Thành viên:Naazulene/Lipoprotein tỉ trọng cực thấp
Lipoprotein tỉ trọng cực thấp (VLDL) là một loại lipoprotein được sản xuất bởi gan.[1] VLDL là một trong năm nhóm lipoprotein chính (gồm chylomicron, VLDL, IDL, LDL, HDL) có chức năng hỗ trợ sự vận chuyển của chất béo và cholesterol trong dung môi nước, ví dụ như máu. VLDV được lắp ráp trong gan từ triglyceride, cholesterol và apolipoprotein. VLDV được chuyển hóa trong máu trở thành LDL (lipoprotein tỉ trọng thấp) và IDL (lipoprotein tỉ trọng trung bình). Những hạt VLDL có đường kính 30–80 nm. VLDV vận chuyển lipid nội sinh, còn chylomicron vận chuyển lipid ngoại sinh (trong thức ăn). Thành phần protein và lipid của lipoprotein này đã được đặc tính hóa một cách chi tiết vào năm 2011.[2]
Chức năng[sửa | sửa mã nguồn]
Lipoprotein tỉ trọng cực thấp mang chức năng vận chuyển một số lipid nội sinh, bao gồm triglyceride, phospholipid, cholesterol và cholesteryl ester. Ngoài ra, nó còn vận chuyển đường dài một số protein tín hiệu kị nước, ví dụ như morphogen nhím Ấn Độ.[3]
Những thay đổi trong tuần hoàn[sửa | sửa mã nguồn]
VLDV sơ khai chứa apolipoprotein B100, apolipoprotein C1 (apoC1), apolipoprotein E (apoE), cholesterol, cholesteryl ester và trigyceride. Trong quá trình tuần hoàn, nó nhặt thêm apoliphoprotein C-II và apoE từ lipoprotein tỉ trọng cao (HDL) để trở thành VLDL trưởng thành. Nó sẽ gặp lipoprotein lipase (LPL) khi đến mạng mao mạch và bị loại bỏ triglyceride. Sau đó, nó sẽ gặp lại HDL và trả apoC-II cho HDL (nhưng vẫn giữ những apoE đã lấy). VLDL cũng gửi phospholipid và trigylceride cho HDL (thống quá protein vận chuyển cholesteryl ester - CETP) để đổi lấy cholesteryl ester. Khi VLDV càng mất trigyceride dưới tác dụng của LPL và enzyme CETP, thành phần phân tử của nó thay đổi, và nó trở thành lipoprotein tỉ trọng trung bình (IDL).[4]
Nascent VLDL released from the liver contains apolipoprotein B100, apolipoprotein C1 (apoC1), apolipoprotein E (apoE), cholesterol, cholesteryl esters, and triglycerides. As it circulates in blood, it picks up apolipoprotein C-II (apoC-II) and additional apoE donated from high-density lipoprotein (HDL). At this point, nascent VLDL becomes a mature VLDL. Once in circulation, VLDL will come in contact with lipoprotein lipase (LPL) in the capillary beds in the body (adipose, cardiac, and skeletal muscle). LPL will remove triglycerides from VLDL for storage or energy production. VLDL now meets back up with HDL where apoC-II is transferred back to HDL (but keeps apoE). HDL also transfers cholesteryl esters to the VLDL in exchange for phospholipids and triglycerides via cholesterylester transfer protein (CETP). As more and more triglycerides are removed from the VLDL because of the action of LPL and CETP enzymes, the composition of the molecule changes, and it becomes intermediate-density lipoprotein (IDL).[4]
Fifty percent of IDLs are recognized by receptors in the liver cells because of the apolipoprotein B-100 (apoB-100) and apoE they contain and are endocytosed. The other 50% of IDL lose apoE; when their cholesterol content becomes greater than the content of triglyceride, they become LDL, with apoB-100 as the primary apolipoprotein. The LDL is taken into a cell via the LDL receptor via endocytosis, where the contents are either stored, used for cell membrane structure, or converted into other products such as steroid hormones or bile acids.[5]
See also[sửa | sửa mã nguồn]
Notes and references[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Gibbons GF, Wiggins D, Brown AM, Hebbachi AM (2004). “Synthesis and function of hepatic very-low-density lipoprotein”. Biochem Soc Trans. 32 (Pt 1): 59–64. doi:10.1042/bst0320059. PMID 14748713. S2CID 31486300.
- ^ Dashti M, Kulik W, Hoek F, Veerman EC, Peppelenbosch MP, Rezaee F (2011). “A phospholipidomic analysis of all defined human plasma lipoproteins”. Sci. Rep. 1 (139): 139. Bibcode:2011NatSR...1E.139D. doi:10.1038/srep00139. PMC 3216620. PMID 22355656.
- ^ Queiroz KC, Tio RA, Zeebregts CJ, Bijlsma MF, Zijlstra F, Badlou B, de Vries M, Ferreira CV, Spek CA, Peppelenbosch MP, Rezaee F (2010). “Human plasma very-low density lipoprotein carries”. J Proteome Res. 9 (11): 6052–6059. doi:10.1021/pr100403q. PMID 20839884.
- ^ a b Shelness GS, Sellers JA (2001). “Very-low-density lipoprotein assembly and secretion”. Curr Opin Lipidol. 12 (2): 151–157. doi:10.1097/00041433-200104000-00008. PMID 11264986. S2CID 29392288.
- ^ Shelness GS, Sellers JA (2000). “From cholesterol transport to signal transduction: low density lipoprotein receptor, very-low density lipoprotein receptor, and apolipoprotein E receptor-2”. Biochim Biophys Acta. 1529 (1–3): 287–298. doi:10.1016/S1388-1981(00)00155-4. PMID 11111096.
