Bước tới nội dung

Thành viên:Trinhquocanh/Thành phố cổ Zamość-Di sản văn hóa thế giới

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Thành phố cổ Zamość[sửa | sửa mã nguồn]

Thành phố cổ Zamość được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp quốc (UNESCO) công nhận là di sản văn hóa thế giới theo tiêu chí (iv) quy định tại Công ước UNESCO 1972 về bảo vệ di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới.

Zamosc được Thủ tướng Jan Zamoysky thành lập vào thế kỷ 16 trên tuyến đường thương mại nối tây và bắc Âu với Biển Đen. Được xây dựng dựa trên lý thuyết của người Ý về 'thành phố lý tưởng' và được xây dựng bởi kiến trúc sư Bernando Morando, người gốc Padua, Zamosc là một ví dụ hoàn hảo về một thị trấn cuối thế kỷ 16 thời Phục hưng. Nơi đây vẫn giữ được bố cục và công sự ban đầu cùng một số lượng lớn các tòa nhà kết hợp giữa truyền thống kiến trúc Ý và Trung Âu.

Giá trị nổi bât toàn cầu[sửa | sửa mã nguồn]

Thông tin tóm tắt[sửa | sửa mã nguồn]

Thành phố cổ Zamość ở đông nam Ba Lan là một ví dụ nổi bật về một thị trấn Trung Âu cuối thế kỷ 16 được thiết kế và xây dựng theo các lý thuyết thời Phục hưng của Ý về việc tạo ra các thành phố “lý tưởng”. Cách tiếp cận sáng tạo đối với quy hoạch thị trấn là kết quả của sự hợp tác rất chặt chẽ giữa người sáng lập thị trấn và kiến trúc sư nổi tiếng người Ý Bernardo Morando. Thành phố Cổ Zamość ngày nay vẫn giữ nguyên quy hoạch đường phố nằm nguyên bản và sự pha trộn độc đáo giữa truyền thống kiến trúc Ý và Trung Âu, cũng như các phần của công sự bao quanh.

Nằm trên tuyến đường thương mại nối Tây và Bắc Âu với Biển Đen, Zamość được hình thành như một trung tâm kinh tế dựa vào thương mại. Ngay từ đầu địa danh đã được dự định với tính chất là đa quốc gia, và có mức độ khoan dung tôn giáo cao. Địa danh này trở thành sự phản ánh hữu hình của những ý tưởng xã hội và văn hóa của thời kỳ Phục hưng, vốn đã được phổ biến ở Ba Lan, được minh chứng bằng việc Jan Zamoyski, người sáng lập và chủ sở hữu của thị trấn, thành lập một trường đại học (Học viện Zamość). Quy hoạch thành phố của kiến trúc sư Bernardo Morando của ông đã kết hợp các chức năng của một cung điện dân cư, một quần thể đô thị và một pháo đài, tất cả đều phù hợp với các khái niệm thời Phục hưng.

Thành phố cổ Zamość có hai phần riêng biệt: ở phía tây là cung điện Zamoyski, và phía đông là thị trấn thích hợp, được bố trí xung quanh ba quảng trường. Quảng trường Chợ Lớn ở trung tâm, nằm ở ngã ba của hai con phố trục chính của thị trấn, được bao quanh bởi những ngôi nhà của các thương gia có mái vòm và neo đậu bởi Tòa thị chính tráng lệ. Những công trình này và nhiều công trình kiến trúc đáng chú ý khác như nhà thờ, kho vũ khí và cổng công sự minh họa một đặc điểm chính của cam kết vĩ đại này: một sự nâng cao sáng tạo được thực hiện thông qua việc kết hợp các thành tựu nghệ thuật đạt được trong kiến trúc địa phương. Việc thực hiện nhất quán kế hoạch của Morando theo thời gian đã tạo ra một thành phần đô thị đồng nhất về mặt phong cách với các giá trị cảnh quan và kiến trúc ở mức độ cao.

Tiêu chí được UNESCO công nhận theo quy định tại Công ước UNESCO 1972 về bảo vệ di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới[sửa | sửa mã nguồn]

Tiêu chí (iv): Zamość là một ví dụ điển hình về một thị trấn được quy hoạch vào thời kỳ Phục hưng vào cuối thế kỷ 16, vẫn giữ nguyên bố cục và công sự ban đầu cùng một số lượng lớn các tòa nhà đặc biệt quan tâm, pha trộn giữa truyền thống kiến trúc Ý và Trung Âu.

Tính toàn vẹn[sửa | sửa mã nguồn]

Thành phố cổ Zamość là một ví dụ hoàn chỉnh và không thể thiếu của một thị trấn tư nhân thời Phục hưng được thành lập mới, dựa trên lý thuyết kiến trúc của Ý. Trong ranh giới của di sản, tất cả các yếu tố cần thiết để duy trì Giá trị Nổi bật Toàn cầu của di sản có diện tích 75,03 ha, bao gồm bố cục đô thị tuyến tính đặc biệt với các trục thành phần và chức năng, mạng lưới đường phố và quảng trường cùng với các tòa nhà minh họa sự kết hợp của Truyền thống kiến trúc Ý và Trung Âu, trong số đó có Tòa thị chính, nơi ở của người sáng lập, Học viện Zamość, các nhà thờ và hệ thống công sự còn sót lại với những cánh cổng bao quanh thành phố.

Tính xác thực[sửa | sửa mã nguồn]

Kể từ khi thị trấn Zamość hiện đại phát triển phần lớn bên ngoài các công sự cũ và đã thoát khỏi sự tàn phá rộng lớn của nhiều thị trấn Ba Lan khác trong Chiến tranh thế giới thứ hai, Thành phố Cổ Zamość ngày nay thể hiện mức độ xác thực cao, đặc biệt là về vị trí và thiết lập, hình thức và thiết kế, vật liệu và chất. Tính xác thực của di sản được chứng minh trong việc bảo tồn bố cục đô thị ban đầu với đầy các khối xây dựng cùng với tất cả các tòa nhà quan trọng của nó: nơi ở của người sáng lập, Học viện (vẫn đóng vai trò là cơ sở giáo dục), Tòa thị chính, nhà thờ và nơi thờ tự đại diện cho nhiều tôn giáo (tạo thành biểu tượng của lòng khoan dung) và hệ thống công sự còn sót lại của thị trấn. Những sửa đổi nhỏ được thực hiện trong thời kỳ Baroque không phá vỡ cấu trúc và thành phần cơ bản của thị trấn thời Phục hưng; trái lại, đã làm giàu cho nó. Những thay đổi lớn nhất đối với cách bố trí thời Phục hưng được đưa ra vào nửa đầu thế kỷ 19, khi thị trấn được chỉ định là một pháo đài chiến lược thuộc sở hữu nhà nước. Mặc dù có một số phá hủy và cắt giảm chi tiết kiến ​​trúc, cấu trúc bên trong cơ bản của thị trấn không bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, hệ thống công sự của thị trấn đã được hiện đại hóa bằng cách sử dụng các giải pháp kỹ thuật quân sự mới nhất vào thời điểm đó, hiện chỉ còn tồn tại một phần.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

https://whc.unesco.org/en/list/564