FN FNC

FNC
Súng trường FN FNC trang bị lưỡi lê
Loại	Súng trường tấn công
Nơi chế tạo	Bỉ
Lược sử hoạt động
Sử dụng bởi	Xem Các quốc gia sử dụng
Trận	Cuộc nổi dậy ở Aceh Nội chiến Sri Lanka Xung đột vũ trang tại Bắc Ireland Cuộc nổi dậy của người Tuareg Nội chiến Somali Chiến tranh Afghanistan Xung đột ở đồng bằng Niger Xung đột Liban 2007 Khủng hoảng Libya Chiến tranh Nga – Ukraina
Lược sử chế tạo
Người thiết kế	FN Herstal
Năm thiết kế	1975-1977
Nhà sản xuất	FN Herstal Carl Gustafs stads gevärsfaktori PT Pindad
Giai đoạn sản xuất	1979-2004
Các biến thể	Xem Các biến thể
Thông số
Khối lượng	3,84 kg (mẫu thường) 3,7 kg (mẫu cạc-bin)
Chiều dài	997 mm báng mở / 766 mm báng gấp (mẫu thường) 911 mm báng mở / 667 mm báng gấp (mẫu cạc-bin)
Độ dài nòng	449 mm (mẫu thường) 363 mm (mẫu cạc-bin)
Chiều rộng	70 mm báng mở 75 mm báng gấp
Chiều cao	238 mm
Đạn	5,56×45mm NATO
Cơ cấu hoạt động	Nạp đạn bằng khí nén, khóa nòng xoay
Tốc độ bắn	Khoảng 700 viên/phút
Sơ tốc đầu nòng	965 m/s (M193) 925 m/s (SS109)
Tầm bắn hiệu quả	250-400 m
Tầm bắn xa nhất	450 m
Chế độ nạp	Băng đạn STANAG 30 viên (tiêu chuẩn) hoặc các băng đạn STANAG khác
Ngắm bắn	Điểm ruồi

FN FNC (Tiếng pháp: Fabrique Nationale Carbine) là loại súng trường tấn công do công ty FN Herstal nổi tiếng của Bỉ phát triển cho loại đạn tiêu chuẩn mới ra mắt của NATO là 5.56x45mm NATO vào cuối những năm 1970.

Sau khi khẩu FN CAL không được thành công trong việc giới thiệu ra thị trường. Việc chế tạo bắt đầu được tiến hành vào khoảng năm 1978 và sau đó được lực lượng quân đội Bỉ thông qua để đưa vào phục vụ. Ngoài ra súng cũng được dùng để xuất khẩu, Thụy Điển và Indonesia cũng đã thông qua loại súng này và mua giấy phép để chế tạo ngay trong nước. FNC còn được dùng để trang bị cho các lực lượng thi hành công vụ cũng như bán cho thị trường dân sự với mẫu bán tự động.

Phát triển

Việc phát triển loại súng này được tiến hành vào khoảng giữa 1975 và 1977 để NATO thực hiện các thử nghiệm tiêu chuẩn. Súng được phát triển dựa trên mẫu FNC 76 được phát triển từ khẩu FN CAL vốn không thành công. Nó nhanh chóng bị loại khỏi cuộc thi sau khi thử nghiệm cho thấy hoạt động kém hiệu quả. Sau đó lực lượng quân đội Thụy Điển đã thử nghiệm một mẫu nâng cấp thiết kế vào khoảng 1981–1982 và mẫu nâng cấp này đã gây ấn tượng mạnh cho quân đội Thụy Điển cũng như quân đội Bỉ về tính hiệu quả của mình.

FNC đã được quân đội Bỉ thông qua để đưa vào phục vụ năm 1989 để thay thế cho khẩu FN FAL sau khi được trang bị thử nghiệm với số lượng nhỏ cho lực lượng lính dù vài năm. Quân đội Thụy Điển đã mua bản quyền chế tạo loại súng này với tên Ak 5 sau đó chế tạo thành nhiều mẫu. Lực lượng đội Indonesian cũng đã mua 10000 khẩu năm 1982 và sau đó mua giấy phép để sản xuất trong nước với một số thay đổi cho phù hợp với môi trường với tên SS1-V1 và SS1-V2.

Thiết kế

FNC sử dụng kết hợp các đặc điểm nổi bật của các thiết kế nổi tiếng như AK-47 và M-16 cùng các súng khác. Sử dụng cơ chế nạp đạn bằng khí nén với khóa nòng xoay với hai móc lớn khóa viên đạn cố định vào vị trí rất giống của AK-47 nhưng kết hợp thêm các đặc điểm thiết kế của khẩu CNC cùng một số sửa đổi. Hệ thống trích khí dài với ống trích khí nằm ở phía trên nòng súng, nhưng không giống như AK thanh pit ton truyền động có thể tháo rời khỏi bolt khi bảo trì súng. Hệ thống trích khí có hai chế độ một sử dụng trong điều kiện bình thường và một dùng trong mội trường cực đoan cũng như cũng có một chế độ ngăn trích khí để sử dụng lựu đạn gắn đầu nòng. Khi hệ thống nhắm dành cho lựu đạn gắn đầu nòng tích hợp được sử dụng nó sẽ tự động ngăn trích khí để dành tất cả khí nén tạo ra cho việc phóng lựu đạn, hệ thống nhắm này nằm trước khe ngắm và ngay trên ống trích khí.

Thân súng được chia thành hai phần trên và dưới, được gắn với nhau bởi đinh ghim. Phần trên được làm bằng thép ép trong khi phần dưới cùng hộp đạn được làm bằng hợp kim nhôm. Nòng súng tích hợp bộ phận chống chớp sáng kiêm bộ phận gắn lựu đạn đầu nòng. Nút chọn chế độ bắn cũng là nút khóa an toàn nằm phía bên phải thân súng với bốn chế độ: An toàn, từng viên, ba viên và tự động. Nút kéo lên đạn nằm phía bên phải súng.

Hệ thống nhắm cơ bản của súng là điểm ruồi với tầm nhắm hiệu quả tối đa từ 250 đến 400 m. Báng súng làm bằng thép và bọc bằng nhựa có thể gấp sang một bên để tiết kiệm không gian khi di chuyển. Tay cầm cò súng và ốp lót tay được làm bằng nhựa. Súng cũng có hệ thống để gắn lưỡi lê.

Các biến thể

FNC được sản xuất với hai cấu hình chính: súng trường tiêu chuẩn và súng cạc bin. Súng trường Model 2000 "Tiêu chuẩn" và súng carbine Model 7000 "Ngắn" được trang bị nòng có 6 rãnh bên phải và độ xoắn 178 mm (1:7 in) được sử dụng để ổn định viên đạn SS109 của Bỉ dài hơn và nặng hơn. Súng trường Model 0000 và súng carbine Model 6000 sử dụng độ xoắn 305 mm (1:12 in) chậm hơn cho loại đạn M193 của Mỹ ngắn hơn và nhẹ hơn.

Fabrique Nationale cũng cung cấp các phiên bản cạc bin bán tự động chỉ dành cho Cơ quan Thực thi Pháp luật: Model 7030 với độ xoắn 178 mm (1:7 in) và Model 6040 với độ xoắn 305 mm (1:12 in). Những loại súng cạc bin bắn đơn này có nòng 410 mm (16,1 in) và cũng có khả năng bắn đạn lựu đạn (rifle grenade) và gắn lưỡi lê.

Thụy Điển

Súng trường Ak 5C của Thụy Điển.

Súng trường phục vụ Thụy Điển do Bofors Ordnance chế tạo (hiện tại là BAE Systems Bofors ) là súng trường Model 2000 được hiện đại hóa không có chức năng bắn 3 viên. Nó được đưa vào sử dụng vào năm 1986 với tên gọi Ak 5 sau khi thử nghiệm rộng rãi và nhận được một số sửa đổi và thay thế cho Ak 4 dùng đạn 7.62mm (phiên bản được cấp phép của Heckler & Koch G3). Bofors đã sản xuất một số biến thể của Ak 5 cơ bản: Ak 5B (được trang bị kính ngắm quang học 4× SUSAT của Anh nhưng không có điểm ruồi), Ak 5C (một biến thể mô-đun được thiết kế để tương thích với nhiều phụ kiện khác nhau), và Ak 5D (một biến thể nhỏ gọn dành cho nhóm lính lái xe và kiểm lâm).

Indonesia

Súng trường Pindad SS2-V1 của Indonesia.

Ở Indonesia, một phiên bản sửa đổi của FNC được sản xuất theo giấy phép với tên Pindad SS1 với khả năng thích ứng với điều kiện khí hậu rừng rậm, được sử dụng làm súng trường tiêu chuẩn của Lực lượng Vũ trang Quốc gia Indonesia.Một biến thể bán quân sự của SS1 được tạo ra cho cảnh sát sử dụng là V1-V2 được Korps Sabhara sử dụng, dùng cỡ đạn 7.62×45mm Pindad. Loại đạn này là phiên bản tùy chỉnh của 5.56×45mm NATO, đầu đạn mũi tròn tương tự như .30 Carbine và được Pindad tạo ra cho chiến đấu tầm gần. Pindad SS2 là phiên bản nâng cấp của Pindad SS1. Súng trường SS2 được đưa vào sử dụng từ năm 2006 trong quân đội và cảnh sát Indonesia nhằm thay thế dần súng trường SS1 được sử dụng từ những năm 1990. Một biến thể khác, SS Blackout-V1 có tồn tại dùng cỡ đạn .300 Blackout.

Các quốc gia sử dụng

• Bỉ: Súng trường tiêu chuẩn của Quân đội Bỉ (Belgian Land Component); dụng cả biến thể tiêu chuẩn và cạc bin (với tên gọi lần lượt là FNC M2 và FNC M3).
• Cộng hòa Dân chủ Congo
• El Salvador
• Cộng hòa Liên bang Nam Tư: Sử dụng bởi Đơn vị đặc biệt với số lượng không xác định.
• Indonesia: Mua 10.000 khẩu súng trường vào năm 1982. Hiện được sản xuất theo giấy phép với tên gọi Pindad SS1 và Pindad SS2.
• Libya
• Mali
• Mông Cổ
• Nigeria
• România: Detașamentul Special de Protecție și Intervenție (DSPI) biệt đội hoạt động đặc biệt.
• Sri Lanka
• Thụy Điển: Được đưa vào sử dụng năm 1986 và được sản xuất theo giấy phép của Bofors Carl Gustaf với tên gọi Ak 5 (Automatkarbin 5).
• Đông Timor: Được sử dụng bởi các đơn vị đặc biệt của Cảnh sát Quốc phòng Đông Timor.
• Tonga: Súng trường phục vụ tiêu chuẩn của quân đội Tongan.
• Ukraina: Nhận viện trợ quân sự từ Bỉ trong Chiến tranh Nga-Ukraine.
• Venezuela
• Việt Nam: Sử dụng bởi Đội tuyển bắn súng quân dụng.

Không phải là quốc gia

• Phong trào Aceh Tự do
• Quân đội Cộng hòa Ireland lâm thời

Xem thêm

• FN SCAR - người kế nhiệm đa năng và đa vai trò
• M16 - súng trường nổi tiếng của quân đội Mỹ
• AK-47 - vũ khí được ưa chuộng nhất nhất thế giới

Liên kết ngoài

Tư liệu liên quan tới FNC tại Wikimedia Commons

• FN Herstal—manufacturer's site
• Modern Firearms Lưu trữ 2007-06-17 tại Wayback Machine
• http://kienthuc.net.vn/quan-su-viet-nam/sung-truong-fnc-cua-quan-doi-viet-nam-manh-co-nao-410466.html
• Ảnh về súng trường FN FNC
• FN FNC exploded view and pictures
• Giới thiệu sơ FNC
• Bắn thử FNC