Santa Cruz del Rincón
| Santa Cruz del Rincón Xkuaa | |
|---|---|
| — Khu đô thị tự trị — | |
  Santa Cruz del Rincón | |
| Quốc gia |  México |
| Bang |  Guerrero |
| Thành lập | 21 tháng 5 năm 2022 |
| Thủ phủ | Santa Cruz del Rincón |
| Chính quyền | |
| • Chủ tịch | Godofredo Avilés Mendoza |
| Diện tích[1] | |
| • Tổng cộng | 88,72 km2 (34,25 mi2) |
| Độ cao[2] (thủ phủ) | 606 m (1,988 ft) |
| Dân số (Điều tra dân số 2020)[1] | |
| • Tổng cộng | 6.851 |
| • Mật độ | 77/km2 (200/mi2) |
| • Thủ phủ | 1.677 |
| Múi giờ | Miền Trung (UTC-6) |
| Mã bưu chính | 41524–41527[3] |
Santa Cruz del Rincón (tiếng Me'phaa: Xkuaa, "nơi bằng phẳng"[4]) là khu đô thị tự trị thuộc bang Guerrero, México. Khu đô thị cách thủ phủ bang Chilpancingo khoảng 100 kilômét (62 mi) về phía đông nam. Santa Cruz được thành lập từ khu đô thị Malinaltepec theo phê duyệt năm 2021 và chính thức có hiệu lực ngày 21 tháng 5 năm 2022.
Địa lý[sửa | sửa mã nguồn]
Khu đô thị Santa Cruz del Rincón nằm ở đầu nguồn sông Marquelia nơi chuyển tiếp giữa Costa Chica và Sierra Madre del Sur nằm phía đông Guerrero.[4] Phía bắc giáp Malinaltepec, phía đông bắc giáp Iliatenco, phía nam và tây giáp San Luis Acatlán. Điểm cao nhất của Santa Cruz del Rincón 1.763 mét (5.784 ft) so với mực nước biển nằm trên giao điểm ranh giới với Malinaltepec và Iliatenco tại Cerro Ardilla.[5] Tổng diện tích 89,55 kilômét vuông (34,58 dặm vuông Anh). Từ năm 2011, 23,8 kilômét vuông (9,2 dặm vuông Anh) phía đông đường cao tốc chính Bắc-Nam trở thành Khu bảo tồn tình nguyện.[6]
Santa Cruz del Rincón có khí hậu ôn đới dưới ẩm, mưa nhiều vào hè. Nhiệt độ trung bình dao động từ 22 và 26 °C (72–79 °F).[7]
Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]
Do thiếu cơ sở hạ tầng và dịch vụ cơ bản, Santa Cruz del Rincón và vùng phụ cận yêu cầu thành lập chính quyền khu đô thị tự trị độc lập từ năm 1964.[8] Ngày 31 tháng 8 năm 2021, quốc hội bang Guerrero phê chuẩn việc thành lập khu đô thị Santa Cruz del Rincón từ 19 địa phương thuộc Malinaltepec trước đây. Việc này được cụ thể hóa trong chỉnh sửa hiến pháp bang thông qua ngày 13 tháng 1 năm 2022 và có hiệu lực ngày 21 tháng 5 năm 2022.[9]
Hành chính[sửa | sửa mã nguồn]
Santa Cruz del Rincón sẽ tổ chức bầu cử đầu tiên với tư cách khu đô thị tự trị độc lập năm 2024. Tháng 9 năm 2023, chính quyền lâm thời được bổ nhiệm, do chủ tịch Godofredo Avilés Mendoza đứng đầu.[10] Chính quyền Santa Cruz del Rincón bao gồm chủ tịch, một ủy viên hội đồng (tiếng Tây Ban Nha: síndico) và sáu ủy viên (regidores).[11]
Trong vùng có nhóm tự vệ cộng đồng Coordinadora Regional de Autoridades Comunitarias-Policía Comunitaria hoạt động để bảo vệ dân bản địa ở phía đông Guerrero.[4]
Nhân khẩu học[sửa | sửa mã nguồn]
Trong Điều tra dân số México năm 2020, các địa phương gồm khu đô thị Santa Cruz del Rincón hiện nay ghi nhận dân số 6.851 người. Thủ phủ cùng tên, hay gọi tắt El Rincón, ghi nhận dân số 1.677 người. Có 2 địa phương dân số trên 1.000 người, đó là El Potrerillo 1.393 người và Tierra Colorada 1.020 người.[12][13] Theo Điều tra dân số năm 2010, 70% dân số ở Santa Cruz del Rincón nói tiếng Me'phaa hoặc Tlapanec.[4]
Kinh tế và hạ tầng[sửa | sửa mã nguồn]
Kinh tế Santa Cruz del Rincón dựa vào nông nghiệp: ngô, cà phê và dâm bụt là những cây trồng chính.[4]
Đường rải nhựa cao tốc bắc-nam chạy qua khu đô thị, kết nối với Tlapa de Comonfort ở phía bắc và Marquelia ở phía nam.[4]
Santa Cruz del Rincón có các cơ sở giáo dục như thư viện công cộng, một trường trung học cơ sở và trung học phổ thông, chi nhánh Đại học Sư phạm Quốc gia và chi nhánh của UNISUR (Đại học Intercultural de los Pueblos del Sur) để đào tạo không chính quy cho thanh thiếu niên bản địa.[14]
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ a b “DECRETO NÚMERO 863 MEDIANTE EL CUAL SE CREA EL MUNICIPIO DE SANTA CRUZ DEL RINCÓN, GUERRERO” (PDF) (bằng tiếng Tây Ban Nha). Congress of Guerrero. 31 tháng 8 năm 2021. Truy cập ngày 20 tháng 2 năm 2024.
- ^ a b “El Rincón (Santa Cruz del Rincón), Malinaltepec, Guerrero (120410018)”. México en Cifras (bằng tiếng Tây Ban Nha). INEGI. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2023.
- ^ “Consulta de Códigos Postales”. Catálogo Nacional de Códigos Postales. Mexican Postal Service. 27 tháng 11 năm 2023. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2023.
- ^ a b c d e f Armada Ramírez, Rodrigo. Alimentación, jóvenes y violencia en Santa Cruz el Rincón, comunidad me'phaa de Malinaltepec, Guerrero (Luận văn). ENAH.
- ^ “Cerro Ardilla”. PeakVisor. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2023.
- ^ “Area de Conservación Ecológica de Santa Cruz del Rincón”. World Database on Protected Areas. UNEP-WCMC. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2023.
- ^ “Malinaltepec, Guerrero” (PDF). Prontuario de información geográfica municipal de los Estados Unidos Mexicanos (bằng tiếng Tây Ban Nha). INEGI. 2009. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2023.
- ^ Ramírez Hernández, Sofío (11 tháng 2 năm 2014). “PROPOSICIÓN CON PUNTO DE ACUERDO POR EL QUE SE EXHORTA AL CONGRESO DEL ESTADO DE GUERRERO PARA QUE EN PLENO EJERCICIO DE SUS FACULTADES, CONSIDERE Y FACILITE LA CREACIÓN DEL MUNICIPIO DE SANTA CRUZ DEL RINCÓN EN EL ESTADO DE GUERRERO”. Gaceta del Senado (bằng tiếng Tây Ban Nha) (LXII/2SPO-79-1493/45629). Senate of Mexico. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2023.
- ^ “DECRETO NÚMERO 161 POR EL QUE SE APRUEBA LA ADICIÓN DE LOS NUEVOS MUNICIPIOS DE SANTA CRUZ DEL RINCÓN, SAN NICOLÁS, ÑUU SAVI Y LAS VIGAS AL ARTÍCULO 27 DE LA CONSTITUCIÓN POLÍTICA DEL ESTADO LIBRE Y SOBERANO DE GUERRERO. EN EL LUGAR QUE CONFORME AL ORDEN ALFABÉTICO LES CORRESPONDE” (PDF). Periódico Oficial del Estado de Guerrero (bằng tiếng Tây Ban Nha). 20 tháng 5 năm 2022. tr. 9–24. Truy cập ngày 21 tháng 11 năm 2023.
- ^ Bautista, Yonathan (25 tháng 9 năm 2023). “Instalan Cabildo instituyente de Santa Cruz del Rincón”. Congress of Guerrero (bằng tiếng Tây Ban Nha). Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2023.
- ^ Chávez, Lourdes (16 tháng 11 năm 2023). “Aprueba IEPC composición de ayuntamientos, incluidos los cuatro nuevos municipios”. El Sur (bằng tiếng Tây Ban Nha). Chilpancingo. Truy cập ngày 24 tháng 11 năm 2023.
- ^ “El Potrerillo (Potrerillo del Rincón), Malinaltepec, Guerrero (120410016)”. México en Cifras (bằng tiếng Tây Ban Nha). INEGI. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2023.
- ^ “Tierra Colorada, Malinaltepec, Guerrero (120410025)”. México en Cifras (bằng tiếng Tây Ban Nha). INEGI. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2023.
- ^ Alonso Guzmán, Lorena; Hernández Alarcón, Victor Manuel; Solís Carmona, Edgardo (January–March 2014). “La Universidad Intercultural de los Pueblos del Sur: una opción de educación no formal para la población indígena en el estado de Guerrero, México” [Universidad Intercultural de los Pueblos del Sur: An option in Informal Education for the Indigenous Population in the State of Guerrero, Mexico]. Revista mexicana de investigación educativa (bằng tiếng Tây Ban Nha). 19 (60): 103–128. Truy cập ngày 28 tháng 11 năm 2023.