Nhóm ngôn ngữ Benue-Congo
Nhóm ngôn ngữ Benue–Congo
| |
|---|---|
| Benue Đông–Congo | |
| Phân bố địa lý | châu Phi, từ Nigeria về phía đông và phía nam |
| Phân loại ngôn ngữ học | Niger-Congo
|
| Ngữ ngành con |
|
| Glottolog: | benu1247[1] |
 Nhóm ngôn ngữ Benue-Congo trong ngữ hệ Niger-Congo. Các ngôn ngữ không phải Benue-Congo có màu xám. | |
Nhóm ngôn ngữ Benue-Congo (đôi khi được gọi là Benue Đông-Congo) là một phân nhóm chính của ngữ hệ Niger-Congo, hiện diện hầu như khắp châu Phi hạ Sahara.
Nhóm này bao gồm 938 ngôn ngữ được nói bởi chừng 550 triệu người.
Nó bao gồm hai nhánh chính:
- Nhóm ngôn ngữ Niger Trung (hoặc Platoid), được nói chủ yếu ở Nigeria
- Nhóm ngôn ngữ Bantoid–Cross, được nói ở Nigeria, Cameroon và hầu hết châu Phi hạ Sahara, vì chúng có chứa các ngôn ngữ Bantu (thông qua nhánh Nam Baltoid).
Phân nhóm
[sửa | sửa mã nguồn]
Phân nhóm Niger Trung (hoặc Platoid) có các nhóm Plateau, Jukunoid và Kainji; còn phân nhóm Bantoid–Cross tạo thành từ nhóm Bantoid, Dakoid và Cross River.
Các nhánh của nhóm ngôn ngữ Benue-Congo như sau: (số ngôn ngữ kèm theo)
| Nhóm ngôn ngữ Benue‑Congo |
| ||||||||||||||||||||||||
Tiếng Ukaan cũng liên quan đến nhóm ngôn ngữ Benue-Congo; Roger Blench nghi ngờ đây có thể là ngôn ngữ Benue (Đông)-Congo khác biệt nhất hoặc là họ hàng gần với Benue-Congo.
Tiếng Fali và tiếng Tita cũng có thể thuộc nhóm Benue-Congo nhưng không được phân loại.
Xem thêm
[sửa | sửa mã nguồn]- Danh sách từ vựng phục dựng Benue-Congo nguyên thủy (Wiktionary)
- Biểu đồ hệ thống các ngôn ngữ Niger-Congo với số lượng người nói
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập (2013). “Benue–Congo”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- ^ Watters, John R biên tập (2018). East Benue-Congo: Nouns, pronouns, and verbs (pdf). Berlin: Language Science Press. doi:10.5281/zenodo.1314306. ISBN 978-3-96110-100-9.
- Wolf, Paul Polydoor de (1971) The Noun Class System of Proto-Benue–Congo (Thesis, Leiden University). The Hague/Paris: Mouton.
- Williamson, Kay (1989) 'Benue–Congo Overview', pp. 248–274 in Bendor-Samuel, John & Rhonda L. Hartell (eds.) The Niger–Congo Languages – A classification and description of Africa's largest language family. Lanham, Maryland: University Press of America.