Bước tới nội dung

Gustavo Adolfo Bécquer

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Gustavo Adolfo Bécquer

Gustavo Adolfo Bécquer (thường lấy bút danh: Bécquer; tên thật: Gustavo Adolfo Domínguez Bastida; Bécquer là họ hàng đằng mẹ - những người Đức di cư sang Tây Ban Nha từ thế kỷ XVI) (17 tháng 2 năm 183622 tháng 12 năm 1870) – nhà thơ, nhà văn Tây Ban Nha, một trong những nhà thơ trữ tình lớn nhất Tây Ban Nha thế kỷ XIX.

Tiểu sử

[sửa | sửa mã nguồn]
Cảng Sevilla - quê hương Bécquer

Gustavo Adolfo Bécquer sinh ở Sevilla, Tây Ban Nha, là con trai của một họa sĩ. Mồ côi bố mẹ từ nhỏ, ở với gì. Học ở San Telmo's School nhưng chủ yếu là tự học. Năm 1854 lên thủ đô Madrid sống bằng nghề viết báo, soạn kịch và làm thơ. Chịu ảnh hưởng của Lord Byron, Heinrich Heine, E. T. A. Hoffmann, Alfred de Musset. Nhiều năm cùng với em trai là họa sĩ làm sách về lịch sử các tu viện Tây Ban Nha. Năm 1861 Béquer cưới vợ nhưng cuộc hôn nhân không hạnh phúc, đến năm 1868 họ chia tay nhau. Gustavo Adolfo Bécquer mất ở Madrid vì bệnh lao.

Tác phẩm

[sửa | sửa mã nguồn]
Plaza de España ở Sevilla - quê hương Bécquer

Gustavo Adolfo Bécquer sống một cuộc đời ngắn ngủi và khó nhọc. Chỉ sau khi qua đời, sáng tác của ông mới được đánh giá cao. Thế hệ năm 98thế hệ năm 27 thừa nhận thơ của Bécquer là "sự khởi đầu của thơ trữ tình hiện đại Tây Ban Nha". Tập thơ trữ tình Rimas và tập truyện cổ tích hoang tưởng Leyendas của ông được coi là những kiệt tác của văn học Tây Ban Nha và thế giới. Những tác phẩm này được xuất bản thường xuyên ở Tây Ban Nha, được dịch ra hầu hết các thứ tiếng châu Âu và nhiều ngôn ngữ trên thế giới. Sáng tác của Gustavo Adolfo Bécquer có ảnh hưởng đến nhiều nhà thơ lớn của Tây Ban Nhachâu Mỹ Latin thế kỷ XX. Một số bài Rima của Bécquer đã được Nguyễn Viết Thắng dịch ra tiếng Việt.

Thư mục

[sửa | sửa mã nguồn]
  • Obras completas / Pról. de J. y S. Alvarez Quintero. — Madrid: Aguilar, 1949
  • Alonso М. Segundo estilo de Becquer. — Madrid: Guadarrama, 1972
  • Díaz J.-P. Gustavo Adolfo Bécquer. Vida y poesía. — Madrid: Gredos, 1958.
  • Estudios sobre Gustavo Adolfo Becquer. — Madrid: Revista de filología española, 1972.

Một vài bài thơ

[sửa | sửa mã nguồn]
Tượng Bécquer ở Sevilla
Hình Bécquer trên tiền Tây Ban Nha
Tượng Bécquer ở Moncayo
Tượng Bécquer ở Sevilla
Tượng Bécquer ở công viên María Luisa
Cô gái mắt xanh
Nếu mà em, ơi cô gái mắt xanh
Với nụ cười trong ánh nhìn rạng rỡ
Thì khi đó chắc là anh cứ ngỡ
Ánh mặt trời chiếu trên biển màu xanh.
Nếu mà em, ơi cô gái mắt xanh
Mỗi khi khóc trên mắt em dòng lệ
Thì khi đó lòng anh đây cứ ngỡ
Hoa tím bừng như lửa cháy trong sương.
Và nếu mà em, cô gái mắt xanh
Trong đêm tối bừng lên niềm ao ước
Thì ước mơ trong mắt xanh như ngọc
Anh ngỡ là sao sáng giữa trời đêm.
Sao dòng lệ đem ngăn?
Cái nhìn của nàng kiêu sa, đầy nước mắt
Còn bờ môi của tôi – cầu nguyện đã sẵn sàng
Nhưng niềm kiêu hãnh đã không cho nàng khóc
Và tôi một lời đã không thể thốt lên.
Chúng tôi đi riêng nhưng, có thể, có một lần
Nàng nhớ lại rằng con tim đã từng thắt trong ngực
Tôi sẽ tự hỏi mình: "Vì sao ta im bặt?"
Còn nàng: "Sao dòng lệ đem ngăn?"
Em hãy tin
Những con én màu đen, vào tháng Năm
Trên những mái nhà bắt đầu làm tổ
Và giang cánh, lượn lờ trước phòng em
Chúng gõ nhịp, đùa vui bên cửa sổ.
Nhưng chim én bay đi không vội vàng
Chúng ghen tỵ vì chúng mình hạnh phúc
Những con én mà tên ta đã biết
Sẽ không quay về, em hãy tin anh.
Và kim ngân hoa lại vẫn tươi xanh
Mọc sát bên nhau trong vườn sẽ lớn
Như ngày ấy, những bông hoa cúi xuống
Sẽ long lanh hơn và sẽ đẹp hơn.
Còn ngoài kia những giọt sương màu xanh
Những giọt sương long lanh trên cành lá
Chúng rơi xuống giống như từng giọt lệ
Chúng sẽ không về, em hãy tin anh.
Em hãy lắng nghe lời nói của tình
Những lời nói chẳng làm sao tránh được
Em sẽ nghe và lòng em thổn thức
Để con tim còn ngủ sẽ bừng lên.
Và bây giờ anh quỳ trước mặt em
Như con chiên cúi sát mình trước Chúa
Anh yêu em chân thành, em hãy tin
Yêu như anh, chưa từng ai yêu cả!
Hãy yêu nhau em nhé
Nếu em muốn để cho mật ngọt này
Không trở thành đắng cay và lắng xuống
Em hãy dịu dàng ghé sát bờ môi
Khẽ thở dài rồi đặt vào trước cổng.
Nếu em muốn giữ trong lòng muôn thuở
Kỷ niệm ngọt ngào của mối tình ta
Thì hôm nay hãy yêu nhau em nhé
Để mai nói lời "tha thứ", "chia xa".
Vẫn còn nước mắt
Mơ gì không nhớ nữa
Nhưng giấc mơ thật buồn
Buồn lo ngập cõi lòng
Khi ta vừa tỉnh ngủ.
Đêm đã hành hạ ta
Bằng giấc mơ khủng khiếp
Chiếc gối kia sũng ướt
Bởi nước mắt nhạt nhòa.
Chẳng lẽ con tim khóc
Đau khổ vậy sao ta
Lạy Chúa, có nghĩa là
Ta vẫn còn nước mắt!
Bản dịch của Nguyễn Viết Thắng
Rima XIII
Tu pupila es azul, y cuando ríes,
su claridad suave me recuerda
el trémulo fulgor de la mañana
que en el mar se refleja.
Tu pupila es azul, y cuando lloras,
las transparentes lágrimas en ella
se me figuran gotas de rocío
sobre una violeta.
Tu pupila es azul, y si en su fondo
como un punto de luz radia una idea
me parece, en el cielo de la tarde,
¡una perdida estrella!
Rima XXX
Asomaba a sus ojos una lágrima,
Y a mi labio una frase de perdón;
habló el orgullo y se enjugó su llanto,
y la frase en mis labios expiró.
Yo voy por un camino, ella por otro;
pero al pensar en nuestro mutuo amor,
yo digo aún: ¿por qué callé aquel día?
Y ella dirá: ¿por qué no lloré yo?
Rima LIII
Volverán las oscuras golondrinas
En tu balcón sus nidos a colgar,
y otra vez con el ala a sus cristales
Jugando llamarán.
Pero aquellas que el vuelo refrenaban
tu hermosura y mi dicha a contemplar,
aquellas que aprendieron nuestros nombres...
ésas... ¡no volverán!
Volverán las tupidas madreselvas
de tu jardín las tapias a escalar,
y otra vez a la tarde aún más hermosas
sus flores se abrirán.
Pero aquellas cuajadas de rocío
cuyas gotas mirábamos temblar
y caer como lágrimas del día...
ésas... ¡no volverán!
Volverán del amor en tus oídos
las palabras ardientes a sonar;
tu corazón de su profundo sueño
tal vez despertará.
Pero mudo y absorto y de rodillas,
como se adora a Dios ante su altar,
como yo te he querido..., desengáñate,
nadie así te amará.
Rima LVIII
¿Quieres que de ese néctar delicioso
no te amargue la hez?
Pues aspírale, acércale a tus labios
y déjale después.
¿Quieres que conservemos una dulce
memoria de este amor?
Pues amémonos hoy mucho y mañana
digámonos ¡adiós!
Rima LXVIII
No sé lo que he soñado
en la noche pasada.
Triste, muy triste debió ser el sueño,
pues despierto la angustia me duraba.
Noté al incorporarme
húmeda la almohada,
y por primera vez sentí al notarlo
de un amargo placer henchirse el alma.
Triste cosa es el sueño
que llanto nos arranca,
mas tengo en mi tristeza una alegría...
¡Sé que aún me quedan lágrimas!

Becquer đặt nhạc

[sửa | sửa mã nguồn]

Rimas của ông đã được rất quan trọng trong việc nghiên cứu âm nhạc của thế kỷ XIX vì thơ của ông là hầu hết các thiết lập để âm nhạc trong toàn bộ lịch sử. Các Rimas có khoảng hai trăm phiên bản đưa vào âm nhạc của các nhạc sĩ như Isaac Albéniz hoặc Joaquín Turina. Quan trọng nhất của tất cả là Rhymes bởi Becquer Isaac Albéniz vì Albéniz là một trong những nhà soạn nhạc vĩ đại nhất của toàn thế giới. Các Rhymes gần đây đã được phát hiện trong hai phiên bản của họ về điểm số, cho loa và cho ca sĩ, và đang được chỉnh sửa như điểm và ghi là "Complete Edition của Becquer Rhymes của nhà soạn nhạc Isaac Albéniz 'lần đầu tiên vào năm 2014.

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]