Thảo luận:Kon Satoshi

Satoshi Kon's final message... (Thông điệp cuối của Kon Satoshi)

Đây là bài dịch tốt nhất có thể từ tiếng Nhật, hy vọng nó không bị xóa và những người quan tâm có thể tham khảo thêm về Kon Satoshi. (Website dịch bài này đã không còn hoạt động, nhiều tài liệu đã bị mất, hy vọng bài dịch này không bị xóa đi). Tham khảo thêm bài dịch tiếng anh tại trang: Makiko Itoh: Not a Nameless Cat (Satoshi Kon's last words: http://www.makikoitoh.com/journal/satoshi-kons-last-words)

Ngày 18/5 năm nay là 1 ngày khó quên. Vợ tôi và tôi nhận được chẩn đoán của 1 bác sĩ chuyên khoa tim tại bệnh viện chữ thập đỏ Musashino: "Căn bệnh ung thư tụy đã tới giai đoạn cuối và đã di căn vào xương. Ông chỉ còn nhiều nhất là nửa năm." Khi nghe tin này, chúng tôi đã ôm nhau rất lâu. Định mệnh thật phũ phàng và trớ trêu. Tôi vẫn luôn nghĩ rằng cái chết là không thể tránh khỏi, nhưng phải chết như thế này là quá bất ngờ.

Trước đó, tôi đã để ý thấy nhiều triệu chứng. Vài tháng trước, toàn bộ phần lưng, các khớp chân, v.v.. của tôi rất đau. Tôi phải gắng hết sức mới đi được vì chân phải không cử động tốt, nên tôi đã thử cả biện pháp châm cứu và nắn khớp xương. Khi tình trạng không khả quan hơn, tôi đi quét MRI và PET-CT, và rồi tôi nhận được thông báo thời gian sống của mình không còn nhiều. Bây giờ cái chết đã ở sát sau lưng rồi; tôi không còn ý chí để chống lại nó nữa.

Sau khi án tử hình đó được ban ra, vợ tôi đã nỗ lực tìm cách kéo dài mạng sống cho tôi. Tôi cũng nhận được nhiều sự giúp đỡ từ những người bạn đáng tin cậy và 1 số người quen có thế lực. Tuy nhiên, tôi có quan điểm về thế giới hơi khác với mọi người, nên tôi đã từ chối dùng thuốc trị ung thư. Tôi cảm thấy hành động chối bỏ cái mà người ta cho là bình thường hợp với mình hơn. Nếu cả đời tôi chưa bao giờ tự đặt mình vào chung với số đông, thì việc gì lại phải làm vậy trong trường hợp này ? Nhưng chỉ dùng ý chí thôi thì không đủ. Căn bệnh của tôi tiến triển mỗi ngày.

Mặt khác,với tư cách là 1 thành viên của xã hội, ít ra tôi cũng chấp nhận 1 nửa những điều mà xã hội cho là đúng. Tôi đã đóng thuế. Tôi không phải là 1 công dân mẫu mực, nhưng cũng là 1 người Nhật Bản. Cho nên tôi đã cố gắng làm những gì có thể để "sẵn sàng ra đi". Tuy không thành công lắm, nhưng tôi đã giao cho 2 người bạn thân quản lý danh sách bản quyền của tôi, và viết di chúc để lại chỗ tiền tiết kiệm ít ỏi cho gia đình tôi. Chắc là sẽ không có tranh chấp gì trên di sản của tôi đâu, nhưng tôi không thể ra đi mà để lại lo lắng gì cho vợ mình được. Gia đình tôi không giỏi hoàn thành thủ tục giấy tờ cho mấy quy trình này lắm, nhưng may mà 1 người bạn của tôi đã chuẩn bị giúp. Tôi đã kí chữ cuối cùng trên di chúc lúc nằm liệt giường vì viêm phổi. Đó là lúc tôi hiểu không còn chỗ đề lùi bước nữa. "Cuối cùng thì mình cũng chết được rồi". Bởi vì 2 ngày trước đó, tôi được chuyển tới bệnh viện Chữ thập Đỏ Musashino trên xe cấp cứu, và ngay ngày hôm sau tôi đã phải quay trở lại đó để kiểm tra lại tổng thể. Kết quả nói dịch màng phổi đang tích tụ trong ngực tôi do chứng viêm phổi. Lời bác sĩ nói "ông có thể sống thêm 1 hoặc 2 ngày nữa... nhưng nếu qua được, thì cũng chỉ tới cuối tháng thôi", nghe như dự báo thời tiết vậy. Đó là ngày 7/7, 1 lễ Tanabata buồn.

Lúc đó, tôi đã quyết định: tôi muốn ra đi ở chính ngôi nhà của mình. Mặc dù chắc đã gây nhiều phiền phức cho mọi người nhưng tôi cũng về được. Vợ tôi đã nỗ lực hợp tác với bệnh viện (dù họ đã hoàn toàn bó tay với ca của tôi), rồi sự hỗ trợ của các phòng khám, rồi nhiều điều may mắn nữa xảy ra mà tôi không tưởng tượng nổi. Tôi không tin được lại có nhiều may mắn và trùng hợp xảy ra gọn ghẽ như vậy trong đời mình, giống như là trong "Tokyo Godfathers" vậy. Khi vợ tôi tất bật chuẩn bị đưa tôi về, tôi van xin các bác sĩ "Nếu tôi có thể về nhà được nửa ngày thôi, tôi vẫn có thể làm được cái gì đấy!", rồi nằm 1 mình trong phòng bệnh chờ chết. Cô đơn lắm, nhưng lúc đó tôi nghĩ thế này.

"Có khi chết cũng không đáng sợ lắm"

Nhưng tôi vẫn bị ám ảnh bởi 1 điều.

"Tôi không muốn chết ở đây"

Khi nghĩ vậy, có cái gì đó xuất hiện từ trong cuốn lịch trên tường và bắt đầu tỏa khắp căn phòng.

"Trời đất, 1 đường kẻ đi ra từ trong quyển lịch. Những ảo giác mình tạo nên hóa ra đâu có mới mẻ lắm."

Lúc đó tôi cười vì bản năng nghề nghiệp còn hoạt động ngay cả lúc này, nhưng thật sự lúc đó tôi đã rất gần cái chết. Thật kì diệu là tôi lại thoát được khỏi bệnh viện Musashino và về nhà. Tôi không ghét bỏ gì nơi đó đâu, đừng hiểu nhầm. Tôi chỉ muốn về ngôi nhà nơi mình sống thôi.

Khi được khiêng vào trong phòng khách, tôi còn được trải nghiệm cái cảm giác sắp chết ai cũng nghe nói, "từ trên cao nhìn thấy cơ thể mình được đưa đi". Lúc đó tôi đã nhìn xuống chính mình và khung cảnh xung quanh từ 1 vị trí vài mét trên mặt đất, qua 1 ống kính rộng dưới đèn flash. Chiếc giường hình vuông ở ngay giữa phòng, và cơ thể được quấn chăn của tôi đang được đặt lên đó. Trông chẳng nhẹ nhàng gì, nhưng tôi không phiền đâu.

Thế rồi, tất cả những gì tôi phải làm là chờ chết trong nhà mình.

Tuy nhiên.

Tôi qua được cơn viêm phổi rồi thì phải ?

Ủa ?

Tôi đã nghĩ như thế này "Rốt cuộc thì mình có chết được đâu! (cười)"

Sau đó, khi tôi không còn nghĩ được về điều gì ngoài cái chết, tôi nghĩ rằng lúc đó tôi đã chết thật. Trong đầu tôi, từ "tái sinh" xuất hiện vài lần. Kì diệu là sau đó năng lượng sống của tôi lại quay lại. Từ tận đáy lòng, tôi tìn rằng đây là thành quả của những người đã giúp đỡ tôi: vợ tôi, các bạn tôi, các bác sĩ và y tá, và người quản lý điều dưỡng.

Đã "sống lại" được rồi thì tôi không thể bỏ phí thời gian của mình nữa. Tôi tự nhủ, đã được cho thêm 1 ít thời gian thì phải sử dụng nó cho thật cẩn thận. Nên tôi muốn ít ra cũng phải hoàn thành 1 trong vô số công việc mà tôi đã vô trách nhiệm để lại trên đời. Nói thật lòng, tôi chỉ nói với những người thân nhất về vụ ung thư. Tôi còn không nói cho bố mẹ mình biết. Vì 1 số điều rắc rối liên quan đến công việc, tôi cũng không thể nói cho người ngoài dù tôi có muốn. Tôi định thông báo về căn bệnh của mình trên Internet và cả thời gian tôi còn lại, nhưng nếu thế thì sẽ gây ra 1 số chấn động, dù nhỏ thế nào. Vì những lý do này, tôi đã cư xử rất vô trách nhiệm với những người tôi yêu quý. Tôi thành thật xin lỗi.

Có quá nhiều người tôi muốn gặp trước khi ra đi, hay chỉ nói 1 từ tạm biệt thôi cũng được. Gia đình, họ hàng, bạn cũ, bạn thời tiểu học và trung học, bạn thời đại học, những người tôi gặp khi còn làm mangaka đã từng trao đổi với tôi nhiều ý tưởng, những người tôi gặp khi làm anime: từng ngồi gần, từng cùng đi làm vài ly, từng cạnh tranh trên cùng 1 tác phẩm, những người bạn đã cùng chia sẽ với tôi niềm vui nỗi buồn. Vô số người tôi có cơ hội được gặp khi ở vị trí đạo diễn, những người hâm mộ tôi ở Nhật Bản và trên thế giới, những người bạn tôi có được qua mạng. Có rất nhiều người tôi muốn gặp dù chỉ 1 lần (ừ thì cũng có những người tôi không muốn gặp), nhưng sợ là nếu tôi gặp họ tôi lại nghĩ "Mình sẽ không thể gặp người này nữa", rồi lại không thể chết thanh thản. Dù tôi có bình phục thì tôi cũng yếu lắm rồi, và gặp nhiều người thì rất mệt. Càng nhiều người muốn gặp tôi thì tôi càng khó gặp họ, trớ trêu thật. Thêm vào đó, phần thân dưới của tôi đã bị liệt vì ung thư di căn tới xương nên tôi phải nằm liệt giường, và tôi không muốn người ta nhìn thấy mình thế này. Tôi muốn những người tôi biết nhớ tới 1 Satoshi Kon tràn đầy sức sống. Tôi muốn gửi lời xin lối tới họ hàng, bạn bè và người thân qua những dòng này (còn các fan của ông thì sao hả bố - sphinx) vì đã không nói với mọi người về bệnh ung thư, vì sự vô trách nhiệm của tôi. Xin hiểu cho đây không phải là mong muốn ích kỉ của tôi. Ý tôi là, Satoshi Kon là 1 người như thế. Khi tôi nghĩ về các bạn, tôi chỉ nhớ những kỉ niệm đẹp và những nụ cười. Cảm ơn mọi người vì tất cả. Tôi yêu thế giới mà tôi sống. Riêng việc có thể suy nghĩ thôi đã khiến tôi hạnh phúc lắm rồi. Những người mà tôi đã gặp trong đời, dù là xấu hay tốt, đã góp phần tạo nên con người Satoshi Kon, và tôi thấy biết ơn tất cả những người đó. Dù kết quả có là cái chết trẻ ở tuổi 46, tôi cũng chấp nhận đây chính là định mệnh của mình. Dù sao thì cũng đã có rất nhiều điều tốt đẹp đến với tôi. Bây giờ tôi chỉ nghĩ về cái chết. Tiếc thật.

Tuy nhiên, dù tôi có thể bỏ qua nhiều hành động vô trách nhiệm của mình, tôi vẫn ân hận vì 2 việc. Về cha mẹ tôi, và anh Maruyama ở Madhouse. Tôi muốn xin họ tha thứ.

Ngay khi thấy mặt anh Maruyama khi anh tới thăm tôi tại nhà, tôi không thể kìm được những giọt nước mắt xấu hổ. "Tôi xin lỗi vì đã thành thế này" Anh Maruyama không nói gì cả, chỉ lắc đầu rồi nắm tay tôi. Tôi thấy vô cùng biết ơn và may mắn vì đã được làm việc với con người này. Tôi có cảm giác mình được tha thứ ngay lúc đó. Điều tiếc nuối lớn nhất của tôi là bộ phim "Yume Miru Kikai". Không chỉ có bộ phim, mà tôi còn lo cho những người trong staff làm phim, vì có khả năng rất lớn là bộ phim mà mọi người đã bỏ máu, mồ hôi và nước mắt ra để làm sẽ không bao giờ được hoàn thành. Bởi vì từ cốt truyện, kịch bản, các nhân vật, bối cảnh, các bức phác, âm nhạc,.. từng hình ảnh đều có bàn tay của Satoshi Kon. Tất nhiên tôi cũng chia sẻ 1 số điều cơ bản với các đạo diễn, các thành viên trong đoàn, nhưng phần lớn tác phẩm này chỉ mình Satoshi Kon mới hiểu được. Có người sẽ nói đây là lỗi của tôi khi sắp đặt mọi chuyện thế này, nhưng từ quan điểm của mình, tôi đã cố gắng hết sức để chia sẻ với người khác. Nhưng trong tình trạng này thì tôi chỉ có thể ân hận vì đã không làm tốt. Tôi rất xin lỗi các thành viên trong bộ phận. Nhưng tôi muốn họ hiểu dù chỉ 1 chút, Satoshi Kon là 1 người như thế, và đó là lý do ông ấy có thể làm ra những anime hơi khác thường như vậy. Tôi biết là ích kỉ lắm, nhưng xin hãy nghĩ cho căn bệnh của tôi và tha thứ cho tôi.

Tất nhiên tôi cũng không nằm yên chờ chết, ngay cả bây giờ bộ não yếu ớt của tôi cũng đang nghĩ cách để tác phẩm này có thể ra đời ngay cả sau khi tôi ra đi. Nhưng tất cả chỉ là những ý tưởng nông cạn. Khi tôi bày tỏ nỗi lo ngại cho Yume Miru Kikai tới ông Maruyama, ông ấy nói: "Không sao đâu. Cậu đừng lo, chúng tôi sẽ làm tất cả những gì có thể." Tôi đã khóc. Khóc rất to. Ngay cả với những bộ phim trước, bao giờ tôi cũng vô trách nhiệm với khâu sản xuất và kinh phí, nhưng anh Maruyama luôn luôn nghĩ ra cách giải quyết cho tôi. Lần này cũng vậy. Tôi quả thật không thay đổi gì cả.

Tôi đã trút hết nỗi lòng với anh Maruyama. Nhờ thế mà tôi cảm thấy, dù chỉ 1 chút, tài năng và kĩ thuật của Satoshi Kon có giá trị phần nào với nền công nghiệp của chúng ta.

"Tôi rất tiếc phải mất đi 1 tài năng như cậu. Ước gì cậu có thể giao nó lại cho chúng tôi". Nếu anh Maruyama của Madhouse đã nói vậy, hóa ra tôi cũng có thể sang thế giới bên kia mà ngẩng cao đầu. Và tất nhiến, không cần mọi người nói thì tôi cũng hối tiếc là những ý tưởng khác người và khả năng vẽ chi tiết mọi thứ của tôi sẽ không còn nữa, nhưng không thể khác được. Từ tận đáy lòng mình, tôi cảm ơn anh Maruyama đã cho tôi cơ hội đưa những tác phẩm của mình đến với thế giới. Thật sự rất cảm ơn anh. Satoshi Kon thật là 1 đạo diễn may mắn.

Nói ra chuyện này với bố mẹ tôi cũng thật khó. Tôi đã định tới Sapporo nơi họ sống, nhưng căn bệnh tiến chiển nhanh quá nên rốt cục tôi phải gọi cho họ qua điện thoại trong phòng bệnh.

"Con đang ở giai đoạn cuối của kì ung thư. Con sắp chết rồi. Con rất hạnh phúc được là con của ba mẹ. Cảm ơn hai người."

Chắc nghe điều này đột ngột như vậy làm họ đau lòng lắm, nhưng lúc đó tôi hầu như chắc chắn mình sắp chết. Nhưng rồi tôi về nhà và qua được cơn viêm phổi. Tôi quyết định gặp cha mẹ, và họ cũng muốn gặp tôi. Suýt nữa thì tôi không có đủ can đảm, nhưng tôi muốn nhìn mặt cha mẹ lần cuối và cảm ơn họ đã sinh ra tôi. Tôi là 1 người hạnh phúc, dù bây giờ tôi có phải xin lỗi vợ, cha mẹ và những người thân vì đã đi đến chặng cuối cuộc đời nhanh hơn mọi người.

Ngày hôm sau, bố mẹ tôi đến. Tôi không bao giờ quên được những lời đầu tiên mẹ thốt ra khi bà nhìn thấy tôi nằm đó. "Mẹ xin lỗi vì đã không sinh con ra với 1 cơ thể khỏe mạnh hơn" Tôi không nói được 1 lời nào. Tôi đã cảm thấy rằng chỉ cần nhìn thấy mặt cha mẹ là đủ, và đúng là khoảng thời gian ngắn ngủi đó đã là quá đủ với tôi. Cảm ơn cha mẹ đã sinh con ra và dạy con biết cách quý trọng hạnh phúc. Cảm ơn cha mẹ rất nhiều. Chết trước cha mẹ là tội bất hiếu, nhưng trong hơn 10 năm gần đây, tôi đã có thể làm những gì tôi muốn với tư cách là 1 đạo diễn anime, đạt được mục tiêu của mình, và có được phản hồi tốt. Tôi thật sự tiếc là những bộ phim của tôi không có được doanh thu cao, nhưng chúng đã nhận được phần thưởng xứng đáng. Trong 10 năm này tôi cảm thấy tôi đã sống nhiều hơn người khác, và tôi nghĩ cha mẹ hiểu tôi. Nhờ có cha mẹ và anh Maruyama ghé qua, tôi cảm thấy đã trút đi được 1 gánh nặng.

Cuối cùng, dành cho vợ tôi, người tôi làm bận lòng nhiều nhất, nhưng đã ủng hộ tôi tới phút cuối.

Từ lần chẩn đoán đó, chúng ta đã cùng khóc với nhau nhiều lần. Mỗi ngày qua đi đều tàn khốc cả về thể xác lẫn tinh thần. Nhưng anh có thể vượt qua được là nhờ những gì em đã nói ngay sau khi chúng ta nhận được tin. "Em sẽ ở bên cạnh anh cho tới phút cuối" Em đã giữ đúng lời hứa, và thực hiện mọi việc cực kì chu tất. Vợ của tôi thật tuyệt vời. Không cần phải nói mãi điều đó như thế ? Không, không. Em bây giờ còn tuyệt vời hơn bao giờ hết. Ngay cả sau khi anh chết, anh tin là em sẽ ngẩng cao đầu tiễn Satoshi Kon sang thế giới bên kia. Kể từ khi cưới, anh quá bận với công việc và chỉ ở nhà từ khi anh bị ung thư, tiếc thật. Nhưng em luôn ở bên anh và hiểu anh cần phải làm việc, tài năng của anh phải ở chỗ đó. Cảm ơn em.

Và tới bác sĩ H, người đồng ý tới gặp tôi tại nhà khi tôi lâm chung, dù đó không phải là điều người ta hay làm, và tới vợ của ông, y tá K, tôi cũng muốn bày tỏ lòng biết ơn. Chăm sóc y tế tại gia rất bất tiện, nhưng cô đã kiên nhẫn và cố gắng làm khoảng thời gian còn lại của tôi dễ chịu hết mức có thể. Cô không chỉ chăm sóc bệnh nhân khó tính và kiêu căng này như 1 trách nhiệm, cô giao tiếp với tôi như giữa những con người với nhau. Cô đã ủng hộ tôi rất nhiều về mặt tinh thần trong khoảng thời gian này. Tôi rất biết ơn cô.

Và cuối cùng (lần này là thật), từ sau khi tôi nhận được thông báo vào tháng 5, tôi đã nhận được sự giúp đỡ và ủng hộ tận tình từ 2 người bạn. Anh T, người bạn từ thời trung học và là thành viên của KON'Stone Inc, và nhà sản xuất H, tôi chân thành cảm ơn 2 người. Thật khó để diễn tả sự biết ơn với những gì tôi nhận được từ 2 người với vốn từ ít ỏi của tôi. Nếu 2 anh không ở cạnh chúng tôi, không biết chúng tôi sẽ trải qua thời khắc này khó khăn thế nào. Và các anh có thể cùng vợ tôi tiễn tôi đi sau khi tôi chết được không ? Tôi sẽ thanh thản ra đi nếu các anh có thể. Tôi nợ các anh lần này.

Và tới những người đã ngồi đây cho tới tận cuối bức thư này, cảm ơn các bạn.

Với lòng biết ơn dành cho tất cả những gì tốt đẹp trên thế giới này, tôi xin được hạ bút. Tôi phải đi rồi.

Satoshi Kon

Source : Sickos-alliance (sickos-alliance.net, website đã không còn hoạt động). Nacdanh (thảo luận) 08:22, ngày 27 tháng 12 năm 2016 (UTC)