Ivy Matsepe-Casaburri

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Ivy Matsepe-Casaburri
Chức vụ
Tiền nhiệmThabo Mbeki
Kế nhiệmKgalema Motlanthe
Thủ hiến Free State
Nhiệm kỳ18 tháng 12 năm 1996 – 15 tháng 6 năm 1999
Tiền nhiệmMosiuoa Lekota
Kế nhiệmWinkie Direko
Thông tin chung
Sinh(1937-09-18)18 tháng 9 năm 1937
Kroonstad, Nam Phi
Mất6 tháng 4 năm 2009(2009-04-06) (71 tuổi)
Pretoria, Nam Phi
Đảng chính trịĐại hội Dân tộc Phi
Trường lớpĐại học Fort Hare
Rutgers University, Newark

Ivy Florence Matsepe-Casaburri (18 tháng 9 năm 1937 – 6 tháng 4 năm 2009) là một chính trị gia Nam Phi. Bà là Thủ hiến thứ hai của Free State và Bộ trưởng Truyền thông Nam Phi từ năm 1999 cho đến khi qua đời.

Bà từng là tổng thống tạm quyền của Nam Phi trong một thời ngắn ngủi vào năm 2005,[1] khi cả Tổng thống Thabo Mbeki và Phó Tổng thống đều ở ngoài nước. Ngoài ra, bà được nội các chọn làm nguyên thủ quốc gia lập hiến và chính thức tạm thời trong 14 giờ ngày 25 tháng 9 năm 2008, giữa lúc ông Thabo Mbeki từ chức và Kgalema Motlanthe nhậm chức.[2][3] Bà là người phụ nữ đầu tiên và cho đến nay là người phụ nữ duy nhất giữ chức Tổng thống ở Nam Phi.

Đầu đời[sửa | sửa mã nguồn]

Ivy Matsepe-Casaburri sinh ngày 18 tháng 9 năm 1937 tại Kroonstad ở Free State. Cha bà là một hiệu trưởng kiêm nhạc sĩ, vận động viên còn mẹ cô là một giáo viên, và một nhân viên xã hội và cộng đồng. Cô hoàn thành chương trình giáo dục tiểu học ở Kroonstad và học trung học ở Kwa-Zulu Natal.[4] Sau đó, bà lấy bằng Cử nhân Nghệ thuật của Đại học Fort Hare và tiếp tục giảng dạy tại KZN trong hai năm.[5]

Lưu vong[sửa | sửa mã nguồn]

Ở tuổi 28, bà phải sống lưu vong và chỉ trở lại Nam Phi 25 năm sau. Ban đầu bà làm giáo viên ở Swaziland trong ít nhất mười năm trước khi chuyển đến Hoa Kỳ.[6] Trong thời gian lưu vong ở Hoa Kỳ bà học sau đại học. Bà làm việc cho Viện Liên hiệp quốc Namibia với tư cách là một giảng viên, đóng tại Zimbabwe.[7] Cô lấy bằng Tiến sĩ Xã hội học tại Đại học Rutgers – New Brunswick.[8]

Chính trị[sửa | sửa mã nguồn]

Khi chế độ apartheid chấm dứt, bà trở lại Nam Phi và gia nhập Đảng Đại hội Dân tộc Phi. Bà trở thành Thủ hiến của bang Free State từ năm 1996, sau đó giữ vị trí Bộ trưởng truyền thông từ tháng 6 năm 1999 tới khi qua đời. Với thời gian đảm nhiệm vị trí tổng thống ngắn ngủi, bà là người phụ nữ đầu tiên và duy nhất cho đến nay giữ chức Tổng thống ở Nam Phi và là người phụ nữ đầu tiên trở thành người đứng đầu nhà nước Nam Phi kể từ khi Elizabeth II lên ngôi Nữ hoàng Nam Phi năm 1961.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ “Acting President for period 14 September to ngày 18 tháng 9 năm 2005”. Bản gốc lưu trữ ngày 4 tháng 6 năm 2011. Truy cập ngày 5 tháng 3 năm 2019.
  2. ^ Quintal, Angela (ngày 26 tháng 9 năm 2008). “No wars, no drama for Matsepe-Casaburri”. The Mercury. tr. 2. Truy cập ngày 22 tháng 4 năm 2009.
  3. ^ Chikane, Frank (ngày 28 tháng 4 năm 2012). “Emotional farewell as Mbeki holds last cabinet meeting”. Daily Nation. Truy cập ngày 26 tháng 8 năm 2016.
  4. ^ Ludman, Barbara; Stuber, Paul (2004). The Mail & Guardian A-Z of South African Politics: The Esseantial Handbook. Johannesburg: Jacana Media. tr. 70–71. ISBN 1770090231.
  5. ^ “Ivy Matsepe-Casaburri”. SA history.org. SAHO. ngày 17 tháng 2 năm 2011. Truy cập ngày 5 tháng 1 năm 2018.
  6. ^ Jalalzai, Farida (2013). Shattered, Cracked, or Firmly Intact? Women and the Executive Glass Ceiling Worldwide. New York: Oxford University Press. tr. 190. ISBN 9780199943531.
  7. ^ “Dr Ivy Matsepe-Casaburri”. Sabinet history.org. SAHO. ngày 17 tháng 2 năm 2011. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 9 năm 2018. Truy cập ngày 5 tháng 1 năm 2018.
  8. ^ Vecchiatto, Paul (ngày 7 tháng 4 năm 2009). “Ivy Matsepe-Casaburri”. IT Web. IT Web. Truy cập ngày 5 tháng 1 năm 2018.[liên kết hỏng]

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Cơ quan chính trị
Tiền nhiệm



Moskoa Lekota
Thủ hiến bang Free State



1996–1999
Kế nhiệm



Winkie Direko
Tiền nhiệm



Jay Naidoo
Bộ trưởng Bộ Truyền thông



1999–2009
Kế nhiệm



Siphiwe Nyanda
Tiền nhiệm



Thabo Mbeki
Tổng thống Nam Phi



tạm quyền



2008
Kế nhiệm



Kgalema Motlanthe