Thành viên:Naazulene/Giới dị giao tử

Human male XY chromosomes after G-banding

Giới dị giao tử dùng để chỉ giới tính của một loài mà ở giới tính đó, hai nhiễm sắc thể giới tính không cùng loại. Ví dụ, ở loài người, giới đực sẽ là giới dị giao tử vì có cặp nhiễm sắc thể giới tính XY; còn giới cái sẽ là giới đồng giao tử vì có cặp nhiễm sắc thể giới tính XX. Đây là "cơ chế xác định giới tính XY".

Tuy nhiên, ở chim và một số loài bò sát, giới đực là giới đồng giao tử vì có cặp nhiễm sắc thể giới tính ZZ, còn giới cái có cặp nhiễm sắc thể ZW nên là giới dị giao tử. Ở thú mỏ vịt cũng tương tự. Trong lớp côn trùng, bộ Cánh vẩy (bướm và ngài) có giới cái dị hợp tử, nhưng chi Ruồi giấm lại có giới đực dị hợp tử. Đây là "cơ chế xác định giới tính ZW".

Ở những cá thể dị giao tử, hoán vị giữa các nhiễm sắc thể giới tính có thể giảm hoặc không diễn ra; ở một số loài điều này còn "lây" sang các nhiễm sắc thể thường, gây nên hiện tượng giảm phân không vắt chéo. Ví dụ, nhiều dòng Ruồi giấm thường đực không thực hiện bắt chéo trong giảm phân nên không có sự hoán vị gen diễn ra, dù giới cái có hoán vị.

See also

• Quy tắc Haldane về sự tạo loài lai
• Quy tắc Haldane-Huxley về sự giảm phân không vắt chéo