Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Metformin”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
n link insulin using Find link
Dòng 1: Dòng 1:
{{Infobox drug
| drug_name =
| INN =
| type = <!-- empty -->
| image = Metformin.svg
| width =
| alt =
| image2 = Metformin-from-xtal-3D-balls.png
| width2 =
| alt2 =
| caption =

<!-- Clinical data -->
| pronounce = {{IPAc-en|m|ɛ|t|ˈ|f|ɔːr|m|ᵻ|n}}, {{respell|met|FOR|min}}
| tradename = Fortamet, Glucophage, Glumetza, [[#Formulations|others]]
| Drugs.com = {{drugs.com|monograph|metformin-hydrochloride}}
| MedlinePlus = a696005
| licence_CA = <!-- Health Canada may use generic or brand name (generic name preferred) -->
| licence_EU = Yes
| DailyMedID = Metformin
| licence_US = Metformin
| pregnancy_AU = C
| pregnancy_AU_comment = <ref name="Drugs.com pregnancy">{{cite web | title=Metformin Use During Pregnancy | website=Drugs.com | date=10 September 2019 | url=https://www.drugs.com/pregnancy/metformin.html | access-date=4 February 2020}}</ref>
| pregnancy_US = N
| pregnancy_US_comment = <ref name="Drugs.com pregnancy" />
| pregnancy_category =
| dependency_liability =
| addiction_liability =
| routes_of_administration = [[Oral administration|By mouth]]
| class =
| ATCvet =
| ATC_prefix = A10
| ATC_suffix = BA02
| ATC_supplemental = {{ATC|A10|BD23}} {{ATC|A10|BD02}} {{ATC|A10|BD18}} {{ATC|A10|BD11}} {{ATC|A10|BD25}} {{ATC|A10|BD22}} {{ATC|A10|BD14}} {{ATC|A10|BD16}} {{ATC|A10|BD17}} {{ATC|A10|BD05}} {{ATC|A10|BD15}} {{ATC|A10|BD07}} {{ATC|A10|BD10}} {{ATC|A10|BD13}} {{ATC|A10|BD20}} {{ATC|A10|BD08}} {{ATC|A10|BD03}}

<!-- Legal status -->
| legal_AU = S4
| legal_AU_comment =
| legal_BR = <!-- OTC, A1, A2, A3, B1, B2, C1, C2, C3, C4, C5, D1, D2, E, F-->
| legal_BR_comment =
| legal_CA = Rx-only
| legal_CA_comment =
| legal_DE = <!-- Anlage I, II, III or Unscheduled-->
| legal_DE_comment =
| legal_NZ = <!-- Class A, B, C -->
| legal_NZ_comment =
| legal_UK = POM
| legal_UK_comment =
| legal_US = Rx-only
| legal_US_comment =
| legal_UN = <!-- N I, II, III, IV / P I, II, III, IV-->
| legal_UN_comment =
| legal_status = <!--For countries not listed above-->

<!-- Pharmacokinetic data -->
| bioavailability = 50–60%<ref name = D95>{{cite journal | vauthors = Dunn CJ, Peters DH | title = Metformin. A review of its pharmacological properties and therapeutic use in non-insulin-dependent diabetes mellitus | journal = Drugs | volume = 49 | issue = 5 | pages = 721–49 | date = May 1995 | pmid = 7601013 | doi = 10.2165/00003495-199549050-00007 }}</ref><ref name=D03>{{cite journal | vauthors = Hundal RS, Inzucchi SE | title = Metformin: new understandings, new uses | journal = Drugs | volume = 63 | issue = 18 | pages = 1879–94 | year = 2003 | pmid = 12930161 | doi = 10.2165/00003495-200363180-00001 }}</ref>
| protein_bound = Minimal<ref name = D95 />
| metabolism = Not by liver<ref name = D95 />
| metabolites =
| onset =
| elimination_half-life = 4–8.7 hours<ref name = D95 />
| duration_of_action =
| excretion = Urine (90%)<ref name = D95 />

<!-- Identifiers -->
| index_label =
| index2_label = hydrochloride
| CAS_number_Ref = {{cascite|correct}}
| CAS_number = 657-24-9
| CAS_number2_Ref = {{cascite|correct}}
| CAS_number2 = 1115-70-4
| PubChem = 4091
| IUPHAR_ligand = 4779
| DrugBank = DB00331
| DrugBank_Ref =
| ChemSpiderID = 3949
| ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| UNII = 9100L32L2N
| UNII_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| UNII2 = 786Z46389E
| UNII2_Ref = {{fdacite|correct|FDA}}
| KEGG = D04966
| KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}}
| KEGG2 = C07151
| KEGG2_Ref = {{keggcite|correct|kegg}}
| ChEBI = 6801
| ChEBI_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| ChEMBL = 1431
| ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| NIAID_ChemDB =
| PDB_ligand =
| synonyms = ''N'',''N''-dimethylbiguanide<ref>{{cite journal | vauthors = Sirtori CR, Franceschini G, Galli-Kienle M, Cighetti G, Galli G, Bondioli A, Conti F | title = Disposition of metformin (N,N-dimethylbiguanide) in man | journal = Clinical Pharmacology and Therapeutics | volume = 24 | issue = 6 | pages = 683–93 | date = December 1978 | pmid = 710026 | doi = 10.1002/cpt1978246683 }}</ref>

<!-- Chemical and physical data -->
| IUPAC_name = ''N'',''N''-Dimethylimidodicarbonimidic diamide
| C = 4 | H = 11 | N = 5
| SMILES = CN(C)C(=N)N=C(N)N
| StdInChI = 1S/C4H11N5/c1-9(2)4(7)8-3(5)6/h1-2H3,(H5,5,6,7,8)
| StdInChI_comment =
| StdInChIKey = XZWYZXLIPXDOLR-UHFFFAOYSA-N
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| density = 1.3±0.1<ref name="chemsrc">{{Cite web|url=https://www.chemsrc.com/en/cas/657-24-9_889579.html|title=metformin_msds}}</ref>
| density_notes =
| melting_point =
| melting_high =
| melting_notes =
| boiling_point =
| boiling_notes =
| solubility =
| sol_units =
| specific_rotation =
}}
'''Metformin''', được bán dưới tên thương mại '''Glucophage''' và các nhãn khác, là thuốc [[Điều trị|điều trị đầu tiên]] trong điều trị [[Tiểu đường loại 2|bệnh tiểu đường loại 2]],<ref name="AHFS2016">{{Chú thích web|url=https://www.drugs.com/monograph/metformin-hydrochloride.html|title=Metformin Hydrochloride|publisher=The American Society of Health-System Pharmacists|archive-url=https://web.archive.org/web/20161224162245/https://www.drugs.com/monograph/metformin-hydrochloride.html|archive-date=24 December 2016|dead-url=no|access-date=2 January 2017}}</ref><ref name="Ann2016">{{Chú thích tạp chí|vauthors=Maruthur NM, Tseng E, Hutfless S, Wilson LM, Suarez-Cuervo C, Berger Z, Chu Y, Iyoha E, Segal JB, Bolen S|date=June 2016|title=Diabetes Medications as Monotherapy or Metformin-Based Combination Therapy for Type 2 Diabetes: A Systematic Review and Meta-analysis|journal=Annals of Internal Medicine|volume=164|issue=11|pages=740–51|doi=10.7326/M15-2650|pmid=27088241}}</ref> đặc biệt ở những người [[thừa cân]].<ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=qGVnItPoPCYC&pg=PA262|title=Clinical Obesity|date=2008|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-0-470-98708-7|edition=2nd|location=Oxford|page=262|archive-url=https://web.archive.org/web/20170908185309/https://books.google.com/books?id=qGVnItPoPCYC&pg=PA262|archive-date=2017-09-08|dead-url=no}}</ref> Nó cũng được sử dụng trong điều trị [[hội chứng buồng trứng đa nang]].<ref name="AHFS2016" /> Nó không liên quan đến [[tăng cân]].<ref name="Pres2014">{{Chú thích tạp chí|vauthors=|date=November 2014|title=Type 2 diabetes and metformin. First choice for monotherapy: weak evidence of efficacy but well-known and acceptable adverse effects|journal=Prescrire International|volume=23|issue=154|pages=269–72|pmid=25954799}}</ref> Nó được uống bằng miệng.<ref name="AHFS2016" />
'''Metformin''', được bán dưới tên thương mại '''Glucophage''' và các nhãn khác, là thuốc [[Điều trị|điều trị đầu tiên]] trong điều trị [[Tiểu đường loại 2|bệnh tiểu đường loại 2]],<ref name="AHFS2016">{{Chú thích web|url=https://www.drugs.com/monograph/metformin-hydrochloride.html|title=Metformin Hydrochloride|publisher=The American Society of Health-System Pharmacists|archive-url=https://web.archive.org/web/20161224162245/https://www.drugs.com/monograph/metformin-hydrochloride.html|archive-date=24 December 2016|dead-url=no|access-date=2 January 2017}}</ref><ref name="Ann2016">{{Chú thích tạp chí|vauthors=Maruthur NM, Tseng E, Hutfless S, Wilson LM, Suarez-Cuervo C, Berger Z, Chu Y, Iyoha E, Segal JB, Bolen S|date=June 2016|title=Diabetes Medications as Monotherapy or Metformin-Based Combination Therapy for Type 2 Diabetes: A Systematic Review and Meta-analysis|journal=Annals of Internal Medicine|volume=164|issue=11|pages=740–51|doi=10.7326/M15-2650|pmid=27088241}}</ref> đặc biệt ở những người [[thừa cân]].<ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=qGVnItPoPCYC&pg=PA262|title=Clinical Obesity|date=2008|publisher=John Wiley & Sons|isbn=978-0-470-98708-7|edition=2nd|location=Oxford|page=262|archive-url=https://web.archive.org/web/20170908185309/https://books.google.com/books?id=qGVnItPoPCYC&pg=PA262|archive-date=2017-09-08|dead-url=no}}</ref> Nó cũng được sử dụng trong điều trị [[hội chứng buồng trứng đa nang]].<ref name="AHFS2016" /> Nó không liên quan đến [[tăng cân]].<ref name="Pres2014">{{Chú thích tạp chí|vauthors=|date=November 2014|title=Type 2 diabetes and metformin. First choice for monotherapy: weak evidence of efficacy but well-known and acceptable adverse effects|journal=Prescrire International|volume=23|issue=154|pages=269–72|pmid=25954799}}</ref> Nó được uống bằng miệng.<ref name="AHFS2016" />


Phiên bản lúc 07:44, ngày 4 tháng 8 năm 2020

Metformin
Dữ liệu lâm sàng
Phát âm/mɛtˈfɔːrmɪn/, met-FOR-min
Tên thương mạiFortamet, Glucophage, Glumetza, others
Đồng nghĩaN,N-dimethylbiguanide[2]
AHFS/Drugs.comChuyên khảo
MedlinePlusa696005
Giấy phép
Danh mục cho thai kỳ
  • AU: C [1]
  • US: N (Chưa phân loại) [1]
Dược đồ sử dụngBy mouth
Mã ATC
Tình trạng pháp lý
Tình trạng pháp lý
Dữ liệu dược động học
Sinh khả dụng50–60%[3][4]
Liên kết protein huyết tươngMinimal[3]
Chuyển hóa dược phẩmNot by liver[3]
Chu kỳ bán rã sinh học4–8.7 hours[3]
Bài tiếtUrine (90%)[3]
Các định danh
Tên IUPAC
  • N,N-Dimethylimidodicarbonimidic diamide
Số đăng ký CAS
PubChem CID
IUPHAR/BPS
DrugBank
ChemSpider
Định danh thành phần duy nhất
KEGG
ChEBI
ChEMBL
ECHA InfoCard100.010.472
Dữ liệu hóa lý
Công thức hóa họcC4H11N5
Khối lượng phân tử129,17 g·mol−1
Mẫu 3D (Jmol)
Tỉ trọng1.3±0.1[5] g/cm3
SMILES
  • CN(C)C(=N)N=C(N)N
Định danh hóa học quốc tế
  • InChI=1S/C4H11N5/c1-9(2)4(7)8-3(5)6/h1-2H3,(H5,5,6,7,8)
  • Key:XZWYZXLIPXDOLR-UHFFFAOYSA-N ☑Y

Metformin, được bán dưới tên thương mại Glucophage và các nhãn khác, là thuốc điều trị đầu tiên trong điều trị bệnh tiểu đường loại 2,[6][7] đặc biệt ở những người thừa cân.[8] Nó cũng được sử dụng trong điều trị hội chứng buồng trứng đa nang.[6] Nó không liên quan đến tăng cân.[9] Nó được uống bằng miệng.[6]

Metformin thường được cơ thể dung nạp tốt.[10] Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm tiêu chảy, buồn nôn và đau bụng.[6] Nó có nguy cơ thấp gây ra lượng đường trong máu thấp.[6] Nồng độ axit lactic trong máu cao là một mối quan tâm nếu thuốc được kê đơn không phù hợp hoặc với liều lượng quá lớn.[11] Nó không nên được sử dụng ở những người mắc bệnh gan hoặc các vấn đề về thận.[6] Mặc dù không có tác hại rõ ràng đến từ việc sử dụng trong khi mang thai, insulin thường được ưa thích cho bệnh tiểu đường thai kỳ.[6][12] Metformin là một thuốc chống tăng huyết áp biguanide.[6] Nó hoạt động bằng cách giảm việc sản xuất glucose của gan và tăng độ nhạy insulin của các mô cơ thể.[6]

Metformin được phát hiện vào năm 1922.[13] Bác sĩ người Pháp Jean Sterne bắt đầu nghiên cứu ở người vào những năm 1950.[13] Nó được giới thiệu như một loại thuốc ở Pháp vào năm 1957 và Hoa Kỳ vào năm 1995.[6][14] Metformin nằm trong Danh sách các loại thuốc thiết yếu của Tổ chức Y tế Thế giới, trong đó liệt kê các loại thuốc an toàn và hiệu quả nhất cần thiết trong hệ thống y tế.[15] Metformin là thuốc được sử dụng rộng rãi nhất cho bệnh tiểu đường dùng qua đường miệng.[13] Nó có sẵn như là một loại thuốc chung chung.[6] Giá bán buôn tại các nước phát triển là khoảng đô la Mỹ 0,21 và $ 5,55 mỗi tháng tính đến năm 2014.[16] Tại Hoa Kỳ, chi phí là đô la Mỹ 5 đến 25 đô la Mỹ mỗi tháng.[6] Năm 2016, đây là loại thuốc được kê đơn nhiều thứ tư tại Hoa Kỳ, với hơn 81 triệu đơn thuốc.[17]

Tham khảo

  1. ^ a b “Metformin Use During Pregnancy”. Drugs.com. 10 tháng 9 năm 2019. Truy cập ngày 4 tháng 2 năm 2020.
  2. ^ Sirtori CR, Franceschini G, Galli-Kienle M, Cighetti G, Galli G, Bondioli A, Conti F (tháng 12 năm 1978). “Disposition of metformin (N,N-dimethylbiguanide) in man”. Clinical Pharmacology and Therapeutics. 24 (6): 683–93. doi:10.1002/cpt1978246683. PMID 710026.
  3. ^ a b c d e Dunn CJ, Peters DH (tháng 5 năm 1995). “Metformin. A review of its pharmacological properties and therapeutic use in non-insulin-dependent diabetes mellitus”. Drugs. 49 (5): 721–49. doi:10.2165/00003495-199549050-00007. PMID 7601013.
  4. ^ Hundal RS, Inzucchi SE (2003). “Metformin: new understandings, new uses”. Drugs. 63 (18): 1879–94. doi:10.2165/00003495-200363180-00001. PMID 12930161.
  5. ^ “metformin_msds”.
  6. ^ a b c d e f g h i j k l “Metformin Hydrochloride”. The American Society of Health-System Pharmacists. Bản gốc lưu trữ ngày 24 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 2 tháng 1 năm 2017. Đã bỏ qua tham số không rõ |dead-url= (gợi ý |url-status=) (trợ giúp)
  7. ^ Maruthur NM, Tseng E, Hutfless S, Wilson LM, Suarez-Cuervo C, Berger Z, Chu Y, Iyoha E, Segal JB, Bolen S (tháng 6 năm 2016). “Diabetes Medications as Monotherapy or Metformin-Based Combination Therapy for Type 2 Diabetes: A Systematic Review and Meta-analysis”. Annals of Internal Medicine. 164 (11): 740–51. doi:10.7326/M15-2650. PMID 27088241.
  8. ^ Clinical Obesity (ấn bản 2). Oxford: John Wiley & Sons. 2008. tr. 262. ISBN 978-0-470-98708-7. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 9 năm 2017. Đã bỏ qua tham số không rõ |dead-url= (gợi ý |url-status=) (trợ giúp)
  9. ^ “Type 2 diabetes and metformin. First choice for monotherapy: weak evidence of efficacy but well-known and acceptable adverse effects”. Prescrire International. 23 (154): 269–72. tháng 11 năm 2014. PMID 25954799.
  10. ^ Triggle CR, Ding H (tháng 1 năm 2017). “Metformin is not just an antihyperglycaemic drug but also has protective effects on the vascular endothelium”. Acta Physiologica. 219 (1): 138–151. doi:10.1111/apha.12644. PMID 26680745.
  11. ^ Lipska KJ, Bailey CJ, Inzucchi SE (tháng 6 năm 2011). “Use of metformin in the setting of mild-to-moderate renal insufficiency”. Diabetes Care. 34 (6): 1431–7. doi:10.2337/dc10-2361. PMC 3114336. PMID 21617112.
  12. ^ Lautatzis ME, Goulis DG, Vrontakis M (tháng 11 năm 2013). “Efficacy and safety of metformin during pregnancy in women with gestational diabetes mellitus or polycystic ovary syndrome: a systematic review”. Metabolism. 62 (11): 1522–34. doi:10.1016/j.metabol.2013.06.006. PMID 23886298.
  13. ^ a b c Fischer, Janos (2010). Analogue-based Drug Discovery II. John Wiley & Sons. tr. 49. ISBN 978-3-527-63212-1. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 9 năm 2017. Đã bỏ qua tham số không rõ |dead-url= (gợi ý |url-status=) (trợ giúp)
  14. ^ McKee, Mitchell Bebel Stargrove, Jonathan Treasure, Dwight L. (2008). Herb, nutrient, and drug interactions: clinical implications and therapeutic strategies. St. Louis, Mo.: Mosby/Elsevier. tr. 217. ISBN 978-0-323-02964-3. Bản gốc lưu trữ ngày 8 tháng 9 năm 2017. Đã bỏ qua tham số không rõ |dead-url= (gợi ý |url-status=) (trợ giúp)
  15. ^ “WHO Model List of Essential Medicines (19th List)” (PDF). World Health Organization. tháng 4 năm 2015. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 13 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2016. Đã bỏ qua tham số không rõ |dead-url= (gợi ý |url-status=) (trợ giúp)
  16. ^ “Metformin”. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 8 năm 2017. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2016. Đã bỏ qua tham số không rõ |dead-url= (gợi ý |url-status=) (trợ giúp)
  17. ^ “The Top 300 of 2019”. clincalc.com. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2018.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Metformin&oldid=63177021”