Họ Hắc dược hoa
Họ Hắc dược hoa | |
---|---|
Phân loại khoa học | |
Giới (regnum) | Plantae |
(không phân hạng) | Angiospermae |
(không phân hạng) | Monocots |
Bộ (ordo) | Liliales |
Họ (familia) | Melanthiaceae Batsch ex Borkh.[1][2], 1797 |
Chi điển hình | |
Melanthium L., 1753 | |
Các chi | |
Xem văn bản |
Họ Hắc dược hoa hay họ Lê lô (danh pháp khoa học: Melanthiaceae) là một họ thực vật có hoa bao gồm khoảng 154-201 loài cây thân thảo sống lâu năm tại khu vực Bắc bán cầu[3]. Họ này được khá ít các nhà phân loại học công nhận, và định nghĩa cũng thay đổi nhiều. Các tác giả trước đây coi các loài cây này thuộc về họ Liliaceae, một phần là do các lá đài và cánh hoa của chúng tương tự như nhau và thường là lớn và sặc sỡ như hoa của các loài trong họ loa kèn[3], trong khi đó một số nhà phân loại học gần đây hơn lại xếp chúng trong họ Trilliaceae. Tuy nhiên, xử lý hiện đại có uy tín nhất, hệ thống APG III năm 2009 (không đổi so với các phiên bản năm 1998 và 2003), lại công nhận họ này và đặt nó trong bộ Liliales của nhánh monocots. Theo định nghĩa của APG III thì họ này bao gồm 16 chi và 170 loài.
Các loài quen thuộc của họ này có trọng lâu bốn lá (Paris quadrifolia) và cỏ duyên linh (Trillium spp.).
Phát sinh chủng loài
[sửa | sửa mã nguồn]Cây phát sinh chủng loài dưới đây lấy theo APG III.
Liliales |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Các chi
[sửa | sửa mã nguồn]APG chia họ này ra làm 5 tông như sau:
- Tông Melanthieae (7-8 chi, khoảng 100 loài)
- Amianthium (bao gồm cả Chrosperma) Có thể nhập vào chi Zigadenus: Á miên liên
- Anticlea (bao gồm cả Stenanthella). Có thể nhập vào chi Stenanthium.
- Melanthium (Có thể gộp trong chi Veratrum): Hắc dược hoa
- Schoenocaulon
- Stenanthium
- Toxicoscordion
- Veratrum: Lê lô
- Zigadenus (có thể bao gồm cả Anticlea, Toxicoscordion)
- Tông Chionographideae (2 chi, 6 loài)
- Chamaelirium: Bách hợp lùn
- Chionographis: Bạch ti thảo
- Tông Parideae (3-5 chi, khoảng 80 loài). Một vài hệ thống phân loại coi nhóm này là họ Trilliaceae.
- Daiswa (có thể gộp trong Paris): Thất diệp nhất chi hoa.
- Kinugasa (có thể gộp trong Paris).
- Paris: Trọng lâu
- Pseudotrillium (1 loài Pseudotrillium rivale, chi được đề xuất năm 2002 để tách ra khỏi chi Trillium)
- Trillidium (Có thể gộp trong Trillium).
- Trillium: Duyên linh thảo
- Tông Heloniadeae (1-3 chi, 9 loài)
- Helonias (có thể gộp cả chi Heloniopsis).
- Heloniopsis (có thể gộp trong chi Helonias): Hồ ma hoa
- Ypsilandra (có thể gộp trong chi Helonias).
- Tông Xerophylleae (1 chi, 2 loài)
- Xerophyllum: Bách hợp lá khô
Các chi chuyển đi
[sửa | sửa mã nguồn]Các chi chuyển sang các họ khác bao gồm:
- Aletris, Lophiola, Metanarthecium, Narthecium, Nietneria sang họ Nartheciaceae thuộc bộ Củ nâu (Dioscoreales)
- Japanolirion, Petrosavia, Protolirion (đồng nghĩa của Petrosavia) sang họ Petrosaviaceae thuộc bộ Petrosaviales.
- Harperocallis, Pleea, Tofieldia, Triantha (một phần của chi Tofieldia?) thuộc họ Tofieldiaceae trong bộ Trạch tả (Alismatales).
Hình ảnh
[sửa | sửa mã nguồn]-
Các khuyết tật sinh sản ở cừu gặm cỏ có chứa lê lô California (Veratrum californicum) đã cung cấp cái nhìn thấu suốt quan trọng vào sinh học phát triển trong thế kỷ 20.
-
Cỏ duyên linh hoa rủ (Trillium cernuum) là loại cỏ phù du mùa xuân khá phổ biến trong đồng rừng tại vùng ôn đới ở Bắc Mỹ và châu Á.
Ghi chú
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ Angiosperm Phylogeny Group (2009). “An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III”. Botanical Journal of the Linnean Society. 161 (2): 105–121. doi:10.1111/j.1095-8339.2009.00996.x. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 25 tháng 5 năm 2017. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2013.
- ^ Melanthiaceae trong IPNI
- ^ a b W. B. Zomlefer & N. H. Williams, W. M. Whitten, W. S. Judd (2001). “Generic circumscriptions and relationships in the tribe Melanthieae (Liliales, Melanthiaceae), with emphasis on Zigadenus: Evidence from ITS and TRNL-F sequence date”. American Journal of Botany. Botanical Society of America. 88 (9): 1657–1669. doi:10.2307/3558411. Truy cập ngày 5 tháng 1 năm 2011.Quản lý CS1: sử dụng tham số tác giả (liên kết)
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn]Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Họ Hắc dược hoa. |
- Melanthiaceae Lưu trữ 2020-04-26 tại Wayback Machine [theo nghĩa rất rộng] và Trilliaceae Lưu trữ 2007-01-03 tại Wayback Machine trong L. Watson và M.J. Dallwitz (1992 trở đi). The families of flowering plants Lưu trữ 2007-01-03 tại Wayback Machine: descriptions, illustrations, identification, information retrieval. Phiên bản: ngày 20 tháng 5 năm 2010. http://delta-intkey.com Lưu trữ 2007-01-03 tại Wayback Machine.
- Phân loại trong NCBI
- Liên kết của họ Melanthiaceae Lưu trữ 2008-10-12 tại Wayback Machine và họ Trilliaceae Lưu trữ 2007-06-24 tại Wayback Machine tại CSDL, Texas