Tippu Sultan
Tippu Sultan | |
---|---|
Vua xứ Mysore | |
Tranh vẽ Tippu Sultan, 1792. | |
Trị vì | 1782 - 1799 |
Tiền nhiệm | Haidar Ali |
Kế nhiệm | Vương quốc sụp đổ |
Thông tin chung | |
Sinh | 20 tháng 11 năm 1750 Devanahalli |
Mất | 4 tháng 5 năm 1799 Srirangapattana |
An táng | Srirangapattana |
Thân phụ | Haidar Ali |
Thân mẫu | Fakhr-un-nissa |
Tôn giáo | Hồi giáo |
Sultan Fateh Ali Tipu (Kannada: ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್) (tiếng Urdu: سلطان فتح علی خان ٹیپو) Tháng 11 năm 1750, Devanahalli – 4 tháng 5 năm 1799, Srirangapattana), có biệt hiệu Con hổ vùng Mysore, là vua thực quyền của Vương quốc Mysore đạo Hồi, từ năm 1782 (năm vua cha chết) đến khi qua đời 1799. Ông là con trưởng của Hyder Ali và vợ thứ, Fatima hay Fakhr-un-nissa. Tên đầy đủ của ông là Sultan Fateh Ali Khan Shahab hay Tipu Saheb Tipu Sultan. Không những là một ông vua, ông còn là một học giả, chiến sĩ, và nhà thơ. Ông là một tín đồ Hồi giáo sùng đạo, nhưng phần lớn thần dân ông theo Ấn giáo. Để đáp lại lời đề nghị của người Pháp, ông cho xây ngôi nhà thờ đầu tiên ở Mysore. Khi liên minh với Pháp để đánh thực dân Anh, cả Tippu Sultan và Hyder Ali đều không ngại nhờ bộ binhPháp được đào tạo đánh Maratha, Sira, Malabar, Coorg và Bednur. Ông nói giỏi nhiều ngôn ngữ.[1] Ông giúp đỡ vua cha Hyder Ali đánh bại quân Anh trong cuộc Chiến tranh xứ Mysore lần thứ hai, và đàm phán để ký Hiệp ước Mangalore với họ. Tuy nhiên, ông bại trận trong Chiến tranh Anh-Mysore lần thứ ba và cuộc Chiến tranh Anh-Mysore lần thứ tư bởi liên quân Công ty Đông Ấn của Anh, Nhà Nizam của Hyderabad và một nước bé hơn là Travancore. Tippu Sultan hy sinh khi bảo vệ thủ đô Srirangapattana trước cuộc tấn công của quân Anh, vào ngày 4 tháng 5 năm 1799. Ông Walter Scott, đã bình luận về sự thoái vị của Napoléon Bonaparte năm 1814 và có nhắc đến ông.
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- Agha, Shamsu. Tipu Sultan", "Mirza Ghalib in London";, "Flight Delayed", Paperback, ISBN 0901974420
- Ali, B Sheik. Tippu Sultan, Nyasanal Buk Trast
- Amjad, Sayyid. 'Ali Ashahri, Savanih Tipu Sultan, Himaliyah Buk Ha®us
- Banglori, Mahmud Khan Mahmud. Sahifah-yi Tipu Sultan, Himālayah Pablishing Hā'ūs,
- Bhagwan, Gidwami S. The Sword of Tipu Sultan: The Life and Legend of Tipu Sultan of India, Allied Publishers 1978
- Bowring, Lewin. Haidar Ali and Tipu Sultan and the Struggle with the Musalman Powers of the South Lưu trữ 2009-12-04 tại Wayback Machine, Asian Educational Services, India, ISBN 812061299X
- Brittlebank, Kate. Tipu Sultan's Search for Legitimacy: Islam and Kingship in a Hindu Domain, OUP India, ISBN 0195639774
- Buddle, Anne. Tigers Round the Throne, Zamana Gallery, ISBN 1869933028
- Campbell, Richard Hamilton. Tippoo Sultan: The fall of Srirangapattana and the restoration of the Hindu raj, Govt. Press
- Chinnian, P. Tipu Sultan the Great, Siva Publications
- Habib, Irfan. State and Diplomacy Under Tipu Sultan: Documents and Essays, Manohar Publishers and Distributors, ISBN 818522952X
- Hashimi, Sajjad. Tipu Sultan, Maktabah-yi Urdu Da®ijast
- Home, Robert. Select Views in Mysore: The Country of Tipu Sultan from Drawings Taken on the Spot by Mr. Home, Asian Educational Services, India, ISBN 8120615123
- Mohibbul Hasan. History of Tipu Sultan, Aakar Books, ISBN 8187879572
- Mohibbul Hasan. Tipu Sultan's Mission to Constantinople, Aakar Books, ISBN 8187879564
- Moienuddin, Mohammad. Sunset at Srirangapatam: After the death of Tipu Sultan, Orient Longman, ISBN 8125019197
- Pande, B. N. Aurangzeb and Tipu Sultan: Evaluation of their religious policies (IOS series), Institute of Objective Studies
- Siddiqi, Faiz Alam. Sultan Tipu Shahid, Buk Karnar,
- Strandberg, Samuel. Tipu Sultan: The Tiger of Mysore: or, to fight against the odds, AB Samuel Travel, ISBN 9163073331
- Taylor, George. Coins of Tipu Sultan, Asian Educational Services, India, ISBN 8120605039
- Wigington, Robin. Firearms of Tipu Sultan, 1783-99, J. Taylor Book Ventures, ISBN 1871224136
- Haidar Ali and Tipu Sultan and the Struggle with the Mohammadan Powers of the South, Cosmo (Publications, India), ISBN 8177554352
- Confronting Colonialism: Resistance and Modernization Under Haider Ali and Tipu Sultan (Anthem South Asian Studies), Anthem Press, ISBN 1843310244
Chú thích
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ Brittlebank, Kate. Tippu Sultan's Search for Legitimacy: Islam and Kingship in a Hindu Domain, Vol 5. Pp. 184. Oxford University Press.
Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn]- Bangalore best Lưu trữ 2007-03-10 tại Wayback Machine
- Bharath Rakshak Lưu trữ 2007-02-06 tại Wayback Machine
- Book on Tipu sultan Lưu trữ 2012-07-17 tại Wayback Machine- voi.org
- Biography
- Biography Lưu trữ 2007-07-30 tại Wayback Machine- nationalgalleries.org.uk
- Biography of Tipu sultan Lưu trữ 2011-10-13 tại Wayback Machine- Tipusultan.org
- Dedicated to life and works of Tipu Sultan Lưu trữ 2011-10-13 tại Wayback Machine
- The Tiger of Mysore - Dramatised account of the British campaign against Tipu Sultan by G. A. Henty, from Project Gutenberg
- Review of Tipu Sultan: Villain or Hero? Lưu trữ 2007-10-17 tại Wayback Machine - IndiaStar Review of Books
- Rule of Tipu Sultan
- The Fourth Mysore War Lưu trữ 2009-10-01 tại Wayback Machine
- The Sword of Tippu Sultan
- Tipu Sultan Portal
- Urdu History of Tipu Sultan