Thành viên:Trinhquocanh/Trung tâm lịch sử Kraków-Di sản văn hóa thế giới
Trung tâm lịch sử Kraków[sửa | sửa mã nguồn]
Trung tâm lịch sử Kraków được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên Hợp quốc (UNESCO) công nhận là di sản văn hóa thế giới năm 1978 theo tiêu chí (iv) quy định tại Công ước UNESCO 1972 về bảo vệ di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, được phê duyệt điều chỉnh ranh giới quy mô nhỏ vào năm 2010.
Trung tâm Lịch sử Kraków, thủ đô cũ của Ba Lan, nằm ở chân Lâu đài Hoàng gia Wawel. Thị trấn của các thương gia thế kỷ 13 có quảng trường chợ lớn nhất châu Âu và nhiều ngôi nhà lịch sử, cung điện và nhà thờ với nội thất lộng lẫy. Bằng chứng thêm về lịch sử hấp dẫn của thị trấn được cung cấp thông qua tàn tích của các công sự thế kỷ 14 và địa điểm thời trung cổ Kazimierz với các giáo đường Do Thái cổ ở phía nam của thị trấn, Đại học Jagellonian và nhà thờ Gothic nơi các vị vua của Ba Lan được chôn cất.
Giá trị nổi bật toàn cầu[sửa | sửa mã nguồn]
Thông tin tóm tắt[sửa | sửa mã nguồn]
Trung tâm Lịch sử của Kraków, nằm trên sông Vistula ở miền nam Ba Lan, được hình thành bởi ba quần thể đô thị: thành phố Kraków thời trung cổ, khu phức hợp Đồi Wawel và thị trấn Kazimierz (bao gồm cả vùng ngoại ô Stradom). Đây là một trong những ví dụ nổi bật nhất của quy hoạch đô thị châu Âu, đặc trưng bởi sự phát triển hài hòa và tích tụ các đặc điểm đại diện cho tất cả các phong cách kiến trúc từ thời kỳ La Mã sơ khai đến thời kỳ Hiện đại.
Tầm quan trọng của thành phố, được thành lập vào năm 1257 và từng là thủ đô của Ba Lan, được chứng minh bằng cách bố trí đô thị, nhiều nhà thờ và tu viện, các tòa nhà công cộng hoành tráng, tàn tích của các bức tường thành thời Trung cổ, các cung điện và nhà phố, nhiều công trình được thiết kế và xây dựng bởi các kiến trúc sư và thợ thủ công lỗi lạc. Giá trị của khu phức hợp đô thị này được xác định bởi mật độ bất thường của các di tích từ các thời kỳ khác nhau, được bảo tồn ở dạng nguyên bản và với các phụ kiện đích thực. Đồi Wawel, đặc điểm nổi bật của Trung tâm Lịch sử Kraków, là nơi ở của hoàng gia trước đây và là nghĩa địa chứng thực mối liên hệ giữa triều đại và chính trị của châu Âu thời trung cổ và đầu hiện đại. Thị trấn thời trung cổ Kazimierz, bao gồm cả vùng ngoại ô Stradom (được thành lập vào năm 1335), được định hình bởi các đức tin Công giáo và Do Thái cùng các nền văn hóa và phong tục tương ứng.
Là một trong những trung tâm hành chính và thương mại lớn nhất ở trung tâm châu Âu, Kraków là một thành phố nơi nghệ thuật và thủ công phát triển mạnh mẽ, và nền văn hóa của Đông và Tây giao thoa. Tầm quan trọng của Kraków như một trung tâm văn hóa có ý nghĩa châu Âu được củng cố bởi đây là nơi có một trong những trường đại học lâu đời nhất nổi tiếng quốc tế - Đại học Jagiellonian. Cùng với nhau, ba khu vực được xây dựng này tạo nên một quần thể đô thị gắn kết, trong đó các di sản vật thể và phi vật thể quan trọng vẫn tồn tại và được vun đắp cho đến ngày nay.
Tiêu chí được UNESCO công nhận theo quy định tại Công ước UNESCO 1972 về bảo vệ di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới[sửa | sửa mã nguồn]
Tiêu chí (iv): Kraków là một quần thể kiến trúc đô thị có chất lượng vượt trội, cả về cảnh quan thị trấn và các di tích riêng lẻ. Trung tâm lịch sử của thành phố minh họa một cách đáng ngưỡng mộ quá trình phát triển đô thị liên tục từ thời Trung cổ cho đến ngày nay.
Tính toàn vẹn[sửa | sửa mã nguồn]
Trung tâm Lịch sử của Kraków vẫn giữ được mức độ toàn vẹn cao. Di sản có ranh giới lịch sử ổn định được xác định rõ ràng, bao gồm tất cả các yếu tố thể hiện Giá trị nổi bật toàn cầu, vẫn còn nguyên vẹn và trong tình trạng tốt. Điểm quan trọng nhất trong số các yếu tố này bao gồm Đồi Wawel với lâu đài và nhà thờ, tượng trưng cho lịch sử của thành phố với tư cách là nơi ngự trị của quyền lực Hoàng gia và Giám mục; và bố cục đô thị thời trung cổ và kết cấu lịch sử của hai thị trấn ban đầu tách biệt - Kraków và Kazimierz. Hơn nữa, sự đa dạng về phong cách và văn hóa rõ ràng ở Kraków và Kazimierz cho thấy sự đa dạng của các ảnh hưởng có tác động đến sự phát triển của Kraków như một khu phức hợp đô thị và phản ánh vai trò của các quốc gia khác nhau trong quá trình này.
Tính xác thực[sửa | sửa mã nguồn]
Trung tâm Lịch sử của Kraków thấm đẫm tính chân thực lan tỏa được thể hiện qua vị trí và bối cảnh, hình thức và thiết kế, vật liệu và chất liệu, và ở một mức độ nào đó, công dụng và chức năng của nó. Địa hình của khu đất và mối quan hệ giữa Sông Vistula với những ngọn đồi và mỏm đá ở địa phương, được minh họa rõ nhất bởi khu phức hợp Wawel Hill, vẫn dễ đọc. Do các điều lệ thời trung cổ của thị trấn dựa trên luật Magdeburg, đòi hỏi phải mang lại trật tự cho bố cục đô thị, sự rõ ràng và chức năng của đô thị của cả Kraków và Kazimierz vẫn tồn tại cho đến ngày nay: một vài thay đổi sau đó đối với các khu định cư không làm phát sinh bất kỳ thay đổi nào trong mạng đường phố. Toàn cảnh thành phố cũng vẫn còn nguyên vẹn, hoàn chỉnh với các địa danh lịch sử đặc biệt, chẳng hạn như Đồi Wawel, Tháp Tòa thị chính và các nhà thờ riêng lẻ. Các nét hiện đại trong khung cảnh của thành phố còn nhỏ và nằm cách trung tâm lịch sử một khoảng cách. Ngoài ra, nhiều tòa nhà và cơ sở vật chất vẫn được sử dụng cho các mục đích đã định qua nhiều thế hệ.