Tập tin:Big dipper from the kalalau lookout at the kokee state park in hawaii.jpg|nhỏ|180px]]
[[Tập tin:Big dipper from the kalalau lookout at the kokee state park in hawaii.jpg|nhỏ|180px|Nhóm sao Bắc Đẩu.]]
'''Nhóm sao Bắc Đẩu''', hay còn gọi là '''Thất Tinh Bắc Đẩu''' (北斗七星) hay '''Bắc Đẩu Thất Tinh''', là một [[mảng sao]] gồm bảy [[sao|ngôi sao]] trong chòm sao [[Đại Hùng]].<ref name="holbrook">{{cite conference|doi=10.1007/978-1-4020-6639-9_5|chapter=Naked-eye Astronomy for Cultural Astronomers|title=African Cultural Astronomy|pages=53–75|series=Astrophysics and Space Science Proceedings|year=2008|last1=Holbrook|first1=J. C.|last2=Baleisis|first2=Audra|isbn=978-1-4020-6638-2|bibcode=2008ASSP....6...53H}}</ref><ref name="olsen">{{cite journal|last1=Olson|first1=R. J. M.|last2=Pasachoff|first2=J. M.|year=1992|title=The 1816 Solar Eclipse and the Comet 1811I in Linnell's Astronomical Album|journal=Journal for the History of Astronomy|volume=23|pages=121|bibcode=1992JHA....23..121O|doi=10.1177/002182869202300204|s2cid=125474099}}</ref><ref name="barentine">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=3MztCwAAQBAJ&pg=PA16|title=Uncharted Constellations: Asterisms, Single-Source and Rebrands|author=John C. Barentine|date=4 April 2016|publisher=Springer|isbn=978-3-319-27619-9|pages=16–}}</ref><ref>{{Cite APOD|date=21 April 2013|title=Big Dipper|access-date=}}</ref>
[[Tập tin:Chòm sao bắc đẩu.jpg|400px|nhỏ|Tên/ký tự thiên văn ứng với tên "chòm sao Bắc Đẩu" trong tử vi.]]
'''Nhóm sao Bắc Đẩu''' còn hay tên tiếng [[Trung Quốc]] đầy đủ '''Thất Tinh Bắc Đẩu''' (北斗七星) là một [[mảng sao]] gồm bảy [[sao|ngôi sao]] trong chòm sao [[Đại Hùng]].


Mảng các ngôi sao này tạo nên hình ảnh giống cái đấu (đẩu) hay cái gàu sòng hoặc cái xoong và nằm ở hướng bắc vì vậy một số nước gọi nó là Nhóm sao Bắc Đẩu.
Mảng các ngôi sao này tạo nên hình ảnh giống cái đấu (đẩu) hay cái gàu sòng hoặc cái xoong và nằm ở hướng bắc, vì vậy một số nước gọi nó là nhóm sao Bắc Đẩu.


Nhóm sao Bắc Đẩu và [[sao Bắc cực]] là hai khái niệm khác nhau: "Sao Bắc Đẩu" là cách gọi dân gian, nói về một [[nhóm sao]] bao gồm nhiều [[sao|ngôi sao]], trong khi sao Bắc Cực nói đến một ngôi sao.
Nhóm sao Bắc Đẩu và [[sao Bắc Cực]] là hai khái niệm khác nhau: "sao Bắc Đẩu" là cách gọi dân gian, nói về một [[nhóm sao]] bao gồm nhiều [[sao|ngôi sao]], trong khi sao Bắc Cực nói đến một ngôi sao.


==Vị trí==
==Vị trí==
[[Tập tin:BigdipISS.jpg|nhỏ|Vị trí bảy ngôi sao Bắc Đẩu sáng giữa bầu trời đầy sao]]
[[Tập tin:BigdipISS.jpg|nhỏ|Bảy ngôi sao trong nhóm sao Bắc Đẩu sáng giữa bầu trời đầy sao.]]
[[Tập tin:Flag of Alaska.svg|nhỏ|Cờ của tiểu bang [[Alaska]], Hoa Kỳ với biểu tượng 7 ngôi sao Bắc Đẩu và sao Bắc Cực]]
[[Tập tin:Flag of Alaska.svg|nhỏ|Cờ của tiểu bang [[Alaska]], Hoa Kỳ với biểu tượng 7 ngôi sao Bắc Đẩu và sao Bắc Cực.]]


Trong thiên văn học hiện đại, nhóm sao này là một [[mảng sao]] gồm 7 ngôi, là bảy ngôi sáng nhất nằm trong ranh giới của [[chòm sao]] [[Đại Hùng]] ([[Đại Hùng|Ursa Major]]) tại [[thiên cầu]] bắc. Chòm Đại Hùng Tinh ngoài 7 ngôi còn nhiều ngôi sao khác.
Trong thiên văn học hiện đại, nhóm sao này là một [[mảng sao]] gồm 7 ngôi, là bảy ngôi sáng nhất nằm trong ranh giới của [[chòm sao]] [[Đại Hùng]] (Ursa Major) tại [[thiên cầu]] bắc. Chòm sao Đại Hùng ngoài 7 ngôi còn nhiều ngôi sao khác.


==Nhóm sao Bắc Đẩu theo quốc gia==
==Nhóm sao Bắc Đẩu theo quốc gia==
Trong hệ thống các [[chòm sao Trung Quốc]], sao '''Bắc Đẩu''' là bảy ngôi sao ở [[hướng Bắc]] mang hình ảnh cái đấu (đẩu). Bốn ngôi đầu tạo thành một tứ giác gọi là Đẩu khôi, ba ngôi sau tạo thành cái đuôi gọi là Đẩu thược. Ngoài ra, còn một ngôi sao nằm sát bên cạnh ngôi sao ở giữa của Đẩu thược, được coi là sao phụ, gọi là Phụ tinh. Mỗi ngôi sao được đặt một tên riêng, và theo [[thần thoại Trung Quốc]] thì tại mỗi ngôi sao có một vị Tinh quân trông coi. Mỗi vị Tinh quân đó lại có một tên riêng.
Trong hệ thống các [[chòm sao Trung Quốc]], nhóm sao Bắc Đẩu là bảy ngôi sao ở [[hướng Bắc]] mang hình ảnh cái đấu (đẩu). Bốn ngôi đầu tạo thành một tứ giác gọi là Đẩu khôi, ba ngôi sau tạo thành cái đuôi gọi là Đẩu thược. Ngoài ra, còn một ngôi sao nằm sát bên cạnh ngôi sao ở giữa của Đẩu thược, được coi là sao phụ, gọi là Phụ tinh. Mỗi ngôi sao được đặt một tên riêng, và theo [[thần thoại Trung Quốc]] thì tại mỗi ngôi sao có một vị Tinh quân trông coi. Mỗi vị Tinh quân đó lại có một tên riêng.


Trong [[Đạo giáo]], Bắc Đẩu thất tinh là Bắc Thần, được gọi là Thiên Cương, ở phía cực Bắc và có hình dáng giống cái đấu đo lường.
Trong [[Đạo giáo]], Bắc Đẩu Thất Tinh là Bắc Thần, được gọi là Thiên Cương, ở phía cực Bắc và có hình dáng giống cái đấu đo lường.


Ở Việt Nam, nhóm sao này còn được gọi là '''Sao Bánh lái lớn'''. Bánh lái ở đây không phải là chiếc bánh lái tàu thủy thường thấy trên các boong tàu hiện đại, mà, theo như từ điển [[Đại Nam quấc âm tự vị]] của [[Huỳnh Tịnh Của]], chính là phần đuôi lái của [[ghe]].<ref>{{Chú thích web | url=http://vietnamtudien.org/dnqatv/pic/bd1/b1s36.png | tựa đề=Đại Nam quấc âm vị tự: Bánh lái | tác giả=Huỳnh Tịnh Của | năm=1895 | ngày truy cập=12 tháng 5, 2020}}</ref> Nhóm sao này được gọi cụ thể là "lớn" để phân biệt với nhóm sao có hình thù tương tự trong chòm [[Tiểu Hùng]], được người Việt xưa gọi là Sao Bánh lái nhỏ.<ref>{{Chú thích web | url=https://books.google.com/books?id=KKAhAQAAMAAJ&pg=PA111&lpg=PA111&dq=sao+b%C3%A1nh+l%C3%A1i+l%E1%BB%9Bn+b%C3%A1nh+l%C3%A1i+nh%E1%BB%8F&source=bl&ots=cDNdeO_qbn&sig=ACfU3U0-wbxj9OlowSy9Q4VTlCg1VOHK1w&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjvmbikha_pAhXVGTQIHQkXD4oQ6AEwEHoECAYQAQ#v=onepage&q=sao%20b%C3%A1nh%20l%C3%A1i%20l%E1%BB%9Bn%20b%C3%A1nh%20l%C3%A1i%20nh%E1%BB%8F&f=false | tựa đề=Dictionarium latino-annamiticum completum et novo ordine dispositum: cui accedit appendix praecipuas voces proprias cum brevi explicatione continens | họ=Ravier | tên=M. H. | năm=1880 | ngày truy cập=12 tháng 5, 2020}}</ref> Dù tên gọi này ngày nay không còn phổ biến trong ngôn ngữ thường ngày, nó vẫn còn được dùng trong một số cộng đồng ở [[Trung Bộ|duyên hải miền Trung]] và [[Nam Bộ]], nơi mà Sao Bánh lái lớn là một dấu hiệu để ngư dân tìm được hướng Bắc khi đi biển vào ban đêm.<ref>{{Chú thích web | url=http://baoquangnam.vn/phong-su-ky-su/ve-tu-nghin-trung-khoi-6083.html | tựa đề=Về từ nghìn trùng khơi | tác giả=Phương Giang | ngày=2019-02-06 | website=Báo Quảng Nam | ngày truy cập=}}</ref>
Ở Việt Nam, nhóm sao này còn được gọi là ''sao Bánh Lái Lớn''. Bánh lái ở đây không phải là chiếc bánh lái tàu thủy thường thấy trên các boong tàu hiện đại, mà, theo như từ điển [[Đại Nam quấc âm tự vị]] của [[Huỳnh Tịnh Của]], chính là phần đuôi lái của ghe.<ref>{{Chú thích web | url=http://vietnamtudien.org/dnqatv/pic/bd1/b1s36.png | tựa đề=Đại Nam quấc âm vị tự: Bánh lái | tác giả=Huỳnh Tịnh Của | năm=1895 | ngày truy cập=12 tháng 5, 2020}}</ref> Nhóm sao này được gọi cụ thể là "lớn" để phân biệt với nhóm sao có hình thù tương tự trong chòm sao [[Tiểu Hùng]], được người Việt xưa gọi là Sao Bánh lái nhỏ.<ref>{{Chú thích web | url=https://books.google.com/books?id=KKAhAQAAMAAJ&pg=PA111&lpg=PA111&dq=sao+b%C3%A1nh+l%C3%A1i+l%E1%BB%9Bn+b%C3%A1nh+l%C3%A1i+nh%E1%BB%8F&source=bl&ots=cDNdeO_qbn&sig=ACfU3U0-wbxj9OlowSy9Q4VTlCg1VOHK1w&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjvmbikha_pAhXVGTQIHQkXD4oQ6AEwEHoECAYQAQ#v=onepage&q=sao%20b%C3%A1nh%20l%C3%A1i%20l%E1%BB%9Bn%20b%C3%A1nh%20l%C3%A1i%20nh%E1%BB%8F&f=false | tựa đề=Dictionarium latino-annamiticum completum et novo ordine dispositum: cui accedit appendix praecipuas voces proprias cum brevi explicatione continens | họ=Ravier | tên=M. H. | năm=1880 | ngày truy cập=12 tháng 5, 2020}}</ref> Dù tên gọi này ngày nay không còn phổ biến trong ngôn ngữ thường ngày, nó vẫn còn được dùng trong một số cộng đồng ở [[Trung Bộ|duyên hải miền Trung]] và [[Nam Bộ]], nơi mà Sao Bánh lái lớn là một dấu hiệu để ngư dân tìm được hướng Bắc khi đi biển vào ban đêm.<ref>{{Chú thích web | url=http://baoquangnam.vn/phong-su-ky-su/ve-tu-nghin-trung-khoi-6083.html | tựa đề=Về từ nghìn trùng khơi | tác giả=Phương Giang | ngày=2019-02-06 | website=Báo Quảng Nam | ngày truy cập=}}</ref>


Ở Mỹ, chòm Bắc Đẩu được gọi là ''Big Dipper'' (cái muỗng lớn). Trong khi đó, [[Anh]] gọi bảy ngôi sao này là ''The Plough'' (cái cày), còn xứ [[Ireland]] láng giềng thì gọi chúng là ''An Camchéachta'' (cái cày cong) và lấy chúng làm biểu tượng của một nước Ireland độc lập tự chủ, không chịu sự cai trị của [[Đế quốc Anh]].<ref>{{Chú thích web|url=https://www.president.ie/en/media-library/speeches/remarks-by-president-michael-d.-higgins-conservation-of-the-original-starry|tựa đề=Remarks at the Conservation of the original Starry Plough Flag|tác giả=|họ=Higgins|tên=Michael D.|ngày=2013-04-30|website=www.president.ie|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=12 tháng 5, 2020}}</ref> Ở Pháp, nhóm sao này vừa mang hình ảnh một cỗ xe lớn (''Grand Chariot''), lại vừa được ví như một chiếc chảo lớn (''Grande Casserole'').<ref>{{Chú thích web|url=http://www.museevirtuel.ca/edu/ViewLoitDa.do?method=preview&lang=FR&id=5715|tựa đề=La grande casserole|tác giả=|họ=|tên=|ngày=|website=Musée virtuel du Canada|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=12 tháng 5, 2020}}</ref>
Ở Mỹ, nhóm sao Bắc Đẩu được gọi là ''Big Dipper'' (cái muỗng lớn). Trong khi đó, [[Anh]] gọi bảy ngôi sao này là ''The Plough'' (cái cày),<ref name="GSFC">{{cite web|url=http://www-spof.gsfc.nasa.gov/stargaze/Spolaris.htm|title=Finding the Pole Star|last=Stern|first=David P.|date=23 April 2008|publisher=[[Goddard Space Flight Center]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20160305012121/http://www-spof.gsfc.nasa.gov/stargaze/Spolaris.htm|archive-date=5 March 2016|url-status=dead|access-date=31 August 2013}}</ref> còn xứ [[Ireland]] láng giềng thì gọi chúng là ''An Camchéachta'' (cái cày cong) và lấy chúng làm biểu tượng của một nước Ireland độc lập tự chủ, không chịu sự cai trị của [[Đế quốc Anh]].<ref>{{Chú thích web|url=https://www.president.ie/en/media-library/speeches/remarks-by-president-michael-d.-higgins-conservation-of-the-original-starry|tựa đề=Remarks at the Conservation of the original Starry Plough Flag|tác giả=|họ=Higgins|tên=Michael D.|ngày=2013-04-30|website=www.president.ie|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=12 tháng 5, 2020}}</ref> Ở Pháp, nhóm sao này vừa mang hình ảnh một cỗ xe lớn (''Grand Chariot''), lại vừa được ví như một chiếc chảo lớn (''Grande Casserole'').<ref>{{Chú thích web|url=http://www.museevirtuel.ca/edu/ViewLoitDa.do?method=preview&lang=FR&id=5715|tựa đề=La grande casserole|tác giả=|họ=|tên=|ngày=|website=Musée virtuel du Canada|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=12 tháng 5, 2020}}</ref>


==Các ngôi sao thành phần==
==Các ngôi sao thành phần==
Dòng 46: Dòng 45:
|}
|}


Vị trí nhóm sao Bắc Đẩu trên bản đồ sao
Vị trí nhóm sao Bắc Đẩu trên bản đồ sao:
{|class=wikitable
{|class=wikitable
|-
|-
Dòng 53: Dòng 52:
| [[Tập tin:Ursa Minor constellation map.png|240px]]
| [[Tập tin:Ursa Minor constellation map.png|240px]]
|-
|-
|Bắc Đẩu là một [[mảng sao]]
|Bắc Đẩu là một [[mảng sao]].
|nằm trong [[chòm sao]] [[Đại Hùng]]
|Nằm trong [[chòm sao]] [[Đại Hùng]].
|khác với [[sao Bắc cực]], sao [[Polaris]]
|Khác với [[sao Bắc Cực]], sao [[Polaris]].
|}
|}

==Thiên quan thư==

==Trong nghệ thuật==


==Xem thêm==
==Xem thêm==
Dòng 71: Dòng 66:
==Tham khảo==
==Tham khảo==
{{tham khảo}}
{{tham khảo}}

==Liên kết ngoài==
{{thể loại Commons|Ursa Major}}
{{thể loại Commons|Ursa Major}}
*

[[Thể loại:Sao]]
[[Thể loại:Sao]]
[[Thể loại:Mảng sao]]
[[Thể loại:Mảng sao]]

Phiên bản lúc 10:49, ngày 19 tháng 6 năm 2023

"Bắc Đẩu" đổi hướng tới đây. Đối với các định nghĩa khác, xem Bắc Đẩu (định hướng).
Nhóm sao Bắc Đẩu.

Nhóm sao Bắc Đẩu, hay còn gọi là Thất Tinh Bắc Đẩu (北斗七星) hay Bắc Đẩu Thất Tinh, là một mảng sao gồm bảy ngôi sao trong chòm sao Đại Hùng.[1][2][3][4]

Mảng các ngôi sao này tạo nên hình ảnh giống cái đấu (đẩu) hay cái gàu sòng hoặc cái xoong và nằm ở hướng bắc, vì vậy một số nước gọi nó là nhóm sao Bắc Đẩu.

Nhóm sao Bắc Đẩu và sao Bắc Cực là hai khái niệm khác nhau: "sao Bắc Đẩu" là cách gọi dân gian, nói về một nhóm sao bao gồm nhiều ngôi sao, trong khi sao Bắc Cực nói đến một ngôi sao.

Vị trí

Bảy ngôi sao trong nhóm sao Bắc Đẩu sáng giữa bầu trời đầy sao.
Cờ của tiểu bang Alaska, Hoa Kỳ với biểu tượng 7 ngôi sao Bắc Đẩu và sao Bắc Cực.

Trong thiên văn học hiện đại, nhóm sao này là một mảng sao gồm 7 ngôi, là bảy ngôi sáng nhất nằm trong ranh giới của chòm sao Đại Hùng (Ursa Major) tại thiên cầu bắc. Chòm sao Đại Hùng ngoài 7 ngôi còn nhiều ngôi sao khác.

Nhóm sao Bắc Đẩu theo quốc gia

Trong hệ thống các chòm sao Trung Quốc, nhóm sao Bắc Đẩu là bảy ngôi sao ở hướng Bắc mang hình ảnh cái đấu (đẩu). Bốn ngôi đầu tạo thành một tứ giác gọi là Đẩu khôi, ba ngôi sau tạo thành cái đuôi gọi là Đẩu thược. Ngoài ra, còn một ngôi sao nằm sát bên cạnh ngôi sao ở giữa của Đẩu thược, được coi là sao phụ, gọi là Phụ tinh. Mỗi ngôi sao được đặt một tên riêng, và theo thần thoại Trung Quốc thì tại mỗi ngôi sao có một vị Tinh quân trông coi. Mỗi vị Tinh quân đó lại có một tên riêng.

Trong Đạo giáo, Bắc Đẩu Thất Tinh là Bắc Thần, được gọi là Thiên Cương, ở phía cực Bắc và có hình dáng giống cái đấu đo lường.

Ở Việt Nam, nhóm sao này còn được gọi là sao Bánh Lái Lớn. Bánh lái ở đây không phải là chiếc bánh lái tàu thủy thường thấy trên các boong tàu hiện đại, mà, theo như từ điển Đại Nam quấc âm tự vị của Huỳnh Tịnh Của, chính là phần đuôi lái của ghe.[5] Nhóm sao này được gọi cụ thể là "lớn" để phân biệt với nhóm sao có hình thù tương tự trong chòm sao Tiểu Hùng, được người Việt xưa gọi là Sao Bánh lái nhỏ.[6] Dù tên gọi này ngày nay không còn phổ biến trong ngôn ngữ thường ngày, nó vẫn còn được dùng trong một số cộng đồng ở duyên hải miền Trung và Nam Bộ, nơi mà Sao Bánh lái lớn là một dấu hiệu để ngư dân tìm được hướng Bắc khi đi biển vào ban đêm.[7]

Ở Mỹ, nhóm sao Bắc Đẩu được gọi là Big Dipper (cái muỗng lớn). Trong khi đó, Anh gọi bảy ngôi sao này là The Plough (cái cày),[8] còn xứ Ireland láng giềng thì gọi chúng là An Camchéachta (cái cày cong) và lấy chúng làm biểu tượng của một nước Ireland độc lập tự chủ, không chịu sự cai trị của Đế quốc Anh.[9] Ở Pháp, nhóm sao này vừa mang hình ảnh một cỗ xe lớn (Grand Chariot), lại vừa được ví như một chiếc chảo lớn (Grande Casserole).[10]

Các ngôi sao thành phần

Nhóm sao Bắc Đẩu gồm bảy ngôi sao chính:

Tên sao (phương tây) Ký hiệu theo Bayer (tên thiên văn) Tên Hán Việt (Tinh quân) Tên Trung Quốc Tên Việt Nam Cấp sao biểu kiến Khoảng cách ly
Dubhe α UMa Thiên Xu (Tham Lang) 天枢 (貪狼) Bắc Đẩu 1 1,8 m 124
Merak β UMa Thiên Tuyền (Cự Môn) 天璇 (巨門) Bắc Đẩu 2 2,4 m 79
Phecda γ UMa Thiên Cơ/Ky (Lộc Tồn) 天玑 (祿存) Bắc Đẩu 3 2,4 m 84
Megrez δ UMa Thiên Quyền (Văn Khúc) 天权 (文曲) Bắc Đẩu 4 3,3 m 81
Alioth ε UMa Ngọc Hành (Liêm Trinh) 玉衡 (廉貞) Bắc Đẩu 5 1,8 m 81
Mizar ζ UMa Khai Dương/ (Vũ Khúc) 開陽 (武曲) Bắc Đẩu 6 2,1 m 78
Alkaid η UMa Dao Quang (Phá Quân) 摇光 (破軍) Bắc Đẩu 7 1,9 m 101
Alcor 80 UMa Phụ tinh của Mizar

Vị trí nhóm sao Bắc Đẩu trên bản đồ sao:

Bắc Đẩu là một mảng sao. Nằm trong chòm sao Đại Hùng. Khác với sao Bắc Cực, sao Polaris.

Xem thêm

Tham khảo

  1. ^ Holbrook, J. C.; Baleisis, Audra (2008). “Naked-eye Astronomy for Cultural Astronomers”. African Cultural Astronomy. Astrophysics and Space Science Proceedings. tr. 53–75. Bibcode:2008ASSP....6...53H. doi:10.1007/978-1-4020-6639-9_5. ISBN 978-1-4020-6638-2.
  2. ^ Olson, R. J. M.; Pasachoff, J. M. (1992). “The 1816 Solar Eclipse and the Comet 1811I in Linnell's Astronomical Album”. Journal for the History of Astronomy. 23: 121. Bibcode:1992JHA....23..121O. doi:10.1177/002182869202300204. S2CID 125474099.
  3. ^ John C. Barentine (4 tháng 4 năm 2016). Uncharted Constellations: Asterisms, Single-Source and Rebrands. Springer. tr. 16–. ISBN 978-3-319-27619-9.
  4. ^ Nemiroff, R.; Bonnell, J. biên tập (21 tháng 4 năm 2013). “Big Dipper”. Astronomy Picture of the Day. NASA.
  5. ^ Huỳnh Tịnh Của (1895). “Đại Nam quấc âm vị tự: Bánh lái”. Truy cập 12 tháng 5, 2020.
  6. ^ Ravier, M. H. (1880). “Dictionarium latino-annamiticum completum et novo ordine dispositum: cui accedit appendix praecipuas voces proprias cum brevi explicatione continens”. Truy cập 12 tháng 5, 2020.
  7. ^ Phương Giang (6 tháng 2 năm 2019). “Về từ nghìn trùng khơi”. Báo Quảng Nam.
  8. ^ Stern, David P. (23 tháng 4 năm 2008). “Finding the Pole Star”. Goddard Space Flight Center. Bản gốc lưu trữ ngày 5 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 31 tháng 8 năm 2013.
  9. ^ Higgins, Michael D. (30 tháng 4 năm 2013). “Remarks at the Conservation of the original Starry Plough Flag”. www.president.ie. Truy cập 12 tháng 5, 2020.
  10. ^ “La grande casserole”. Musée virtuel du Canada. Truy cập 12 tháng 5, 2020.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Nhóm_sao_Bắc_Đẩu&oldid=70356086”