Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Juana I của Navarra”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1: Dòng 1:
<br />{{Thông tin nhân vật hoàng gia|tên=Joan I<br><small>{{Vương miện}} Nữ hoàng của Navarre|chức vị 1=Nữ hoàng Navarre <small>và Nữ bá tước của xứ Champagne<br>Cùng [[Philippe IV của Pháp|Philip I]]|tại vị 1=1274-1305|tiền nhiệm 1=[[Henry I của Navarre|Henry I]] {{Vương miện}}|kế nhiệm 1=[[Louis X của Pháp|Louis I]] {{Vương miện}}|hình=JeanneINavarre.jpg|nhiếp chính 1=[[Philippe IV của Pháp|Philip I]] {{Vương miện}}|chức vị 2=Vương hậu Pháp|tại vị 2=1285-1305|sinh=14 tháng 1 năm 1273<br>[[Bar-sur-Seine]], [[Pháp]]|mất=Ngày 2 tháng 4 năm 1305 (32 tuổi)<br>[[Château de Vincennes]], [[Pháp]]|phối ngẫu=[[Philippe IV của Pháp]]|con cái=[[Louis X của Pháp]]<br> [[Philippe V của Pháp|Philip V của Pháp]]<br> [[Charles IV của Pháp]]<br> [[Isabelle của Pháp (1295-1358)|Isabelle, Hoàng hậu Anh]]|cha=[[Henry I của Navarre|Henry I]]|mẹ=[[Blanche xứ Artois]]|nơi an táng=[[Paris]], [[Pháp]]|triều đại=[[Nhà Blois]]|tôn giáo=[[Công giáo La Mã]]|tiền nhiệm 2=[[Marie xứ Brabant]] {{Vương miện}}|kế nhiệm 2=[[Margaret xứ Burgundy, Vương hậu Pháp|Margaret xứ Burgundy]] {{Vương miện}}|kiểu nhiếp chính 1=Đồng trị vì}}
<br />{{Thông tin nhân vật hoàng gia|tên=Joan I<br><small>{{Vương miện}} Nữ hoàng của Navarre|chức vị 1=Nữ hoàng Navarre <small>và Nữ bá tước của xứ Champagne<br>Cùng [[Philippe IV của Pháp|Philip I]]|tại vị 1=1274-1305|tiền nhiệm 1=[[Henry I của Navarre|Henry I]] {{Vương miện}}|kế nhiệm 1=[[Louis X của Pháp|Louis I]] {{Vương miện}}|hình=oan I of Navarre, Queen of France as Benefactress, from a portal in the College de Navarre, Paris, c. 1305, limestone - Bode-Museum - DSC03464.JPG|nhiếp chính 1=[[Philippe IV của Pháp|Philip I]] {{Vương miện}}|chức vị 2=Vương hậu Pháp|tại vị 2=1285-1305|sinh=14 tháng 1 năm 1273<br>[[Bar-sur-Seine]], [[Pháp]]|mất=Ngày 2 tháng 4 năm 1305 (32 tuổi)<br>[[Château de Vincennes]], [[Pháp]]|phối ngẫu=[[Philippe IV của Pháp]]|con cái=[[Louis X của Pháp]]<br> [[Philippe V của Pháp|Philip V của Pháp]]<br> [[Charles IV của Pháp]]<br> [[Isabelle của Pháp (1295-1358)|Isabelle, Hoàng hậu Anh]]|cha=[[Henry I của Navarre|Henry I]]|mẹ=[[Blanche xứ Artois]]|nơi an táng=[[Paris]], [[Pháp]]|triều đại=[[Nhà Blois]]|tôn giáo=[[Công giáo La Mã]]|tiền nhiệm 2=[[Marie xứ Brabant]] {{Vương miện}}|kế nhiệm 2=[[Margaret xứ Burgundy, Vương hậu Pháp|Margaret xứ Burgundy]] {{Vương miện}}|kiểu nhiếp chính 1=Đồng trị vì}}


'''Joan I của Navarre''' (hay còn gọi là '''''Jeanne''''') (14 tháng 1 1273 – 31 tháng 3/2 tháng 4 1305)<ref>[[An annotated index of medieval women]]. Markus Wiener Publishers. 1992. <nowiki>ISBN 9780910129275</nowiki>. Retrieved 2010-03-25.</ref> là nữ hoàng của Navarre và là nữ bá tước của Champagne từ năm 1274 cho đến năm 1305; bà cũng là vương hậu của Pháp khi kết hôn với [[Philippe IV của Pháp|Philip IV của Pháp]]. Bà là con gái của vua [[Henry I của Navarre]] và [[Blanche xứ Artois]]. Tuy Joan là nữ hoàng Navarre nhưng thực ra cả đời này bà không bao giờ được đến đây, dù chỉ một lần.<ref name=":0" />
'''Joan I của Navarre''' (hay còn gọi là '''''Jeanne''''') (14 tháng 1 1273 – 31 tháng 3/2 tháng 4 1305)<ref>[[An annotated index of medieval women]]. Markus Wiener Publishers. 1992. <nowiki>ISBN 9780910129275</nowiki>. Retrieved 2010-03-25.</ref> là nữ hoàng của Navarre và là nữ bá tước của Champagne từ năm 1274 cho đến năm 1305; bà cũng là vương hậu của Pháp khi kết hôn với [[Philippe IV của Pháp|Philip IV của Pháp]]. Bà là con gái của vua [[Henry I của Navarre]] và [[Blanche xứ Artois]]. Tuy Joan là nữ hoàng Navarre nhưng thực ra cả đời này bà không bao giờ được đến đây, dù chỉ một lần.<ref name=":0" />

Phiên bản lúc 05:02, ngày 24 tháng 5 năm 2019


Joan I
Vua hoặc hoàng đế Nữ hoàng của Navarre
Tập tin:Oan I of Navarre, Queen of France as Benefactress, from a portal in the College de Navarre, Paris, c. 1305, limestone - Bode-Museum - DSC03464.JPG
Nữ hoàng Navarre và Nữ bá tước của xứ Champagne
Cùng Philip I
Tại vị1274-1305
Đồng trị vìPhilip I Vua hoặc hoàng đế
Tiền nhiệmHenry I Vua hoặc hoàng đế
Kế nhiệmLouis I Vua hoặc hoàng đế
Vương hậu Pháp
Tại vị1285-1305
Tiền nhiệmMarie xứ Brabant Vua hoặc hoàng đế
Kế nhiệmMargaret xứ Burgundy Vua hoặc hoàng đế
Thông tin chung
Sinh14 tháng 1 năm 1273
Bar-sur-Seine, Pháp
MấtNgày 2 tháng 4 năm 1305 (32 tuổi)
Château de Vincennes, Pháp
An tángParis, Pháp
Phối ngẫuPhilippe IV của Pháp
Hậu duệLouis X của Pháp
Philip V của Pháp
Charles IV của Pháp
Isabelle, Hoàng hậu Anh
Hoàng tộcNhà Blois
Thân phụHenry I
Thân mẫuBlanche xứ Artois
Tôn giáoCông giáo La Mã

Joan I của Navarre (hay còn gọi là Jeanne) (14 tháng 1 1273 – 31 tháng 3/2 tháng 4 1305)[1] là nữ hoàng của Navarre và là nữ bá tước của Champagne từ năm 1274 cho đến năm 1305; bà cũng là vương hậu của Pháp khi kết hôn với Philip IV của Pháp. Bà là con gái của vua Henry I của Navarre và Blanche xứ Artois. Tuy Joan là nữ hoàng Navarre nhưng thực ra cả đời này bà không bao giờ được đến đây, dù chỉ một lần.[2]

Cuộc sống trị vì

Công chúa Navarre

Joan sinh ra ở Bar-sur-Seine, Champagne vào ngày 14 tháng 1 năm 1273 và là là một công chúa của Nhà Blois.[2] Cha Joan là một vị vua của vùng Navarre, và mẹ của Joan là Blanche xứ Artois, một vương hậu hạ cấp xứ Navarre (Thái hậu) từng nắm giữ vương quyền Navarre như một vị nhiếp chính cho con gái và hạt Champagne, cho đến khi Joan đã đủ lớn để tự trị vì. Năm sau, sau sự qua đời của cha bà, bà trở thành Nữ bá tước Champagne và nữ hoàng của Navarre.[3] Mẹ bà, Blanche, là người giám hộ và nhiếp chính của bà ở Navarre. Nhiều thế lực khác nhau, cả nước ngoài và người Navarre, đã tìm cách lợi dụng thiểu số người thừa kế và "điểm yếu" của nữ nhiếp chính, khiến Joan và mẹ bà phải tìm đến sự bảo vệ tại tòa án Philip III của Pháp. Mẹ bà đến Pháp năm 1274 và theo Hiệp ước Orleans năm 1275, Joan phải đính hôn với một trong những người con trai của Philip (Louis hoặc Philip).[4] Do đó, Blanche đặt con gái của mình và chính phủ Navarre dưới sự bảo vệ của Quốc vương Pháp. Sau này, Philip lên trị vì vua Navarre cùng Joan. Nhưng trên thực tế, không rõ liệu bà có từng sống ở Navarre trong thời thơ ấu hay không.[2]Và từ đó dấy lên một nghi vấn có nên cho bà là Nữ hoàng Navarre hay không.

Vương hậu Pháp

Năm 11 tuổi, Joan kết hôn với Philip IV,vua tương lai của Pháp vào ngày 16 tháng 8 năm 1284 và bà trở thành vương hậu của Pháp vào năm 1285 một năm sau đó. Lần lượt ba người con trai còn sống của họ sẽ trở thành vua của Pháp và cũng đều thừa kế luôn và cũng làm vua Navarre: Louis, Philip và Charles, còn cô con gái duy nhất còn sống của bà, Isabella, trở thành vương hậu của Anh.

Joan được mô tả là đầy đặn và chất phác, trong khi cô con gái xinh đẹp của bà là Isabella giống cha mình hơn về ngoại hình. Liên quan đến tính cách của bà, người ta cho rằng Joan rất táo bạo, can đảm và dám nghĩ dám làm.

Đồng xu được khắc để tôn vinh Joan.

Joan được mô tả là một thành công trong vai trò Nữ hoàng Pháp: bà bảo đảm sự kế vị, còn là một vương hậu đáng mến của triều đình, một đệ nhất phu nhân trang nghiêm và có mối quan hệ rất tốt với Nhà vua. Lớn lên cùng nhau, cặp đôi này rất thân thiết với nhau và Philip cho rằng là đã yêu và tôn trọng bà sâu sắc[5]. Bởi vậy, sau khi bà mất, Philip không lấy thêm ai khác. Sự phụ thuộc tình cảm của Philip vào Joan được đề xuất là lý do tại sao bà không bao giờ đến thăm Navarre. Nói cách khác, vì Philip và việc triều đình mà Joan không thể trở về quê hương mà mãi mãi ở đất khách quê người. Năm 1294, Philip bổ nhiệm nhiếp chính của mình về nước Pháp nếu con trai ông lên ngôi, nhưng vẫn còn là trẻ vị thành niên.[6] Tuy nhiên, ông không giao cho bà những việc hậu sự trong triều đình cho bà, trừ khi họ liên quan đến lãnh địa của riêng bà Navarre và Champagne.[6]

Vương hậu Joan đã thành lập trường đại học Navarre nổi tiếng ở Paris vào năm 1305. Tuy nhiên bà đã mất cùng năm sau đó.

Nữ hoàng và nữ bá tước xứ Champagne

Nữ hoàng Joan, nữ bá tước xứ Champagne và Brie được tuyên bố đa số là hợp pháp khi kết hôn năm 1284, và tỏ lòng tôn kính với Champagne và Brie với bố chồng ở Paris.[7] Joan không bao giờ đặt chân đến Vương quốc Navarre, nơi được cai trị dưới danh nghĩa của bà bởi các thống đốc Pháp được bổ nhiệm đầu tiên bởi bố chồng và sau đó bởi người phối ngẫu của bà dưới danh hiệu của bà.[2] Các thống đốc Pháp cực kỳ không được ưa chuộng ở Navarre và sự vắng mặt của bà ở đất nước này đã bị phẫn nộ:[8] tuy nhiên, chính người Pháp đã đổ lỗi cho sự vắng mặt của bà chứ không phải bà, và sự trung thành với quyền cai trị của bà không bị nghi ngờ; đúng hơn, nữ hoàng đã được nhấn mạnh ở Navarre một cách thực tế chứ không phải người Pháp là chủ quyền của họ. Từ xa, các sắc lệnh đã được ban hành trong tên của bà, tiền xu xuất hiện trong hình ảnh của bà.[8] Và Joan đã được bảo vệ bởi các nhà nguyện và sự chấp thuận. Bà không bao giờ đến gần Navarre hơn Carcassonne vào năm 1300, và Philip có phần bị đổ lỗi cho việc này.[5] Joan đã hoạt động trực tiếp hơn nhiều với tư cách là nữ bá tước của Champagne. Mặc dù là một quận chứ không phải là một vương quốc, nhưng Champagne giàu có hơn và quan trọng hơn về mặt chiến lược. Philip IV đã bổ nhiệm các quản trị viên của mình, tuy nhiên, Joan thường xuyên đến thăm Champagne và được ghi nhận là đã tham gia vào tất cả các nhiệm vụ của một chư hầu cầm quyền và không được coi là thụ động mà là một người cai trị độc lập tích cực trong lĩnh vực này. Năm 1297, bà lớn lên và lãnh đạo một đội quân chống lại Bá tước Bar khi ông ta nổi dậy chống lại Joan bằng cách xâm chiếm Champagne. Điều này là rõ ràng trong trường hợp không có Philip trong việc này, và bà đã đích thân đưa tù nhân vào tù trước khi bà kết hôn với người phối ngẫu của mình để đảm bảo sự hỗn loạn về quyền thừa kế không xảy ra. Bà cũng đích thân hành động trong quá trình chống lại Giám mục Guichard của Troyes, người mà bà cáo buộc đã đánh cắp tiền từ Champagne và mẹ bà vì tội lừa đảo.[9]

Qua đời và hậu thế

Đám tang của Joan

Joan qua đời năm 1305, được cho là đang trong lúc sinh con, (Bác sĩ riêng của bà là nhà phát minh Guido da Vigevano), mặc dù một người biên niên sử đã buộc tội chồng bà, Philip, đã giết bà. Tuy nhiên thì sau đó người ta đã bác bỏ tin đồn đầy ghê tởm này vì lúc sinh thời, Joan có mối quan hệ rất tốt đẹp với Philip, chính vì vậy, Philip đã đau khổ trong suốt nhiều ngày và nguyện không lấy thêm một người vợ nào nữa. Sau đó danh hiệu Nữ hoàng Navarre mà Philip đang đồng trị vì, con trai bà lên ngôi thay, thành Louis I của Navarre. Còn vương hậu Pháp thì được chuyển sang người vợ của con trai bà, Margaret xứ Burgundy nhưng phải đến tận năm 1314 khi Philip IV qua đời, lúc đó thì Louis X mới lên ngôi. Trước đó, Margaret chỉ là vương hậu Navarre.

Con cái

Joan chỉ kết hôn với Philip trong suốt cuộc đời và có bảy người con với ông. Tuy vậy chỉ 4 người con sống đến tuổi trưởng thành và cả bốn người đều được làm vua hoặc vương hậu. Con gái bà, Isabella đã trở thành tổ tiên của những vị vua Anh sau này, nhưng cũng trở thành ngọn nguồn của cuộc Chiến tranh trăm năm tàn khốc:

  1. Margaret (1288 – 1294) chết yểu.
  2. Louis X của Pháp, Vua Louis I của Navarre từ 1305, vua của Pháp từ 1314 (tháng 10 năm 1289 - 5 tháng 6 năm 1316).
  3. Blanche (1290 – 1294)
  4. Philip V của Pháp và Navarre (với tư cách Philip II) (1292/93 - 3 tháng 1 năm 1322).
  5. Charles IV của Pháp và Navarre (với tư cách Charles I) (khoảng 1294 - 1 tháng 2 năm 1328).
  6. Isabella (khoảng 1295 - 23 tháng 8 năm 1358), kết hôn với Edward II của Anh.
  7. Robert (1297 - tháng 7 năm 1308)

Nguồn

  1. ^ An annotated index of medieval women. Markus Wiener Publishers. 1992. ISBN 9780910129275. Retrieved 2010-03-25.
  2. ^ a b c d Woodacre 2013, p. 39.
  3. ^ Woodacre 2013, p. 25.
  4. ^ Woodacre 2013, p. 29.
  5. ^ a b Woodacre 2013, p. 42.
  6. ^ a b Woodacre 2013, p. 43.
  7. ^ Woodacre 2013, p. 35-36
  8. ^ a b Woodacre 2013, p. 40.
  9. ^ Woodacre 2013, p. 37
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Juana_I_của_Navarra&oldid=53474286”