Bùi Dương Lịch

Bùi Dương Lịch (1757-1828) là nhà văn hóa lớn của Việt nam thời Tây Sơn và nhà Nguyễn.

Bùi Dương Lịch hiệu Tồn Trai, quê làng Yên Đồng, La Sơn (nay là xã Tùng Aảnh, Đức Thọ, Hà Tĩnh)

- Ông đỗ Hương cống năm 17 tuổi, đỗ Hoàng giáp năm 30 tuổi.

- Hơn 1 năm dịch sách ở Viện Sùng Chính (1792 - 1793), - Từ năm 1805 đến năm 1812 làm Đốc học Nghệ An và Phó đốc học trường Giám ở Huế. Năm 1813 ông xin từ quan về dạy học năm ông ở Xứ Nghệ

Sự nghiệp

Dạy học và trước tác, hai mặt cống hiến lớn của Bùi Dương Lịch

- Vào những năm đầu, ông vừa dạy học vừa tập bài ở kinh kỳ. Theo gia phả, học trò ông đông đến ngoài nghìn, trong số đó, trên 300 người, cao thấp khác nhau đều có đỗ đạt. Ngụy Khắc Thận, quê Nghi Xuân, đỗ cử nhân, Ngụy Khắc Tuần là học trò vừa là con rể ông, đỗ tiến sĩ, Bùi Thức Kiên, con trai ông, đỗ Hoàng giáp...

- Là nhà mô phạm, ông rất coi trọng việc "tề gia", một trong những mục tiêu trọng yếu đầu tiên của Nho giáo

- Trước tác của ông bao gồm nhiều lĩnh vực: văn học, thơ, giáo khoa, lịch sử, địa chí... như Ôốc lậu thoại thi văn, Bùi Tồn Trai trường tập biểu, Bùi gia huấn hài,Lê Quý dật sử, Yên Hội thôn chí, Nghệ An phong thổ ký, Nghệ An chí và Nghệ An ký...

- Bùi Dương Lịch là người đã có công lớn đặt nền móng cho phương pháp biên soạn sách địa chí.

- Thơ Bùi Dương Lịch. Tập thơ gồm có 52 bài (có thể chưa thu thập đủ), tạm chia làm 3 phần, thơ vịnh cảnh, thơ vịnh phong thổ và thơ tự sự, cảm tác.

• Từ bộ sách Nghệ An ký cùng những tác phẩm khác của mình, đã đưa ông lên tầm cao các nhà trước tác xuất sắc đương thời.

Liên kết ngoài

• Bùi Dương Lịch [1]