Sóng dừng

Hoạt hình biểu diễn sóng dừng (màu đỏ) được tạo bởi sự chồng chất của sóng di chuyển sang trái (màu xanh) và sóng di chuyển sang phải (màu xanh lá cây)

Trong vật lý, sóng dừng, còn được gọi là sóng đứng, sóng tĩnh là một loại sóng dao động theo thời gian nhưng có biên độ đỉnh sóng không di chuyển trong không gian. Biên độ của đỉnh của dao động sóng tại bất kỳ điểm nào trong không gian là một hằng số không đổi với thời gian và mọi dao động tại những điểm phân biệt trong suốt toàn bộ sóng đều cùng pha với nhau. Các vị trí điểm mà tại đó biên độ là tối thiểu được gọi là các nút sóng và các vị trí điểm có biên độ tối đa được gọi là các bụng sóng.

Sóng dừng được phát hiện lần đầu bởi Michael Faraday vào năm 1831. Faraday đã quan sát thấy sóng dừng trên bề mặt chất lỏng trong một bình chứa rung. Franz Melde là người đã đặt ra thuật ngữ "sóng dừng" (tiếng Đức: stehende Welle hoặc Stehwelle) vào khoảng năm 1860 và đã chứng minh được hiện tượng này trong thí nghiệm cổ điển của ông với các sợi dây rung.

Hiện tượng này có thể xảy ra do môi trường của sóng chuyển động ngược chiều truyền của nó; hoặc có thể phát sinh bên trong một môi trường đứng yên do sự giao thoa giữa hai sóng truyền theo hai hướng ngược nhau (thường là một sóng và sóng phản xạ của nó). Nguyên nhân phổ biến nhất của sóng dừng là do hiện tượng cộng hưởng, trong đó sóng dừng xảy ra bên trong bộ cộng hưởng do sự giao thoa giữa các sóng bị phản xạ qua lại tại tần số cộng hưởng của bộ cộng hưởng.

Đối với các sóng có biên độ bằng nhau truyền theo các hướng đối nghịch nhau khi tổng hợp sóng, trung bình không có sự truyền năng lượng nói chung. Có nghĩa là sóng dừng không truyền năng lượng theo hướng nhất định khi nó dao động.