Con đường ảo mộng

Mulholland Drive
Áp phích phim chính thức
Đạo diễn	David Lynch
Tác giả	David Lynch
Sản xuất	Neal Edelstein Tony Krantz Michael Polaire Alain Sarde Mary Sweeney
Diễn viên	Justin Theroux Naomi Watts Laura Harring Ann Miller Robert Forster
Quay phim	Peter Deming
Dựng phim	Mary Sweeney
Âm nhạc	Angelo Badalamenti
Hãng sản xuất	Les Films Alain Sarde Asymmetrical Productions Babbo Inc. Canal+ The Picture Factory
Phát hành	Universal Pictures
Công chiếu	16 tháng 5 năm 2001 (2001-05-16) (Cannes) 12 tháng 10 năm 2001 (2001-10-12) (Mỹ)
Thời lượng	147 phút
Quốc gia	Hoa Kỳ
Ngôn ngữ	Tiếng Anh
Kinh phí	$15.000.000
Doanh thu	$20.112.339

Mulholland Drive (hay Mulholland Dr. theo cách gọi cách điệu hóa) là bộ phim neo-noir, ly kì của Mỹ ra mắt năm 2001 do David Lynch đồng đạo diễn và biên kịch. Với sự tham gia diễn xuất của dàn diễn viên nổi tiếng như Naomi Watts, Laura Harring, Justin Theroux, Ann Miller, Mark Pellegrino và Robert Forster, bộ phim theo chân một nữ diễn viên giàu khát vọng tên Betty Elms trên hành trình chân ướt chân ráo đến chốn phồn hoa đô hội Los Angeles. Tại đây, cô gặp và kết bạn với một cô gái bị mất trí nhớ sau vụ tai nạn ô tô.

Lúc đầu, ý tưởng của các nhà làm phim là thai nghén một bộ phim truyền hình mở đầu dưới dạng một tập phim thí điểm, phần lớn bộ phim đã được bấm máy ngay từ năm 1999. Kế hoạch của Lynch ban đầu là để ngỏ một kết thúc mở cho các phần phim tiềm năng sau này. Tuy nhiên, sau khi biết được kế hoạch của ông, những người chịu trách nhiệm sản xuất đã nhất mực từ chối. Điều này dẫn đến việc Lynch bỏ hẳn dự án và quyết định chuyển hướng bộ phim lên màn ảnh. Kết cục, một bộ phim nhiều tầng ý nghĩa, mang nửa truyền hình, nửa điện ảnh, cộng với chất riêng của David Lynch ra đời. Lynch không muốn giải thích những điểm khó hiểu trong câu chuyện mà muốn để người xem, các nhà phê bình cũng như thành viên trong đoàn làm phim tự suy đoán lấy. Ông cũng đưa ra một câu tagline như một lời gợi ý: "[Bộ phim là] một câu chuyện tình yêu trong thành phố của những giấc mơ".

Là một bộ phim thuộc thể loại giật gân tâm lý, Mulholland Drive đã giúp David Lynch chiến thắng ở hạng mục Đạo diễn xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Cannes năm 2001, khi ông chia sẻ giải thưởng này cùng với The Man Who Wasn't There của Joel Coen. Hơn thế nữa, ông còn nhận đề cử Oscar cho đạo diễn xuất sắc nhất. Bộ phim cũng là bàn đạp nâng tầm sự nghiệp của Laura Elena Harring và Naomi Watts, là nơi ghi dấu vai diễn cuối cùng của diễn viên kỳ cựu Ann Miller trên màn bạc.

Mulholland Drive được nhìn nhận rộng rãi như bộ phim tốt nhất của đạo diễn David Lynch và là một trong những bộ phim xuất sắc nhất của thế kỉ 21. Tạp chí Sight & Sound của Anh quốc cũng xếp hạng bộ phim ở vị trí thứ 28 trong danh sách 100 phim xuất sắc nhất mọi thời đại (cuộc bỏ phiếu năm 2012) Bộ phim cũng về nhất trong cuộc bầu chọn của chuyên mục Văn hóa trên tờ BBC dành cho những bộ phim xuất sắc nhất kể từ năm 2000. A. O. Scott của tờ The New York Times thì nhận xét rằng tuy nhiều người đánh giá bộ phim "chống lại quy luật kể chuyện vốn có ... nhưng nó hoàn toàn mang đến sự giải thoát mê say khỏi ý thức, khi những khoảnh khắc cảm thấy mạnh mẽ hơn dường như đều xuất hiện từ màn đêm âm u của vô thức".

Diễn viên

Diễn viên chính

• Naomi Watts vai Betty Elms/Diane Selwyn
• Laura Elena Harring vai Rita/Camilla Rhodes
• Justin Theroux vai Adam Kesher
• Ann Miller vai Coco
• Mark Pellegrino vai Joe

Diễn viên phụ

• Robert Forster vai Detective McKnight
• Brent Briscoe vai Detective Domgaard
• Dan Hedaya vai Vincenzo Cvaitigliane
• Angelo Badalamenti vai Luigi Cvaitigliane
• Monty Montgomery vai The Cowboy
• Lee Grant vai Louise Bonner
• James Karen vai Wally Brown
• Chad Everett vai Jimmy Katz
• Richard Green vai The Magician
• Rebekah Del Rio vai Herself
• Melissa George vai 1st Camilla Rhodes
• Jeanne Bates vai Irene
• Dan Birnbaum vai Irene's Companion
• Lori Heuring vai Lorraine
• Marcus Graham vai Mr. Darby
• Michael J. Anderson vai Roque
• Patrick Fischler vai Dan
• Michael Cooke vai Herb
• Bonnie Aarons vai Bum
• Geno Silva vai Cookie/Emcee
• Billy Ray Cyrus vai Gene
• Vincent Cvaitellanos vai Ed
• Wayne Grace vai Bob Booker
• Rita Taggart vai Linney James
• Michele Hicks vai Nicki Pelazza
• Lisa Lackey vai Carol
• Tad Horino vai Taka
• Melissa Crider vai Betty the Waitress
• Kate Forster vai Martha Johnson
• Tony Longo vai Kenny
• Michael Fairman vai Jvaion
• Scott Coffey vai Wilkins
• Rena Riffel vai Laney

Sản xuất

Quá trình phát triển

Ra mắt lần đầu với hình thức series nhiều tập, Mulholland Drive phát hành tập đầu tiên dưới tư cách một tập thí điểm 90 phút phát hành riêng cho hệ thống truyền hình Touchstone và chiếu trên kênh truyền hình ABC. Tony Krantz, người đại diện chịu trách nhiệm cho sự phát triển của series Twin Peaks, đã "nổi điên" khi biết tin họ dự định bấm máy cho một series truyền hình khác nữa. Trớ trêu thay, Lynch đã viết "Tôi sẽ không bao giờ làm phim truyền hình nữa" trên một miếng gỗ dán. Ban đầu bộ phim chỉ là một kịch bản thí điểm cho ABC. David Lynch đã bán ý tưởng cho các giám đốc điều hành ABC chỉ dựa trên câu chuyện về Rita nổi lên từ vụ tai nạn xe hơi với chiếc ví chứa 125.000 đô la tiền mặt và chìa khóa màu xanh, và Betty cố gắng giúp Rita tìm ra cô ấy thực sự là ai. Một giám đốc điều hành ABC nhớ lại: "Tôi nhớ sự đáng sợ của người phụ nữ này trong vụ tai nạn vô cùng, vô cùng khủng khiếp này và David trêu chọc chúng tôi với ý nghĩ rằng mọi người đang theo đuổi theo cô ấy. Cô ấy không chỉ gặp rắc rối. Cô ấy chính là rắc rối. Rõ ràng, chúng tôi đã hỏi, "Điều gì xảy ra tiếp theo?" Và David nói, "Các anh phải trả tiền thì tôi mới nói." Rồi Lynch cho ABC xem một đoạn phim đã được cắt bớt. Người xem đoạn phim này, theo Lynch, đã xem nó lúc sáu giờ sáng khi đang uống cà phê và đứng dậy. Anh ta tỏ ra không thích thú với đoạn phim. Ngay lập tức, ABC hủy bỏ kế hoạch. Pierre Edman, bạn của Lynch từ Paris, đã đến thăm và hai người cùng nói chuyện về việc bộ phim nên được chuyển lên màn ảnh rộng. Không lâu sau, Edman trở lại Paris và mang về một tin vui khi Canal + bày tỏ sự quan tâm đến bộ phim và ngỏ ý sẵn sàng bỏ tiền để Lynch biến nó thành một bộ phim điện ảnh.

Lynch đã mô tả sự cuốn hút về ý tưởng liên quan đến một tập phim thí điểm, mặc dù ông ý thức rõ phương tiện truyền hình sẽ hạn chế điều này: "Tôi là một kẻ nghiện tính liên tục của một câu chuyện ... Về mặt lý thuyết, bạn có thể có được một câu chuyện rất sâu sắc. Bạn có thể đi đủ sâu để mở ra thế giới đủ đẹp, nhưng yếu tố thời gian là một rào cản." Câu chuyện bao gồm các yếu tố siêu thực, giống như loạt Twin Peaks trước đó của Lynch. Nền tảng định hình ban đầu cho các tiểu cốt truyện là bí ẩn về thân phận của Rita, sự nghiệp của Betty và dự án phim của Adam Kesher.

Nữ diễn viên Sherilyn Fenn nói trong một cuộc phỏng vấn năm 2014 rằng ý tưởng ban đầu đến khi họ đang quay Twin Peaks, cứ như thể đấy là một ngoại truyện sinh ra dành cho nhân vật của cô, Audrey Horne.

Thử vai

Naomi Watts, David Lynch, Laura Elena Harring và Justin Theroux tại LHP Cannes 2001

Lynch bắt đầu để mắt tới Naomi Watts và Laura Harring nhờ những bức ảnh chụp của hai người họ. Hôm thử vai, ông dành ra cho mỗi người 30 phút phỏng vấn và nói với họ ông chưa từng thấy vai diễn nào của cả hai cả trên màn ảnh lẫn truyền hình. Harring thì cảm thấy có sự trùng hợp nho nhỏ khi vai diễn của cô có liên quan đến một vụ tai nạn xe hơi bởi vì trước khi đến buổi phỏng vấn, cô cũng gặp phải một vụ tai nạn nhỏ. Trong khi đó, Watts mặc quần jean đến buổi thử vai đầu tiên của mình sau chuyến bay dài từ New York. Không may cho cô, Lynch đã yêu cầu cô quay lại ngày hôm sau và ăn mặc lịch sự hơn. Rồi hai tuần sau đó, cô được trao cơ hội. Lynch giải thích về sự lựa chọn này của mình như sau: "Tôi có cảm giác cô gái này có tài năng đặc biệt, một tâm hồn cao quý, thừa sự thông minh để đảm trách nhiều vai trò khác nhau, một miếng ghép hoàn mỹ." Justin Theroux cũng đến gặp trực tiếp vị đạo diễn tương lai của mình ngay khi vừa đáp xuống sân bay sau chuyến bay dài mất ngủ. Anh vận nguyên bộ đồ đen với mái tóc còn chưa kịp chải. Lynch sau đó ấn tượng với phong cách này và quyết định lấy nó làm hình mẫu cho nhân vật Adam trong phim.

Ghi hình và bấm máy

Đoàn làm phim bắt đầu tiến hành ghi hình thí điểm cho tập phim đầu tiên vào năm 1999. Mất 6 tuần để việc quay phim hoàn tất. Tuy nhiên, nhà phát hành tỏ ra không thiện cảm lắm với tập phim thử nghiệm và quyết định hoãn vô thời hạn việc trình chiếu. Những phản đối xoay quanh bộ phim bao gồm dòng thời gian phi tuyến tính, hai nhân vật nữ chính trong phim quá già, vấn đề hút thuốc lá của nhân vật do Ann Miller đảm trách và việc đoàn làm phim quay cảnh chó đại tiện quá cận cảnh. Lynch nhớ lại: "Tất cả những điều mà tôi biết là, tôi yêu thích đoạn phim đó, còn ABC thì không thích nó. Tôi chẳng ưa gì đoạn phim mà tôi gửi cho họ. Thậm chí tôi còn đồng tình với ABC rằng sẽ là quá chậm cho một đoạn cắt xén dài hơn, nhưng tôi không có thời gian. Chẳng có thời gian để hoàn thiện bất cứ điều gì. Hệ quả là bộ phim mất hết kết cấu ban đầu, những trường đoạn và cốt truyện. Có tới 300 bản copy của cái phiên bản dở tệ nằm cuộn tròn xung quanh. Biết bao nhiêu kẻ đã xem cái thứ quái gở, kém chất lượng đó. Tôi thực tình chẳng muốn nghĩ đến nó nữa."

Một đêm, khi đang ngồi trong nhà, bỗng nhiên chẳng biết từ đâu những ý tưởng cứ liên tục vụt tới đầu mình. Đấy là khoảnh khắc đẹp đẽ nhất mà tôi từng trải qua. Mọi thứ như được nhìn từ góc độ hoàn toàn khác vậy ... Giờ nghĩ lại, tôi thấy rằng [bộ phim] lẽ ra luôn luôn phải là như thế, chỉ là phải trải qua trải nghiệm lần đó tôi mới nhận ra được.

David Lynch, 2001

Từ kịch bản cũ bị vứt đi ban đầu, David Lynch đã biến tấu lại và chuyển thể lên màn ảnh rộng. Ông mô tả lại quá trình chuyển hướng từ một tập phim với kết thúc mở thành một phim chiếu rạp như sau: "Một đêm, khi đang ngồi trong nhà, bỗng nhiên chẳng biết từ đâu những ý tưởng cứ liên tục vụt tới đầu mình. Đấy là khoảnh khắc đẹp đẽ nhất mà tôi từng trải qua. Mọi thứ như được nhìn từ góc độ hoàn toàn khác vậy ... Giờ nghĩ lại, tôi thấy rằng [bộ phim] lẽ ra luôn luôn phải là như thế, chỉ là phải trải qua trải nghiệm lần đó tôi mới nhận ra được." Kết quả là ông có thêm tận mười tám trang giấy về bộ phim, trong đó bao gồm những ý tưởng về mối quan hệ tình cảm giữa Rita và Betty cũng như những sự kiện sau khi chiếc hộp màu xanh được mở ra. Watts thì cảm thấy nhẹ nhõm khi ABC quyết định từ bỏ dự án, vì vai diễn Betty mà cô đảm trách quá một chiều nếu không có những mảng tối của bộ phim về sau này. Hầu hết phân đoạn mới bắt đầu lên lịch bấm máy vào tháng 10 năm 2000, trong đó có đến 7 triệu đô la tài trợ từ Hãng sản xuất phim ảnh Công ty Canal.

Theroux nói về cách tiếp cận "đặc biệt", không tiết lộ cốt truyện của bộ phim: "Bạn có kịch bản toàn cục đấy, nhưng ai dám chắc ông ấy [Lynch] sẽ cho bạn tham gia chứng kiến các phân cảnh khác mà không có bạn trong đó. Sự thật có vẻ như toàn bộ cốt truyện sẽ bí ẩn hơn so với từng phần riêng rẽ. David sẵn sàng tiếp nhận các câu hỏi từ bạn, nhưng ông ấy chẳng bao giờ trả lời ... Bạn cứ tưởng tượng đơn giản là chúng tôi đang làm việc theo kiểu "nửa bịt mắt" vậy. Nếu ông ấy là người đầu tiên nghĩ ra cái phương thức không giải thích mệnh lệnh này, có lẽ tôi đã có thể hỏi ông ta nhiều câu hơn, nhưng có lẽ ông ấy hợp với cách thức này." Theroux cũng nói thêm rằng câu trả lời duy nhất mà Lynch cung cấp đó là ông khẳng định nhân vật đạo diễn Hollywood của Theroux không hề dựa trên hình mẫu về cuộc đời ông. Watts thì nói rằng cô đã thử lừa Lynch rằng cô biết trước được cốt truyện sẽ diễn ra như thế nào, nhưng điều này rốt cuộc lại thất bại vì Lynch tỏ ra khá vui mừng trong khi các diễn viên tỏ rõ sự thất vọng.

Chủ đề và cách diễn giải

Trong bản gốc DVD phát hành, nhà sản xuất đã khéo léo cài vào một tấm thẻ có tiêu đề: "10 manh mối của David Lynch để giải mã bộ phim gay cấn này". Dưới đây là các gợi ý:

1. Chú ý thật kĩ vào đoạn mở đầu của phim: Ít nhất hai manh mối đã được tiết lộ ở phần danh đề.
2. Chú ý vẻ ngoài của chiếc đèn màu đỏ.
3. Bạn có nghe thấy tựa đề của bộ phim mà Adam Kesher đang tuyển các nữ diễn viên là gì không? Nó có được nhắc lại lần nào nữa không?
4. Vụ tai nạn là một sự việc tồi tệ. Vậy hãy chú ý xem nó xảy ra ở đâu.
5. Ai đưa chiếc chìa khóa, vì sao?
6. Nhớ chú ý đến quần áo, cái gạt tàn và chiếc cốc cà phê.
7. Bạn cảm có nhận được những gì đang diễn ra ở Club Silencio không?
8. Camilla có thực sự nổi danh bằng tài năng hay còn con đường nào khác?
9. Chú ý những chuyện xảy ra xung quanh người đàn ông phía sau quán Winkie.
10. Dì Ruth đang ở đâu?

Trong phiên bản DVD phát hành năm 2002.

Chỉ đưa ra một câu tagline duy nhất "Một chuyện tình trong thành phố của những giấc mơ", David Lynch hầu như từ chối bình luận về ý nghĩa hay biểu tượng trong phim, dẫn đến nhiều cuộc tranh luận trái chiều và vô vàn cách diễn giải khác nhau. Nhà phê bình David Sterritt, viết cho tuần báo Christian Science Monitor, sau buổi trò chuyện với Lynch sau khi bộ phim được công chiếu tại Cannes có viết rằng ông ấy "khăng khăng Mulholland Drive sẽ kể một câu chuyện mạch lạc, dễ hiểu", không giống như một số bộ phim trước đây của ông, chẳng hạn như Lost Highway. Ở một diễn biến khác, Justin Theroux mô tả lại cảm xúc của Lynch khi ông biết được mọi người đang bàn tán về ý nghĩa bộ phim của mình: "Tôi nghĩ rằng ông ấy đơn thuần hạnh phúc vì bất cứ điều gì bạn nghĩ đều có thể là đúng. Ông ấy tỏ ra thích thú trước những giải thích kỳ lạ từ tất cả mọi người. David dường như làm việc từ tiềm thức của mình."

Những giấc mơ và các thực tại song song

Diễn giải đầu tiên cho diễn biến của phim là sử dụng phương pháp phân tích giấc mơ để cho rằng phần đầu tiên là giấc mơ của Diane Selwyn (ngoài đời thực). Theo đó, cô đã vẽ nên một giấc mơ của riêng mình khi trong mơ, cô "vào vai" Betty Elms - một cô gái ngây thơ và tràn đầy đầy hy vọng. Giấc mơ đã phần nào tái hiện lại lịch sử và tính cách của cô và biến nó trở thành một thứ giống như phim Hollywood cũ. Trong giấc mơ, Betty thành công, quyến rũ, sống cuộc sống giả tưởng của một nữ diễn viên sắp nổi tiếng. Một phần năm thời lượng cuối của bộ phim mô tả cuộc sống thực của Diane, trong đó cô thất bại cả về mặt đời tư lẫn sự nghiệp. Cô lập mưu giết chết người yêu cũ của mình, Camilla. Cuối cùng, vì không thể đương đầu với sự thật nghiệt ngã là người mình từng yêu đã chết, cô tưởng tượng trong mơ ra một nhân cách khác của Camilla (Rita), nhân cách này hoàn toàn bị mất trí nhớ và thụ thuộc, trái ngược với chính Camilla ngoài đời. Dù vậy, những bằng chứng về mối quan hệ đổ vỡ của cả hai vẫn liên tục xuất hiện đi xuất hiện lại trong giấc mơ của Diane, dẫn đến sự sụp đổ không thể tránh khỏi của cô về sau này.

Cách giải thích này giống với những gì Naomi Watts từng trình bày trong một cuộc phỏng vấn: "Tôi nghĩ Diane là nhân vật có thật và Betty là người cô ấy ao ước muốn trở thành. Về phần Rita, cô ấy giống hình mẫu một "công chúa lâm nguy" Cô ấy cần Betty che chở. Betty điều khiển Rita như thể cô ấy là một con búp bê. Rita là tưởng tượng của Betty về người mà cô ấy muốn Camilla trở thành." Watts còn chia sẻ thêm rằng những trải nghiệm ban đầu của cô ở Hollywood cũng giống hệt như những gì Diane từng trải qua vậy. Cô cũng từng chịu đựng một vài thất vọng trong nghề trước khi thành danh, thử những vai diễn không mấy kỳ vọng, gặp những kẻ bị số phận quay lưng. Cô nhớ lại: "Có rất nhiều hứa hẹn, nhưng thực tế chẳng hề có gì xảy ra cả. Tôi rỗng túi và trở nên khá cô đơn."

The Guardian đã hỏi sáu nhà phê bình phim nổi tiếng về nhận thức của riêng họ về ý nghĩa tổng thể trong Mulholland Drive. Neil Roberts của tờ The Sun và Tom Charity của tạp chí Time Out đều đồng tình với giả thiết cho rằng Betty chính là hình tượng về một cuộc sống hạnh phúc hơn mà Diane luôn khao khát. Hai nhà phê bình Roger Ebert và Jonathan Ross cũng đồng ý với cách nhận định này. Tuy nhiên, hai người vẫn ngần ngại đi sâu phân tích về bộ phim. Ebert nói: "Chẳng có lời giải thích nào hết. Thậm chí còn chẳng có bí mật nào để giải thích nữa." Ross nhận xét dòng thời gian của phim là một thứ hỗn tạp chẳng đi đến đâu: "Có thể còn sót lại chút dư vị nào đó mà tập thử nghiệm ban đầu dự định làm, hoặc có thể đơn giản những thứ này chỉ là những sự kiện bất ngờ không thể giải thích được, một loại vô thức của giấc mơ" Philip French từ trang The Observer thì cho rằng bộ phim là một lời ám chỉ về những thảm kịch đang ngầm hiện hữu tại Hollywood, trong khi Jane Douglas của đài BBC thì phủ nhận giả thiết cuộc đời của Betty chính là giấc mơ của Diane, nhưng cũng không quên cảnh báo đừng phân tích quá nhiều.

Nhà lý thuyết truyền thông Siobhan Lyons cũng không đồng ý với lý thuyết về giấc mơ, cho rằng đó là một "sự giải thích hời hợt làm suy yếu sức mạnh của sự phi lý mà thực tế thường diễn ra trong vũ trụ của Lynch". Thay vào đó, Lyons cho rằng Betty và Diane trên thực tế là hai người khác nhau nhưng trông giống nhau, một mô típ phổ biến giữa các ngôi sao Hollywood. Ông đưa ra một lý giải khác khá thú vị. Theo đó, bốn người Betty, Rita, Diane và Camilla thực tế đều tồn tại trong các vũ trụ song song khác nhau, đôi khi kết nối với nhau. Một giả thuyết khác cho rằng câu chuyện chỉ là một dải Mobius, một dải xoắn không có điểm bắt đầu và cũng không có kết thúc. Cũng có thể toàn bộ phim chỉ là một giấc mơ, nhưng của ai thì không rõ. Những cảnh tượng liên quan đến giường, phòng và giấc ngủ lặp đi lặp lại liên tục cho thấy có ảnh hưởng sâu sắc của những giấc mơ lên câu chuyện. Rita rơi vào giấc ngủ vài lần và trong những lần đó, những phân cảnh rời rạc cứ liên tục hiện ra, chẳng hạn cảnh hai người đàn ông trò chuyện ở quán Winkie, máy bay của Betty đáp xuống Los Angeles khi cuộc đình công diễn ra, cho thấy có thể Rita đang mơ về chúng. Theo nhà nghiên cứu phim Ruth Perlmutter, cảnh quay mở đầu của bộ phim phóng to vào một chiếc giường chứa một người đang ngủ không rõ là ai và điều cần thiết phải hỏi là điều gì xảy ra sau phân cảnh đó là thực. Giáo sư nghiên cứu về giấc mơ Kelly Bul lập luận rằng cảnh ban đầu tại quán ăn, là nơi duy nhất trong đó giấc mơ hoặc việc đang mơ được đề cập rõ ràng, minh họa cho "sự thật được tiết lộ và nhận thức luận không chắc chắn trong phim của Lynch". Thêm vào đó, sinh vật quái dị từ giấc mơ, là chủ đề của cuộc trò chuyện của những người đàn ông trong Winkie, xuất hiện trở lại vào cuối phim ngay trước và sau khi Diane tự sát. Bul phán đoán rằng chính cuộc thảo luận về những giấc mơ trong phân cảnh đó là tiền đề cho "một cách hiểu mới về mọi thứ xảy ra trong phim".

Nhà triết học lý luận phim Robert Sinnerbrink tương tự cũng cho rằng những hình ảnh sau vụ tự tử của Diane đã làm suy yếu sự hợp lý trong giả thiết "giấc mơ và hiện thực". Sau khi Diane tự bắn mình, chiếc giường ngập tràn trong màn khói. Hình ảnh Betty và Rita cũng liên tục nhập nhằng vào nhau, sau đó là cảnh một phụ nữ trên ban công Club Silencio thì thầm "Silencio" và màn hình mờ dần thành màu đen. Sinnerbrink viết: "Những hình ảnh kết thúc phim trôi nổi trong một khoảng vô định giữa tưởng tượng và hiện thực có lẽ là chiều siêu hình thực sự của cảnh quay điện ảnh". Ông cũng không quên lưu ý đó có thể là "sự tiếp nối cuối cùng về những mộng tưởng còn sót lại của ý thức Diane sau khi cô mất, bao gồm cả khoảnh khắc đánh dấu cái chết thực sự xảy ra: Sự yên lặng cuối cùng". Cùng ý tưởng như trên, nhà lý thuyết phim Andrew Hageman nhận định rằng: "Chín mươi giây sau cái chết của Betty/Diane là một không gian điện ảnh tồn tại sau khi bức màn trong ý thức sống của cô hoàn toàn buông xuống và vì thế,không gian dai dẳng này là nhà hát nơi ảo ảnh của ảo ảnh liên tục bị vạch mặt".

Nhà lý thuyết phim David Roche thì cho rằng phim của Lynch không đơn giản là kể chuyện trinh thám, mà buộc khán giả phải đóng vai trò thám tử để hiểu ý nghĩa câu chuyện. Mulholland Drive, giống như các phim khác của ông,làm thất vọng "khiến khán giả thất vọng về một cách trần thuật hợp lý bằng cách chơi đùa trên sai lầm của khán giả khi cho rằng tường thuật đồng nghĩa với trần thuật". Trong các bộ phim của Lynch, khán giả luôn "chậm một bước so với lời kể" và do đó "tường thuật chiếm ưu thế hơn so với trần thuật". Roche cũng lưu ý rằng có nhiều bí ẩn trong phim mà cuối cùng vẫn không được giải đáp do các nhân vật hoặc đi vào ngõ cụt như Betty và Rita, hoặc chịu thua trước áp lực như Adam. Dù khán giả có tranh đấu đến mấy để giúp câu chuyện trở nên có ý nghĩa, nhưng việc các nhân vật không được thiết lập cho việc giải quyết những bí ẩn của riêng họ đã phá vỡ nỗ lực này. Roche đi đến kết luận Mulholland Drive bí ẩn không phải vì nó cho phép khán giả đi tìm lời đáp cho các câu hỏi còn bỏ ngỏ, mà chính bản thân bộ phim đã là một ẩn số vì nó khiến khán giả - những thám tử đích thực trong phim phải sát cánh cùng nhau "dưới mong muốn biến cốt truyện phức tạp của phim thành một điều có ý nghĩa".

Một "món quà Valentine độc hại gửi đến Hollywood"

Quang cảnh thành phố Los Angeles nhìn từ đường Mulholland. Nó đã trở thành một đại diện mang tính biểu tượng của thành phố cho các cơ hội và sự thăng tiến.

Bất chấp sự gia tăng của các lý thuyết, các nhà phê bình lưu ý rằng không có lời giải thích nào thỏa mãn tất cả các vấn đề còn tồn đọng và những câu hỏi phát sinh từ bộ phim. Stephen Holden của tờ New York Times viết: "Mulholland Drive không đề cập nhiều đến cuộc sống tình yêu hay tham vọng nghề nghiệp của bất kỳ nhân vật nào. Bộ phim là một sự phản ánh ngày càng sâu sắc về sức cám dỗ của Hollywood, sự đa dạng trong nhập vai cũng như sức sáng tạo cá nhân mà kinh nghiệm điện ảnh đã hứa hẹn ... Liệu còn có sức mạnh nào ngoài kia lớn hơn sức mạnh dấn thân và lên kế hoạch cho cuộc sống đáng mơ ước của nền văn minh?" J. Hoberman của tờ The Village Voice nhắc lại cảm nghĩ này bằng cách gọi bộ phim là "món quà Valentine độc hại gửi đến Hollywood".

Mulholland Drive cũng được đem ra so sánh với bộ phim đen kinh điển Sunset Boulevard (1950) của Billy Wilder, một góc nhìn khác về những giấc mơ tan vỡ ở Hollywood. Nhân vật cùng tên Rita trong Sunset Boulevard đầu phim cũng băng qua một con đường có tên Đại lộ Hoàng Hôn trong đêm. Bên cạnh việc hai tiêu đề đều được đặt theo tên những con đường mang danh biểu tượng của thành phố Los Angeles, thì Mulholland Drive còn là "một sự tính toán độc nhất vô nhị của Lynch về điều mà Wilder từng chú ý đến: sự đồi bại của con người (một cụm từ mà Lynch đã sử dụng vài lần trong suốt cuộc họp báo ở Liên hoan phim New York năm 2001) trong thành phố của những ảo vọng chết người". David Lynch sống gần đường Mulholland - biểu tượng văn hóa của Hollywood cho nên tiêu đề phim phần nào cũng mang tính liên đới đến khu vực này, như ông từng trả lời trong một cuộc phỏng vấn: "Ban đêm cũng như ban ngày, bạn di chuyển lên đó [đường Mulholland], có cảm giác như thể bạn đang ở trên đỉnh của thế giới vậy. Có chút sợ hãi vì con đường nằm ở một khu tương đối hẻo lánh, nhưng bạn có thể cảm nhận được cả Hollywood trên con đường đó." Watts cũng từng có dịp trải nghiệm về con đường trước khi sự nghiệp của cô thăng tiến. Cô kể: "Nhiều lần lái xe qua đó, tôi đã khóc rất nhiều. Trong lúc ấy, tâm trí tôi luôn tự hỏi 'Mình đang làm gì ở đây?'"

Nhà phê bình Gregory Weight cảnh báo người xem về cách giải thích có phần cay độc về nhiều sự kiện xảy ra trong phim, cho rằng Lynch đã phô bày nhiều hơn cần thiết "cái bộ mặt mà ông ấy tin chỉ có thể ngự trị dối trá và điều xấu xa". Dưới quan điểm của Weight, bất chấp những tuyên bố về sự thao túng, lừa gạt, dối trá mà Lynch từng gán cho nền văn hóa Hollywood, ông cũng phần nào gửi gắm vào trong bộ phim những hoài niệm xưa cũ, nhìn nhận nghệ thuật đích thực chỉ thăng hoa bởi cách làm phim kinh điển khi sử dụng những nhân vật một thời vàng son như Ann Miller, Lee Grant và Chad Everett cho vai diễn của mình như cách để tưởng nhớ họ. Với Lynch, ông là người có công chắp cánh cho nhân vật Betty của Naomi Watts trở thành một vai diễn tài năng xuất chúng khiến những nhân vật quyền lực nhất ngành công nghiệp giải trí phải chao đảo vì cô. Bình luận về sự tương phản giữa cái đồi bại hiện thời với hoài niệm quá khứ ở kinh đô Hollywood, Steven Dillon nhận định cách mà Mulholland Drive phê bình văn hóa Hollywood cũng giống hệt như cách người ta thường lên án cái gọi là "cinephilia" (thuật ngữ chỉ sự mê hoặc của việc làm phim và những ảo tưởng đi kèm với nó).

Harring đã mô tả cách giải thích của mình sau khi xem bộ phim: "Khi tôi nhìn xem nó lần đầu tiên, tôi nghĩ đó là câu chuyện về những giấc mơ, ảo vọng và nỗi ám ảnh của Hollywood. Nó mang đến ý tưởng rằng chẳng có gì tồn tại như vẻ ngoài vốn có của nó, đặc biệt là việc trở thành một minh tinh Hollywood. Lần thứ hai rồi lần thứ ba, tôi bắt đầu nghĩ có thể nó có điểm gì đó liên quan đến nhân cách. Liệu chúng ta có thực sự biết mình là ai? Và rồi tôi bắt đầu xem nhiều thứ khác bên trong ... Chẳng có gì là đúng hay sai về việc mọi người hiểu được và nhận được gì từ bộ phim cả. Bộ phim chỉ đơn thuần khiến bạn phải suy ngẫm liên tục, bắt bạn phải đặt ra câu hỏi. Có một điều mà tôi thường hay nghe đi nghe lại rất nhiều lần về bộ phim là 'Đây là bộ phim mà tôi phải xem lại lần nữa' hoặc đại loại là 'Đây là bộ phim bạn bắt buộc phải xem lại.' Nó thu hút bạn, khiến bạn bằng mọi giá phải chạm tay đến, nhưng quả thực tôi không nghĩ đây là bộ phim mà người ta có thể dễ dàng chạm tay vào. Cơ bản bộ phim đã hoàn thành sứ mạng của mình nếu nó làm bạn phải bận tâm."

Yếu tố đồng giới

Mối quan hệ giữa các tuyến nhân vật Betty và Rita, Diane và Camilla tùy trường hợp mà thay đổi từ "cảm động", "thắm thiết" đến "kích thích". Nhà phê bình phim Glenn Kenny đã nói trong một bài phê bình về bộ phim trên tạp chí Premiere rằng mối quan hệ giữa Betty và Rita "có thể là mối quan hệ tình cảm lành mạnh nhất, tích cực nhất từng được miêu tả trong một bộ phim của Lynch". Còn nhà phê bình người Pháp Thierry Jousse, trong bài phê bình cho tạp chí điện ảnh Cahiers du cinéma đã phải thốt lên rằng thứ tình cảm mà hai người phụ nữ thể hiện qua phim là thứ "tình cảm cường điệu mà điện ảnh đương thời hoàn toàn vắng bóng". Trong ấn phẩm Film Comment, Philip Lopate khẳng định điểm cốt lõi trong mối quan hệ giao thoa lãng mạn giữa Betty và Rita đã trở nên sâu sắc, dịu dàng hơn bởi "ngay lần đầu tiên, với tất cả sự ngạc nhiên của mình, Betty nhận ra rằng tất cả tính có ích của cô, cũng như nỗi tò mò về người phụ nữ kia hoàn toàn có ý nghĩa: niềm khao khát ... Đó là khoảnh khắc đẹp nơi mọi điều trở nên huyền diệu hơn bởi tình thương mến âu yếm, bởi những điều tồi tệ giờ đây chỉ còn là khoảng cách." Stephanie Zacharek của tạp chí Salon mô tả "tính khêu gợi [của khoảnh khắc ấy] mạnh mẽ đến mức phủ kín toàn bộ bộ phim, tô nên bức tranh sống động cho mọi cảnh trước và mọi cảnh diễn ra sau nó". Kênh IFC của Mỹ đã bình chọn Betty và Rita là cặp đôi lãng mạn biểu tượng cho thập niên 2000. Nhà văn Charles Taylor viết: "Betty và Rita như thể bị đóng khung trong một vùng bóng tối nhẹ nhàng và dịu mượt như một quầng mây lơ lửng. Quầng mây ấy sẵn sàng nuốt chửng hai người nếu họ manh nha tỉnh thức khỏi giấc mơ của bộ phim. Khi bóng tối bủa vây lấy họ, khi màn khói lấp đầy cái khung tựa lưu huỳnh từ địa ngục đang phủ mờ tầm nhìn của chúng ta, thì không chỉ ta cảm thấy một mối tình lãng mạn đang bị phá vỡ, mà như thể toàn bộ cái vẻ đẹp của tạo hóa cũng dần bị nguyền rủa."

Một vài nhà lý luận điện ảnh đã tranh luận về những chi tiết đồng giới được lồng ghép vào nội dung thẩm mỹ và chủ đề trong phim. Dòng thời gian phi tuyến tính của phim "không thể duy trì được tính nhất quán trong việc tường thuật câu chuyện", như Lee Wallace lập luận: "Tình dục đồng giới nữ đã phá vỡ các quy ước thông thường về mặt tư tưởng của chủ nghĩa hiện thực kể chuyện, vận hành như một điểm chuyển tiếp cho thế giới đầy tranh cãi được xây dựng công phu bên trong cốt truyện của phim". Sự hiện diện của những tấm gương cũng như các nhân vật song trùng xuyên suốt diễn biến phim "là biểu trưng thông thường cho khát khao tình dục đồng giới nữ". Mối quan hệ đồng phụ thuộc giữa Betty và Rita – mối quan hệ đặt nền móng trên nỗi ám ảnh triệt để – thường được so sánh với các mối quan hệ tương tự trong hai bộ phim khác, chẳng hạn Persona (1966) của Ingmar Bergman hay 3 Women (1977) của Robert Altman. Các bộ phim đều tập trung khai thác những nhân cách khác nhau của từng người phụ nữ dễ tổn thương, để rồi những nhân cách ấy lần lượt trở nên đan xen, hoán đổi và cuối cùng là hòa trộn vào nhau. Theo đó, "những cặp đôi phản chiếu tính cách của nhau bằng sự tương tác tổng hòa nên từ sự tôn sùng cá nhân và ham muốn tình dục đồng giới". Lynch tỏ rõ kính trọng của mình cho Persona bằng cách dựng cảnh Rita đội bộ tóc giả màu vàng, màu tóc của Betty. Sau đó, Rita và Betty nhìn chằm chằm vào bóng hình nhau trong gương. Điều này đã góp phần "thu hút sự chú ý của khán giả về sự tương đồng về mặt vật lý giữa hai người họ, nối kết cảnh tiếp theo đến chủ đề thể xác, sự gắn kết thân thể và ý niệm về sự sáp nhập hoặc nhân đôi" - hai chủ đề nổi bật thấu suốt bộ phim, mang đến cho hình thái hay nội dung phim thứ vượt xa hơn cái đơn thuần gọi là tình yêu đồng giới.

Giải thưởng và đề cử

	Giải thưởng
Liên hoan phim Cannes	Đạo diễn xuất sắc nhất—David Lynch
National Society of Film Critics	Phim hay nhất—Mulholland Drive Nữ diễn viên xuất sắc nhất—Naomi Watts
New York Film Critics Circle Awards	Phim hay nhất—Mulholland Drive
Los Angeles Film Critics Association	Đạo diễn xuất sắc nhất—David Lynch
Chicago Film Critics Awards	Phim hay nhất—Mulholland Drive Đạo diễn xuất sắc nhất—David Lynch Nữ diễn viên xuất sắc nhất—Naomi Watts
Online Film Critics Society	Phim hay nhất—Mulholland Drive Đạo diễn xuất sắc nhất—David Lynch Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất—Naomi Watts Kịch bản gốc hay nhất—David Lynch Nhạc phim hay nhất—Angelo Badalamenti
Giải ALMA	Outstanding Actress in a Motion Picture—Laura Elena Harring
BAFTA Awards	Best Editing—Mary Sweeney
Giải tinh thân độc lập	Best Cinematography—Peter Deming
	Category—Nominee(s)
Giải Oscar lần thứ 74	Achievement in Directing—David Lynch
AFI Awards	AFI Actor of the Year (Female): Movies—Naomi Watts AFI Composer of the Year—Angelo Badalamenti AFI Director of the Year—David Lynch AFI Movie of the Year
Giải BAFTA	Nhạc phim hay nhất—Angelo Badalamenti
Cannes Film Festival	Cành cọ vàng—David Lynch
Golden Globe Awards	Phim chính kịch hay nhất Đạo diễn xuất sắc nhất)—David Lynch Nhạc phim gốc hay nhất—Angelo Badalamenti Kịch bản hay nhất—David Lynch