Arachne (thần thoại)
Arachne (Tiếng Hy Lạp: ἀράχνη) là tên một cô thợ dệt tài hoa trong thần thoại Hy Lạp - La Mã, người đã dám thách thức nữ thần trí tuệ Athena đọ tài thêu dệt và cuối cùng bị biến thành một con nhện, đời đời đi giăng tơ.
Thần Thoại[sửa | sửa mã nguồn]
Có ba phiên bản khác nhau về sự tích của Arachne. Hai phiên bản kể rằng Arachne thắng, và một phiên bản kể rằng Athena thắng.
Phiên bản của Ovidius[sửa | sửa mã nguồn]
Phiên bản này xuất hiện trong tập truyện thơ Metamorphoses bằng tiếng La Tinh của nhà thơ La Mã Ovidius.
Theo phiên bản của Ovidius, Arachne là con gái của một người chăn cừu, học nghề dệt từ nhỏ nên khi lớn đã rất thành thạo. Cô khoe khoang rằng tài năng của mình còn hơn cả nữ thần trí tuệ Athena, và phủ nhận khi những bạn dệt nói rằng tài năng cô có được một phần là sự ban ân của thần linh. Nữ thần Athena phật lòng nên hóa thành một bà lão và đến khuyên nhủ cô gái:
"Con người không bao giờ sánh được với thần linh. Hãy thành tâm hối cải rồi nữ thần sẽ tha cho."
"Hấc, ta chỉ nói lên sự thật. Nếu Athena có giỏi thì đến đây mà đọ tài với ta." - Arachne đáp lại bà lão.
Cảm thấy bị xúc phạm bởi cô gái, bà lão lộ nguyên hình là nữ thần Athena, khoác áo trắng rực rỡ trong ánh hào quang. Cả hai liền mở một cuộc thi dệt. Athena dệt một bức tranh mang hình ảnh về bốn câu chuyện giữa thần linh và con người; trong đó con người bị trừng phạt vì dám đòi sánh ngang với thần linh. Ngược lại, Arachne dệt nên một bức tranh bóc trần sự suy đồi và áp bức của thế giới thần linh; rõ rệt nhất là những hình ảnh thần Zeus dụ dỗ và cưỡng hiếp các thiếu nữ dương gian. Điều đáng nói là bức tranh do Arachne dệt lại đẹp hơn hẳn bức tranh của nữ thần Athena, và thế là Athena chính thức thua cuộc.
Đường đường là nữ thần trí tuệ đầy oai nghiêm, nay lại thua tài một cô gái chốn phàm trần. Không những thế còn phải chứng kiến những câu chuyện nhục nhã của thần linh được dệt thành tranh. Nữ thần Athena lên cơn cuồng nộ, xé nát bức tranh do Arachne thêu. Chưa hả giận, Athena còn đổ lên người cô gái thứ độc dược của nữ thần tà phép Hecate, biến Arachne thành một con nhện xấu xí và nguyền rủa rằng cô phải giăng tơ dệt lưới đến đời đời kiếp kiếp.
Arachne tự vẫn[sửa | sửa mã nguồn]
Ở một số phiên bản khác, câu chuyện giữa Athena và Arachne cũng diễn ra tương tự như phiên bản của Ovidius. Người chiến thắng đôi khi được kể là Arachne, đôi khi lại là Athena, nhưng kết cục vẫn là Athena xé nát bức tranh của Arachne. Phẫn uất khi nhìn thấy bức tranh tâm huyết của mình bị xé tan tành, Arachne treo cổ trên cành cây tự vẫn (có phiên bản kể là Arachne tự vẫn do thua cuộc). Nhìn thấy cảnh tượng này, Athena động lòng thương xót. Nữ thần hồi sinh Arachne dưới hình ảnh một con nhện để cô gái có thể tiếp tục dệt đến vĩnh hằng.
