Mật độ điểm ảnh

Mật độ điểm ảnh (tiếng Anh: Pixels per inch, viết tắt ppi hoặc pixels per centimetre, viết tắt ppcm hoặc pixels/cm) là phép đo mật độ điểm ảnh của hình ảnh trên các thiết bị điện tử, như màn hình máy tính hoặc truyền hình, hoặc thiết bị ảnh kỹ thuật số như máy ảnh hoặc máy quét ảnh. Mật độ hướng ngang và dọc đều giống nhau trên hầu hết các thiết bị có điểm ảnh vuông, nhưng sẽ khác với trên các thiết bị có điểm ảnh không phải là hình vuông. Chú ý mật độ điểm ảnh không giống với độ phân giải, trước đây nó chỉ dùng để mô tả số lượng chi tiết trên bề mặt vật lý hoặc thiết bị, nhưng sau này độ phân giải còn mô tả thông tin số lượng điểm ảnh không phân biệt quy mô của nó. Theo cách khác, một điểm ảnh sẽ không có kích thước hoặc đơn vị vốn có (một điểm ảnh thực chất sẽ là một mẫu), nhưng sau khi nó được in, hiển thị, hoặc quét thì điểm ảnh sẽ có kích thước vật lý (thông số) và một mật độ điểm ảnh (ppi).

Nguyên tắc cơ bản

Từ khi hầu hết thiết bị kỹ thuật số sử dụng chấm hoặc điểm ảnh, thì kích thước của các phương tiện ghi (bằng inch) và số lượng của điểm ảnh (hoặc chấm) đều liên quan trực tiếp đến 'điểm ảnh trên mỗi inch' (pixels per inch). Công thức dưới đây sẽ cho ra số lượng của điểm ảnh, chiều rộng hoặc chiều cao, tính được kích thước vật lý của một định dạng và điểm ảnh trên mỗi inch:

${\text{Số lượng điểm ảnh}}={\text{Kích thước tính bằng Inch}}*{\text{PPI}}$

Điểm ảnh trên mỗi inch (hoặc điểm ảnh trên mỗi centimet) mô tả độ chi tiết của tệp tin hình ảnh khi đã được biết trước kích thước in. Ví dụ, hình 100×100 pixel được in trên 2 inch vuông có độ phân giải 50 pixel trên mỗi inch. Bằng cách này, phép đo rất có ý nghĩa khi in hình ảnh. Trong ứng dụng phần mềm, như Adobe Photoshop, chương trình được thiết kế để tạo ra hình ảnh mới bằng thông số thiết bị đầu ra và PPI (pixels trên mỗi inch). Do đó mục tiêu đầu ra thường được xác định khi tạo một tập tin ảnh.

Đầu ra trên các thiết bị khác

Khi truyền hình ảnh giữa các thiết bị, ví dụ như in một hình ảnh được tạo bởi màn hình, thì việc am hiểu mật độ điểm ảnh giữa hai thiết bị rất quan trọng. Một màn hình HD 24" với độ phân giải gốc là 1920 pixel (bề ngang), giả sử người nghệ sĩ tạo một bức ảnh mới trên màn hình có độ phân giải 1920 pixel, có thể dùng cho web mà không cần phải in. Sử dụng lại công thức ở trên ta có thể biết mật độ điểm ảnh (PPI) của tấm hình trên màn hình hiển thị:

${\text{PPI (màn hình)}}={\text{Số lượng điểm ảnh}}/{\text{Kích thước tính bằng Inch}}=1920/24=80ppi$

Vậy thì, hãy tưởng tượng người nghệ sĩ mong muốn sẽ in trên một biểu ngữ cỡ lớn với chiều ngang 48". Chúng ta biết số lượng điểm ảnh của hình và kích thước cần phải xuất ra, nên sử dụng lại công thức trên sẽ cho ra PPI của biểu ngữ sẽ in:

${\text{PPI (poster)}}={\text{Số lượng điểm ảnh}}/{\text{Kích thước tính bằng Inch}}=1920/48=40ppi$

Với kết quả trên đầu ra của biểu ngữ chỉ có 40 điểm ảnh trên mỗi inch. So máy in chỉ có thể in với 300 ppi, độ phân giải của tấm ảnh gốc sẽ thấp hơn những yêu cầu để tạo ra biểu ngữ chất lượng cao, mặc dù nó có thể dùng tốt trên màn hình hoặc website. Vì vậy có thể nói rằng hình ảnh 1920 x 1080 pixel không đủ điểm ảnh để in trên định dạng lớn.

Điện thoại thông minh

Điện thoại thông minh dùng màn hình hiển thị nhỏ, nhưng có một số sản phẩm có PPI rất lớn, như Samsung Galaxy S7 màn hình quad HD với 577 PPI, Fujitsu F-02G màn hình quad HD với 564 PPI, LG G6 màn hình quad HD với 564 PPI – XHDPI hoặc Oppo Find 7 với 534 PPI trên màn hình 5.5" – XXHDPI (xem mục bên dưới). Xperia XZ Premium của Sony màn hình 4K với độ phân giải 807 PPI, cao nhất trong tất cả các loại điện thoại thông minh vào năm 2017.

Tên các loại điểm ảnh

Theo tài liệu phát triển của Google Android màn hình với mật độ điểm ảnh được chia thành nhóm sau:

Viết tắt	Mật độ pixel được đặt tên	DPI
TVDPI	Medium High density	≈160–213 điểm trên mỗi inch
HDPI hoặc HiDPI	High density	≈213–240 điểm trên mỗi inch
XHDPI	eXtra High density	≈240–320 điểm trên mỗi inch
XXHDPI	eXtra eXtra High density	≈320–480 điểm trên mỗi inch
XXXHDPI	eXtra eXtra eXtra High density	≈480–640 điểm trên mỗi inch

Định dạng tập tin hình ảnh hỗ trợ

Bảng dưới đây thể hiện mật độ điểm ảnh được hỗ trợ bởi định dạng tập tin hình ảnh.

Định dạng	Đơn vị đo	Raster/vector	Nhiều trang	Kích thước mỗi trang	Kích thước độ dài cho hình hoặc trang	Mật độ
AI	Chiều dài hoặc pixel	Cả hai	Không		Độ dài rõ ràng. Không dùng cho pixel	Ngầm định cho hình ảnh raster
EPS	Length	Cả hai	Có	Có	Rõ ràng	DPI rõ ràng (PPI) cho hình ảnh, phông chữ hoặc hiệu ứng
GIF	Pixel	Raster	Có	Không	Không	Không
ICO	Pixel	Raster	Có	Có	Không	Không
JPEG	Pixel	Raster	Không		Ngầm định khi mật độ được thiết lập	PPI hoặc PPCM tùy chọn, 2 bytes cho mỗi hướng ngang và dọc
PDF	Length	Cả hai	Có	Có	Rõ ràng	DPI rõ ràng (PPI) cho hình ảnh, phông chữ hoặc hiệu ứng
PNG	Pixel	Raster	Không		Ngầm định khi mật độ được thiết lập	PPM tùy chọn, 4 bytes cho mỗi hướng ngang và dọc
PPM	Pixel	Raster	Có	Không	Không	Không
PSD và PSB	Chiều dài hoặc pixel	Cả hai	Không		Độ dài rõ ràng. Không dùng cho pixel	Tùy chỉnh
SVG	Chiều dài hoặc pixel	Cả hai	Có	Không	Độ dài rõ ràng. Không dùng cho pixel	Ngầm định cho hình ảnh raster
TIFF	Pixel	Cả hai	Có	Có	Ngầm định khi mật độ được thiết lập	PPI hoặc PPCM tùy chỉnh, hai 32-bit số nguyên không dấu cho mỗi hướng ngang và dọc
WebP	Pixel	Raster	Có	Không biết	Không biết	Không biết
XCF	Pixel	Cả hai	Không		Không	Không
Định dạng	Đơn vị đo	Raster/vector	Nhiều trang	Kích thước mỗi trang	Kích thước độ dài cho hình hoặc trang	Mật độ

Liên kết ngoài

• Máy tính PPI – Tính mật độ điểm ảnh
• [1] – 4 cách thay đổi mật độ Android PPI