Bước tới nội dung

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Thần kinh hạ thiệt”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Trình soạn thảo mã nguồn 2017
Dòng 4: Dòng 4:


Thần kinh có chức năng kiểm soát các chuyển động của lưỡi, tham gia điều khiển hoạt động nói và nuốt, lè lưỡi và đá lưỡi từ bên này sang bên kia. Tổn thương thần kinh có thể ảnh hưởng đến khả năng vận động của lưỡi, nguyên nhân phổ biến nhất là do chấn thương khi phẫu thuật và do [[bệnh liên quan đến thần kinh vận động]]. [[Herophilos]] là người đầu tiên ghi chép về dây thần kinh vào thế kỷ III trước Công nguyên. Cái tên "hạ thiệt" bắt nguồn từ thực tế là đường đi của thần kinh nằm ở dưới [[Lưỡi người|lưỡi]], theo tiếng Hán Việt: ''hạ'' ("dưới") và ''thiệt'' ("lưỡi"). Trong danh pháp Latin, từ ''hypo'' ({{Lang-el|"dưới"}}) và ''glossa'' ({{Lang-el|"lưỡi"}}).
Thần kinh có chức năng kiểm soát các chuyển động của lưỡi, tham gia điều khiển hoạt động nói và nuốt, lè lưỡi và đá lưỡi từ bên này sang bên kia. Tổn thương thần kinh có thể ảnh hưởng đến khả năng vận động của lưỡi, nguyên nhân phổ biến nhất là do chấn thương khi phẫu thuật và do [[bệnh liên quan đến thần kinh vận động]]. [[Herophilos]] là người đầu tiên ghi chép về dây thần kinh vào thế kỷ III trước Công nguyên. Cái tên "hạ thiệt" bắt nguồn từ thực tế là đường đi của thần kinh nằm ở dưới [[Lưỡi người|lưỡi]], theo tiếng Hán Việt: ''hạ'' ("dưới") và ''thiệt'' ("lưỡi"). Trong danh pháp Latin, từ ''hypo'' ({{Lang-el|"dưới"}}) và ''glossa'' ({{Lang-el|"lưỡi"}}).


== Cấu trúc ==
Thần kinh hạ thiệt phát sinh như một số rễ nhỏ từ phía trước của [[hành não]], phần dưới cùng của [[thân não]], <ref name="Purves">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=B5YXRAAACAAJ|title=Neuroscience|last=Dale Purves|publisher=Sinauer Associates|year=2012|isbn=978-0-87893-695-3|page=726}}</ref> <ref name="Fitzgerald Neuroanatomy">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=SiWKZwEACAAJ|title=Clinical Neuroanatomy and Neuroscience|last=M. J. T. Fitzgerald|last2=Gregory Gruener|last3=Estomih Mtui|publisher=Saunders/Elsevier|year=2012|isbn=978-0-7020-4042-9|page=216}}</ref> trong rãnh trước-bên, phân tách [[Bó chêm (thân não)|bó chêm]] (olive) và [[Bó thon (thân não)|bó thon]] (pyramid). <ref name="Barnett2006">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=UbRh4TkyK3QC|title=Diabetes: Best Practice & Research Compendium|last=Anthony H. Barnett|publisher=Elsevier Health Sciences|year=2006|isbn=978-0-323-04401-1|page=30}}</ref> Thần kinh đi qua [[Màng não|khoang dưới nhện]] và xuyên qua màng cứng gần ống thần kinh hạ thiệt, một lỗ ở trong [[xương chẩm]] của hộp sọ. {{Sfn|Gray's Anatomy|2008|p=460}}

Sau khi nổi lên từ ống thần kinh hạ thiệt, thần kinh hạ thiệt tạo ra một nhánh màng não và nhặt một nhánh từ rễ [[Thuật ngữ giải phẫu vị trí|trước]] của [[Đốt sống cổ|C1]] . Sau đó, nó đi gần đến thần kinh lang thang và phân chia cột sống của [[thần kinh phụ]], <ref name="Fitzgerald Neuroanatomy">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=SiWKZwEACAAJ|title=Clinical Neuroanatomy and Neuroscience|last=M. J. T. Fitzgerald|last2=Gregory Gruener|last3=Estomih Mtui|publisher=Saunders/Elsevier|year=2012|isbn=978-0-7020-4042-9|page=216}}</ref> xoắn xuống phía sau thần kinh lang thang và đi qua giữa [[động mạch cảnh trong]] và [[tĩnh mạch cảnh trong]] nằm trên [[bao động mạch cảnh]] . {{Sfn|Gray's Anatomy|2008|p=460}}

Tại một điểm ở mức độ của [[góc xương hàm dưới]], dây thần kinh dưới cùng xuất hiện từ phía [[Thuật ngữ giải phẫu vị trí|sau]] bụng [[Thuật ngữ giải phẫu vị trí|sau]] [[cơ hai bụng]] . {{Sfn|Gray's Anatomy|2008|p=460}} Sau đó, nó vòng quanh một nhánh của [[động mạch chẩm]] và đi về phía trước vào khu vực bên dưới mệnh lệnh. {{Sfn|Gray's Anatomy|2008|p=460}} Thần kinh hạ thiệt di chuyển về phía bên tới [[cơ móng - lưỡi]] ([[:en:Hyoglossus|cơ móng - lưỡi]]) và trung gian đến các [[cơ trâm - móng]] và [[thần kinh lưỡi]] . {{Sfn|Gray's Anatomy|2008|p=506-7}} Nó tiếp tục sâu đến [[cơ cằm - lưỡi]] và tiếp tục tiến về phía đầu lưỡi. Nó phân phối các nhánh cho cơ bên trong và bên ngoài của lưỡi bẩm sinh khi nó đi theo hướng này, và chi phối một số cơ (móng - lưỡi, cằm - lưỡi và trâm - lưỡi) mà nó đi qua. {{Sfn|Gray's Anatomy|2008|p=506-7}}

Các rễ con của thần kinh hạ thiệt phát sinh từ [[nhân hạ thiệt]] gần dưới cùng của [[thân não]] . <ref name="Purves">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=B5YXRAAACAAJ|title=Neuroscience|last=Dale Purves|publisher=Sinauer Associates|year=2012|isbn=978-0-87893-695-3|page=726}}</ref> Nhân hạ thiệt nhận đầu vào từ cả hai [[vỏ não vận động]] nhưng đầu vào đối lập là chủ yếu; bảo tồn của lưỡi về cơ bản là bên. <ref name="Kandel 5e">{{Chú thích sách|title=Principles of neural science|last=Kandel|first=Eric R.|date=2013|publisher=McGraw Hill|isbn=978-0-07-139011-8|edition=5.|location=Appleton and Lange|pages=1541–1542}}</ref> Tín hiệu từ các trục cơ trên lưỡi di chuyển qua dây thần kinh dưới đồi, di chuyển lên [[thần kinh lưỡi]] đồng bộ trên [[nhân trung não của thần kinh sinh ba]] . <ref name="Fitzgerald Neuroanatomy">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=SiWKZwEACAAJ|title=Clinical Neuroanatomy and Neuroscience|last=M. J. T. Fitzgerald|last2=Gregory Gruener|last3=Estomih Mtui|publisher=Saunders/Elsevier|year=2012|isbn=978-0-7020-4042-9|page=216}}</ref> <gallery>
Tập tin:Human brainstem anterior view description.JPG|Thần kinh hạ thiệt nổi lên như một số rễ con (được dán nhãn ở đây là số 12) từ bó chêm của [[Medulla oblongata|hành não]] (được dán nhãn 13), một phần của [[Brainstem|thân não]] .
Tập tin:Base of skull 19.jpg|Thần kinh hạ thiệt rời hộp sọ thông qua [[Hypoglossal canal|ống thần kinh hạ thiệt]], nằm gần lỗ mở lớn cho tủy sống, [[lỗ lớn]] .
Tập tin:Sobo 1909 693.png|Sau khi rời khỏi hộp sọ, thần kinh hạ thiệt xung quanh [[Vagus nerve|thần kinh lang thang]] và sau đó đi qua phía sau bụng sau của [[Digastric muscle|cơ hai bụng]] .
Tập tin:Slide12ww.JPG|Thần kinh hạ thiệt sau đó đi [[wiktionary:deep|sâu]] đến [[Hyoglossus muscle|cơ móng - lưỡi]], mà nó chi phối. Sau đó, nó tiếp tục và chi phối cho cơ cằm lưỡi, và về phía đầu lưỡi, nơi nó phân chia thành các nhánh chi phối cho cơ lưỡi.
</gallery>

=== Phát triển ===
Thần kinh hạ thiệt có nguồn gốc từ cặp đốt đầu tiên của đốt chẩm, bộ sưu tập của [[trung bì]] rằng hình thức bên cạnh các trục chính của một [[phôi]] trong [[sự phát triển phôi thai người]] . <ref name="HILL2017A">{{Chú thích web|url=https://embryology.med.unsw.edu.au/embryology/index.php/Carnegie_stage_12|tựa đề=Carnegie stage 12 – Embryology|tác giả=Hill|tên=Mark|website=embryology.med.unsw.edu.au|ngày truy cập=12 March 2017}}</ref> Các cơ mà nó chi phối phát triển như là [[bó hạ thiệt]] từ các [[đốt cơ]] của bốn cặp đốt chẩm đầu tiên. <ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/?id=AmZgmGG4Dz0C&pg=PA115&lpg=PA115&dq=hypoglossal+nerve+embryology#v=onepage&q=hypoglossal%20nerve%20embryology&f=false|title=Caffey's Pediatric Diagnostic Imaging|last=Coley|first=Brian D.|last2=Sperling|first2=Vera|date=21 May 2013|publisher=Elsevier Health Sciences|isbn=978-1455753604|page=115|language=en|access-date=12 March 2017}}</ref> <ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/?id=OvM0jkob9GgC&pg=PA191&lpg=PA193&dq=first+four+occipital+somites+hypoglossal+nerve#v=onepage&q=first four occipital somites hypoglossal nerve&f=false|title=Craniofacial Embryogenetics and Development|last=Sperber|first=Geoffrey H.|last2=Sperber|first2=Steven M.|last3=Guttmann|first3=Geoffrey D.|publisher=PMPH-USA|year=2010|isbn=9781607950325|page=193|language=en}}</ref> Dây thần kinh được nhìn thấy lần đầu tiên như một loạt các rễ trong tuần phát triển thứ tư, đã hình thành một dây thần kinh duy nhất và liên kết với lưỡi vào tuần thứ năm. <ref name="ORAHILLY1984">{{Chú thích tạp chí|last=O'Rahilly|first=Ronan|last2=Müller|first2=Fabiola|date=March 1984|title=The early development of the hypoglossal nerve and occipital somites in staged human embryos|journal=American Journal of Anatomy|volume=169|issue=3|pages=237–257|doi=10.1002/aja.1001690302|pmid=6720613}}</ref>

nhân hạ thiệt có nguồn gốc từ [[tấm nền]] của phôi [[hành não]] . <ref>{{Chú thích web|url=https://embryology.med.unsw.edu.au/embryology/index.php/Neural_-_Cranial_Nerve_Development|tựa đề=Neural - Cranial Nerve Development|website=embryology.med.unsw.edu.au|ngày truy cập=17 June 2016}}</ref> <ref>{{Chú thích web|url=http://discovery.lifemapsc.com/library/review-of-medical-embryology/chapter-147-the-brainstem-myelencephalon-fifth-vesicle-basal-motor-plate|tựa đề=Chapter 147. The Brainstem: Myelencephalon (fifth Vesicle) – Basal Motor Plate – Review of Medical Embryology Book – LifeMap Discovery|tác giả=Pansky|tên=Ben|ngày=|website=discovery.lifemapsc.com|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20170313125511/http://discovery.lifemapsc.com/library/review-of-medical-embryology/chapter-147-the-brainstem-myelencephalon-fifth-vesicle-basal-motor-plate|ngày lưu trữ=13 March 2017|ngày truy cập=12 March 2017}}</ref>

== Chức năng ==
[[Tập tin:Lawrence_1960_17.26.png|nhỏ|300x300px| Hình ảnh sơ đồ của các mục tiêu thần kinh và bảo tồn hạ thiệt. ]]
Thần kinh hạ thiệt chi phối kiểm soát vận động của các cơ bên ngoài của lưỡi: [[cơ cằm - lưỡi]], [[cơ móng - lưỡi]], [[cơ trâm - lưỡi]] và các cơ bên trong của [[Lưỡi người|lưỡi]] . <ref name="Fitzgerald Neuroanatomy">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=SiWKZwEACAAJ|title=Clinical Neuroanatomy and Neuroscience|last=M. J. T. Fitzgerald|last2=Gregory Gruener|last3=Estomih Mtui|publisher=Saunders/Elsevier|year=2012|isbn=978-0-7020-4042-9|page=216}}</ref> Chúng đại diện cho tất cả các cơ của lưỡi ngoại trừ [[cơ khẩu cái - lưỡi]] . Thần kinh hạ thiệt là một loại [[sợi ly tâm bản thể chung]] (GSE).

Những cơ này có liên quan đến việc di chuyển và thao tác lưỡi. <ref name="Fitzgerald Neuroanatomy">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=SiWKZwEACAAJ|title=Clinical Neuroanatomy and Neuroscience|last=M. J. T. Fitzgerald|last2=Gregory Gruener|last3=Estomih Mtui|publisher=Saunders/Elsevier|year=2012|isbn=978-0-7020-4042-9|page=216}}</ref> Các cơ cơ cằm - lưỡi trái và phải nói riêng có trách nhiệm nhô ra lưỡi. Các cơ, được gắn vào mặt dưới của phần trên và phần sau của lưỡi, khiến lưỡi nhô ra và lệch về phía đối diện. {{Sfn|Gray's Anatomy|2008|p=953}} Dây thần kinh dưới đồi cũng chi phối các cử động bao gồm làm sạch miệng nước bọt và các hoạt động không tự nguyện khác. nhân hạ thiệt tương tác với sự [[cấu tạo lưới]], tham gia vào việc kiểm soát một số chuyển động phản xạ hoặc tự động, và một số sợi có nguồn gốc vỏ não chi phối sự bảo vệ trong các chuyển động vô thức liên quan đến lời nói và khớp nối.

== Ý nghĩa lâm sàng ==

=== Chấn thương ===
Báo cáo về chấn thương cho thần kinh hạ thiệt là rất hiếm. <ref>{{Chú thích tạp chí|last=Hui|first=Andrew C. F.|last2=Tsui|first2=Ivan W. C.|last3=Chan|first3=David P. N.|date=2009-06-01|title=Hypoglossal nerve palsy|journal=Hong Kong Medical Journal = Xianggang Yi Xue Za Zhi|volume=15|issue=3|pages=234|issn=1024-2708|pmid=19494384}}</ref> Các nguyên nhân gây thương tích phổ biến nhất trong một loạt trường hợp là do khối u và vết thương do súng bắn. <ref name=":2">{{Chú thích tạp chí|last=Keane|first=James R.|date=1996-06-01|title=Twelfth-Nerve Palsy: Analysis of 100 Cases|journal=Archives of Neurology|volume=53|issue=6|pages=561–566|doi=10.1001/archneur.1996.00550060105023|issn=0003-9942|pmid=8660159}}</ref> Một loạt các nguyên nhân khác có thể dẫn đến tổn thương dây thần kinh. Chúng bao gồm tổn thương phẫu thuật, đột quỵ tủy, đa xơ cứng, hội chứng Guillain-Barre, nhiễm trùng, bệnh sarcoit, và sự hiện diện của một ống dẫn tinh trong ống thần kinh hạ thiệt. <ref name=":3">{{Chú thích tạp chí|last=Boban|first=Marina|last2=Brinar|first2=Vesna V.|last3=Habek|first3=Mario|last4=Radoš|first4=Marko|year=2007|title=Isolated Hypoglossal Nerve Palsy: A Diagnostic Challenge|journal=European Neurology|volume=58|issue=3|pages=177–181|doi=10.1159/000104720|pmid=17622725}}</ref> Thiệt hại có thể ở một hoặc cả hai bên, điều này sẽ ảnh hưởng đến các triệu chứng mà chấn thương gây ra. <ref name="Fitzgerald Neuroanatomy">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=SiWKZwEACAAJ|title=Clinical Neuroanatomy and Neuroscience|last=M. J. T. Fitzgerald|last2=Gregory Gruener|last3=Estomih Mtui|publisher=Saunders/Elsevier|year=2012|isbn=978-0-7020-4042-9|page=216}}</ref> Do sự gần gũi của dây thần kinh với các cấu trúc khác bao gồm dây thần kinh, động mạch và tĩnh mạch, rất hiếm khi dây thần kinh bị tổn thương trong sự cô lập. Ví dụ, tổn thương ở các dây thần kinh dưới bên trái và bên phải có thể xảy ra với tổn thương ở các dây thần kinh mặt và ba đầu do hậu quả của một cục máu đông sau khi bị [[xơ cứng động mạch]] [[Phẫu tích động mạch đốt sống|đốt sống]] . Đột quỵ như vậy có thể dẫn đến cơ miệng cứng lại, khó nói, ăn và nhai.

[[Liệt hành tủy tiến triển]] ([[:en:Progressive bulbar palsy|Progressive bulbar palsy]]), một dạng [[bệnh thần kinh vận động]], có liên quan đến các tổn thương kết hợp của nhân hạ thiệt và [[ Hạt nhân ambiguus |nhân hoài nghi]] với sự teo cơ ( [[wiktionary:atrophy|teo]] ) các dây thần kinh vận động của [[cầu não]] và hành não. Điều này có thể gây khó khăn khi cử động lưỡi, nói, nhai và nuốt do rối loạn chức năng của một số hạt nhân thần kinh sọ. <ref name="Fitzgerald Neuroanatomy">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=SiWKZwEACAAJ|title=Clinical Neuroanatomy and Neuroscience|last=M. J. T. Fitzgerald|last2=Gregory Gruener|last3=Estomih Mtui|publisher=Saunders/Elsevier|year=2012|isbn=978-0-7020-4042-9|page=216}}</ref> Bệnh thần kinh vận động là bệnh phổ biến nhất ảnh hưởng đến dây thần kinh hạ thiệt. <ref name=":1">{{Chú thích web|url=http://www.dartmouth.edu/~dons/part_1/chapter_7.html#chpt_7_XII|tựa đề=Chapter 7: Lower cranial nerves|website=www.dartmouth.edu|ngày truy cập=2016-05-12}}</ref>

=== Khám ===
[[Tập tin:Unilateral_hypoglossal_nerve_injury.jpeg|thế=Image of a tongue protruding from a mouth, wasted on the left, and pointing to the left.|nhỏ| Một thần kinh hạ thiệt bị thương sẽ khiến lưỡi bị teo cơ và lưỡi sẽ không thể đâm thẳng ra ngoài. Các chấn thương ở đây xảy ra vì phẫu thuật [[nang khe mang]] ([[:en:Branchial cleft cyst|Branchial cyst]]). <ref>{{Chú thích tạp chí|last=Mukherjee|first=Sudipta|last2=Gowshami|first2=Chandra|last3=Salam|first3=Abdus|last4=Kuddus|first4=Ruhul|last5=Farazi|first5=Mohshin|last6=Baksh|first6=Jahid|date=2014-01-01|title=A case with unilateral hypoglossal nerve injury in branchial cyst surgery|journal=Journal of Brachial Plexus and Peripheral Nerve Injury|volume=7|issue=1|page=2|doi=10.1186/1749-7221-7-2|pmc=3395866|pmid=22296879}}</ref> ]]
Thần kinh hạ thiệt được khám bằng cách khám lưỡi và chuyển động của nó. Khi nghỉ ngơi, nếu dây thần kinh bị tổn thương, lưỡi có thể xuất hiện một "túi giun" ([[sự co cứng cơ cục bộ]] - [[:en:Fasciculation|''fasciculation'']]) hoặc [[teo cơ]] Các dây thần kinh sau đó được khám bằng cách lè lưỡi ra. Nếu có tổn thương dây thần kinh hoặc đường đi của nó, lưỡi thường sẽ nhưng không phải luôn luôn lệch sang một bên. <ref name="Kandel 5e">{{Chú thích sách|title=Principles of neural science|last=Kandel|first=Eric R.|date=2013|publisher=McGraw Hill|isbn=978-0-07-139011-8|edition=5.|location=Appleton and Lange|pages=1541–1542}}</ref> <ref name="Hypoglossal Nucleus">{{Chú thích web|url=http://www.neuroanatomy.wisc.edu/virtualbrain/BrainStem/07CNXII.html|tựa đề=Archived copy|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20110927115808/http://www.neuroanatomy.wisc.edu/virtualbrain/BrainStem/07CNXII.html|ngày lưu trữ=2011-09-27|ngày truy cập=2011-12-04}}</ref> Khi dây thần kinh bị tổn thương, lưỡi có thể cảm thấy "dày", "nặng" hoặc "vụng về". Sự yếu kém của cơ lưỡi có thể dẫn đến chậm nói, ảnh hưởng đến âm thanh đặc biệt phụ thuộc vào lưỡi để tạo ra (ví dụ, [[âm rung cạnh lưỡi.]], [[âm tắc răng]], [[âm tắc chân răng]], [[âm mũi ngạc mềm]], [[âm R]], v.v. ). <ref name=":1">{{Chú thích web|url=http://www.dartmouth.edu/~dons/part_1/chapter_7.html#chpt_7_XII|tựa đề=Chapter 7: Lower cranial nerves|website=www.dartmouth.edu|ngày truy cập=2016-05-12}}</ref> Sức mạnh của lưỡi có thể được khám bằng cách chọc lưỡi vào bên trong má của họ, trong khi người khám cảm thấy hoặc ấn từ má.

Thần kinh hạ thiệt mang nơron vận động thấp hơn [[Xynap|khớp thần kinh]] với tế bào thần kinh vận động trên tại nhân hạ thiệt . Các triệu chứng liên quan đến chấn thương sẽ phụ thuộc vào vị trí chấn thương trong con đường này. Nếu tổn thương là ở chính dây thần kinh ( [[tổn thương neuron vận động dưới]] ), lưỡi sẽ cong về phía bị tổn thương, do yếu cơ của cơ quan sinh dục của bên bị ảnh hưởng mà hành động là làm lệch lưỡi ở phía đối diện. <ref name="Hypoglossal Nucleus">{{Chú thích web|url=http://www.neuroanatomy.wisc.edu/virtualbrain/BrainStem/07CNXII.html|tựa đề=Archived copy|url lưu trữ=https://web.archive.org/web/20110927115808/http://www.neuroanatomy.wisc.edu/virtualbrain/BrainStem/07CNXII.html|ngày lưu trữ=2011-09-27|ngày truy cập=2011-12-04}}</ref> <ref>{{Chú thích sách|title=Localization in Clinical Neurology|last=Brazis|publisher=|year=2007|isbn=|location=|pages=342}}</ref> Nếu tổn thương ở đường thần kinh ( [[tổn thương neuron vận động trên]] ), lưỡi sẽ cong ra khỏi phía tổn thương, do tác động của cơ cơ cằm - lưỡi bị ảnh hưởng, và sẽ xảy ra mà không bị co cứng cơ cục bộ hoặc teo cơ, hiển nhiên. <ref name="Kandel 5e">{{Chú thích sách|title=Principles of neural science|last=Kandel|first=Eric R.|date=2013|publisher=McGraw Hill|isbn=978-0-07-139011-8|edition=5.|location=Appleton and Lange|pages=1541–1542}}</ref> Tổn thương nhân hạ thiệt sẽ dẫn đến teo cơ cơ lưỡi và lệch về phía bị ảnh hưởng khi nó bị kẹt ra ngoài. Điều này là do cơ cằm - lưỡi yếu hơn. <ref name="Fitzgerald Neuroanatomy">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=SiWKZwEACAAJ|title=Clinical Neuroanatomy and Neuroscience|last=M. J. T. Fitzgerald|last2=Gregory Gruener|last3=Estomih Mtui|publisher=Saunders/Elsevier|year=2012|isbn=978-0-7020-4042-9|page=216}}</ref>

=== Sử dụng trong sửa chữa thần kinh ===
Thần kinh hạ thiệt có thể được kết nối ( [[wiktionary:anastamosis|anastamoses]] ) với [[thần kinh mặt]] để cố gắng khôi phục chức năng khi dây thần kinh mặt bị tổn thương. Nỗ lực sửa chữa bằng cách kết nối toàn bộ hoặc một phần sợi thần kinh từ dây thần kinh dưới đồi với dây thần kinh mặt có thể được sử dụng khi có tổn thương dây thần kinh mặt (ví dụ, do chấn thương hoặc ung thư). <ref>{{Chú thích tạp chí|last=Yetiser|first=Sertac|last2=Karapinar|first2=Ugur|date=2007-07-01|title=Hypoglossal-Facial Nerve Anastomosis: A Meta-Analytic Study|journal=Annals of Otology, Rhinology, and Laryngology|language=en|volume=116|issue=7|pages=542–549|doi=10.1177/000348940711600710|issn=0003-4894|pmid=17727086}}</ref> <ref name="Facial Nerve Repair">{{Chú thích web|url=http://emedicine.medscape.com/article/846448-treatment#a1128|tựa đề=Facial Nerve Repair Treatment|tác giả=Ho|tên=Tang|nhà xuất bản=WebMDLLC|ngày truy cập=9 December 2011}}</ref>

== Lịch sử ==
Mô tả đầu tiên được ghi lại về thần kinh hạ thiệt là của [[Herophilos]] (335–280 trước Công nguyên), mặc dù nó không được đặt tên vào thời điểm đó. Việc sử dụng đầu tiên của tên ''hạ thiệt'' trong tiếng Latin là ''neuri hypoglossi externa'' đã được [[Jacob B. Winslow|Winslow]] sử dụng vào năm 1733. Điều này được theo sau bởi một số cách đặt tên khác nhau bao gồm ''nervi indeterminati (thần kinh vô định)'', ''par lingual (phần lưỡi)'', ''par gustatorium (phần vị giác)'', ''great sub-lingual'' (thần kinh dưới lưỡi lớn) của các tác giả khác nhau; ''gustatory nerve (thần kinh vị giác)'' và ''lingual nerve (thần kinh lưỡi)'' (bởi Winslow). Nó được liệt kê vào năm 1778 dưới dạng n''erve hypoglossum magnum'' (thần kinh hạ thiệt lớn) bởi Soemmering. Sau đó, nó được đặt tên là ''great hypoglossal nerve'' (thần kinh hạ thiệt lớn) của [[Georges Cuvier|Cuvier]] vào năm 1800 như là một bản dịch của Winslow và cuối cùng được đặt tên bằng tiếng Anh bởi Knox vào năm 1832. <ref>{{Chú thích sách|title=Neuroanatomical Terminology: A Lexicon of Classical Origins and Historical Foundations|last=Swanson|first=Larry W.|date=2014-08-12|publisher=|isbn=978-0-19-534062-4|location=|pages=300|quote=|via=}}</ref>

== Ở động vật ==
Thần kinh hạ thiệt là một trong mười hai dây thần kinh sọ được tìm thấy ở [[động vật có màng ối]] bao gồm [[Động vật bò sát|bò sát]], [[Lớp Thú|động vật có vú]] và chim. <ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/?id=cWJZnEQRUEoC&pg=SA3-PA84&dq=hypoglossal+nerve+zoology#v=onepage|title=Objective Zoology|last=Sharma|first=SK|publisher=Krishna Prakashan Media|year=2014|isbn=|location=|pages=3.84|language=en}}</ref> Cũng như với con người, chấn thương cho các dây thần kinh hoặc thần kinh con đường sẽ dẫn đến khó khăn di chuyển lưỡi hoặc đùi nước ping, giảm sức mạnh lưỡi, và nói chung là nguyên nhân gây ra độ lệch ra khỏi mặt bị ảnh hưởng đầu tiên, và sau đó sang bên bị ảnh hưởng như co cứng phát triển. <ref>{{Chú thích báo|url=http://www.merckvetmanual.com/nervous-system/nervous-system-introduction/physical-and-neurologic-examinations#v3286886|title=Physical and Neurologic Examinations – Nervous System – Veterinary Manual|work=Veterinary Manual|access-date=2017-03-19|language=en-US}}</ref> Nguồn gốc tiến hóa của dây thần kinh đã được khám phá thông qua các nghiên cứu về dây thần kinh ở loài gặm nhấm và bò sát. <ref name=":0">{{Chú thích tạp chí|last=Tada|first=Motoki N.|last2=Kuratani|first2=Shigeru|date=2015-01-01|title=Evolutionary and developmental understanding of the spinal accessory nerve|journal=Zoological Letters|volume=1|pages=4|doi=10.1186/s40851-014-0006-8|issn=2056-306X|pmc=4604108|pmid=26605049}}</ref> Dây thần kinh được coi là phát sinh tiến hóa từ các dây thần kinh của cột sống cổ, <ref name="Fitzgerald Neuroanatomy">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=SiWKZwEACAAJ|title=Clinical Neuroanatomy and Neuroscience|last=M. J. T. Fitzgerald|last2=Gregory Gruener|last3=Estomih Mtui|publisher=Saunders/Elsevier|year=2012|isbn=978-0-7020-4042-9|page=216}}</ref> đã được kết hợp thành một dây thần kinh riêng biệt trong quá trình tiến hóa.

Kích thước của thần kinh hạ thiệt, được đo bằng kích thước của ống thần kinh hạ thiệt, được giả thuyết là có liên quan đến sự tiến hóa của [[Bộ Linh trưởng|loài linh trưởng]], với lý do rằng các dây thần kinh lớn hơn sẽ liên quan đến sự cải thiện trong lời nói liên quan đến sự thay đổi tiến hóa. Giả thuyết này đã được bác bỏ. <ref>{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/?id=OVL1AgAAQBAJ&pg=PT73&lpg=PT73&dq=hypoglossal+nerve+and+evolution#v=onepage|title=Origins of Language: A Slim Guide|last=Hurford|first=James R.|date=2014-03-06|publisher=OUP Oxford|isbn=9780191009662|location=|pages=Chapter "we began to speak and hear differently"|language=en}}</ref>

== Xem thêm ==

* [[Liệt hành tủy]]
* [[Hội chứng lỗ tĩnh mạch cảnh]]

== Tham khảo ==
{{Tham khảo|2}}

; Nguồn

* {{Chú thích sách|title=Gray's anatomy : the anatomical basis of clinical practice|date=2008|publisher=Churchill Livingstone|isbn=978-0-8089-2371-8|editor-last=Susan Standring|edition=40th|location=London|ref={{harvid|Gray's Anatomy|2008}}|editor-last2=Neil R. Borley|display-editors=etal}}

== Ghi chú ==
{{Danh sách ghi chú}}

== Liên kết ngoài ==

<nowiki>
[[Thể loại:Hệ vận động]]
[[Thể loại:Thần kinh sọ não]]</nowiki>


{{Sơ khai giải phẫu}}
{{Sơ khai giải phẫu}}

Phiên bản lúc 04:32, ngày 3 tháng 5 năm 2020

Thần kinh hạ thiệt
Thần kinh hạ thiệt, đám rối thần kinh cổ và các nhánh
Não nhìn từ dưới. Thần kinh hạ thiệt có nguyên ủy hư từ rãnh sau của hành não.
Latinh nervus hypoglossus
Phân bố genioglossus, hyoglossus, styloglossus, geniohyoid, thyrohyoid (các cơ của lưỡi)
Đến ansa cervicalis
Thần kinh sọ

Thần kinh hạ thiệt là thần kinh thứ 12 trong tổng số 12 đôi dây thần kinh sọ, chi phối vận động các cơ trong và ngoài của lưỡi, ngoại trừ cơ khẩu cái - lưỡi (được thần kinh lang thang chi phối vận động). Đây là dây thần kinh chỉ có chức năng vận động. Thần kinh có nguyên ủy từ nhân thần kinh hạ thiệt nằm trong thân não, là tập hợp một số rễ nhỏ, đi qua ống thần kinh hạ thiệt xuống cổ, cuối cùng lại đi qua và chi phối vận động cho cơ lưỡi. Có hai dây thần kinh hạ thiệt trong cơ thể: một ở bên trái và một ở bên phải.

Thần kinh có chức năng kiểm soát các chuyển động của lưỡi, tham gia điều khiển hoạt động nói và nuốt, lè lưỡi và đá lưỡi từ bên này sang bên kia. Tổn thương thần kinh có thể ảnh hưởng đến khả năng vận động của lưỡi, nguyên nhân phổ biến nhất là do chấn thương khi phẫu thuật và do bệnh liên quan đến thần kinh vận động. Herophilos là người đầu tiên ghi chép về dây thần kinh vào thế kỷ III trước Công nguyên. Cái tên "hạ thiệt" bắt nguồn từ thực tế là đường đi của thần kinh nằm ở dưới lưỡi, theo tiếng Hán Việt: hạ ("dưới") và thiệt ("lưỡi"). Trong danh pháp Latin, từ hypo (tiếng Hy Lạp: "dưới") và glossa (tiếng Hy Lạp: "lưỡi").


Cấu trúc

Thần kinh hạ thiệt phát sinh như một số rễ nhỏ từ phía trước của hành não, phần dưới cùng của thân não, [1] [2] trong rãnh trước-bên, phân tách bó chêm (olive) và bó thon (pyramid). [3] Thần kinh đi qua khoang dưới nhện và xuyên qua màng cứng gần ống thần kinh hạ thiệt, một lỗ ở trong xương chẩm của hộp sọ. [4]

Sau khi nổi lên từ ống thần kinh hạ thiệt, thần kinh hạ thiệt tạo ra một nhánh màng não và nhặt một nhánh từ rễ trước của C1 . Sau đó, nó đi gần đến thần kinh lang thang và phân chia cột sống của thần kinh phụ, [2] xoắn xuống phía sau thần kinh lang thang và đi qua giữa động mạch cảnh trong và tĩnh mạch cảnh trong nằm trên bao động mạch cảnh . [4]

Tại một điểm ở mức độ của góc xương hàm dưới, dây thần kinh dưới cùng xuất hiện từ phía sau bụng sau cơ hai bụng . [4] Sau đó, nó vòng quanh một nhánh của động mạch chẩm và đi về phía trước vào khu vực bên dưới mệnh lệnh. [4] Thần kinh hạ thiệt di chuyển về phía bên tới cơ móng - lưỡi (cơ móng - lưỡi) và trung gian đến các cơ trâm - móng và thần kinh lưỡi . [5] Nó tiếp tục sâu đến cơ cằm - lưỡi và tiếp tục tiến về phía đầu lưỡi. Nó phân phối các nhánh cho cơ bên trong và bên ngoài của lưỡi bẩm sinh khi nó đi theo hướng này, và chi phối một số cơ (móng - lưỡi, cằm - lưỡi và trâm - lưỡi) mà nó đi qua. [5]

Các rễ con của thần kinh hạ thiệt phát sinh từ nhân hạ thiệt gần dưới cùng của thân não . [1] Nhân hạ thiệt nhận đầu vào từ cả hai vỏ não vận động nhưng đầu vào đối lập là chủ yếu; bảo tồn của lưỡi về cơ bản là bên. [6] Tín hiệu từ các trục cơ trên lưỡi di chuyển qua dây thần kinh dưới đồi, di chuyển lên thần kinh lưỡi đồng bộ trên nhân trung não của thần kinh sinh ba . [2]

  • Thần kinh hạ thiệt nổi lên như một số rễ con (được dán nhãn ở đây là số 12) từ bó chêm của hành não (được dán nhãn 13), một phần của thân não .
    Thần kinh hạ thiệt nổi lên như một số rễ con (được dán nhãn ở đây là số 12) từ bó chêm của hành não (được dán nhãn 13), một phần của thân não .
  • Thần kinh hạ thiệt rời hộp sọ thông qua ống thần kinh hạ thiệt, nằm gần lỗ mở lớn cho tủy sống, lỗ lớn .
    Thần kinh hạ thiệt rời hộp sọ thông qua ống thần kinh hạ thiệt, nằm gần lỗ mở lớn cho tủy sống, lỗ lớn .
  • Sau khi rời khỏi hộp sọ, thần kinh hạ thiệt xung quanh thần kinh lang thang và sau đó đi qua phía sau bụng sau của cơ hai bụng .
    Sau khi rời khỏi hộp sọ, thần kinh hạ thiệt xung quanh thần kinh lang thang và sau đó đi qua phía sau bụng sau của cơ hai bụng .
  • Thần kinh hạ thiệt sau đó đi sâu đến cơ móng - lưỡi, mà nó chi phối. Sau đó, nó tiếp tục và chi phối cho cơ cằm lưỡi, và về phía đầu lưỡi, nơi nó phân chia thành các nhánh chi phối cho cơ lưỡi.
    Thần kinh hạ thiệt sau đó đi sâu đến cơ móng - lưỡi, mà nó chi phối. Sau đó, nó tiếp tục và chi phối cho cơ cằm lưỡi, và về phía đầu lưỡi, nơi nó phân chia thành các nhánh chi phối cho cơ lưỡi.

Phát triển

Thần kinh hạ thiệt có nguồn gốc từ cặp đốt đầu tiên của đốt chẩm, bộ sưu tập của trung bì rằng hình thức bên cạnh các trục chính của một phôi trong sự phát triển phôi thai người . [7] Các cơ mà nó chi phối phát triển như là bó hạ thiệt từ các đốt cơ của bốn cặp đốt chẩm đầu tiên. [8] [9] Dây thần kinh được nhìn thấy lần đầu tiên như một loạt các rễ trong tuần phát triển thứ tư, đã hình thành một dây thần kinh duy nhất và liên kết với lưỡi vào tuần thứ năm. [10]

nhân hạ thiệt có nguồn gốc từ tấm nền của phôi hành não . [11] [12]

Chức năng

Hình ảnh sơ đồ của các mục tiêu thần kinh và bảo tồn hạ thiệt.

Thần kinh hạ thiệt chi phối kiểm soát vận động của các cơ bên ngoài của lưỡi: cơ cằm - lưỡi, cơ móng - lưỡi, cơ trâm - lưỡi và các cơ bên trong của lưỡi . [2] Chúng đại diện cho tất cả các cơ của lưỡi ngoại trừ cơ khẩu cái - lưỡi . Thần kinh hạ thiệt là một loại sợi ly tâm bản thể chung (GSE).

Những cơ này có liên quan đến việc di chuyển và thao tác lưỡi. [2] Các cơ cơ cằm - lưỡi trái và phải nói riêng có trách nhiệm nhô ra lưỡi. Các cơ, được gắn vào mặt dưới của phần trên và phần sau của lưỡi, khiến lưỡi nhô ra và lệch về phía đối diện. [13] Dây thần kinh dưới đồi cũng chi phối các cử động bao gồm làm sạch miệng nước bọt và các hoạt động không tự nguyện khác. nhân hạ thiệt tương tác với sự cấu tạo lưới, tham gia vào việc kiểm soát một số chuyển động phản xạ hoặc tự động, và một số sợi có nguồn gốc vỏ não chi phối sự bảo vệ trong các chuyển động vô thức liên quan đến lời nói và khớp nối.

Ý nghĩa lâm sàng

Chấn thương

Báo cáo về chấn thương cho thần kinh hạ thiệt là rất hiếm. [14] Các nguyên nhân gây thương tích phổ biến nhất trong một loạt trường hợp là do khối u và vết thương do súng bắn. [15] Một loạt các nguyên nhân khác có thể dẫn đến tổn thương dây thần kinh. Chúng bao gồm tổn thương phẫu thuật, đột quỵ tủy, đa xơ cứng, hội chứng Guillain-Barre, nhiễm trùng, bệnh sarcoit, và sự hiện diện của một ống dẫn tinh trong ống thần kinh hạ thiệt. [16] Thiệt hại có thể ở một hoặc cả hai bên, điều này sẽ ảnh hưởng đến các triệu chứng mà chấn thương gây ra. [2] Do sự gần gũi của dây thần kinh với các cấu trúc khác bao gồm dây thần kinh, động mạch và tĩnh mạch, rất hiếm khi dây thần kinh bị tổn thương trong sự cô lập. Ví dụ, tổn thương ở các dây thần kinh dưới bên trái và bên phải có thể xảy ra với tổn thương ở các dây thần kinh mặt và ba đầu do hậu quả của một cục máu đông sau khi bị xơ cứng động mạch đốt sống . Đột quỵ như vậy có thể dẫn đến cơ miệng cứng lại, khó nói, ăn và nhai.

Liệt hành tủy tiến triển (Progressive bulbar palsy), một dạng bệnh thần kinh vận động, có liên quan đến các tổn thương kết hợp của nhân hạ thiệt và nhân hoài nghi với sự teo cơ ( teo ) các dây thần kinh vận động của cầu não và hành não. Điều này có thể gây khó khăn khi cử động lưỡi, nói, nhai và nuốt do rối loạn chức năng của một số hạt nhân thần kinh sọ. [2] Bệnh thần kinh vận động là bệnh phổ biến nhất ảnh hưởng đến dây thần kinh hạ thiệt. [17]

Khám

Image of a tongue protruding from a mouth, wasted on the left, and pointing to the left.
Một thần kinh hạ thiệt bị thương sẽ khiến lưỡi bị teo cơ và lưỡi sẽ không thể đâm thẳng ra ngoài. Các chấn thương ở đây xảy ra vì phẫu thuật nang khe mang (Branchial cyst). [18]

Thần kinh hạ thiệt được khám bằng cách khám lưỡi và chuyển động của nó. Khi nghỉ ngơi, nếu dây thần kinh bị tổn thương, lưỡi có thể xuất hiện một "túi giun" (sự co cứng cơ cục bộ - fasciculation) hoặc teo cơ Các dây thần kinh sau đó được khám bằng cách lè lưỡi ra. Nếu có tổn thương dây thần kinh hoặc đường đi của nó, lưỡi thường sẽ nhưng không phải luôn luôn lệch sang một bên. [6] [19] Khi dây thần kinh bị tổn thương, lưỡi có thể cảm thấy "dày", "nặng" hoặc "vụng về". Sự yếu kém của cơ lưỡi có thể dẫn đến chậm nói, ảnh hưởng đến âm thanh đặc biệt phụ thuộc vào lưỡi để tạo ra (ví dụ, âm rung cạnh lưỡi., âm tắc răng, âm tắc chân răng, âm mũi ngạc mềm, âm R, v.v. ). [17] Sức mạnh của lưỡi có thể được khám bằng cách chọc lưỡi vào bên trong má của họ, trong khi người khám cảm thấy hoặc ấn từ má.

Thần kinh hạ thiệt mang nơron vận động thấp hơn khớp thần kinh với tế bào thần kinh vận động trên tại nhân hạ thiệt . Các triệu chứng liên quan đến chấn thương sẽ phụ thuộc vào vị trí chấn thương trong con đường này. Nếu tổn thương là ở chính dây thần kinh ( tổn thương neuron vận động dưới ), lưỡi sẽ cong về phía bị tổn thương, do yếu cơ của cơ quan sinh dục của bên bị ảnh hưởng mà hành động là làm lệch lưỡi ở phía đối diện. [19] [20] Nếu tổn thương ở đường thần kinh ( tổn thương neuron vận động trên ), lưỡi sẽ cong ra khỏi phía tổn thương, do tác động của cơ cơ cằm - lưỡi bị ảnh hưởng, và sẽ xảy ra mà không bị co cứng cơ cục bộ hoặc teo cơ, hiển nhiên. [6] Tổn thương nhân hạ thiệt sẽ dẫn đến teo cơ cơ lưỡi và lệch về phía bị ảnh hưởng khi nó bị kẹt ra ngoài. Điều này là do cơ cằm - lưỡi yếu hơn. [2]

Sử dụng trong sửa chữa thần kinh

Thần kinh hạ thiệt có thể được kết nối ( anastamoses ) với thần kinh mặt để cố gắng khôi phục chức năng khi dây thần kinh mặt bị tổn thương. Nỗ lực sửa chữa bằng cách kết nối toàn bộ hoặc một phần sợi thần kinh từ dây thần kinh dưới đồi với dây thần kinh mặt có thể được sử dụng khi có tổn thương dây thần kinh mặt (ví dụ, do chấn thương hoặc ung thư). [21] [22]

Lịch sử

Mô tả đầu tiên được ghi lại về thần kinh hạ thiệt là của Herophilos (335–280 trước Công nguyên), mặc dù nó không được đặt tên vào thời điểm đó. Việc sử dụng đầu tiên của tên hạ thiệt trong tiếng Latin là neuri hypoglossi externa đã được Winslow sử dụng vào năm 1733. Điều này được theo sau bởi một số cách đặt tên khác nhau bao gồm nervi indeterminati (thần kinh vô định), par lingual (phần lưỡi), par gustatorium (phần vị giác), great sub-lingual (thần kinh dưới lưỡi lớn) của các tác giả khác nhau; gustatory nerve (thần kinh vị giác) và lingual nerve (thần kinh lưỡi) (bởi Winslow). Nó được liệt kê vào năm 1778 dưới dạng nerve hypoglossum magnum (thần kinh hạ thiệt lớn) bởi Soemmering. Sau đó, nó được đặt tên là great hypoglossal nerve (thần kinh hạ thiệt lớn) của Cuvier vào năm 1800 như là một bản dịch của Winslow và cuối cùng được đặt tên bằng tiếng Anh bởi Knox vào năm 1832. [23]

Ở động vật

Thần kinh hạ thiệt là một trong mười hai dây thần kinh sọ được tìm thấy ở động vật có màng ối bao gồm bò sát, động vật có vú và chim. [24] Cũng như với con người, chấn thương cho các dây thần kinh hoặc thần kinh con đường sẽ dẫn đến khó khăn di chuyển lưỡi hoặc đùi nước ping, giảm sức mạnh lưỡi, và nói chung là nguyên nhân gây ra độ lệch ra khỏi mặt bị ảnh hưởng đầu tiên, và sau đó sang bên bị ảnh hưởng như co cứng phát triển. [25] Nguồn gốc tiến hóa của dây thần kinh đã được khám phá thông qua các nghiên cứu về dây thần kinh ở loài gặm nhấm và bò sát. [26] Dây thần kinh được coi là phát sinh tiến hóa từ các dây thần kinh của cột sống cổ, [2] đã được kết hợp thành một dây thần kinh riêng biệt trong quá trình tiến hóa.

Kích thước của thần kinh hạ thiệt, được đo bằng kích thước của ống thần kinh hạ thiệt, được giả thuyết là có liên quan đến sự tiến hóa của loài linh trưởng, với lý do rằng các dây thần kinh lớn hơn sẽ liên quan đến sự cải thiện trong lời nói liên quan đến sự thay đổi tiến hóa. Giả thuyết này đã được bác bỏ. [27]

Xem thêm

Tham khảo

  1. ^ a b Dale Purves (2012). Neuroscience. Sinauer Associates. tr. 726. ISBN 978-0-87893-695-3.
  2. ^ a b c d e f g h i M. J. T. Fitzgerald; Gregory Gruener; Estomih Mtui (2012). Clinical Neuroanatomy and Neuroscience. Saunders/Elsevier. tr. 216. ISBN 978-0-7020-4042-9.
  3. ^ Anthony H. Barnett (2006). Diabetes: Best Practice & Research Compendium. Elsevier Health Sciences. tr. 30. ISBN 978-0-323-04401-1.
  4. ^ a b c d Gray's Anatomy 2008, tr. 460.
  5. ^ a b Gray's Anatomy 2008, tr. 506-7.
  6. ^ a b c Kandel, Eric R. (2013). Principles of neural science (ấn bản 5.). Appleton and Lange: McGraw Hill. tr. 1541–1542. ISBN 978-0-07-139011-8.
  7. ^ Hill, Mark. “Carnegie stage 12 – Embryology”. embryology.med.unsw.edu.au. Truy cập ngày 12 tháng 3 năm 2017.
  8. ^ Coley, Brian D.; Sperling, Vera (21 tháng 5 năm 2013). Caffey's Pediatric Diagnostic Imaging (bằng tiếng Anh). Elsevier Health Sciences. tr. 115. ISBN 978-1455753604. Truy cập ngày 12 tháng 3 năm 2017.
  9. ^ Sperber, Geoffrey H.; Sperber, Steven M.; Guttmann, Geoffrey D. (2010). four occipital somites hypoglossal nerve&f=false Craniofacial Embryogenetics and Development Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp) (bằng tiếng Anh). PMPH-USA. tr. 193. ISBN 9781607950325.
  10. ^ O'Rahilly, Ronan; Müller, Fabiola (tháng 3 năm 1984). “The early development of the hypoglossal nerve and occipital somites in staged human embryos”. American Journal of Anatomy. 169 (3): 237–257. doi:10.1002/aja.1001690302. PMID 6720613.
  11. ^ “Neural - Cranial Nerve Development”. embryology.med.unsw.edu.au. Truy cập ngày 17 tháng 6 năm 2016.
  12. ^ Pansky, Ben. “Chapter 147. The Brainstem: Myelencephalon (fifth Vesicle) – Basal Motor Plate – Review of Medical Embryology Book – LifeMap Discovery”. discovery.lifemapsc.com. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 3 năm 2017. Truy cập ngày 12 tháng 3 năm 2017.
  13. ^ Gray's Anatomy 2008, tr. 953.
  14. ^ Hui, Andrew C. F.; Tsui, Ivan W. C.; Chan, David P. N. (1 tháng 6 năm 2009). “Hypoglossal nerve palsy”. Hong Kong Medical Journal = Xianggang Yi Xue Za Zhi. 15 (3): 234. ISSN 1024-2708. PMID 19494384.
  15. ^ Keane, James R. (1 tháng 6 năm 1996). “Twelfth-Nerve Palsy: Analysis of 100 Cases”. Archives of Neurology. 53 (6): 561–566. doi:10.1001/archneur.1996.00550060105023. ISSN 0003-9942. PMID 8660159.
  16. ^ Boban, Marina; Brinar, Vesna V.; Habek, Mario; Radoš, Marko (2007). “Isolated Hypoglossal Nerve Palsy: A Diagnostic Challenge”. European Neurology. 58 (3): 177–181. doi:10.1159/000104720. PMID 17622725.
  17. ^ a b “Chapter 7: Lower cranial nerves”. www.dartmouth.edu. Truy cập ngày 12 tháng 5 năm 2016.
  18. ^ Mukherjee, Sudipta; Gowshami, Chandra; Salam, Abdus; Kuddus, Ruhul; Farazi, Mohshin; Baksh, Jahid (1 tháng 1 năm 2014). “A case with unilateral hypoglossal nerve injury in branchial cyst surgery”. Journal of Brachial Plexus and Peripheral Nerve Injury. 7 (1): 2. doi:10.1186/1749-7221-7-2. PMC 3395866. PMID 22296879.
  19. ^ a b “Archived copy”. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 9 năm 2011. Truy cập ngày 4 tháng 12 năm 2011.Quản lý CS1: bản lưu trữ là tiêu đề (liên kết)
  20. ^ Brazis (2007). Localization in Clinical Neurology. tr. 342.
  21. ^ Yetiser, Sertac; Karapinar, Ugur (1 tháng 7 năm 2007). “Hypoglossal-Facial Nerve Anastomosis: A Meta-Analytic Study”. Annals of Otology, Rhinology, and Laryngology (bằng tiếng Anh). 116 (7): 542–549. doi:10.1177/000348940711600710. ISSN 0003-4894. PMID 17727086.
  22. ^ Ho, Tang. “Facial Nerve Repair Treatment”. WebMDLLC. Truy cập ngày 9 tháng 12 năm 2011.
  23. ^ Swanson, Larry W. (12 tháng 8 năm 2014). Neuroanatomical Terminology: A Lexicon of Classical Origins and Historical Foundations. tr. 300. ISBN 978-0-19-534062-4.
  24. ^ Sharma, SK (2014). Objective Zoology (bằng tiếng Anh). Krishna Prakashan Media. tr. 3.84.
  25. ^ “Physical and Neurologic Examinations – Nervous System – Veterinary Manual”. Veterinary Manual (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 19 tháng 3 năm 2017.
  26. ^ Tada, Motoki N.; Kuratani, Shigeru (1 tháng 1 năm 2015). “Evolutionary and developmental understanding of the spinal accessory nerve”. Zoological Letters. 1: 4. doi:10.1186/s40851-014-0006-8. ISSN 2056-306X. PMC 4604108. PMID 26605049.
  27. ^ Hurford, James R. (6 tháng 3 năm 2014). Origins of Language: A Slim Guide (bằng tiếng Anh). OUP Oxford. tr. Chapter "we began to speak and hear differently". ISBN 9780191009662.
Nguồn
  • Susan Standring; Neil R. Borley; và đồng nghiệp biên tập (2008). Gray's anatomy : the anatomical basis of clinical practice (ấn bản 40). London: Churchill Livingstone. ISBN 978-0-8089-2371-8.

Ghi chú

Liên kết ngoài

[[Thể loại:Hệ vận động]] [[Thể loại:Thần kinh sọ não]]

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Thần_kinh_hạ_thiệt&oldid=61174615”