Hiệp định thương mại tự do lục địa châu Phi

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Hiệp định thương mại tự do lục địa châu Phi (AfCFTA)
{{{image_alt}}}
  Các bên phê chuẩn
  Ký tháng 3 năm 2018, chưa phê chuẩn
  Ký tháng 7 năm 2018, chưa phê chuẩn
Loại hiệp ướcHiệp định thương mại
Ngày kí21 tháng 3 năm 2018
Nơi kíKigali, Rwanda
Ngày đưa vào hiệu lực30 tháng 5 năm 2019
Điều kiện22 quốc gia phê chuẩn
Bên kí
ban đầu
Bên kí
Bên tham gia
Người gửi lưu giữỦy ban Liên minh châu Phi
Ngôn ngữtiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Bồ Đào Nha, tiếng Ả Rập, tiếng Tây Ban Nha

Hiệp định thương mại tự do lục địa châu Phi (tiếng Anh: African Continental Free Trade Agreement, viết tắt tiếng Anh: AfCFTA) là một hiệp định thương mại có hiệu lực giữa 25 quốc gia thành viên Liên minh châu Phi,[1][8][9][10] với mục tiêu tạo ra một thị trường duy nhất theo sau là sự chuyển động tự do và một liên minh đơn vị tiền tệ.[11][12] AfCFTA đã được ký kết tại Kigali, Rwanda, vào ngày 21 tháng 3 năm 2018. Tính đến tháng 7 năm 2019, 54 quốc gia đã ký thỏa thuận. Việc phê chuẩn bởi 22 nước là cần thiết để thỏa thuận có hiệu lực và Khu vực thương mại tự do lục địa châu Phi có hiệu lực. Tính đến hết tháng 4/2019, khi Sharawi phê chuẩn, đã có đủ 22 nước phê chuẩn. Còn tính đến hết năm 2019, đã có 27 nước phê chuẩn. Thỏa thuận sẽ hoạt động như một chiếc ô mà các giao thức và phụ lục sẽ được thêm vào.

Các cuộc đàm phán tiếp tục vào năm 2018 với Giai đoạn II, bao gồm Chính sách cạnh tranh, Đầu tư và Quyền sở hữu trí tuệ. Một dự thảo sẽ được đệ trình cho Hội nghị AU tháng 1 năm 2020.[13]

Kenya và Ghana là những quốc gia đầu tiên ký gửi các công cụ phê chuẩn vào ngày 10 tháng 5 năm 2018 sau khi phê chuẩn thông qua nghị viện của họ.[2] Với sự phê chuẩn của Sierra LeoneCộng hòa Saharawi vào ngày 29 tháng 4 năm 2019, ngưỡng của 22 quốc gia phê chuẩn cho khu vực thương mại tự do tồn tại chính thức đã đạt được.[7] Như một kết quả, AfCFTA đã có hiệu lực vào ngày 30 tháng 5 năm 2019. Các vấn đề nổi bật như thỏa thuận nhượng quyền thương mại và quy tắc xuất xứ vẫn đang được đàm phán. Vào ngày 7 tháng 7 năm 2019, tại một hội nghị thượng đỉnh ở Nigeria, AfCFTA đã bước vào giai đoạn hoạt động..[14][15]

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Bối cảnh[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 1963, Tổ chức Thống nhất châu Phi (OAU) được thành lập bởi các quốc gia độc lập của Châu Phi. OAU nhằm mục đích thúc đẩy hợp tác giữa các quốc gia châu Phi. Kế hoạch hành động 1980 đã được tổ chức này thông qua. Kế hoạch cho thấy châu Phi nên giảm thiểu sự phụ thuộc vào phương Tây bằng cách thúc đẩy thương mại nội bộ châu Phi. Điều này bắt đầu khi thành lập một số tổ chức hợp tác khu vực ở các khu vực khác nhau của châu Phi, như Hội nghị điều phối phát triển Nam Phi. Cuối cùng, điều này đã dẫn đến Hiệp ước Abuja năm 1991, nơi tạo ra Cộng đồng Kinh tế châu Phi, một tổ chức thúc đẩy sự phát triển của các khu vực thương mại tự do, liên minh hải quan, một ngân hàng trung ương châu Phi và liên minh tiền tệ.[16][17]

Năm 2002, OAU được kế nhiệm bởi Liên minh châu Phi (AU), một trong những mục tiêu của nó để thúc đẩy "hội nhập kinh tế của lục địa".[18] Mục tiêu thứ hai là "phối hợp và hài hòa các chính sách giữa Cộng đồng kinh tế khu vực hiện tại và tương lai để đạt được dần dần các mục tiêu của Liên minh." [19] Tại hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Phi 2012 tại Addis Ababa, các nhà lãnh đạo đã đồng ý tạo ra Khu vực thương mại tự do lục địa mới vào năm 2017. Tại hội nghị thượng đỉnh AU năm 2015 tại Johannesburg, hội nghị đã đồng ý bắt đầu đàm phán. Điều này đã bắt đầu một loạt mười phiên đàm phán diễn ra trong ba năm tới.[16][20]

Hội nghị thượng đỉnh Kigali 2018[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 2018, tại Phiên họp bất thường lần thứ 10 của Liên minh châu Phi về AfCFTA, ba hiệp định riêng biệt đã được ký kết: Hiệp định thương mại tự do lục địa châu Phi; Tuyên bố Kigali; và [1]

Hội nghị thượng đỉnh Kigali 2018[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 2018, tại Phiên họp bất thường lần thứ 10 của Liên minh châu Phi về AfCFTA, ba hiệp định riêng biệt đã được ký kết: Hiệp định thương mại tự do lục địa châu Phi]].[21] Tại hội nghị thượng đỉnh trong Kigali vào ngày 21 tháng 3 năm 2018, 44 quốc gia đã ký AfCFTA, 47 ký Tuyên bố Kigali và 30 ký Nghị định thư về di chuyển tự do của người dân. Trong khi thành công, có hai tổ chức đáng chú ý: NigeriaNam Phi, hai nền kinh tế lớn nhất ở Châu Phia.[22][23][24]

Một yếu tố phức tạp trong các cuộc đàm phán là Châu Phi đã được chia thành tám khu vực thương mại tự do và/hoặc liên minh hải quan riêng biệt, mỗi khu vực có các quy định khác nhau. [a] Các cơ quan khu vực này sẽ tiếp tục tồn tại; Hiệp định thương mại tự do lục địa châu Phi ban đầu tìm cách giảm các rào cản thương mại giữa các trụ cột khác nhau của Cộng đồng kinh tế châu Phi, và cuối cùng sử dụng các tổ chức khu vực này làm khối xây dựng cho mục tiêu cuối cùng của một liên minh hải quan toàn châu Phi.[16][24][25][26]

Phê chuẩn[sửa | sửa mã nguồn]

Sau hội nghị thượng đỉnh Kigali, thêm nhiều bên đã kýchữ ký đã được thêm vào AfCFTA. Tại hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Phi tại Nouakchott vào ngày 1 tháng 7 năm 2018, năm quốc gia nữa đã tham gia thỏa thuận bao gồm Nam Phi. Kenya và Ghana là những quốc gia đầu tiên phê chuẩn thỏa thuận, ký các phê chuẩn của họ vào ngày 10 tháng 5 năm 2018. Trong số các bên ký kết, 22 cần phải phê chuẩn thỏa thuận để nó có hiệu lực và điều này xảy ra vào ngày 29 tháng 4 năm 2019 khi cả Sierra Leone và Cộng hòa Dân chủ Ả Rập Saharawi đã phê chuẩn thỏa thuận. Do đó, thỏa thuận có hiệu lực sau 30 ngày vào ngày 30 tháng 5 năm 2019; tại thời điểm này, chỉ có Bêlarut, Nigeria và Eritrea chưa ký kết. Eritrea không phải là một phần của thỏa thuận ban đầu do tình trạng chiến tranh đang diễn ra, mà là và Eritrea đã chấm dứt xung đột và chấm dứt rào cản đối với Eritrea tham gia hiệp định thương mại tự do.[8][24][27][28][29] Tình trạng không được công nhận của Somaliland không phải là một bên trong các cuộc thảo luận liên quan đến việc tạo ra thỏa thuận.

Phiên họp bất thường lần thứ 12 của Liên minh châu Phi về AfCFTA đã được kêu gọi để khởi động thỏa thuận mới, được tổ chức tại Niamey. Tại hội nghị thượng đỉnh này, Bêlarut và Nigeria đã ký thỏa thuận, để Eritrea trở thành quốc gia châu Phi duy nhất không nằm trong thỏa thuận này; Eritrea đã yêu cầu tham gia thỏa thuận. Gabon và Guinea Xích đạo cũng ký gửi các phê chuẩn của họ tại hội nghị thượng đỉnh này. Vào ngày ra mắt, có 27 tiểu bang đã phê chuẩn thỏa thuận.[8][27][29][30][31]

Trạng thái đối tác[sửa | sửa mã nguồn]

Kể từ tháng 7 năm 2019, 54 trong số 55 quốc gia thuộc Liên minh châu Phi đã ký thỏa thuận, với Eritrea là quốc gia duy nhất không ký thỏa thuận. Trong số các quốc gia thành viên này, 27 đã ký gửi văn kiện phê chuẩn của họ.[32][33] 25 quốc gia đã ký gửi các công cụ phê chuẩn AfCFTA của họ với Chủ tịch AUC là Ghana, Kenya, Rwanda, Nigeria, Chad, Cộng hòa Congo, Djibouti, Guinea, Eswatini, Mali, Mauritania, Namibia, Nam Phi, Uganda, Bờ biển Ngà (Côte d'Ivoire), Sénégal, Togo, Ai Cập, Ethiopia, Gambia, Sierra Leone, Cộng hòa Saharawi, Zimbabwe, Burkina Faso, São Tomé và Príncipe, Gabon và Guinea Xích đạo.[33]

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ a b “Summary of the key decisions and declarations of the 31st African Union Summit”. ngày 6 tháng 6 năm 2018.
  2. ^ a b c “Kenya and Ghana to ratify instruments of African Continental Free Trade Area | African Union”. au.int (bằng tiếng Anh). Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 5 năm 2018. Truy cập ngày 11 tháng 5 năm 2018.
  3. ^ “Africa's Single Market To Come Into Force In July 2019”. KT Press. Truy cập ngày 14 tháng 1 năm 2019.
  4. ^ Dahir, Abdi Latif. “Africa moved the world closer to its largest free trade area since WTO in 2018”. Quartz Africa.
  5. ^ First, Togo. “Togo ratifies law to create African Continental Free Trade Area”. www.togofirst.com.
  6. ^ a b “Uganda officially joins the Africa free trade deal, over 20 countries on the fence”. ngày 29 tháng 11 năm 2018.
  7. ^ a b “African Continental Free Trade Area (AfCFTA) Legal Texts and Policy Documents” (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 22 tháng 5 năm 2019.
  8. ^ a b c “African states agree massive trade bloc”. BBC News (bằng tiếng Anh). ngày 21 tháng 3 năm 2018. Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2018.
  9. ^ “Africa Set to Agree $3 Trillion Trade Bloc, Without Key Economy”. Bloomberg.com (bằng tiếng Anh). ngày 21 tháng 3 năm 2018. Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2018.
  10. ^ AfricaNews. “Forty-four countries sign historic African Union free trade agreement | Africanews”. Africanews (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2018.
  11. ^ “African Union - African Continental Free Trade Area” (PDF). Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 3 tháng 4 năm 2019. Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2018.
  12. ^ “African Continental Free Trade Area: What you need to know”. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 6 năm 2020. Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2018.
  13. ^ “Decision on the draft agreement establishing the African Continental Free Trade Area (AfCFTA)” (PDF). au.int. African Union. ngày 21 tháng 3 năm 2018.
  14. ^ “AfCFTA Agreement secures minimum threshold of 22 ratification as Sierra Leone and the Saharawi Republic deposit instruments”. African Union. ngày 29 tháng 4 năm 2019. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2019.
  15. ^ Meldrum, Andrew. “African leaders to launch continent-wide free trade zone”. AP News. Associated Press. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2019.
  16. ^ a b c “African Continental Free Trade Area: Policy and Negotiation Options for Trade in Goods” (PDF). unctad.org. United Nations Conference on Trade and Development. 2016. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2019.
  17. ^ “African Union will launch operational phase of the AfCFTA at Summit in Niger”. African Union. African Union. ngày 4 tháng 7 năm 2019. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2019.
  18. ^ “CONSTITUTIVE ACT OF THE AFRICAN UNION” (PDF). au.int. African Union. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2019. Article 3c: "accelerate the political and socio-economic integration of the continent;"
  19. ^ “CONSTITUTIVE ACT OF THE AFRICAN UNION” (PDF). au.int. African Union. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2019. Article 3l: "coordinate and harmonize the policies between the existing and future Regional Economic Communities for the gradual attainment of the objectives of the Union;"
  20. ^ Signé, Landry; van der Ven, Colette (tháng 5 năm 2019). “Keys to success for the AfCFTA negotiations” (PDF). Brookings. Brookings. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2019.
  21. ^ Gwatiwa, Tshepo T.; Sam, Michael Noel. “How the free movement of people could benefit Africa”. The Conversation. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2019.
  22. ^ Shaban, Abdur Rahman Alfa. “Forty-four countries sign historic African Union free trade agreement”. AfricaNews. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2019.
  23. ^ “African Continental Free Trade Area (AfCFTA) Legal Texts and Policy Documents”. Tralac. Tralac Trade Law Centre. Truy cập ngày 7 tháng 7 năm 2019.
  24. ^ a b c “African Union Legal Resources and Policy Documents”. Tralac. Tralac. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2019.
  25. ^ Balima, Boureima. “Economic 'game changer'? African leaders launch free-trade zone”. Reuters. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2019.
  26. ^ Erasmus, Gerhard (ngày 22 tháng 3 năm 2018). “How will the AfCFTA be established and its Legal Instruments be implemented?”. Tralac. Tralac. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2019.
  27. ^ a b Jones, Mayeni (ngày 7 tháng 7 năm 2019). “Nigeria signs African free trade area agreement”. BBC News. BBC. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2019.
  28. ^ Ighobor, Kingsley (Aug–Nov 2018). “Africa set for a massive free trade area”. Africa Renewal Online. United Nations. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2019.Quản lý CS1: định dạng ngày tháng (liên kết)
  29. ^ a b “Status of AfCFTA Ratification”. Tralac. Tralac. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2019.
  30. ^ Ogunbunmi, Kayode. “African Union summit: Boosting trade to raise standards of living”. Al Jazeera. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2019.
  31. ^ Shaban, Abdur Rahman Alfa. “Eritrea now sole outsiders of free trade deal as Nigeria, Benin sign up”. AfricaNews. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2019.
  32. ^ “LIST OF COUNTRIES WHICH HAVE SIGNED, RATIFIED/ACCEDED TO THE AGREEMENT ESTABLISHING THE AFRICAN CONTINENTAL FREE TRADE AREA” (PDF). African Union. African Union. ngày 28 tháng 6 năm 2019. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2019.[liên kết hỏng]
  33. ^ a b CENTRE, TRALAC TRADE LAW. “African Continental Free Trade Area (AfCFTA) Legal Texts and Policy Documents”. tralac (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 30 tháng 5 năm 2019.