Aegaeon (vệ tinh)

Aegaeon
	Aegaeon được tàu vũ trụ Cassini chụp ảnh từ khoảng cách 15 238,2 km vào năm 2010
Khám phá
Khám phá bởi	Carolyn Porco
Ngày phát hiện	3 tháng 3 năm 2009
Kĩ thuật quan sát	Nhóm Khoa học Hình ảnh Cassini
Tên định danh
Tên định danh	Saturn LIII
Phiên âm	/iːˈdʒiːɒn/
Đặt tên theo	Αιγαίων Aigaiōn
Tính từ	Aegaeonian /iːdʒiːˈoʊniən/
Đặc trưng quỹ đạo
	Kỷ nguyên JD 2 454 467,000 754 44 TDB
Bán trục lớn	167493,665±0,004 km
Độ lệch tâm	0,00042277±0,00000004
Chu kỳ quỹ đạo	0,80812 ngày
Độ nghiêng quỹ đạo	0,0007°±0,6°
Vệ tinh của	Sao Thổ
Nhóm	nguồn của Vành đai G
Đặc trưng vật lý
Kích thước	1,4 km × 0,5 km × 0,4 km; ± 0,1 km × 0,12 km × 0,16 km
Bán kính trung bình	0,33±0,06 km
Mật độ trung bình	0,54+0,16; −0,13 g/cm3
Suất phản chiếu	< 0,15

Aegaeon /iːˈdʒiːɒn/, hay Saturn LIII (tên chỉ định tạm thời: S/2008 S 1), là một vệ tinh tự nhiên của sao Thổ. Nó được cho là khá bằng phẳng giống với Methone.^[6] Nó quay quanh giữa Janus và Mimas trong Vành đai sao Thổ.

Khám phá và đặt tên[sửa | sửa mã nguồn]

Hình ảnh của Aegaeon được Cassini chụp vào ngày 15 tháng 8 năm 2008, khám phá của nó được Carolyn Porco thuộc Nhóm Khoa học Hình ảnh Cassini công bố vào ngày 3 tháng 3 năm 2009 với ký hiệu tạm thời là S/2008 S 1.^[4]

Aegaeon được đặt tên theo một trong những hekatonkheires (ba quái vật trong thần thoại Hy Lạp với 50 đầu và 100 tay) vào ngày 5 tháng 5 năm 2009.^[7]

Quỹ đạo[sửa | sửa mã nguồn]

Hình ảnh về vòng cung G tỏa sáng cùng với Aegaeon nằm bên trong nó được chụp bởi tàu "Cassini" vào năm 2008. Những hình ảnh này được chụp trong vòng 10 phút.

Aegaeon quay quanh quỹ đạo trong đoạn sáng của vành đai G của sao Thổ, và có lẽ đó là nguồn sáng chính của vành đai.^[8] Các mảnh vỡ văng ra khỏi Aegaeon tạo thành một vòng cung sáng gần rìa bên trong, từ đó lan rộng ra để tạo thành phần còn lại của vòng. Aegaeon quay quanh quỹ đạo lệch tâm cộng hưởng 7:6 với Mimas,^[3] gây ra một dao động xấp xỉ 4 năm khoảng 4 km trong trục bán chính của nó và một dao động tương ứng với một vài độ trong kinh độ trung bình của nó. Nó quay quanh sao Thổ ở khoảng cách trung bình là 167.500 km trong 0,80812 ngày, ở độ nghiêng 0,001° so với đường xích đạo của Sao Thổ, với độ lệch tâm 0,0002.^[4]

Tính chất vật lý[sửa | sửa mã nguồn]

Aegaeon là mặt trăng nhỏ nhất từng được biết đến của sao Thổ và có hình dạng rất dài, có kích thước rơi vào khoảng 1,4×0,5×0,4 km.^[9]^[10] Các phép đo khối lượng của nó dựa trên sự tương tác của nó với các hạt bụi tạo nên vòng cung G mà mặt trăng nằm bên trong đó cho thấy nó mật độ tương tự như của đá băng.^[11] Aegaeon có suất phản chiếu thấp nhất (dưới 0,15) trong số các mặt trăng của sao Thổ nào ở phía trong Titan.^[11] Điều này có thể là do vật chất thiên thạch tối hơn tạo nên bụi trong vòng G hoặc do Aegaeon đã bị phá vỡ, tước bỏ bề mặt giàu băng của nó và để lại lõi đá bên trong.^[11]

Thám hiểm[sửa | sửa mã nguồn]

Tàu vũ trụ Cassini đã thực hiện bốn lần bay qua Aegaeon ở khoảng cách gần hơn 20.000 km, mặc dù chỉ một lần xảy ra kể từ khi nó được phát hiện vào năm 2008. Lần gần nhất trong số các cuộc gặp gỡ trước khi khám phá này diễn ra vào ngày 5 tháng 9 năm 2005 ở khoảng cách 8.517 km.^[12] Một cuộc gặp gỡ vào ngày 27 tháng 1 năm 2010 ở khoảng cách 13.306 km cho phép Cassini có được hình ảnh Aegaeon có độ phân giải cao nhất cho đến nay.^[11] Vào ngày 19 tháng 12 năm 2015, Cassini không thể thu được bất kỳ hình ảnh nào từ một chuyến bay gần theo kế hoạch.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

^ Noah Webster (1884) A Practical Dictionary of the English Language
^ Maravilla & Leal-Herrera (2014) 'The Saturnian G-Ring: A Short Note about its Formation', Revista Mexicana de Astronomía y Astrofísica, p. 342, 346, 347
^ ^a ^b ^c ^d Hedman, M.M.; Cooper, N.J.; Murray, C.D.; Beurle, K.; Evans, M.W.; Tiscareno, M.S.; Burns, J.A. (tháng 5 năm 2010). “Aegaeon (Saturn LIII), a G-ring object”. Icarus. 207 (1): 433–447. arXiv:0911.0171. Bibcode:2010Icar..207..433H. doi:10.1016/j.icarus.2009.10.024.
^ ^a ^b ^c “IAU Circular No. 9023”. Lưu trữ bản gốc ngày 28 tháng 4 năm 2014. Truy cập ngày 21 tháng 9 năm 2021.
^ ^a ^b ^c Thomas, P. C.; Burns, J. A.; Tiscareno, M. S.; Hedman, M. M.; và đồng nghiệp (2013). “Saturn's Mysterious Arc-Embedded Moons: Recycled Fluff?” (PDF). 44th Lunar and Planetary Science Conference. tr. 1598. Lưu trữ (PDF) bản gốc ngày 29 tháng 7 năm 2020. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2013.
^ Battersby, S. (ngày 17 tháng 5 năm 2013). “Saturn's egg moon Methone is made of fluff”. www.newscientist.com. New Scientist. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2013.
^ Jennifer Blue, Saturnian Satellite Named Aegaeon Lưu trữ 2021-09-15 tại Wayback Machine, USGS Astrogeology Hot Topics, ngày 5 tháng 5 năm 2009
^ Petite Moon Lưu trữ 2011-07-25 tại Wayback Machine, CICLOPS, ngày 29 tháng 5 năm 2009
^ Thomas, P.C.; Burns, J.A.; Hedman, M.; Helfenstein, P.; Morrison, S.; Tiscareno, M.S.; Veverka, J. (2013). “The inner small satellites of Saturn: A variety of worlds” (PDF). Icarus. 226 (1): 999–1019. Bibcode:2013Icar..226..999T. doi:10.1016/j.icarus.2013.07.022. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 17 tháng 8 năm 2016. Truy cập ngày 2 tháng 12 năm 2015.
^ Planetary Science Communications (19 tháng 12 năm 2019). “Aegaeon”. NASA. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 12 năm 2020. Truy cập ngày 26 tháng 9 năm 2021.
^ ^a ^b ^c ^d Hedman, M.M.; Burns, J.A.; Thomas, P.C.; Tiscareno, M.S.; Evans, M.W. (2011). Physical Properties of the small moon Aegaeon (Saturn LIII) (PDF). European Planetary Space Conference. Icarus. 6. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 4 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 2 tháng 12 năm 2015.
^ “Planetary Society Cassini Timeline”. Lưu trữ bản gốc ngày 2 tháng 4 năm 2015. Truy cập ngày 21 tháng 9 năm 2021.

[1] Noah Webster (1884) A Practical Dictionary of the English Language

[2] Maravilla & Leal-Herrera (2014) 'The Saturnian G-Ring: A Short Note about its Formation', Revista Mexicana de Astronomía y Astrofísica, p. 342, 346, 347

[Icarus-3] Hedman, M.M.; Cooper, N.J.; Murray, C.D.; Beurle, K.; Evans, M.W.; Tiscareno, M.S.; Burns, J.A. (tháng 5 năm 2010). “Aegaeon (Saturn LIII), a G-ring object”. Icarus. 207 (1): 433–447. arXiv:0911.0171. Bibcode:2010Icar..207..433H. doi:10.1016/j.icarus.2009.10.024.

[IAUCircular-4] “IAU Circular No. 9023”. Lưu trữ bản gốc ngày 28 tháng 4 năm 2014. Truy cập ngày 21 tháng 9 năm 2021.

[Thomas2013-5] Thomas, P. C.; Burns, J. A.; Tiscareno, M. S.; Hedman, M. M.; và đồng nghiệp (2013). “Saturn's Mysterious Arc-Embedded Moons: Recycled Fluff?” (PDF). 44th Lunar and Planetary Science Conference. tr. 1598. Lưu trữ (PDF) bản gốc ngày 29 tháng 7 năm 2020. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2013.

[Smooth-6] Battersby, S. (ngày 17 tháng 5 năm 2013). “Saturn's egg moon Methone is made of fluff”. www.newscientist.com. New Scientist. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 7 năm 2015. Truy cập ngày 21 tháng 5 năm 2013.

[7] Jennifer Blue, Saturnian Satellite Named Aegaeon Lưu trữ 2021-09-15 tại Wayback Machine, USGS Astrogeology Hot Topics, ngày 5 tháng 5 năm 2009

[8] Petite Moon Lưu trữ 2011-07-25 tại Wayback Machine, CICLOPS, ngày 29 tháng 5 năm 2009

[Icarus2-9] Thomas, P.C.; Burns, J.A.; Hedman, M.; Helfenstein, P.; Morrison, S.; Tiscareno, M.S.; Veverka, J. (2013). “The inner small satellites of Saturn: A variety of worlds” (PDF). Icarus. 226 (1): 999–1019. Bibcode:2013Icar..226..999T. doi:10.1016/j.icarus.2013.07.022. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 17 tháng 8 năm 2016. Truy cập ngày 2 tháng 12 năm 2015.

[10] Planetary Science Communications (19 tháng 12 năm 2019). “Aegaeon”. NASA. Lưu trữ bản gốc ngày 9 tháng 12 năm 2020. Truy cập ngày 26 tháng 9 năm 2021.

[DPS-11] Hedman, M.M.; Burns, J.A.; Thomas, P.C.; Tiscareno, M.S.; Evans, M.W. (2011). Physical Properties of the small moon Aegaeon (Saturn LIII) (PDF). European Planetary Space Conference. Icarus. 6. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 4 tháng 3 năm 2016. Truy cập ngày 2 tháng 12 năm 2015.

[PSCassini-12] “Planetary Society Cassini Timeline”. Lưu trữ bản gốc ngày 2 tháng 4 năm 2015. Truy cập ngày 21 tháng 9 năm 2021.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

x t s Vệ tinh của Sao Thổ
Danh sách theo khoảng cách bán kính quỹ đạo trung bình tăng dần so với Sao Thổ kể từ kỷ nguyên JD 2.459.200,5. Các tên đặt tạm thời được viết in nghiêng
Nhóm trong vành đai	S/2009 S 1 Vành đai tiểu vệ tinh Pan Daphnis Atlas Prometheus Pandora
Nhóm cùng quỹ đạo	Epimetheus Janus
Vành G	Aegaeon
Alkyonides	Methone Anthe Pallene
Nhóm vệ tinh lớn phía trong (với các vệ tinh Trojans)	Mimas Enceladus Tethys Telesto Calypso Dione Helene Polydeuces
Nhóm vệ tinh lớn phía ngoài	Rhea Titan Hyperion Iapetus
Nhóm Inuit	S/2019 S 1 Kiviuq Ijiraq Paaliaq Saturn LX S/2004 S 31 Tarqeq Siarnaq
Nhóm Norse	Phoebe Skathi S/2004 S 37 S/2007 S 2 Skoll Hyrrokkin Greip Mundilfari S/2004 S 13 (?) S/2006 S 1 S/2007 S 3 (?) Suttungr Saturn LIV Jarnsaxa Narvi Bergelmir Hati S/2004 S 17 (?) S/2004 S 12 (?) Saturn LIX Farbauti Thrymr Bestla S/2004 S 7 (?) Aegir Saturn LXI Saturn LV Saturn LVII Saturn LXII Saturn LVI S/2006 S 3 Saturn LXV Kari S/2004 S 28 Loge Saturn LXVI Fenrir Ymir Surtur Saturn LXIII S/2004 S 21 S/2004 S 39 S/2004 S 36 Fornjot Saturn LXIV Saturn LVIII
Nhóm Gallic	Albiorix Bebhionn Erriapus Tarvos
Vệ tinh phía ngoài chuyển động thuận	S/2004 S 24
Vành đai Sao Thổ Cassini–Huygens Themis Chiron S/2004 S 6 S/2004 S 4 S/2004 S 3

x t s Sao Thổ
Outline of Saturn
Đặc trưng	Bão Rồng Vết Trắng Lớn Lục giác Từ quyển Vành đai
Vệ tinh	S/2009 S 1 Vành đai tiểu vệ tinh Pan Daphnis Atlas Prometheus S/2004 S 6 S/2004 S 4 S/2004 S 3 Pandora Epimetheus Janus Aegaeon Mimas Methone Anthe Pallene Enceladus Tethys Telesto Calypso Dione Helene Polydeuces Rhea Titan Hyperion Iapetus S/2019 S 1 Kiviuq Ijiraq Phoebe Paaliaq Skathi S/2004 S 37 Albiorix S/2007 S 2 Saturn LX Bebhionn Erriapus Skoll S/2004 S 31 Siarnaq Tarqeq S/2004 S 13 Greip Hyrrokkin Jarnsaxa Tarvos Mundilfari S/2006 S 1 S/2004 S 17 Bergelmir Narvi Saturn LIV Suttungr Hati S/2004 S 12 Saturn LIX Farbauti Thrymr Saturn LXI Aegir S/2007 S 3 Bestla S/2004 S 7 Saturn LV Saturn LVI Saturn LVII Saturn LXII S/2006 S 3 Saturn LXVI Fenrir S/2004 S 28 Surtur Kari Saturn LXV Ymir S/2004 S 21 S/2004 S 24 Loge S/2004 S 36 S/2004 S 39 Saturn LXIII Saturn LXIV Fornjot Saturn LVIII
Thiên văn học	Delta Octantis Tiểu hành tinh đi qua Sao Thổ
Thám hiểm	Cassini–Huygens (Huygens) timeline retirement Pioneer 11 Chương trình Voyager 1 2
Chủ đề khác	Sao Thổ trong khoa học viễn tưởng Fiction Moons Ngày Trái Đất mỉm cười In Saturn's Rings (2018 documentary)
Mặt Trời Sao Thủy Sao Kim Trái Đất Sao Hỏa Sao Mộc Sao Thổ Thiên Vương Hải Vương