Vật chất tối tự tương tác
Trong vật lý thiên văn và vật lý hạt, vật chất tối tự tương tác (SIDM) giả định vật chất tối có khả năng tự tương tác, trái ngược với vật chất tối không va chạm được trong mô hình Lambda-CDM giả định. SIDM đã được đưa ra vào năm 2000 để giải quyết một số xung đột giữa các quan sát và mô phỏng cơ thể N (chỉ vật chất tối lạnh không va chạm) trên quy mô thiên hà và nhỏ hơn.[1] Nó cũng được sử dụng để giải thích các quan sát năm 2015 về ESO 146-5 lõi của cụm thiên hà Abell 3827.[2] Tuy nhiên, phát hiện sau đó đã được giảm giá dựa trên các quan sát và mô hình hóa của cụm.[3][4]
Vật chất tối tự tương tác cũng đã được đưa ra như một lời giải thích cho tín hiệu điều chế hàng năm của DAMA.[2][5][6]
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
- MACS J0025.4-1222, các quan sát thiên văn hạn chế sự tự tương tác DM
- ESO 146-5, trung tâm của Abell 3827 được tuyên bố là bằng chứng đầu tiên của SIDM
- Hạt tương tác mạnh (SIMP), được đề xuất để giải thích dữ liệu tia vũ trụ
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Spergel, David N.; Steinhardt, Paul J. (ngày 24 tháng 4 năm 2000). “Observational evidence for self-interacting cold dark matter”. Physical Review Letters. 84 (17): 3760–3763. arXiv:astro-ph/9909386. Bibcode:2000PhRvL..84.3760S. doi:10.1103/PhysRevLett.84.3760. PMID 11019199.
- ^ a b Richard Massey; và đồng nghiệp (tháng 6 năm 2015). “The behaviour of dark matter associated with four bright cluster galaxies in the 10 kpc core of Abell 3827”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 449 (4P): 3393–3406. arXiv:1504.03388. Bibcode:2015MNRAS.449.3393M. doi:10.1093/mnras/stv467. commentary The Possible First Signs of Self-interacting Dark Matter
- ^ Massey, Richard; và đồng nghiệp (tháng 8 năm 2017). “Dark matter dynamics in Abell 3827: new data consistent with standard Cold Dark Matter”. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 477 (1): 669–677. arXiv:1708.04245. Bibcode:2018MNRAS.477..669M. doi:10.1093/mnras/sty630.
- ^ Dark matter isn't interacting with itself after all
- ^ Mitra, Saibal (ngày 15 tháng 6 năm 2005). “Has DAMA detected self-interacting dark matter?”. Physical Review D. 71 (12): 121302. arXiv:astro-ph/0409121. Bibcode:2005PhRvD..71l1302M. doi:10.1103/PhysRevD.71.121302.
- ^ Moskowitz, Clara (ngày 20 tháng 4 năm 2015). “Dark Matter May Feel a "Dark Force" That the Rest of the Universe Does Not”. Scientific American.
Đọc thêm[sửa | sửa mã nguồn]
- Bertone, Gianfranco (2010). Particle Dark Matter: Observations, Models and Searches. Cambridge University Press. tr. 762. Bibcode:2010pdmo.book.....B. ISBN 978-0-521-76368-4. Bertone, Gianfranco (2010). Particle Dark Matter: Observations, Models and Searches. Cambridge University Press. tr. 762. Bibcode:2010pdmo.book.....B. ISBN 978-0-521-76368-4. Bertone, Gianfranco (2010). Particle Dark Matter: Observations, Models and Searches. Cambridge University Press. tr. 762. Bibcode:2010pdmo.book.....B. ISBN 978-0-521-76368-4.
- Musser, George (tháng 5 năm 2000). “What's the Matter?”. Scientific American. Bibcode:2000SciAm.282e..24M. doi:10.1038/scientificamerican0500-24.
- Lawrence, Krauss (2000). Quintessence: The Search for Missing Mass in the Universe. Basic Books. tr. 384. ISBN 978-0465037414. Lawrence, Krauss (2000). Quintessence: The Search for Missing Mass in the Universe. Basic Books. tr. 384. ISBN 978-0465037414. Lawrence, Krauss (2000). Quintessence: The Search for Missing Mass in the Universe. Basic Books. tr. 384. ISBN 978-0465037414.
- Sharpe, Dan (2017). Exploring Composite Dark Matter with SIDM and CDM. ISBN 978-1520306315. Sharpe, Dan (2017). Exploring Composite Dark Matter with SIDM and CDM. ISBN 978-1520306315. Sharpe, Dan (2017). Exploring Composite Dark Matter with SIDM and CDM. ISBN 978-1520306315.
| Các dạng vật chất tối |   | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hạt giả tưởng | |||||||
| Các thuyết và đối tượng | |||||||
| Tìm kiếm thí nghiệm |
| ||||||
| Thiên hà tối tiềm năng | |||||||
| Liên quan | |||||||
