Bước tới nội dung

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đau đầu”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 88: Dòng 88:
{{see also|Management of chronic headaches}}
{{see also|Management of chronic headaches}}
Đối với các loại đau nửa đầu mãn tính không rõ nguyên nhân thì nên làm "nhật ký đau đầu" về loại đau, các triệu chứng liên quan, các yếu tố gây kích thích và làm nặng thêm. Điều đó sẽ giúp làm rõ đặc điểm của đau đầu, ví dụ như có liên quan đến việc dùng [[dược phẩm]] nào đó, [[chu kỳ kinh nguyệt]], thiếu hoặc thừa một loại thức ăn nào đó.
Đối với các loại đau nửa đầu mãn tính không rõ nguyên nhân thì nên làm "nhật ký đau đầu" về loại đau, các triệu chứng liên quan, các yếu tố gây kích thích và làm nặng thêm. Điều đó sẽ giúp làm rõ đặc điểm của đau đầu, ví dụ như có liên quan đến việc dùng [[dược phẩm]] nào đó, [[chu kỳ kinh nguyệt]], thiếu hoặc thừa một loại thức ăn nào đó.
Vào tháng 3/2007, hai nhóm nghiên cứu độc lập đã kích thích não bằng điện cực và cho thấy có thể làm giảm cơn đau đầu cụm.<ref>[http://newsmax.com/archives/articles/2007/3/8/155943.shtml Brain Stimulation May Ease Headaches]. [[Reuters]], March 9, 2007.</ref>

[[Châm cứu]] cũng có tác dụng trong điều trọ đau đầu mãn tính<ref>{{cite journal |author=Sun Y, Gan TJ |title=Acupuncture for the management of chronic headache: a systematic review |journal=Anesth. Analg. |volume=107 |issue=6 |pages=2038–47 |year=2008 |month=December |pmid=19020156 |doi=10.1213/ane.0b013e318187c76a |url=}}</ref>, và cả đau đầu căng thẳng<ref>{{Cite journal | last1 = Linde | first1 = K. | last2 = Allais | first2 = G. | last3 = Brinkhaus | first3 = B. | last4 = Manheimer | first4 = E. | last5 = Vickers | first5 = A. | last6 = White | first6 = AR. | title = Acupuncture for tension-type headache. | journal = Cochrane Database Syst Rev | volume = | issue = 1 | pages = CD007587 | month = | year = 2009 | doi = 10.1002/14651858.CD007587 | pmid = 19160338 | last7 = Linde | first7 = Klaus }}</ref> lẫn đau nửa đầu.<ref name="ReferenceA">{{Cite journal | last1 = Linde | first1 = K. | last2 = Allais | first2 = G. | last3 = Brinkhaus | first3 = B. | last4 = Manheimer | first4 = E. | last5 = Vickers | first5 = A. | last6 = White | first6 = AR. | title = Acupuncture for migraine prophylaxis. | journal = Cochrane Database Syst Rev | volume = | issue = 1 | pages = CD001218 | month = | year = 2009 | doi = 10.1002/14651858.CD001218.pub2 | pmid = 19160193 | last7 = Linde | first7 = Klaus }}</ref> Tuy nhiên hiệu quả có khác nhau giữa châm cứu thật sự và giả châm cứu hay không thì còn chưa rõ ràng.<ref name="ReferenceA"/>


== Xem thêm ==
== Xem thêm ==

Phiên bản lúc 13:52, ngày 19 tháng 3 năm 2010

Đau đầu
Một phản ứng thường gặp khi đau đầu là lấy một tay ấn vào trán
ICD-10G43-G44, R51
ICD-9339, 784.0
DiseasesDB19825
MedlinePlus003024
eMedicineneuro/517  neuro/70
MeSHD006261

Trong y học, đau đầu là triệu chứng đau nhức ở phần đầu do nhiều chứng bệnh khác nhau gây ra. .[1] Đau đầu là do sự xáo động trong các cấu trúc nhạy cảm đau trong đầu. Bản thân bộ não không nhạy cảm với đau, vì nó không có thụ thể cảm nhận đau. Một số vùng trên đầu và cổ có các cấu trúc nhạy cảm đau. Các cấu trúc đó được chia làm 2 loại: trong sọ (mạch máu, màng não, và các dây thần kinh sọ) và ngoài sọ (màng ngoài xương sọ, cơ, dây thần kinh, động mạch và tĩnh mạch, mô dưới da, mắt, tai, xoang và niêm mạc).

Có nhiều hệ thống phân loại đau đầu. Hệ thống được công nhận nhiều nhất là của Hiệp hội Quốc tế về Bệnh Đau đầu. Chữa trị phải tùy theo nguyên nhân nhưng trong giai đoạn chưa chẩn đoán được nguyên nhân phần lớn dùng thuốc giảm đau.

Phân loại

Các loại đau đầu được phân loại khá kỹ càng trong cuốn Phân loại chuẩn Quốc tế về các rối loạn đau đầu (ICHD) của Hiệp hội Quốc tế về Bệnh Đau đầu, được tái bản năm 2004.[2] Phân loại này đã được WHO công nhận.[3]

Ngoài ra còn có các hệ thống phân loại khác. Một trong số các hệ thống đầu tiên được xuất bản vào năm 1951.[4] Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ xây dựng một hệ thống phân loại vào năm 1962.[cần dẫn nguồn]

Đau nửa đầu cũng được phân loại theo độ nặng và độ cấp tính khi bắt đầu. Những cơn đau bắt đầu đột ngột và rất nặng còn được gọi là đau đầu sét đánh.[5]

ICHD-2

Cuốn Phân loại chuẩn Quốc tế về các rối loạn đau đầu (ICHD) là một hệ thống phân loại theo cấp bậc rất kỹ về các loại đau đầu. Nó bao gồm các tiêu chí chẩn đoán rõ ràng cho các rối loạn đau đầu. Ấn bản đầu tiên, ICHD-1, được xuất bản năm 1988. Bản tái bản hiện nay, ICHD-2, được xuất bản năm 2004.[6]

Hệ thống phân loại sử dụng các mã số. Mức đầu tiên (chữ số đầu tiên) bao gồm 14 nhóm đau đầu. Bốn nhóm đầu được coi là các loại đau đầu sơ cấp, nhóm 5 đến 12 là đau đầu thứ cấp, đau dây thần kinh sọ, đau trung tâm mặt và các loại đau đầu khác là hai nhóm cuối cùng.[7]

Phân loại theo các bệnh gây ra đau đầu

Nguyên nhân gây đau đầu có thể chia thành các bệnh lành tính và các bệnh nguy hiểm đến tính mạng.

Nguyên nhân trầm trọng

Sinh lý bệnh học

Bản thân não không cảm nhận được cảm giác đau, bởi vì nó không có thụ thể cảm nhận đau. Tuy nhiên, một số vùng trên đầucổ có thụ thể cảm nhận đau. Các vùng đó bao gồm các mạch máu ngoài sọ, các tĩnh mạch lớn, dây thần kinh sọ và dây thần kinh cột sống, cơ đầu và cơ cổ, và màng não.[21]

Chẩn đoán

Năm 2008, Trường Bác sĩ Cấp cứu Hoa Kỳ đã cập nhật hướng dẫn về đánh giá và điều trị bệnh nhân người lớn bị đau đầu cấp tính không nguy hiểm.[21]

Mặc dù về mặt thống kê, đau đầu chủ yếu là nguyên phát (không nguy hiểm và tự khỏi), một số hội chứng đau đầu thứ phát cần được điều trị đặc biệt và có thể là dấu hiệu cảnh báo của các bệnh nguy hiểm hơn.[cần dẫn nguồn] Đôi khi rất khó phân biệt giữa đau đầu nguyên phát và thứ phát.

Thường thì bệnh nhân khó có thể nhớ được những chi tiết của mỗi cơn đau đầu, sẽ rất có ích nếu bệnh nhân làm một "nhật ký đau đầu" để ghi lại những đặc điểm của cơn đau.

Chụp ảnh não

Khi cơn đau không giống bất kỳ một loại đau đầu nguyên phát nào hoặc có những triệu chứng bất thường thì cần khám kỹ hơn.[22] Nên thực hiện chụp ảnh não (chụp CT đầu) khi có những vấn đề về thần kinh ví dụ như giảm khả năng nhận thức, yếu một bên người, kích cỡ đồng tử khác nhau, v.v. hoặc nếu cơn đau bắt đầu đột ngột và rất nặng, hoặc nếu người đó dương tính với HIV.[21] Đối với người trên 50 tuổi cũng nên chụp CT.[21]

Điều trị

Một quảng cáo thuốc trị đau đầu cũ

Đau đầu cấp tính

Không phải tất cả các loại đau đầu đều cần uống thuốc, và đa số có thể đơn giản chữa bằng thuốc giảm đau như paracetamol/acetaminophen hoặc các loại Thuốc chống viêm không steroid NSAID (nhưaspirin/acetylsalicylic acid, diclofenac hoặc ibuprofen).[cần dẫn nguồn]

Đau đầu mãn tính

Đối với các loại đau nửa đầu mãn tính không rõ nguyên nhân thì nên làm "nhật ký đau đầu" về loại đau, các triệu chứng liên quan, các yếu tố gây kích thích và làm nặng thêm. Điều đó sẽ giúp làm rõ đặc điểm của đau đầu, ví dụ như có liên quan đến việc dùng dược phẩm nào đó, chu kỳ kinh nguyệt, thiếu hoặc thừa một loại thức ăn nào đó. Vào tháng 3/2007, hai nhóm nghiên cứu độc lập đã kích thích não bằng điện cực và cho thấy có thể làm giảm cơn đau đầu cụm.[23]

Châm cứu cũng có tác dụng trong điều trọ đau đầu mãn tính[24], và cả đau đầu căng thẳng[25] lẫn đau nửa đầu.[26] Tuy nhiên hiệu quả có khác nhau giữa châm cứu thật sự và giả châm cứu hay không thì còn chưa rõ ràng.[26]

Xem thêm

Chú thích

  1. ^ "headache" tại Từ điển Y học Dorland
  2. ^ “216.25.100.131” (PDF). the Headache Classification Subcommittee of the International Headache Society.
  3. ^ Olsen et al., p. 9–11
  4. ^ BROWN MR (1951). “The classification and treatment of headache”. Med. Clin. North Am. 35 (5): 1485–93. PMID 14862569. Đã bỏ qua tham số không rõ |month= (trợ giúp)
  5. ^ http://www.mayoclinic.com/health/thunderclap-headaches/DS00644
  6. ^ Jes Olesen, Peter J. Goadsby, Nabih M. Ramadan, Peer Tfelt-Hansen, K. Michael A. Welch (2005). The Headaches (ấn bản 3). Lippincott Williams & Wilkins. ISBN 0781754003.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
  7. ^ Morris Levin, Steven M. Baskin, Marcelo E. Bigal (2008). Comprehensive Review of Headache Medicine. Oxford University Press US. ISBN 0195366735.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
  8. ^ http://www.merck.com/mmhe/sec06/ch079/ch079a.html
  9. ^ http://www.doctorslounge.com/neurology/diagnosis/pain/headache.htm
  10. ^ http://www.mayoclinic.com/health/common-cold/DS00056/DSECTION=symptoms
  11. ^ http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs207/en/
  12. ^ https://health.google.com/health/ref/Ebola+hemorrhagic+fever
  13. ^ https://health.google.com/health/ref/Smallpox
  14. ^ https://health.google.com/health/ref/West+Nile+virus
  15. ^ http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs179/en/
  16. ^ https://health.google.com/health/ref/Strep+throat
  17. ^ https://health.google.com/health/ref/Mumps
  18. ^ https://health.google.com/health/ref/Rubella
  19. ^ http://emedicine.medscape.com/article/792486-overview
  20. ^ https://health.google.com/health/ref/Stroke
  21. ^ a b c d Edlow JA, Panagos PD, Godwin SA, Thomas TL, Decker WW (2008). “Clinical policy: critical issues in the evaluation and management of adult patients presenting to the emergency department with acute headache”. Ann Emerg Med. 52 (4): 407–36. doi:10.1016/j.annemergmed.2008.07.001. PMID 18809105. Đã bỏ qua tham số không rõ |month= (trợ giúp)Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
  22. ^ Detsky ME, McDonald DR, Baerlocher MO, Tomlinson GA, McCrory DC, Booth CM. Does this patient with headache have a migraine or need neuroimaging? JAMA 2006;296:1274–83
  23. ^ Brain Stimulation May Ease Headaches. Reuters, March 9, 2007.
  24. ^ Sun Y, Gan TJ (2008). “Acupuncture for the management of chronic headache: a systematic review”. Anesth. Analg. 107 (6): 2038–47. doi:10.1213/ane.0b013e318187c76a. PMID 19020156. Đã bỏ qua tham số không rõ |month= (trợ giúp)
  25. ^ Linde, K.; Allais, G.; Brinkhaus, B.; Manheimer, E.; Vickers, A.; White, AR.; Linde, Klaus (2009). “Acupuncture for tension-type headache”. Cochrane Database Syst Rev (1): CD007587. doi:10.1002/14651858.CD007587. PMID 19160338. Chú thích có tham số trống không rõ: |month= (trợ giúp)
  26. ^ a b Linde, K.; Allais, G.; Brinkhaus, B.; Manheimer, E.; Vickers, A.; White, AR.; Linde, Klaus (2009). “Acupuncture for migraine prophylaxis”. Cochrane Database Syst Rev (1): CD001218. doi:10.1002/14651858.CD001218.pub2. PMID 19160193. Chú thích có tham số trống không rõ: |month= (trợ giúp)

Liên kết ngoài

Đau đầu